ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ) .-

Η Ελλάδα "κατάφερε" και πάλι να "απομονωθεί" στις Βρυξέλλες εξαιτίας της Αγκυρας, και το προγραμματισμένο για την ερχόμενη Δευτέρα, 25η Μάη, Συμβούλιο Σύνθεσης Ευρωπαϊκής Ενωσης - Τουρκίας θα διεξαχθεί κανονικά, παρά τις ελληνικές "επιφυλάξεις", με τους δεκατέσσερις "εταίρους" να υποδέχονται φιλόξενα την τουρκική αντιπροσωπεία. Πρόκειται για πλήρες στραπάτσο της "ευρωπαϊκής πολιτικής" της ελληνικής διπλωματίας, η οποία, μετά την κρίση των Ιμίων, δεν κατάφερε να συγκινήσει σε τίποτα τους "εταίρους", με αποτέλεσμα το Συμβούλιο Σύνδεσης της Δευτέρας να γίνεται με "τιμώμενο πρόσωπο" τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Ισμαϊλ Τζεμ, και με σύνθεση "δεκατέσσερα - ένα". Πολύ περισσότερο, που η ευρωπαϊκή "απομόνωση" "συμπίπτει" με την πρόσφατη αμερικανική εντολή για αυστηρή πολιτική "ίσων αποστάσεων" και συμφωνία - πακέτο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Η οριστική απόφαση για σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης με την Τουρκία, ερήμην της Ελλάδας,ελήφθη στο χτεσινό Συμβούλιο ΚΟΡΕΠΕΡ των πρέσβεων - μονίμων αντιπροσώπων και έρχεται ως αποτέλεσμα της επίσκεψης του προεδρεύοντος του Συμβουλίου, Βρετανού υπουργού Εξωτερικών, Ρ. Κουκ, στην Αγκυρα την περασμένη Τρίτη και της επιμονής στην (...) απομόνωση εκ μέρους της ελληνικής πλευράς. Το παράξενο της όλης ιστορίας έγκειται στο γεγονός ότι αυτό το Συμβούλιο Σύνδεσης θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς η Αγκυρα να πάρει τίποτα και χωρίς καμία ελληνική παραχώρηση. Η κλιμάκωση της τεχνητής έντασης ξεκίνησε από την Αθήνα, αποσκοπώντας προφανώς σε πολλαπλασιασμό των οφελών από τις "αποφάσεις του Λουξεμβούργου". Αλλά, αντ' αυτού, η Ελλάδα "απομονώνεται" εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως είχε να συμβεί πολλά χρόνια, πριν την 6.3.1995 και την άρση του δεκάχρονου ελληνικού "βέτο". Αν δεν υπάρξει ελληνικό όφελος απ' αλλού, πρόκειται για καθαρή και αναμφισβήτητη διπλωματική ήττα της Αθήνας στις Βρυξέλλες, η οποία θα έχει συσσωρευμένο κόστος και πέραν της σύγκλησης του Συμβουλίου Σύνδεσης.

Το χτεσινό ΚΟΡΕΠΕΡ ήταν και το τελευταίο πριν το Συμβούλιο της Δευτέρας και έπρεπε να ληφθεί μια οριστική απόφαση. Η βρετανική προεδρία ενημέρωσε για το "θετικό" ταξίδι του Βρετανού ΥΠΕΞ, Ρ. Κουκ, στην Αγκυρα, και τη "διαθεσιμότητα" της τουρκικής πλευράς, ζητώντας από την Ελλάδα να αποσύρει τις επιφυλάξεις της. Οι αντιρρήσεις της Αθήνας δεν αφορούσαν την άρση των επιφυλάξεων για την κοινοτική χρηματοδότηση της Τελωνειακής Ενωσης, αλλά πρόσθετες πολιτικές "επιφυλάξεις" της τελευταίας στιγμής, όπως, για παράδειγμα, γιατί το σχέδιο "κοινής θέσης" της βρετανικής προεδρίας κάνει "μόνο" αναφορά στις αποφάσεις του Λουξεμβούργου και δεν παραθέτει αυτούσια ολόκληρη την περιβόητη παράγραφο 35 κ.ο.κ. Ο Ελληνας πρέσβης Π. Αποστολίδης επανέλαβε ότι η κυβέρνηση δεν κάνει πίσω στις προτεινόμενες τροπολογίες. Και η βρετανική προεδρία, αντί να συμπεράνει αδυναμία σύγκλησης του Συμβουλίου Σύνδεσης, όπως έχει συμβεί επανειλημμένα, δήλωσε ότι μετά την επιμονή της ελληνικής πλευράς, δεν υπάρχει άλλη διέξοδος από τη σύγκληση χωρίς "κοινή θέση". Αυτό σημαίνει ότι θα γίνει το Συμβούλιο με την Τουρκία, η βρετανική προεδρία θα χαιρετίσει "εκ μέρους των δεκατεσσάρων" και μετά η Ελλάδα θα σηκωθεί στο τραπέζι για να εξηγήσει γιατί έχει τις επιφυλάξεις της. Πρόκειται για μια ταπεινωτική διαδικασία για την ελληνική πλευρά, πολύ περισσότερο, που η ευρωπαϊκή απομόνωση πιστοποιείται ενώπιον των Τούρκων αντιπροσώπων. Ενδεικτικό του εχθρικού κλίματος κατά της Αθήνας είναι και το γεγονός ότι στο χτεσινό ΚΟΡΕΠΕΡ μια σειρά "φίλοι της Τουρκίας" ζήτησαν με παρεμβάσεις τους να εκμεταλλευτούν την ελληνική απομόνωση,κάνοντας πιο θετική τη θέση των δεκατεσσάρων προς την Αγκυρα, ιδιαίτερα όσον αφορά την απελευθέρωση του χρηματοδοτικού πρωτοκόλλου, ύψους 500 δισ. δραχμών. Γίνεται φανερό ότι οποιεσδήποτε πολιτικές αιχμές κατά του τουρκικού "εκδημοκρατισμού" θα αμβλυνθούν στο έπακρο, καλυπτόμενες πίσω από τα συναινετικά χαμόγελα.

Τη Δευτέρα, οι δεκαπέντε συνέρχονται σε Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων. Από ελληνικής πλευράς δε θα συμμετάσχει ο ΥΠΕΞ Θ. Πάγκαλος, αλλά ο ΑΝΥΠΕΞ Γ. Παπανδρέου. Θέμα Τουρκίας υπάρχει και στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου των "15" και βέβαια οι ποικίλες πιέσεις δεν πρόκειται να σταματήσουν, έστω και την τελευταία στιγμή. Το Συμβούλιο Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ενωσης - Τουρκίας θα γίνει το απόγευμα, θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη Τύπου της βρετανικής προεδρίας και της τουρκικής αντιπροσωπείας και θα ακολουθήσει "πολιτικό δείπνο". Δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο ενδιαφέρον εκτός από την ελληνική απομόνωση. Αλλά με τη σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης και την εξουδετέρωση της ελληνικής διπλωματίας, ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για θερμό εναγκαλισμό με την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Κάρντιφ (15-16 Ιούνη). Εξουδετερώνοντας, για άλλη μια φορά, τα δήθεν πλεονεκτήματα της ελληνικής "ένταξης" και ενισχύοντας περαιτέρω τα γεωοικονομικά και γεωστρατηγικά παιχνίδια της Αγκυρας και των "συμμάχων" της.

H αναμενόμενη, μετά από όσα περί πακέτου υποστήριξε ο Πρόεδρος Κλίντον, "διευκρινιστική" δήλωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών "ανακούφισε" την ελληνική κυβέρνηση, καθώς βοήθησε να διασωθούν τα προσχήματα. Η λέξη - "πακέτο", όπως είπε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, δημιούργησε τις παρεξηγήσεις, καθώς ο Πρόεδρος Κλίντον δεν μπορούσε να γνωρίζει την εννοιολογική της σημασία στην ελληνική γλώσσα! Οι "διευκρινίσεις" χαρακτηρίστηκαν "απαραίτητες" από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, ενώ ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας δήλωσε πως "η θέση της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών αποσαφηνίστηκε μετά τη διορθωτική δήλωση του κ. Ρούμπιν, η οποία (διορθωτική δήλωση) έδωσε τη δυνατότητα να αρθούν οι όποιες παρανοήσεις υπήρξαν, ώστε να γνωρίζουμε κι εμείς ποια είναι η πολιτική την οποία ακολουθεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ για τα συγκεκριμένα θέματα της χώρας μας, τα οποία βεβαίως αποτελούν κορυφαία ζητήματα και προκαλούν ένα γενικότερο διεθνές ενδιαφέρον".

Ο Θ. Πάγκαλος, πάντως, σε χτεσινές του δηλώσεις, αν και εξέφρασε την ικανοποίησή του από τις διευκρινίσεις της Ουάσιγκτον, κατέγραψε τη δυσφορία του για τις ίσες αποστάσεις που επιμένει να κρατά η αμερικανική κυβέρνηση ανάμεσα στην "αμυνόμενη" Ελλάδα και την "αδικοπραγούσα" Τουρκία.

Περισσότερο επιφυλακτικοί, παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών υποστήριζαν χτες πως οι αμερικανικές "διευκρινίσεις" δεν προσφέρουν την παραμικρή υπηρεσία στα ελληνικά συμφέροντα. Η αμερικανική διπλωματία, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, από τον περασμένο Δεκέμβρη και έπειτα έχει επιδοθεί σε μια συστηματική προσπάθεια, προκειμένου να διαμορφώσει τις απαραίτητες συνθήκες για την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Αυτή η προσπάθεια, που πολλές φορές αποτυπώθηκε και με τις αμερικανικές υποδείξεις προς την ΕΕ, έχει ήδη φέρει αποτελέσματα, όπως φάνηκε και από την πλήρη απομόνωση της ελληνικής κυβέρνησης μεταξύ των εταίρων της στην ΕΕ.

Υπό το φως αυτής της πραγματικότητας - όπως υπογραμμίζουν οι ίδιοι κύκλοι - ελάχιστη σημασία έχει αν οι Αμερικανοί ζητούν ή όχι την τοποθέτηση του Κυπριακού, των ελληνοτουρκικών και των ευρωτουρκικών σχέσεων στο ίδιο διαπραγματευτικό πακέτο. Αλλωστε και τα τρία αυτά θέματα "τρέχουν" παράλληλα στο διπλωματικό παρασκήνιο και η διασύνδεσή τους έχει "σφυρηλατηθεί" από την αμερικανική διπλωματία, η οποία και τα διαχειρίζεται...