ΠΡΙΣΤΙΝΑ.- Οι θεωρούμενοι ως "μετριοπαθείς" Κοσσοβάροι Αλβανοί πολιτικοί απέρριψαν κατηγορηματικά χτες τις προτάσεις - δεσμεύσεις που ο Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς πραγματοποίησε στη Μόσχα, μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του Μπορίς Γιέλτσιν, και κάλεσαν ξανά για άμεση στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ.

Η αιτιολογία που έδινε ο Ζεμαϊλ Μουσταφά, κορυφαίος Αλβανός διαπραγματευτής και εκπρόσωπος του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, είναι ότι "πριν ο Μιλόσεβιτς κάνει εύκολες υποσχέσεις για διάλογο, πρέπει να αποσύρει τις ειδικές δυνάμεις από το Κόσσοβο και να σταματήσει τις εθνικές εκκαθαρίσεις".

Τον αλβανικό όρο προς το παρόν δείχνει να συμμερίζεται η αμερικανική πλευρά, η οποία με προχτεσινή δήλωση της επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μαντλίν Ολμπράιτ χαρακτήριζε "ανεπαρκείς" τις δεσμεύσεις Μιλόσεβιτς.

Η πλευρά Ρουγκόβα πιθανότατα αισθάνεται και την ανάγκη να πλειοδοτήσει του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου (KLA ή UCK), που της αφαιρεί σημαντική απήχηση μεταξύ των Αλβανών. "Πιστεύουμε ότι μόνο η επέμβαση του ΝΑΤΟ μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για σοβαρές συνομιλίες ανάμεσα στην Πρίστινα και το Βελιγράδι", είπε ο Μουσταφά.

Πάντως η ρωσική πλευρά, διά του υπουργού Εξωτερικών Γεβγκένι Πριμακόφ, εκτίμησε πως η κοινή δήλωση Μιλόσεβιτς - Γιέλτσιν αποτελεί "την καλύτερη δυνατή συμφωνία αυτή τη στιγμή". Απαντώντας στις επικρίσεις της Δύσης ότι ο Μιλόσεβιτς αρνήθηκε να απομακρύνει αμέσως τις στρατιωτικές δυνάμεις του από το Κόσσοβο, ο Πριμακόφ είπε στους δημοσιογράφους ότι το σημαντικό είναι πως το Βελιγράδι υποσχέθηκε να μην προσφύγει σε χρήση βίας εναντίον των αμάχων."Μετριοπαθής" εμφανίστηκε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Κλάους Κίνκελ, αξιολογώντας τα συμφωνηθέντα στη Μόσχα ως "σημαντικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση".

Ο Κίνκελ είπε χτες μετά από μακρά τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Γεβγκένι Πριμακόφ ότι "η Μόσχα πέτυχε να "περάσει" ορισμένες από τις βασικές αξιώσεις της Ομάδας Επαφής", αλλά το Βελιγράδι δε δέχτηκε όλους τους όρους, δίνοντας έμφαση στην "αποχώρηση από το Κοσσυφοπέδιο των στρατιωτικών δυνάμεων και των ειδικών δυνάμεων ασφαλείας με κατασταλτική αποστολή" και στην άρνησή του να δεχτεί συμμετοχή εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Βελιγραδίου - Πρίστινας.

"Θα αξιολογήσουμε τη γιουγκοσλαβική ηγεσία όχι βάσει αυτών που είπε, αλλά αυτών που θα πράξει", πρόσθεσε ο Κίνκελ. Αμεση προτεραιότητα για τον Γερμανό ΥΠΕΞ αποτελεί η ταχεία υλοποίηση της δυνατότητας παρουσίας διεθνών παρατηρητών σε ολόκληρο το Κοσσυφοπέδιο. Η Βόννη φέρεται να "μελετά" ενίσχυση της πρεσβείας της στο Βελιγράδι με διπλωματικό προσωπικό που θα αποσπαστεί σε αυτό και ως συντονίστρια των δραστηριοτήτων της "Ομάδας Επαφής" νέα συνάντηση των έξι χωρών - μελών, προκειμένου να υλοποιηθεί και να αξιοποιηθεί αυτή η δυνατότητα.

Σε "σοβαρό διάλογο" κάλεσε τον Μιλόσεβιτς ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λαμπέρτο Ντίνι, διότι "κινδυνεύει να αντιμετωπίσει την οργή του ΝΑΤΟ", ενώ η βουλγαρική διπλωματία επισήμανε την ανάγκη "τερματισμού της βίας και από τις δύο πλευρές", κατά δήλωση στη Σόφια του εκπροσώπου του βουλγαρικού υπουργείου Εξωτερικών Ράντκο Βλάικοφ.

Σε ανακοίνωση του Βορειοατλαντικού Συμφώνου εκφράζεται "ικανοποίηση" για ορισμένες θετικές ενδείξεις αλλαγής της πολιτικής Μιλόσεβιτς, αλλά... διευκρινίζεται πως οι δηλώσεις του περιέχουν απογοητεύσεις και διφορούμενα και ο σχεδιασμός του ΝΑΤΟ για επέμβαση θα συνεχιστεί...

"Το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να χαλαρώσει", έλεγε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ. Οι υπεύθυνοι στρατιωτικού σχεδιασμού θα συνεχίσουν να επεξεργάζονται τις επιλογές για το Κοσσυφοπέδιο, συμπεριλαμβανομένης της ένοπλης επέμβασης, ενώ η Συμμαχία θα διατηρήσει την ετοιμότητά της, συνεχίζοντας να ασκεί τη "μέγιστη πίεση".

Στο μεταξύ η αμερικανική εφημερίδα "Ουάσιγκτον Ποστ" δημοσίευε χτες ρεπορτάζ με δηλώσεις ΝΑΤΟικών αξιωματούχων, κατά τους οποίους πριν πραγματοποιηθεί στρατιωτική επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο, "πρέπει να βομβαρδιστούν οι βάσεις πυραύλων" της Γιουγκοσλαβίας, για να προστατευτεί η αεροπορία του ΝΑΤΟ από ενδεχόμενη γιουγκοσλαβική επίθεση...

Τα ένοπλα επεισόδια στο Κοσσυφοπέδιο συνεχίζονται στη μεθοριακή γραμμή Αλβανίας - Γιουγκοσλαβίας, συγκεκριμένα στην περιοχή της Ντρένιτσα, ενώ το "ενημερωτικό κέντρο των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου" έδωσε στοιχεία για τις πρόσφατες επιχειρήσεις της αστυνομίας στην περιοχή του Ντέτσανι. Σύμφωνα με αυτά, 58 άτομα έχασαν τη ζωή τους, περισσότεροι από 100 είναι τραυματίες και 200 αγνοούνται.

ΜΠΙΣΑΟΥ.-

Σχετική ηρεμία επικρατούσε, χτες, στην πρωτεύουσα της Γουινέα Μπισάου, καθώς οι στασιαστές του στρατού και οι κυβερνητικές δυνάμεις σταμάτησαν, για λίγες ώρες, την ανταλλαγή πυρών. Στην Μπισάου έφτασε, χτες, και ο υπουργός Εξωτερικών της Γκάμπια, ο οποίος είχε συνομιλίες με κυβερνητικούς αξιωματούχους, σε μια προσπάθεια - όπως φέρεται να δήλωσε - να επιτευχθεί εκεχειρία ανάμεσα στις δύο αντίπαλες πλευρές. Στο μεταξύ, συνεχίζεται η έξοδος των προσφύγων, ενώ στην περιοχή σπεύδουν αντιπρόσωποι της Επιτροπής Προσφύγων του ΟΗΕ για να εκτιμήσουν από κοντά την κατάσταση.

Στο διαπραγματευτικό επίπεδο κινήθηκαν, χτες, οι εξελίξεις στη Γουινέα Μπισάου με την άφιξη, το πρωί, του υπουργού Εξωτερικών της Γκάμπια Μοχάμεντ Σεντάτ Τζομπέ στο Προεδρικό Μέγαρο της Μπισάου. Ο Σεντάτ Τζομπέ, που μεταφέρθηκε από το γαλλικό πλοίο "Λε Ντρογκουά" μετά από παρέμβαση του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών, συναντήθηκε με τον υπουργό υπεύθυνο για θέματα Κοινοβουλίου της Γουινέα Μπισάου Μαλάλ Σανέ, τον πρεσβευτή της Γουινέα Μπισάου στις ΗΠΑ Μάριο Λοπέζ ντα Ρόζα, τον υπουργό Εξωτερικών της Γουινέα Μπισάου Ζοάο Καρντόζο και δύο συμβούλους του Προέδρου Ζοάο Μπερνάντο Βιέιρα.Μετά το τέλος της συνάντησης, ο Σεντάτ Τζομπέ δήλωσε, όπως μετέδωσε το πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων "Lusa", ότι σκοπός της επίσκεψής του είναι "η διερεύνηση των πιθανοτήτων επίτευξης εκεχειρίας" και τόνισε ότι "γίνονται προσπάθειες να ανοίξει πάλι το αεροδρόμιο και να αποκατασταθούν οι διεθνείς επικοινωνίες της χώρας". Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Γουινέα Μπισάου δήλωσε ότι "εξαιτίας των εξελίξεων είναι αναπόφευκτη η αναβολή της διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών, που επρόκειτο να γίνουν μέσα στους επόμενους μήνες, λόγω της έλλειψης σταθερότητας στην πολιτική ζωή της χώρας".

Οπως έγινε γνωστό από διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών της Γκάμπια επρόκειτο να συναντηθεί, χτες το απόγευμα, και με τον επικεφαλής των στασιαστών και πρώην αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού Ανσουμάνε Μάνε.Εντούτοις, δεν έγινε γνωστό πού θα γίνει η συνάντηση αυτή. Πάντως, στην περίμετρο των στρατιωτικών εγκαταστάσεων που έχουν οχυρωθεί οι στασιαστές έχουν αναπτυχθεί ισχυρές κυβερνητικές δυνάμεις, οι οποίες ενισχύονται από στρατεύματα της Σενεγάλης και της Δημοκρατίας της Γουινέας.Σύμφωνα, μάλιστα, με ορισμένες ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες η Σενεγάλη έχει, ήδη, αποστείλει μεγάλο αριθμό ενισχύσεων για να στηρίξουν τις κυβερνητικές δυνάμεις που παραμένουν πιστές στον Πρόεδρο Ζοάο Μπερνάντο Βιέιρα.

Στην περιοχή, όμως, σπεύδουν εκπρόσωποι και της Επιτροπής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες προκειμένου να εκτιμήσουν την κατάσταση που επικρατεί. Οι αντιπροσωπείες αναμένονταν, χτες βράδυ, στη Σενεγάλη και στη Δημοκρατία της Γουινέας και όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Κχασίμ Ντιάγκν, η κατάσταση των προσφύγων φαίνεται ότι χειροτερεύει διαρκώς. Δηλώσεις έκανε, χτες, και ο Γουάντζι Οθμαν, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφής, ο οποίος ανακοίνωσε ότι τα προβλήματα με την παροχή τροφής είναι ιδιαίτερα έντονα, καθώς εξαιτίας της περιόδου των βροχών δεν υπάρχουν καθόλου αποθέματα.

Πάντως, η χτεσινή ηρεμία δε θεωρήθηκε ενθαρρυντική από πολλούς αναλυτές, καθώς, όπως εκτιμούν, η κατάσταση στη Γουινέα Μπισάου αρχίζει να λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις, εξαιτίας της άμεσης παρέμβασης και ανάμειξης όλων των γειτονικών χωρών. Οπως είναι, ήδη, γνωστό τα στρατεύματα της Σενεγάλης και της Δημοκρατίας της Γουινέας υποστηρίζουν έμπρακτα τον Πρόεδρο Βιέιρα, ενώ, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, μεγάλος αριθμός στρατιωτών από τη Γουινέα έχει ταχθεί, παρακούοντας τις επίσημες διαταγές, στο πλευρό του στασιαστή στρατηγού Ανσουμάνε Μάνε.

Κατά κάθε στρατιωτικής επέμβασης στο Κόσσοβο, τάχθηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Β. Εφραιμίδης, παρεμβαίνοντας στη σχετική συζήτηση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητώντας ταυτόχρονα να σωπάσουν οι πολεμικές ιαχές που εξυπηρετούν μόνο αυτούς που επιβουλεύονται την ασφάλεια, την ακεραιότητα και την ειρήνη στην περιοχή, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα άνομα συμφέροντά τους.

"Μέσα σε κλίμα αντισερβικού αμόκ, με παντιέρα τα όποια λάθη του Μιλόσεβιτς, δεν είναι δυνατό ούτε με ψυχραιμία, ούτε με προσοχή να αντιμετωπίσουμε αυτή την τρομακτική κρίση που σοβεί στο Κόσσοβο", επισήμανε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

"Πρέπει να δούμε καθαρά. Υπάρχουν δυνάμεις, μέσα στο Κόσσοβο, έξω από το Κόσσοβο, έξω από την Ευρώπη, που σχεδίασαν απειλή στρατιωτικής επέμβασης προς εκφοβισμό, εκβιασμό ή και πραγματοποίηση στρατιωτικής επέμβασης για να διαμελίσουν τη σημερινή Γιουγκοσλαβία και ό,τι μπορεί να επακολουθήσει ύστερα σε όλα τα Βαλκάνια για να δημιουργήσουνε κρατίδια - κούκλες να παίζουν το παιγνίδι των συμφερόντων τους ".

"Κάτι τέτοιο δεν το θέλουν οι λαοί της Ευρώπης", τόνισε ο Β. Εφραιμίδης."Δεν το θέλουν οι λαοί της Βαλκανικής. Δεν το θέλουν ούτε οι Αλβανοί στο Κόσσοβο. Θέλουν όλοι αυτοί ειρηνική λύση, που σημαίνει σεβασμό στα σύνορα, όπως βγήκαν από τους πολέμους, όπως είναι εγγυημένα από το Χάρτη του ΟΗΕ και τις Συμφωνίες του Ελσίνκι.

Θέλουν ειρηνική λύση, με σεβασμό όλων των δικαιωμάτων των μειονοτήτων μέχρι την αυτονομία, χωρίς αποχωρισμό, γιατί τότε δε θα βρούμε άκρη στην Ευρώπη".

"Μου κάνει εντύπωση", επισήμανε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, "και κανένας δεν το προσέχει, ότι βάζουν όρους στη Σερβία σήμερα, στον Μιλόσεβιτς, που εξ ορισμού δεν μπορεί να τους δεχτεί. "Θα αποσύρεις τα στρατά σου από το Κοσσυφοπέδιο". Μα, το Κοσσυφοπέδιο είναι αναπόσπαστο τμήμα της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας. Ποιο κράτος, ποια κυβέρνηση μπορεί να δεχτεί ότι δεν της επιτρέπεται να έχει στρατό σε μια αναπόσπαστη επαρχία της; Ορος απραγματοποίητος εξ ορισμού. Τον βάζουν επίτηδες για να έχουν πρόσχημα να πραγματοποιήσουν την επέμβαση".

"Εμείς", κατέληξε ο Β. Εφραιμίδης, "είμαστε κατηγορηματικά κατά πάσης στρατιωτικής επέμβασης γιατί θα έχει τρομακτικές συνέπειες".

Από τη συνάντηση του Σλ. Μιλόσεβιτς με τον Γ. Πριμακόφ