Συμπεριφερόμενοι σαν αποικιοκράτες που φορτώνουν στις πλάτες των λαών που τελούν υπό την κυριαρχία τους το κόστος αυτής της κυριαρχίας, οι Αμερικάνοι επιδιώκουν να φορτώσουν στις ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα αυτές που πρόκειται να ενταχτούν από δω και εμπρός, το κόστος της διεύρυνσης προς Ανατολάς. Το θέμα αυτό, μαζί συνολικά με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και τη νέα δομή του, ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων της άτυπης συνόδου των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ που ολοκληρώθηκε χτες στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας.

Σύμφωνα με παλαιότερη ανακοίνωση της αμερικάνικης κυβέρνησης, το κόστος της διεύρυνσης μέσα σε μια δεκαετία θα φθάσει στο αστρονομικό ποσόν των 27 - 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή θα ξεπεράσει τα 10 τρισ. δραχμές! Η διεύρυνση αυτή προϋποθέτει επιπλέον δαπάνες για όλα τα μέλη της Συμμαχίας, δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κόεν κατά τη σύνοδο του Μάαστριχτ. Η Γαλλία, ωστόσο, αρνείται να καταβάλει πρόσθετες δαπάνες για τη διεύρυνση, ενώ οι άλλες ΝΑΤΟικές χώρες, με εξαίρεση τις γερμανικές επιφυλάξεις, συμπλέουν απόλυτα με τις ΗΠΑ.

Ο Ελληνας υπουργός Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος, σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της συνόδου, εμφανίστηκε υπέρμαχος των σχεδίων επιβολής της ΝΑΤΟικής κυριαρχίας στην Ανατ. Ευρώπη, στα Βαλκάνια, στον Καύκασο και τη Μαύρη Θάλασσα, μέσω της συγκρότησης των λεγόμενων "περιφερειακών θεσμών ασφάλειας" και της προώθησης προγραμμάτων στρατιωτικής συνεργασίας. Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, στην παρέμβασή του, ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικός, ζητώντας απ' όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη τον επιμερισμό του αυξημένου κόστους της διεύρυνσης. Μάλιστα, προοιωνιζόμενος νέους τυχοδιωκτισμούς, έκανε λόγο για διασφάλιση μεγαλύτερης κινητικότητας των στρατευμάτων τους, για να μπορέσουν ενδεχομένως στο μέλλον να υπερασπιστούν τα νέα μέλη της Συμμαχίας.

Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέρ Σολάνα, δήλωσε στη δική του παρέμβαση ότι το μεγαλύτερο βάρος του κόστους της διεύρυνσης θα αναληφθεί από τα τρία, από το 1999, νέα μέλη, δηλαδή Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία.Οι δαπάνες αφορούν κατά κύριο λόγο την αλλαγή του οπλοστασίου των χωρών αυτών, ώστε αυτό να γίνει ΝΑΤΟικών προδιαγραφών. Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, εκτός από μια επιχείρηση επιβολής της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης, είναι και μια γιγαντιαία επιχείρηση οικονομικού περιεχομένου των γερακιών του πολέμου, καθώς οι αμερικάνικες πολεμικές βιομηχανίες θα αναλάβουν την αλλαγή του οπλοστασίου των πρώην χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Χαρακτήρα σύναξης των χωρών του "Αμερικανικού Τόξου" στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη έχει η Σύνοδος των υπουργών Αμυνας, που αρχίζει σήμερα στη Σόφια της Βουλγαρίας υπό την εποπτεία των Αμερικανών. Μια συνάντηση απ' όπου έχουν αποκλειστεί η Ρωσία και η Γιουγκοσλαβία, αφού σύμφωνα με τον Βούλγαρο υπουργό Αμυνας αντικείμενο της συνάντησης είναι "η ευρωπαϊκή ενσωμάτωση και η περιφερειακή ασφάλεια" και ακριβώς για το λόγο αυτό "δεν έπρεπε να προσκληθούν στη Σόφια οι υπουργοί Αμυνας της Ρωσίας και της Σερβίας, εφόσον γνωρίζουμε ποια είναι η θέση της Μόσχας για την ευρω-ατλαντική ολοκλήρωση και τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, όπως γνωρίζουμε, επίσης, ότι η Σερβία δε συμμετέχει με κανένα τρόπο σε αυτές τις διαδικασίες".

Υπογράφηκε χτες από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης το τελικό κείμενο της Συνθήκης του Αμστερνταμ. Η Συνθήκη του Αμστερνταμ αποτελεί τη συνέχεια της Συνθήκης του Μάαστριχτ και το περιεχόμενό της καθορίστηκε στη Διακυβερνητική Διάσκεψη, με τη συμφωνία των δεκαπέντε ηγετών των κρατών - μελών τον περασμένο Ιούνιο στην πρωτεύουσα της Ολλανδίας.

Εντύπωση προκαλεί ότι τα μέσα ενημέρωσης, ελληνικά και ξένα, "ενταφίασαν" το γεγονός. Αυτή η "σιωπή" μπορεί να δικαιολογηθεί εν μέρει, αφού η υπογραφή ήταν τυπική διαδικασία, μια και η Συνθήκη είχε καταρτιστεί, ουσιαστικά τον Ιούνιο. Ομως κατά τα λοιπά η υποβάθμιση του γεγονότος πρέπει να αποδοθεί αφ' ενός στο ότι η Συνθήκη δεν ικανοποιεί πλήρως τις ιθύνουσες δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αφ' ετέρου στην πρόθεση των "δεκαπέντε" να μείνει η υπόθεση μακριά απ' τους λαούς. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι από τον περασμένο Ιούνιο μέχρι σήμερα καμιά κυβέρνηση, ούτε βεβαίως και η ελληνική, δεν ενημέρωσε για το περιεχόμενο της Συνθήκης, αν και αυτή θα κρίνει το μέλλον των κρατών - μελών και των πολιτών τους για τα επόμενα χρόνια.

Στο διάστημα που ακολουθεί θα ξεκινήσει η διαδικασία της επικύρωσης της Συνθήκης από τα κράτη - μέλη. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το Μάη του '98.

Το μόνο στοιχείο που προστέθηκε στη Συνθήκη από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα είναι η δήλωση της Γαλλίας, της Ιταλίας και του Βελγίου, η οποία επισυνάφθηκε στο βασικό κείμενο σαν παράρτημα και όπου οι τρεις κυβερνήσεις εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τα αποτελέσματα της Διακυβερνητικής Διάσκεψης και υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να δοθεί έμφαση στην "εμβάθυνση" της ολοκλήρωσης πριν τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Σε χτεσινή της ανακοίνωση η Επιτροπή για τη μη εφαρμογή της Συμφωνίας Σένγκεν τονίζει:

"Βασικό χαρακτηριστικό της Συνθήκης είναι η ενσωμάτωση στη Συνθήκη του Μάαστριχτ της Συμφωνίας Σένγκεν. Δηλαδή το φακέλωμα που προβλέπει η Σένγκεν, γίνεται κοινοτικό δίκαιο.

Τα τελευταία κρούσματα παρακολούθησης της συνδικαλιστικής και της πολιτικής δραστηριότητας των πολιτών στη χώρα μας, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της 1.10.1997 στο Κέντρο Ηπειρωτών, αποδεικνύουν, ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει πλήρως τη Σένγκεν και το ν. 2472/97 που προβλέπουν ηλεκτρονικό φακέλωμα των πολιτών. Από το φακέλωμα αυτό, αν δεν αντιδράσουμε, δεν πρόκειται να γλιτώσει κανένας, αρεστός ή μη αρεστός στους εκάστοτε κυβερνήτες.

Για τον καλύτερο συντονισμό των αντιδράσεών μας, η Επιτροπή για τη μη εφαρμογή της Συμφωνίας Σένγκεν, οργανώνει σύσκεψη των σωματείων της Αθήνας και του Πειραιά, την ερχόμενη Τρίτη, 7 του Οκτώβρη, στις 7.30 το απόγευμα, στην αίθουσα του Συνδικάτου Οικοδόμων,Βερανζέρου 1".

Υπενθυμίζουμε ότι η Επιτροπή Δημοψηφίσματος για το Μάαστριχτ με ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό και τους πολιτικούς αρχηγούς ζητά να μην επικυρωθεί η Συνθήκη του Αμστερνταμ απ' τη Βουλή και να διενεργηθεί εθνικό Δημοψήφισμα. Η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης τη διεξαγωγή εξόρμησης σ' όλη τη χώρα για την ενημέρωση των πολιτών και τη συλλογή και άλλων χιλιάδων υπογραφών στην πρόταση για Δημοψήφισμα.

Από την Επιτροπή ανακοινώθηκε ότι κείμενο για το Δημοψήφισμα, προσυπογράφει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Γιάννης Σαμαράς.

"Το ΝΑΤΟ αποτελεί σήμερα τον ακρογωνιαίο λίθο της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στα Βαλκάνια, την ευρύτερη περιοχή, την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο". Αυτό το αυθαίρετο και άκρως προπαγανδιστικό συμπέρασμα, που διατυπώθηκε έτσι απροκάλυπτα, εκφράζοντας απόλυτα την εισηγήτρια του θέματος "Νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στα Βαλκάνια", Βίβιαν Αντωνοπούλου, είναι ένα μόνο δείγμα, το πιο ακραίο ίσως, από την προσπάθεια προσέγγισης στο θέμα "Γεωπολιτική και Μεσόγειος, διεθνείς, περιφερειακές και πολιτισμικές διαστάσεις", σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε προχτές στην Αθήνα.

Η εκδήλωση αυτή διοργανώθηκε από το Ιδρυμα Μεσογειακών Μελετών σε συνεργασία με το Γαλλικό Κέντρο Ερευνών και Γεωπολιτικών Αναλύσεων στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών και με τη χορηγία του υπουργείου Πολιτισμού. Το Ιδρυμα που διοργάνωσε την ημερίδα είναι ένας αυτοτελής, μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1983 και λειτουργεί κάτω από τη γενική εποπτεία των υπουργείων Πολιτισμού και Οικονομικών. Οπως τόνισε ο συντονιστής της ημερίδας, Β. Κωνσταντινέας, αυτή επιδίωκε την ενημέρωση της κοινής γνώμης, του πολιτικού και επιστημονικού κόσμου και την ανταλλαγή απόψεων για την εξεύρεση "των εργαλείων εκείνων που θα εγγυηθούν την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία των χωρών της Μεσογείου".

Πρώτος πήρε το λόγο ο Υβ Λακόστ, γεωγράφος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και διευθυντής του περιοδικού "Ηρόδοτος", ο οποίος αναπτύσσοντας το θέμα "Γεωπολιτική προσέγγιση της Μεσογείου" έκανε μια εκτενή ιστορική αναδρομή των δρώμενων στο χώρο αυτό, αλλά και άλλων "διαδράσεων από μακριά", όπως είπε που επηρεάζουν την κατάσταση στη Μεσόγειο. Χαρακτηριστικά μόνο αναφέρθηκε και στην παρουσία του 6ου στόλου και επίσης εξέφρασε την ανησυχία του για νέες εντάσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στον ανταγωνισμό για τον έλεγχο των δρόμων που θα περάσουν τα πετρέλαια της περιοχής του Καυκάσου.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτική ήταν η παρέμβαση του Γιαν Βίντενοφ, πρώην πρωθυπουργού της Βουλγαρίας, με θέμα "Η συμβολή της Βουλγαρίας στην εδραίωση της ασφάλειας στα Βαλκάνια". Διευκρίνισε ότι η χώρα μετά το τέλος του διπολικού κόσμου, "αναζητά εγγυήσεις για την ανάπτυξη της ασφάλειας στα Βαλκάνια που μόνο η ΕΕ και το ΝΑΤΟ μπορούν να τις παρέχουν". Δεν μπόρεσε όμως να κρύψει το γεγονός ότι "ο βουλγαρικός λαός είναι αντίθετος σε οποιαδήποτε συμμετοχή σε στρατιωτικούς συνασπισμούς και οποιαδήποτε αύξηση των στρατιωτικών εξοπλισμών".

Ακολούθησαν και άλλες παρεμβάσεις για το Κυπριακό, τη γεωπολιτική και τη δημοκρατία και το ρόλο του Ισλάμ στην Τουρκία.

Συνεχίζονται οι ζυμώσεις στο εσωτερικό της ΝΔ γύρω από την πρόταση για διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου που έφεραν στο προσκήνιο στελέχη που πρόσκεινται στον πρόεδρο του κόμματος. Τις συζητήσεις που έχουν πυροδοτηθεί ουσιαστικά καλύπτει ο Κ. Καραμανλής, ο οποίος αρνείται να "κόψει με το μαχαίρι" τις σχετικές διεργασίες. Στενοί συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι δεν είναι στις προθέσεις του η διεξαγωγή εκτάκτου συνεδρίου στο άμεσο μέλλον, αποφεύγοντας όμως να το αποκλείσουν για τους επόμενους μήνες. Πάντως το "λαλίστατο" Γραφείο Τύπου του κόμματος έχει αποφύγει επίμονα να τοποθετηθεί στο θέμα, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο Κ. Καραμανλής έχει σοβαρούς λόγους να αφήνει το θέμα να "αιωρείται". Σημειώνεται ότι πρόσφατα ο Κ. Καραμανλής είχε επισείσει την απειλή ενός εκτάκτου συνεδρίου απέναντι στους "διαφωνούντες", ενώ είχε αναγνωρίσει την αναγκαιότητά του αμέσως μετά την εκλογή του, με το σκεπτικό ότι τα θέματα της ιδεολογίας και της πολιτικής δεν είχαν συζητηθεί στο συνέδριο της άνοιξης.

Στο μεταξύ, ο Στ. Μάνος επανέλαβε την πρότασή του για διεξαγωγή εκτάκτου συνεδρίου με σκοπό τη διαμόρφωση του κατάλληλου οργανωτικού πλαισίου του κόμματος. Αξιοσημείωτη είναι η τοποθέτηση του Απ. Ανδρεουλάκου, εκ των εκπροσώπων της ακροδεξιάς πτέρυγας, ο οποίος συνηγόρησε υπέρ του εκτάκτου συνεδρίου για να ξεκαθαρίσουν θέματα ιδεολογίας και κυρίως της αντιπολιτευτικής τακτικής του κόμματος. Ορισμένα στελέχη (Σιούφας, Μιχαλολιάκος) υποστήριξαν ότι δεν είναι αναγκαίο το έκτακτο συνέδριο, ενώ άλλα (Μ. Γιαννάκου - Κουτσίκου) κράτησαν μια "αδιάφορη" στάση.