Η διαβόητη "έκθεση Σπράου",που στο μεγαλύτερο μέρος της συντάχθηκε από άλλο σύμβουλο του πρωθυπουργού, τον καθηγητή Π. Τήνιο - ο οποίος είναι και επικεφαλής της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του "κοινωνικού διαλόγου" για το ασφαλιστικό - έδωσε μια γεύση για τις ανατροπές που ετοιμάζονται στο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οπως προανήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Γ. Παπαντωνίου,οι αλλαγές στο ασφαλιστικό θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέσα σε 18 μήνες, ενώ το επονομαζόμενο "μικρό πακέτο" για το ασφαλιστικό που πρώτο θα προωθηθεί, δε θα είναι και τόσο... μικρό. Αρχικά θα επιχειρηθεί ένα "νοικοκύρεμα" όπως το λέει η κυβέρνηση. Δηλαδή, θα γίνουν συνενώσεις ασφαλιστικών οργανισμών στη βάση της γενικότερης αντιασφαλιστικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης και θα μπει "χέρι" στην περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων, ενώ ταυτόχρονα θα επιδιωχτεί η απαλλαγή των εργοδοτών από ασφαλιστικές εισφορές.

Πολύ σημαντικό είναι το θέμα της περιουσίας κύριων και επικουρικών Ταμείων. Μάλιστα, η περιουσία των Επικουρικών Ταμείων, πολλών εκατοντάδων δισ. δραχμών, είναι αντικείμενο ειδικής συζήτησης στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η κυβέρνηση θέλει να βάλει όρους για τη διαφορετική αξιοποίηση αυτής της περιουσίας, που θα περνά πλέον μέσα από το χρηματιστήριο, για να αποτελέσει ένα επιπλέον μέσο λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, σε μια διαφορετική από τη σημερινή βάση.

Το βασικό χτύπημα θα δοθεί με το "μεγάλο πακέτο" για το ασφαλιστικό, με στόχο να ανατραπεί εντελώς το σημερινό σκηνικό, να πάψει να υπάρχει η κοινωνική ασφάλιση. Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, θα είναι τότε το "λιγότερο" μπροστά σε μια αλλαγή λειτουργίας που θα προσφέρει βοηθήματα στους συνταξιούχους και θα αναγάγει τους ασφαλισμένους εργαζόμενους σε μοναδικούς υπεύθυνους για την ιατροφαρμακευτική τους αρωγή!

Κείμενα: Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

Στο κατάπτυστο "Σύμφωνο εμπιστοσύνης προς το 2000" προβλέπεται ότι οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι, με τη συμμετοχή και της κυβέρνησης,μπορούν να προχωρήσουν σε συμφωνία για τις αμοιβές και ειδικότερα τις αυξήσεις, σε ένα βάθος χρόνου!

Η συναίνεση των "κοινωνικών συνομιλητών" της ΓΣΕΕ σε αυτό το θέμα νομιμοποίησε για πρώτη φορά τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης της κυβέρνησης στις ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις, δίνοντας έτσι το πρώτο χτύπημα στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η ηγεσία της ΠΑΣΚΕ, που υπέγραψε το αντεργατικό σύμφωνο, προσπάθησε να υποβαθμίσει αυτό το σημείο, υποστηρίζοντας ότι στο συγκεκριμένο κεφάλαιο του "συμφώνου" υπάρχουν διατυπώσεις για την προφύλαξη του εισοδήματος των εργαζομένων. Αυτό όμως ούτε ακριβές είναι, ούτε αναιρεί την ουσία της συγκεκριμένης συμφωνίας, η οποία ακόμα βρίσκεται αφημένη να χρησιμοποιηθεί την κατάλληλη στιγμή, χωρίς να αποκλείεται να δούμε κάποιο σχετικό "παραθυράκι" στο επερχόμενο νομοσχέδιο για τις "νέες εργασιακές σχέσεις".

Πολύ πιο άμεσο χτύπημα στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας είναι η ρύθμιση που αναμένεται να περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο, σχετικά με τις αμοιβές των εργαζομένων, που προσλαμβάνονται στο πλαίσιο των περιβόητων Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης (ΤΣΑ). Σύμφωνα με αυτή, οι εργαζόμενοι αυτοί θα αμείβονται, ίσως, με τα κατώτερα όρια που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και πάντως όχι με τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας! Αργότερα ή και στο ίδιο το νομοσχέδιο, που πολύ έχει "επιβαρυνθεί", μπορεί να γίνει και ιδιαίτερη ρύθμιση που θα παραμερίσει και αυτό ακόμα το "εμπόδιο" της ΕΓΣΣΕ, γεγονός είναι όμως ότι για πρώτη φορά δίνεται η θεσμοθετημένη δυνατότητα κατάργησης της ισχύος συλλογικών συμβάσεων εργασίας και μάλιστα σε ευρεία έκταση.

Οι συλλογικές συμβάσεις έχουν υπονομευτεί στο παρελθόν, αλλά και αυτή τη στιγμή, με τις καθυστερήσεις υπογραφής τους, τις καταστρατηγήσεις τους από τους εργοδότες, τον τρόπο λειτουργίας του θεσμού της διαμεσολάβησης - διαιτησίας κλπ. Οι ρυθμίσεις στο πλαίσιο λειτουργίας των ΤΣΑ, τα οποία σε λίγο θα αποκτήσουν πανελλαδική εμβέλεια, επιχειρούν να δώσουν ένα καθοριστικό χτύπημα.

Μια ιστορική κατάκτηση, που αποτελεί σταθμό στην πάλη του εργατικού κινήματος σε όλο το κόσμο τον τελευταίο αιώνα, αυτή της 8ωρης ημερήσιας εργασίας επιδιώκει η κυβέρνηση να καταργήσει με το νομοσχέδιο που θα προωθήσει το Μάη. Η κατάργησή του θα επιχειρηθεί να γίνει μέσω της λεγόμενης συνολικής διευθέτησης του χρόνου εργασίας.

Η διευθέτηση προβλέπει ότι για χρονικό διάστημα που θα οριστεί εκ των προτέρων - τετράμηνο ή και έτος - ο εργοδότης θα μπορεί να απασχολεί τον εργαζόμενο σύμφωνα με τις ανάγκες της παραγωγής, έξω από τα σημερινά πλαίσια του χρόνου εργασίας.

Πιο απλά, ο εργοδότης θα μπορεί να απασχολήσει για 9 ώρες τον εργαζόμενο, βασιζόμενος στο "διευθυντικό δικαίωμα",ώστε να μη δώσει λογαριασμό σε κανένα, ούτε φυσικά και στον εργαζόμενο. Στη συνέχεια, εφόσον έχει μεγαλύτερες ανάγκες, ο εργοδότης θα μπορεί να απασχολήσει και για 10 ώρες ή και παραπάνω τον εργαζόμενο. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει "συμφωνία" από τον εργαζόμενο. Ομως σε συνθήκες έντονης τρομοκρατίας και μεγάλης ανεργίας, είναι φανερό ότι θα είναι πολύ δύσκολο για τον εργαζόμενο να πει "όχι". Οι επιπλέον ώρες εργασίας δε θα πληρώνονται με βάση την υπερεργασία και την υπερωρία, αλλά θα ανταλλάσσονται με... ρεπό!

Το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει ότι το 8ωρο παραμένει σαν "βάση" υπολογισμού του χρόνου εργασίας, μόνο που ο υπολογισμός δε θα γίνεται σε ημερήσια και εβδομαδιαία βάση όπως τώρα, δηλαδή 8ωρο - πενθήμερο, αλλά σε τετράμηνη ή ετήσια και για όχι περισσότερες από 48 ώρες τη βδομάδα!!! Με τέτοια σαθρά επιχειρήματα η κυβέρνηση προσπαθεί να κρύψει το αυτονόητο της ανατροπής του δικαιώματος των δικαιωμάτων, στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης "ευελιξίας".

Οι εργασιακές κατακτήσεις στον αιώνα μας, που η κυβέρνηση σκοπεύει να κατεδαφίσει, στηρίζονται σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: το 8ωρο,την πλήρη απασχόληση,τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και την κοινωνική ασφάλιση.

Σκοπός της κυβέρνησης είναι να επιφέρει ένα συντριπτικό χτύπημα σε μια σειρά από δικαιώματα που οι εργαζόμενοι εξανάγκασαν τους κεφαλαιοκράτες να τα αποδεχτούν μέσα από πολύχρονους και αιματηρούς αγώνες και που αποτελούν ένα ελάχιστο, βασικό "ιστό" προστασίας, ο οποίος έχει ήδη υπονομευτεί στις μέρες μας. Πελώρια και αποκλειστική ευθύνη γι' αυτή την υπονόμευση έχουν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, οι οποίες απαξίωσαν τις υπηρεσίες ελέγχου εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, στήριξαν προκλητικά τους εργοδότες που την καταστρατηγούσαν και επέφεραν αλλεπάλληλα χτυπήματα στο ασφαλιστικό σύστημα.

Σήμερα, η κυβέρνηση υπακούοντας στις εντολές που δίνουν τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για επίσπευση των αντεργατικών αλλαγών, ετοιμάζει το τελειωτικό χτύπημα. Οι αλλαγές αυτές έχουν καθοριστεί πολύ πριν με τη "Λευκή Βίβλο" και πρόσφατα από τις Συνόδους Κορυφής του Αμστερνταμ και του Λουξεμβούργου.

Πολλά από τα μέτρα που έχει ήδη πάρει προς αυτή την κατεύθυνση, όπως οι παρεμβάσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα στα πλαίσια της "διά βίου κατάρτισης", αλλά και τα προγράμματα επιδότησης των εργοδοτών για απασχόληση ανέργων, συμπεριλαμβάνονται και στο λεγόμενο "Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση".Σ' αυτό αναφέρονται και ορισμένα μέτρα που θα ληφθούν με την ψήφιση του νομοσχεδίου για τις εργασιακές σχέσεις, όπως είναι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η προώθηση των "τοπικών συμφώνων απασχόλησης" και άλλα. Περίπου την ίδια περίοδο θα προωθηθεί και το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό σύστημα, ο προπομπός της μεγάλης ανατροπής.

Με περίσσευμα υποκρισίας, η κυβέρνηση διατείνεται ότι σκοπός της είναι η "πλήρης απασχόληση". Ο ισχυρισμός αυτός δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, αλλά και με την πολιτική της κυβέρνησης στο συγκεκριμένο τομέα, όπου οδηγός της είναι το όραμα του "απασχολήσιμου" και η επέκταση της μερικής απασχόλησης σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα,ώστε να φτάσει και να ξεπεράσει ακόμα το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της επιδίωξης είναι η επισήμανση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Μ. Παπαϊωάννου,ότι σε ορισμένες χώρες, όπως η Ολλανδία, η μερική απασχόληση έχει φτάσει το 48%!

Η επέκταση της μερικής απασχόλησης έχει άμεση σχέση με το μοίρασμα της μιας θέσης εργασίας σε δυο εργαζόμενους, ή σε ένα εργαζόμενο και ένα άνεργο στα πλαίσια μιας ιδιότυπης "αλληλεγγύης", η οποία βασίζεται στην αρχή ότι ο εργοδότης κερδίζει όλο και περισσότερα και οι εργαζόμενοι χάνουν όλο και περισσότερα για να βοηθήσουν και τα θύματα των κεφαλαιοκρατών.

Η κυβέρνηση συνδέει - χωρίς αυτό να έχει επιβεβαιωθεί στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης που η μερική απασχόληση είναι μεγαλύτερη - τη μερική απασχόληση με τη μείωση της ανεργίας. Ταυτόχρονα προσπαθεί να πείσει για την αναγκαιότητα της πολιτικής σε αυτό το τομέα, με διάφορα σοφίσματα. Ενα από αυτά είναι ότι πολλοί νέοι φοιτητές, σπουδαστές και γυναίκες επιζητούν τη μερική απασχόληση...

Αυτό που αποκρύπτεται επιμελώς, είναι πως τη μερική απασχόληση τη θέλουν οι εργοδότες πολύ περισσότερο και πως δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι υποφέρουν σήμερα από την αναγκαστική μετατροπή της εργασιακής τους σχέσης και την κατάργηση της πλήρους απασχόλησής τους.