ΣΕΡΑΓΕΒΟ.-

Νέα ρήξη στις σχέσεις Βόσνιων Σέρβων - ΟΗΕ διαγράφηκε χτες στον ορίζοντα. Τα Ηνωμένα Εθνη κατηγόρησαν τους Σέρβους ότι επιτέθηκαν συνειδητά και με πυκνά πυρά εναντίον κυανοκράνων στο Γκόραζντε. Αλλά και οι σχέσεις μεταξύ των υποτιθέμενων συμμάχων Κροατών και μουσουλμάνων δεν είναι πολύ καλύτερες.

Οι Κροάτες της Βοσνίας πάγωσαν χτες κάθε επίσημη επαφή με τους μουσουλμάνους "συμμάχους" τους, μέχρις ότου οι τελευταίοι τους πληροφορήσουν για την τύχη ενός Κροάτη στρατηγού που αγνοείται. Αξιωματούχοι των Κροατών πιστεύουν ότι ο μουσουλμάνος στρατηγός Ατίφ Ντουντάκοβιτς διέταξε την απαγωγή του Κροάτη στρατηγού Βλάντο Σάντιτς. Ο Ντουντάκοβιτς αρνήθηκε κάθε σχέση με την απαγωγή, αλλά οι Κροάτες αξιωματούχοι δεν τον πίστεψαν.

Η ειρωνεία της τύχης είναι ότι το επεισόδιο αυτό συνέπεσε με την επέτειο της ίδρυσης της κροατομουσουλμανικής ομοσπονδίας, που γιορτάστηκε χτες με φαμφάρες στην Ουάσιγκτον! Και σημειώθηκε μόλις μια βδομάδα, μετά τη νέα συμφωνία μεταξύ Κροατών της Βοσνίας, μουσουλμάνων της Βοσνίας και Κροατίας για συμμαχίες, ομοσπονδίες, μέτωπα και επιτελεία, που το αντίκρισμά τους παραμένει αμφισβητήσιμο.

Σοβαρό φαίνεται, ωστόσο, και το πολεμικό επεισόδιο μεταξύ Σέρβων της Βοσνίας και κυανοκράνων, που σημειώθηκε αργά το βράδυ της Πέμπτης λίγο έξω από το Γκόραζντε. Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ κατήγγειλε πως οι σερβικές δυνάμεις έβαλλαν με συντονισμένα και πυκνά πυρά εναντίον περιπόλου 12 Βρετανών κυανοκράνων, καθηλώνοντάς τους επί τέσσερις ώρες στο έδαφος. Χτες το πρωί, ΝΑΤΟικά αεροπλάνα πέταξαν πάνω από τις θέσεις των Σέρβων, αλλά δεν υπήρξε συνέχεια στο επεισόδιο. Πάντως, οι σχέσεις μεταξύ Σέρβων και ΟΗΕ έχουν αρχίσει εδώ και βδομάδες να διαταράσσονται και διόλου δεν αποκλείεται να υπάρξει κρίσιμη ρήξη μέσα στις επόμενες μέρες.

ΑΓΚΥΡΑ.-

Ηρεμη ήταν χτες η Κωνσταντινούπολη, για πρώτη φορά μετά από τέσσερις μέρες οδομαχιών. Οι κάτοικοι συνέχισαν να θάβουν τους νεκρούς τους, ενώ κυβέρνηση και Τύπος της χώρας επιδίδονταν σε ένα παραλήρημα περί συνωμοσιών ή "ξένου δακτύλου" - και, μάλιστα, ελληνικού - πίσω από τα δραματικά γεγονότα.

Οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες αφέθηκαν χτες ελεύθεροι, αλλά γύρω στα 70 άτομα εξακολουθούν να κρατούνται. Μεγάλες συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν και χτες κατά τη διάρκεια των νεκρωσίμων τελετών, αλλά δε σημειώθηκαν νέες συγκρούσεις.

Η πρωθυπουργός της χώρας Τανσού Τσιλέρ επιχείρησε χτες για μια φορά να αποδώσει τις ευθύνες για τα γεγονότα σε "ξένους πράκτορες". Η Τσιλέρ συναντήθηκε χτες με το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και αμέσως μετά απηύθυνε έκκληση στον λαό να μην πέσει, όπως είπε, "στην παγίδα των ξένων οργανώσεων".

Οι δύο τουρκικές εφημερίδες με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία έφτασαν, μάλιστα, χτες να αποδώσουν τα γεγονότα σε "ελληνικό δάκτυλο".

"Η Ελλάδα χρησιμοποιεί αδιακρίτως αριστερές, κουρδικές, ισλαμικές και τριτοκοσμικές οργανώσεις για να προκαλέσουν προβλήματα στην Τουρκία", έγραψε η "Σαμπάχ". Η "Χουριέτ", από την πλευρά της, απέδωσε παρόμοιες δηλώσεις στην Τανσού Τσιλέρ.

Για τρίτη συνεχόμενη νύχτα δέχτηκαν επίθεση από άγνωστους εμπρηστές τουρκικά γραφεία στη Γερμανία και, όπως δήλωσε η γερμανική αστυνομία, τα συνθήματα που βρέθηκαν γραμμένα στους τόπους των επιθέσεων επιβεβαιώνουν τη σχέση τους με τον κύκλο της πολιτικής και θρησκευτικής βίας που συνταράσσει τις τελευταίες μέρες την Τουρκία.

Αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν ότι αντελήφθησαν νεαρά άτομα να πετούν βόμβες "μολότοφ", ωστόσο η αστυνομία δεν μπόρεσε να συλλάβει κανέναν από τους δράστες των επεισοδίων.

Στην πόλη Κέσελ της κεντρικής Γερμανίας, άγνωστοι εμπρηστές πυρπόλησαν ένα τουρκικό πολιτιστικό κέντρο, με αποτέλεσμα η φωτιά να μεταδοθεί και σε παρακείμενα καταστήματα, προτού να σβηστεί από τους γείτονες.

Στο Γκίσεν, άγνωστοι έριξαν "μολότοφ" εναντίον τουρκικών κέντρων διασκέδασης και έγραψαν συνθήματα σχετικά με τα γεγονότα της Κωνσταντινούπολης, ενώ παρόμοιες επιθέσεις έχουν πραγματοποιηθεί και στις πόλεις Ντόρτμουντ και Ντίρεν.

Οι επιθέσεις αυτές έχουν προκαλέσει ζημιές όχι μεγάλης αξίας, ενώ δεν υπάρχουν τραυματισμένοι. Ωστόσο, δυο αστυνομικοί τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια σύγκρουσης αστυνομικών και Κούρδων έξω από το τουρκικό προξενείο στη Φραγκφούρτη. Οι Κούρδοι πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας για να δείξουν την αντίθεσή τους προς τη νέα απόφαση της κυβέρνησης να απελαύνονται από τη Γερμανία όσοι Κούρδοι δεν έχουν άσυλο.

Επιθέσεις με βόμβες "μολότοφ" εναντίον τριών τουρκικών πρακτορείων ταξιδιών έγιναν και στη Ζυρίχη, όπου προκάλεσαν ζημιές ύψους 150.000 δολαρίων, σύμφωνα με την αστυνομία της χώρας.

• Σφοδρή υπήρξε η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στις τουρκικές δηλώσεις. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Κ. Μπίκας δήλωσε πως οι συγκεκριμένες τουρκικές κατηγορίες δε συνιστούν παρά "εξαγωγή εσωτερικών προβλημάτων μέσω της εφεύρεσης ανύπαρκτων εχθρών" και χαρακτήρισε το γεγονός ως "μία ακόμη τουρκική πρόκληση". Η ελληνική πρεσβεία της Αγκυρας πραγματοποίησε, εξάλλου, διάβημα διαμαρτυρίας προς το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και ζήτησε τη λήψη έκτακτων μέτρων προστασίας για τους Ελληνες πολίτες, τις ελληνικές αρχές και τα ελληνικά ιδρύματα στην Κωνσταντινούπολη, διότι, όπως είπε, με τις κατηγορίες αυτές έναντι των Ελλήνων "εκτίθενται σε εύλογους κινδύνους".

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Η απελευθέρωση του ισπανικού αλιευτικού από μεριάς του Καναδά άνοιξε χτες το δρόμο για συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Ενωση σχετικά με το διπλωματικό επεισόδιο που έχει δημιουργηθεί για τα δικαιώματα αλιείας στο Βόρειο Ατλαντικό.

Αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν πως είναι αισιόδοξοι για μια επίλυση του προβλήματος μετά την έναρξη των συνομιλιών με καναδική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών Γκόρντον Σμιθ.

Η ΕΕ συμφώνησε να συναντηθεί με εκπροσώπους του Καναδά και να μην επιβάλει εμπορικές κυρώσεις μετά την απελευθέρωση του ισπανικού αλιευτικού "Εστάι" την περασμένη Τετάρτη, σχεδόν μια βδομάδα μετά τη σύλληψή του από πολεμικό πλοίο του Καναδά.

Η επίτροπος επί θεμάτων αλιείας Εμα Μπονίνο υποστήριξε πως η απελευθέρωση του αλιευτικού σηματοδοτεί "μια νίκη για την Ευρώπη".

"Αυτή είναι μια ευκαιρία να βάλουμε στην άκρη τις διαφορές των δύο πλευρών που προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες ώστε να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα", τόνισε, από την πλευρά του ο Καναδός υπουργός Αλιείας Μπράιαν Τόμπιν και πρόσθεσε πως "δε θα είναι εύκολο, δηλαδή μάλλον θα είναι υπερβολικά δύσκολο".

Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διευκρίνισε ότι οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν με τον Καναδά σε ανώτερο επίπεδο για να προετοιμαστούν οι δυο πλευρές για τις πολυμερείς διαπραγματεύσεις στα πλαίσια του Οργανισμού Αλιείας του Βορειοδυτικού Ατλαντικού (NAFO), οι οποίες θα γίνουν από τις 22 ως τις 24 Μάρτη.

Πρέπει να σημειωθεί πως το ισπανικό αλιευτικό "Εστάι" απελευθερώθηκε μόνο μετά την καταβολή αποζημίωσης 500.000 καναδικών δολαρίων (περίπου 355.000 δολάρια) από τον ιδιοκτήτη του πλοίου.

"Το γεγονός ότι ο ιδιοκτήτης πλήρωσε την αποζημίωση είναι αποκλειστικά δικιά του υπόθεση", υποστήριξε ο Νικλάους Βαν ντερ Πας, εκπρόσωπος της εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΕ.

Υπενθυμίζεται πως η ΕΕ είχε κατηγορηματικά αρνηθεί να δοθεί οποιαδήποτε αποζημίωση ώστε να τερματιστεί η διαμάχη αυτή.

ΓΕΝΕΥΗ.-

Τελικά ούτε χτες δεν κατάφεραν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με τη θέση του προέδρου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Οι δύο πλευρές αποφάσισαν να ζητήσουν από τον Πίτερ Σάδερλαντ να παραμείνει προσωρινά στη θέση του γενικού διευθυντή του ΠΟΕ για τις προσεχείς έξι βδομάδες.

Οι εκπρόσωποι των δύο πλευρών κατέληξαν στην απόφαση αυτή, μετά από τις δύο άκαρπες συζητήσεις που είχαν μέσα στο περασμένο 24ωρο, σχετικά με τον διάδοχο του Πίτερ Σάδερλαντ, του οποίου η θητεία έληγε χτες.

"Φαβορί" για το αξίωμα του γενικού διευθυντή του ΠΟΕ είναι, μεταξύ άλλων, ο Ιταλός Ρενάτο Ρουτζέρο και ο Νοτιοκορεάτης Κιμ Σουλ - Τσου.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο των ΗΠΑ Μπουθ Γκάρντερ, του οποίου η χώρα είχε επιφυλάξεις για την επιλογή του Ιταλού πρώην υπουργού Εμπορίου Ρενάτο Ρουτζέριο, οι εκπρόσωποι των πλευρών πλησιάζουν προς μία συναινετική λύση. Ο πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που υποστηρίζει την υποψηφιότητα του Ρουτζέριο, απέφυγε να προβεί σε σχετικές προβλέψεις.

ΚΑΜΠΟΥΛ.-

Κατέρρευσαν οριστικά οι ανανεωμένες τον τελευταίο καιρό πιθανότητες για ειρήνευση του Αφγανιστάν, μετά την άρνηση του κατ' όνομα Προέδρου της χώρας Μπουρχανουντίν Ραμπανί να παραιτηθεί προς χάριν μιας πολυκομματικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας, όπως προέβλεπε σχετικό σχέδιο του ΟΗΕ.

Ο Ραμπανί ελέγχει την πρωτεύουσα και έχει αυτοδιοριστεί Πρόεδρος του Αφγανιστάν. Πριν τρεις εβδομάδες, είχε αποδεχτεί επιτέλους να παραιτηθεί, προς χάριν μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με στόχο, καθώς έλεγε, τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου που σαρώνει εδώ και τρία χρόνια τη χώρα. Στην πραγματικότητα, όμως, το έκανε γιατί ήθελε τον σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης, προτού χάσει την Καμπούλ, το τελευταίο του ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί, από τις δυνάμεις των "Ταλεμπάν", που προέλαυναν ακάθεκτοι εναντίον της πρωτεύουσας. Ως ημερομηνία της παραίτησής του είχε οριστεί η 21η Μάρτη.

Χτες, όμως, ο Ραμπανί δήλωσε πως δεν πρόκειται να παραιτηθεί. "Υποστηρίζω το σχέδιο του ΟΗΕ", είπε. "Αλλά θα περιμένω ως να βρεθεί ένας καλύτερος μηχανισμός για να του παραδώσω την εξουσία". Η αλήθεια είναι πως η υπαναχώρηση αυτή του Αφγανού "Προέδρου" οφείλεται μόνον στη μεγάλη ενίσχυση της θέσης του, χάρη στις νίκες που πέτυχαν τα στρατεύματα του τις δυο τελευταίες εβδομάδες σε βάρος των "Ταλεμπάν", καταλαμβάνοντας, μάλιστα, ολόκληρη την Καμπούλ.

ΡΩΜΗ. -

Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Λαμπέρτο Ντίνι, κέρδισε, με ελάχιστους ψήφους διαφορά (315/309), χτες ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, γλιτώνοντας, έτσι, την κατάρρευση της κυβέρνησής του.

Παράλληλα, η ιταλική Βουλή ενέκρινε, με 315 ψήφους έναντι 303, και τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του Ντίνι, που χαρακτηρίζεται από την πολύ αυστηρή λιτότητα.

Ο Ντίνι δήλωσε ενώπιον της Βουλής ότι οι αγορές στην Ιταλία και στο εξωτερικό περιμένουν ένα σήμα ότι η Ιταλία είναι σε θέση να βάλει τάξη στα οικονομικά της, υποστήριξε, επίσης, πως χωρίς τον προϋπολογισμό θα είναι δύσκολη η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας και ότι θα γίνει ακόμη δυσκολότερη, αν όχι αδύνατη, η αποκατάσταση του ελέγχου επί των οικονομικών του κράτους.

Στην Κωνσταντινούπολη δεν έγιναν συγκρούσεις, αλλά η ατμόσφαιρα είναι πάντα βαριά