Το αρχικό μούδιασμα προ των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία μετατράπηκε σε λαϊκή οργή: Διαδηλώσεις σημειώθηκαν από την Ουάσιγκτον έως τη Νέα Ζηλανδία και από το Λονδίνο έως τα Σκόπια. Διαδηλώσεις για την επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας όχι μόνο από την Αριστερά, αλλά και ένα ευρύ αντιπολεμικό μέτωπο - που "θορύβησε" τις κυβερνήσεις των χωρών - μελών του ΝΑΤΟ...

ΣΤΗ ΒΟΣΝΙΑ,τις τρεις τελευταίες μέρες η σερβοβοσνιακή κοινότητα έχει ξεσηκωθεί. Η "πολιορκία" των παραρτημάτων της αμερικανικής, της βρετανικής και της γερμανικής πρεσβείας και οι "επιθέσεις" με πέτρες και διάφορα αντικείμενα εναντίον των κτιρίων και των οχημάτων ώθησαν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να μειώσει κατά το ήμισυ το διπλωματικό προσωπικό της πρεσβείας του. Οι Σερβοβόσνιοι πολιτικοί καταδίκασαν συλλήβδην την επίθεση, ενώ χιλιάδες διαδηλωτές ξεσηκώθηκαν στην Μπάνια Λούκα, με κεντρικό σύνθημα "Μην παραδίδεσαι, Σερβία". Εκπρόσωποι του ΝΑΤΟ στη χώρα απείλησαν εμμέσως πλην σαφώς ότι "θα απαντήσουν, αν προκληθούν"...

ΣΤΗΝ ΠΓΔΜ οι μαζικές διαδηλώσεις όχι μόνο των Σέρβων, αλλά και της κομμουνιστικής αριστεράς και απλών πολιτών οδήγησαν τον πρωθυπουργό Λιούπτσο Γκεοργκίεφσκι να μιλήσει για μια αντιπολίτευση "αντι-ΝΑΤΟ": Οι εικόνες που μετέδωσαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία και ΜΜΕ, με μαζικές διαδηλώσεις και επεισόδια μπροστά στα κτίρια των πρεσβειών χωρών του ΝΑΤΟ, μίλησαν από μόνες τους. Την Παρασκευή, η κυβέρνηση προέβη σε εκατοντάδες συλλήψεις μελών του Δημοκρατικού Κόμματος των Σέρβων - και του αρχηγού του -χρησιμοποίησε ακόμη και ειδικές δυνάμεις καταστολής εξεγέρσεων, αλλά οι διαδηλώσεις όχι μόνο συνεχίστηκαν, αλλά εντάθηκαν, με μαζική συμμετοχή μαθητών και φοιτητών, και συνθήματα όπως "Κλίντον - Χίτλερ", "ΝΑΤΟ γύρνα πίσω", "ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - Φασίστες", "Ιαπωνία ήρθε ο καιρός να ρίξεις βόμβες στις ΗΠΑ", "Αδέρφια Σέρβοι, Ρωσία", κ. ά. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις έστησαν οδοφράγματα έξω από το κτίριο που στεγάζεται η κυβέρνηση και η αμερικανική και η γερμανική πρεσβεία. Κάποιες πηγές ανέφεραν ότι η κυβέρνησή του "μελετά" το να απαγορεύσει διά νόμου (!) όλες τις αντι-ΝΑΤΟικές διαδηλώσεις.

ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ χιλιάδες κάτοικοι της Σόφιας συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή σε κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της "απροκάλυπτης και αδικαιολόγητης εισβολής του ΝΑΤΟ εναντίον της Γιουγκοσλαβίας", όπως χαρακτηρίστηκε από τους ομιλητές. "Οχι στο ΝΑΤΟ, ναι στην ειρήνη στα Βαλκάνια" ήταν το κύριο σύνθημα της εκδήλωσης. Τη συμπαράστασή τους στον "αδελφό σλάβικο σερβικό λαό" εξέφρασαν ομιλητές, οι οποίοι ζήτησαν άμεση διακοπή των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία.

Στον κεντρικό λόγο του ο ηγέτης των σοσιαλιστών Γκεόργκι Παρβάνοφ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί εδώ και ένα χρόνο να αναθεωρήσει την πολιτική αυστηρής μη ανάμειξης της Βουλγαρίας σε εχθροπραξίες στη Γιουγκοσλαβία, στο βωμό της ενταξιακής πορείας της χώρας προς το ΝΑΤΟ. "Η κυβέρνηση είναι τρομαγμένη από τα αποτελέσματα της δορυφορικής διπλωματίας της και από την έντονη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης", είπε ο ίδιος. Αμεση διακοπή της εισβολής εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και επανάληψη των διπλωματικών προσπαθειών για διευθέτηση της κρίσης του Κοσσυφοπεδίου με ειρηνικό τρόπο, ζήτησε καταλήγοντας ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντιπολεμικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας έγιναν ακόμη στο Πλόβντιφ και σε άλλες πόλεις.

ΣΤΗΝ ΤΣΕΧΙΑ πραγματοποιούνται συνεχείς διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε ολόκληρη τη χώρα. Το κύριο σύνθημα στις διαδηλώσεις που διοργανώνονται με πρωτοβουλία των κομμουνιστών αφορά στην αντίθεση αποστολής προσωπικού - "υγειονομικού", ισχυρίζεται η τσέχικη κυβέρνηση - στα Σκόπια, για να ενταχθεί στην εκεί δύναμη του ΝΑΤΟ (η Τσεχία εντάχθηκε πρόσφατα πλήρως στις δομές του Βορειοατλαντικού Συμφώνου).

ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ οι λαϊκές αντιδράσεις εναντίον της επίθεσης έχουν προσλάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας. Πικετοφορίες και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας με μαζική συμμετοχή της νεολαίας πραγματοποιούνται όλες τις τελευταίες ημέρες. "Κάτω τα χέρια από τη Γιουγκοσλαβία", "Θα υπερασπιστούμε τους Σέρβους αδελφούς μας", "Δολοφόνοι Αμερικανοί" και "Αμερικανοί πηγαίνετε στα σπίτια σας", είναι μερικά από τα συνθήματα. Η αστυνομία έχει προβεί σε εκατοντάδες συλλήψεις - αλλά η κινητοποίηση δε σταματά.

ΣΤΗ ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ,χρησιμοποιώντας το ναζιστικό σύνθημα "Ζιγκ Χάιλ", εκατοντάδες Σέρβοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή στη γερμανική πρεσβεία στην πρωτεύουσα Ουέλλινγκτον για να διαμαρτυρηθούν για τη συμμετοχή της Γερμανίας στις αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας. Οι διαδηλωτές πραγματοποίησαν αρχικά πορεία από τη βρετανική Υπατη Αρμοστεία ως την αμερικανική και τη γερμανική πρεσβεία κρατώντας πανό με τα οποία κατηγορούσαν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ ότι ενεργούν όπως ο Χίτλερ...

Οι διαδηλωτές άφησαν και τριαντάφυλλα στον τοίχο της αμερικανικής πρεσβείας, δηλώνοντας συμβολικά ότι η ελπίδα για την ειρήνη παραμένει ζωντανή.

ΣΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ,έξω από το προξενείο των ΗΠΑ στο Τορόντο, Καναδοί σερβικής καταγωγής και άλλοι πολίτες συγκεντρώθηκαν και διαδήλωσαν τις τελευταίες μέρες. Τα συνθήματά τους ξεχείλιζαν ειρωνεία: "ΝΑΤΟ, μην τελειώνεις έναν πόλεμο αρχίζοντας έναν άλλο",ήταν ένα από αυτά, "Εϊ, ΗΠΑ, πόσους Σέρβους σκοτώσατε σήμερα;",ένα ακόμη...

ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ εκατοντάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν στην Ντάουνινγκ Στριτ, έξω από τη βρετανική πρωθυπουργική κατοικία,για να καταδικάσουν τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ. Η Σκότλαντ Γιαρντ "παρακολούθησε από κοντά" τις διαδηλώσεις, πάντως δεν επενέβη.

ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ οι διαδηλώσεις αντιμετωπίστηκαν βίαια από τις αστυνομικές αρχές, ειδικά στο Παρίσι. Οι διαδηλώσεις εναντίον των βομβαρδισμών (εξ ορισμού "παράνομες", όπως σχολίασε κυνικότατα Αμερικανός δημοσιογράφος) βρήκαν απέναντί τους το αστυνομικό σώμα με τη χειρότερη κατασταλτική δράση στην Ευρώπη. Η αστυνομία είχε προειδοποιήσει πως "δε θα επέτρεπε" διαδηλώσεις έξω από το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών και όταν δεκάδες Σέρβοι και Γάλλοι πραγματοποίησαν - ειρηνική - καθιστική διαμαρτυρία, απάντησε με βία: Ειδική αστυνομική μονάδα τους περικύκλωσε και τους προσήγαγε βίαια σε αστυνομικά οχήματα. Ωστόσο οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν και χτες.

ΣΤΙΣ ΗΠΑ οι διαδηλώσεις του αντιπολεμικού κινήματος, της Αριστεράς και των προοδευτικών στοιχείων στα εργατικά συνδικάτα αποκορυφώνονται. Μαζικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν χτες και συνεχίζονται σήμερα (Κυριακή) σε πολλές πολιτείες. Στην Ουάσιγκτον, μπροστά από το Λευκό Οίκο, στη Νέα Υόρκη, στη Φιλαδέλφεια, στη Βοστόνη, στο Λος Αντζελες, στο Σαν Φρανσίσκο, στο Σακραμέντο, στο Μάντισον του Ουινσκόνσιν και αλλού.

Το αμερικανικό Διεθνές Κέντρο Δράσης (International Action Center) είναι από τους κύριους διοργανωτές της κινητοποίησης. Ο χαρακτήρας της είναι κατά βάση αντιπολεμικός: Στη γραπτή δήλωση που επέδωσαν οι διαδηλωτές την Τετάρτη στο Λευκό Οίκο, ζητείται από την κυβέρνηση Κλίντον να "σταματήσει αμέσως τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον της Γιουγκοσλαβίας".

"Η κυβέρνηση Μιλόσεβιτς της Γιουγκοσλαβίας δαιμονοποιήθηκε, παρουσιαζόμενη ως κάτι ανάλογο εκείνης του Αδόλφου Χίτλερ", ανέφερε η δήλωση. "Μη σφάλλετε, πρόκειται απλώς για ένα πρόσχημα, μια προσπάθεια δικαιολόγησης της στρατιωτικής επιθετικότητας εναντίον μιας ανεξάρτητης χώρας. Το πραγματικό ζήτημα είναι ότι το στρατιωτικό και οικονομικό κατεστημένο των ΗΠΑ θέλησε να κυριαρχήσει σε αυτές τις στρατηγικές περιοχές".

Στα αξιοσημείωτα, οι αντιπαραθέσεις διαδηλωτών, όπως στο Μανχάταν: Στη μια πλευρά του δρόμου εκατοντάδες διαδηλωτές φώναζαν "Σταματήστε τους βομβαρδισμούς, σταματήστε τον πόλεμο". Από την άλλη, αντιδιαδηλωτές κραύγαζαν "Ρίξτε Τη Βόμβα"...

Το αθώο αίμα που χύνεται στην ΟΔ της Γιουγκοσλαβίας, στο όνομα των σχεδίων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για την εφαρμογή της "νέας τάξης", έχει προκαλέσει την οργή σε όλους τους σκεπτόμενους και προοδευτικούς ανθρώπους. Στην πρωτοπορία, όπως πάντα, τα κομμουνιστικά κόμματα σε όλο τον πλανήτη αντιδρούν, αντιστέκονται και παλεύουν για την αφύπνιση και τον ξεσηκωμό των λαών, ώστε να σταματήσουν αμέσως οι δολοφονικές επιθέσεις.

"Πάνω από τους λαούς των Βαλκανίων και πάλι κρέμεται η απειλή του πολέμου. Οι κυρίαρχες τάξεις των χωρών του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα των ΗΠΑ, ακολουθώντας τα ιδιοτελή ιμπεριαλιστικά συμφέροντά τους, ήδη, εδώ και μία δεκαετία, υποδαυλίζουν τις συγκρούσεις μεταξύ των λαών των Βαλκανίων", τονίζουν, στην κοινή ανακοίνωσή τους, το ΚΚΕ, το ΚΚ Αλβανίας, το ΚΚ Ρουμανίας, το ΚΚ Βουλγαρίας, το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα "Γκεόργκι Ντιμιτρόφ" και το Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας, που καλούν "τους λαούς των Βαλκανίων να δυναμώσουν τη φιλειρηνική, αντιπολεμική πάλη τους, ενάντια στην επέμβαση του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, ενάντια σε κάθε ξένη επέμβαση, για να αποτραπεί ένας εμφύλιος αλληλοσπαραγμός των βαλκανικών λαών".

Τον αποτροπιασμό και την καταδίκη για το βρώμικο πόλεμο, αλλά και την αμέριστη συμπαράστασή του στο λαό της Γιουγκοσλαβίας εξέφρασε και το Εργατικό Κόμμα Ουγγαρίας,με ανακοίνωση που εξέδωσε αμέσως μετά το πρώτο κύμα των αεροπορικών και πυραυλικών επιθέσεων, που εξαπέλυσε το ΝΑΤΟ κατά του λαού της Γιουγκοσλαβίας. "Απαιτούμε των άμεσο τερματισμό όλων των μορφών επίθεσης εναντίον της Γιουγκοσλαβίας", τονίζεται στην ανακοίνωση, η οποία καταλήγει: "Απαιτούμε την απαγόρευση της χρήσης των αμερικανικών βάσεων στην Ουγγαρία στο πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας! Απαιτούμε την απαγόρευση της χρήσης του ουγγρικού εδάφους για τη μεταφορά των στρατευμάτων του ΝΑΤΟ, καθώς και την απαγόρευση της χρήσης του ουγγρικού εναέριου χώρου. Η Ουγγαρία δεν πρέπει να πάρει μέρος σε καμία μορφή αυτού του πολέμου κατά της γειτονικής Γιουγκοσλαβίας".

"Είναι ψευδές το πρόσχημα ότι το ΝΑΤΟ επιτίθεται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα ενδιαφέροντα των Κοσσοβάρων", καταγγέλλει ο πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχίας - Μοραβίας,Μιροσλάβ Γκρεμπένιτσα, που υπογράφει και την ανακοίνωση, όπου διακηρύσσεται η απαίτηση για "τον άμεσο τερματισμό της στρατιωτικής επίθεσης και την άμεση σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αφού άλλη λύση δεν μπορεί να υπάρξει από την ειρήνη, μια και ο πόλεμος δεν είναι λύση. Γι' αυτό καλούμε όλο το λαό να αντισταθεί και να αντιδράσει, ώστε να τερματιστούν αμέσως οι επιθέσεις εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και να μην υπάρξει η επέκταση της φωτιάς του πολέμου".

"Να σταματήσουν οι επιθετικές ενέργειες του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία και το ολίσθημα σε μεγάλης κλίμακας πόλεμο στην Ευρώπη!". Ετσι ξεκινά η δήλωση του Οργανωτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΕΚΡ, που υπογράφει ο Πρώτος Γραμματέας της, Βίκτορ Τιούλκιν.Στην ανακοίνωση ακόμα αναφέρεται ότι "ο παγκόσμιος ιμπεριαλισμός οδήγησε πάλι την ανθρωπότητα στο όριο μεγάλης κλίμακας πολέμου στην Ευρώπη. Η κυρίαρχη Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας υφίσταται τη βάρβαρη επίθεση του ΝΑΤΟ, με εντολή του ανήθικου Προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον. Ολες οι αριστερές προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης οφείλουν να αντισταθούν στη στρατοκρατία των ευρωπαϊκών κρατών - μελών του ΝΑΤΟ", ενώ καταγγέλλεται ότι "σ' αυτήν την κατάσταση ο καπιταλισμός της Ρωσίας επιδεικνύει την αδυναμία και την ανικανότητά του, προσωποποιημένες στο πρόσωπο του Μπ. Γιέλτσιν, ο οποίος ακόμα πρόσφατα αγκαλιαζόταν με τον "φίλο Μπιλ"". Τέλος, καλούν "τους εργαζόμενους της Ρωσίας να σηκώσουν την κόκκινη σημαία της Νίκης πάνω από την πανούκλα της Ευρώπης - το γερμανικό φασισμό. Να υποστηρίξουμε ολόπλευρα το λαό της Γιουγκοσλαβίας, να σταματήσουμε τον επιδρομέα, που θέλει να γίνει ηγεμόνας όλου του κόσμου. Αυτό είναι το πιο σημαντικό καθήκον της Ρωσίας και των εργαζομένων όλου του κόσμου!".

"Να σταματήσει η επίθεση του ΝΑΤΟ!", απαιτεί και η Λαϊκοπατριωτική Ενωση Ρωσίας, διά στόματος του προέδρου της και προέδρου της ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας Γκενάντι Ζιουγκάνοφ."Η επίθεση του ΝΑΤΟ, ενάντια σε ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος, μας φέρνει πίσω στην εποχή του χιτλερισμού, όταν η πολεμική ληστεία, η κατοχή, η κυνική βία εξανέμισαν τς αυταπάτες της Κοινωνίας των Εθνών", καταγγέλλεται, ενώ, τέλος, σημειώνεται: "Σήμερα, την ώρα της αιματηρής αμερικανικής εισβολής, παρακάμπτοντας τον ΟΗΕ, παραβιάζοντας τις ευρωπαϊκές και διεθνείς συμφωνίες, εξαφανίστηκε στο παρελθόν η μεταπολεμική ειρήνη. Η επίθεση στη Γιουγκοσλαβία θα πρέπει να κάνει τη Ρωσία να εγκαταλείψει, επιτέλους, το θλιβερό ρόλο του αμερικανικού δορυφόρου".

Το τερατώδες έγκλημα κατά της Γιουγκοσλαβίας καταδίκασε και ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ και πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής "Για την Ενωση και την Αδελφοσύνη των Λαών",Ολέγκ Σένιν."Καλούμε όλους τους ανθρώπους πάνω στη Γη, σε όσους είναι πολύτιμα τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, να υψώσουν τη φωνή τους διαμαρτυρίας ενάντια στο τερατώδες έγκλημα του επιθετικού μπλοκ του ΝΑΤΟ, να απαιτήσουν μαζί με μας να σταματήσει αμέσως η επίθεση, να γίνει επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να λυθούν όλα τα εσωτερικά γιουγκοσλαβικά προβλήματα αποκλειστικά με ειρηνικά, πολιτικά μέσα. Κάτω τα χέρια από τη Γιουγκοσλαβία!", αναφέρεται στη δήλωση του Ο. Σένιν.

Από τους πρώτους που κατάγγειλαν την επιθετική δραστηριότητα του ΝΑΤΟ, και "οι Βρετανοί κομμουνιστές καταδικάζουν τη βρετανική κυβέρνηση και την κυβέρνηση των ΗΠΑ, που αποφάσισαν να βομβαρδίσουν τη Γιουγκοσλαβία, αφού δεν υπέγραψε την προτεινόμενη από το ΝΑΤΟ συμφωνία, όσον αφορά την επαρχία της, το Κόσσοβο". Με αυτά τα λόγια, ξεκινά η ανακοίνωση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βρετανίας,όπου ζητά "αμέσως τον τερματισμό των βομβαρδισμών και την επιστροφή για την ανεύρεση μιας ειρηνικής επίλυσης".

"Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ πραγματοποίησαν μια τρομακτική και παντελώς αδικαιολόγητη επίθεση στο λαό της Γιουγκοσλαβίας", τονίζει, στη χτεσινή ανακοίνωσή του, το Κομμουνιστικό Κόμμα του Καναδά."Η στρατιωτική δράση εναντίον της κυβέρνησης και του λαού της Γιουγκοσλαβίας", συνεχίζει η ανακοίνωση, "πρόκειται για μία περαιτέρω (επι)στροφή στη "διπλωματία των κανονιοφόρων"! Ενώ ο Καναδάς συμμετέχει στο "νταβατζιλίκι" του ΝΑΤΟ" και καλεί τον καναδικό λαό "να δράσει άμεσα και αποφασιστικά και να ασκήσει όλες τις αναγκαίες πιέσεις, ώστε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να τολμήσει να ζητήσει να σταματήσει η επιθετικότητα του ΝΑΤΟ, αλλά και η δική της συμμετοχή σ' αυτήν και να ζητήσει να ανευρεθεί μία ειρηνική λύση".

Τον αποτροπιασμό του εκφράζει και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Αυστραλίας, στην ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής του, όπου τονίζεται ότι "η Γιουγκοσλαβία είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, του οποίου τα σύνορα είναι αναγνωρισμένα από τον ΟΗΕ και από όλα τα κράτη του κόσμου". Πράξη επιθετικότητας χαρακτηρίζει τους βομβαρδισμούς, ενώ δεν ξεχνά ότι "από τη γερμανική εισβολή και κατάληψη από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι βαλκανικές χώρες ποτέ δεν είχαν καταληφθεί από ξένες δυνάμεις. Τώρα, η Μακεδονία και η Βοσνία έχουν ήδη καταληφθεί από ξένα στρατεύματα"... Τέλος, καλεί "όλους τους ανθρώπους να δηλώσουν την αντίθεσή τους στον πόλεμο εναντίον της Γιουγκοσλαβίας".

Το Νοτιοαφρικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα καταδικάζει τους βομβαρδισμούς, που συνιστούν σαφέστατη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, αλλά και της Χάρτας των Ηνωμένων Εθνών. Ενώ ζητά επιτακτικά: "Σταματήστε τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια".

Τα προβλήματα στο Κοσσυφοπέδιο μεταξύ Σέρβων και (Κοσσοβάρων) Αλβανών δεν προέκυψαν τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά δημιουργήθηκαν με σειρά ιστορικών εξελίξεων πολλών αιώνων. Αμφότερες οι εθνότητες το διεκδικούσαν και θα το διεκδικούν η κάθε μία για τους δικούς της λόγους...

Οι Αλβανοί το θεωρούν "πατρίδα τους", λέγοντας πως η περιοχή πρωτοκατοικήθηκε από τους προγόνους τους, τους αρχαίους Ιλλυριούς.

Οι Σέρβοι, από την πλευρά τους, θεωρούν το Κόσσοβο λίκνο του έθνους τους και της θρησκείας τους, επικαλούμενοι όχι μόνον την παρουσία πανάρχαιων χριστιανικών μοναστηριών ανεκτίμητης αξίας, αλλά και την ιστορικής σημασίας μάχη της 28ης Ιούνη του 1381 των στρατιωτών του πρίγκιπα Λαζάρ κατά των Οθωμανών Τούρκων στο Κοσσυφοπέδιο. Η ήττα των Σέρβων το 1381, η οποία και θεωρήθηκε από τους Σέρβους "δοξασμένη θυσία", άνοιξε τις πύλες στην προέλαση των Τούρκων στη Γηραιά Ηπειρο.

Μέχρι το 1459, όλη η Σερβία (μαζί και το Κόσσοβο) έπεφτε στην κατοχή των Τούρκων.Αργά αλλά σταθερά, η ισορροπία του πληθυσμού στο Κοσσυφοπέδιο άρχισε να αλλάζει. Κυρίως γιατί τότε η πλειοψηφία των Σέρβων άρχισε να μεταναστεύει προς τα βόρεια της Βοσνίας αλλά και προς τα εδάφη της Αυστροουγγαρίας. Ιδιαίτερα μετά τον αιματηρό ξεσηκωμό του 1689 η μετανάστευση των Σέρβων πήρε πιο μαζική μορφή. Αυτές οι εξελίξεις δεν πέρασαν απαρατήρητες από τους Αλβανούς, που τότε άρχισαν να έρχονται στα γόνιμα εδάφη του Κοσσυφοπεδίου από τα βουνά της Αλβανίας.

Η Σερβία έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1878,αλλά το Κοσσυφοπέδιο παρέμενε υπό τον τουρκικό ζυγό. Αυτή η χρονιά ήταν εξίσου ιστορική και για τους Αλβανούς, που κατοικούσαν στην επαρχία, οι οποίοι και προχώρησαν στην ίδρυση της "Λίγκας του Πρίζρεν", γεγονός που σηματοδότησε τη γένεση του μοντέρνου αλβανικού εθνικισμού όχι μόνον για τους Κοσσοβάρους Αλβανούς αλλά και για το αλβανικό γένος γενικότερα.

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, που ξεκίνησαν το 1912,σήμαναν για τη μειοψηφία του σερβικού πληθυσμού στο Κοσσυφοπέδιο την απελευθέρωση. Ομως, ο πληθυσμός των Κοσσοβάρων Αλβανών δεν το είδε παρά σαν προσπάθεια καταστολής των ελευθεριών τους και των "αλύτρωτων πόθων" τους. Σύντομο διάλειμμα σ' αυτές τις εξελίξεις σήμανε η έλευση του Α Παγκόσμιου Πολέμου.Το 1915 οι Αλβανοί επιχείρησαν να πάρουν εκδίκηση για τα γεγονότα του 1912 απωθώντας σερβικές δυνάμεις, οι οποίες τελικά επέστρεψαν δριμύτερες έξι χρόνια αργότερα.

Στη διάρκεια διάφορων εσωτερικών συγκρούσεων, οι Σέρβοι επιχείρησαν να αλλάξουν την ισορροπία του πληθυσμού στο Κόσσοβο, στέλνοντας ομοεθνείς τους στην περιοχή. Ωστόσο, συναντούσαν συχνά την αντίδραση των Αλβανών του Κόσσοβου.

Το 1941,το μεγαλύτερο μέρος του Κόσσοβου έγινε μέρος της υπό ιταλικό έλεγχο και κατοχή "Μεγαλύτερης Αλβανίας". Αλλες περιοχές κατασχέθηκαν από τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους. Χιλιάδες Σέρβοι εξωθήθηκαν από την περιοχή. Σύμφωνα με τον Αγγλο ιστορικό Τιμ Τζούντα, μεσούντος του Παγκοσμίου Πολέμου, οι παρτιζάνοι της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο συνάντησαν δυσκολίες για να επιστρατεύσουν Αλβανούς στρατιώτες, αλλά "στο τέλος τα κατάφεραν όταν υποσχέθηκαν στους Κοσσοβάρους Αλβανούς το δικαίωμα να ενωθούν με την Αλβανία μετά τον πόλεμο". Οταν, το 1945, έγινε καθαρό πως αυτή η υπόσχεση δε θα τηρούνταν, οι γιουγκοσλαβικές αρχές ήρθαν αντιμέτωπες με αλβανικές εξεγέρσεις.

Το 1974 η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση του Τίτο έδωσε καθεστώς πλήρους αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή δεν ικανοποίησε πλήρως τη μειοψηφούσα σερβική κοινότητα του Κοσσυφοπεδίου, η οποία έβλεπε ανήσυχη να συρρικνώνεται είτε λόγω του κύματος Σέρβων μεταναστών προς άλλες χώρες, είτε λόγω του υψηλού δείκτη γεννητικότητας των Αλβανών, ώσπου η αναλογία των Σέρβων στην περιοχή έπεσε στην αναλογία ένας Σέρβος για κάθε εννιά Κοσσοβάρους Αλβανούς.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς ανέβηκε στα υψηλότερα κλιμάκια της εξουσίας, παίζοντας ρόλο - κλειδί στις μετέπειτα εξελίξεις. Το 1989 αφαίρεσε την αυτονομία του Κόσσοβου.

Ακολούθως, οι Κοσσοβάροι Αλβανοί πέρασαν στην "αντεπίθεση", ανακηρύσσοντας διά του ηγέτη του "Δημοκρατικού Συνδέσμου", Ιμπραήμ Ρουγκόβα, την ανεξαρτησία τους με τη συγκρότηση άτυπης - και βεβαίως παράνομης - κυβέρνησης. Σύντομα ο Ρουγκόβα "δέθηκε" στο άρμα της πολιτικής των ΗΠΑ, μην παρεκκλίνοντας ωστόσο από το "προφίλ" του "μετριοπαθούς" και "ειρηνόφιλου" ηγέτη.

Το 1996,όταν συγκροτήθηκε ο λεγόμενος αυτονομιστικός "Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου" (KLA), σύντομα το χαρτί "Ρουγκόβα" δε σήμαινε πλέον ιδιαίτερα πράγματα για τους Αμερικανούς.

Δ. Ο.

ΠΗΓΗ: Κόμβος BBC NEWS στις 10 Ιούνη '98 και Τιμ Τζούντα, συγγραφέας του βιβλίου "Η ιστορία των Σέρβων, Μύθος και Καταστροφή της Γιουγκοσλαβίας".

Διαδηλωτές έξω από τη βρετανική πρεσβεία στο Κίεβο της Ουκρανίας