Τα προβλήματα στο Κοσσυφοπέδιο μεταξύ Σέρβων και (Κοσσοβάρων) Αλβανών δεν προέκυψαν τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά δημιουργήθηκαν με σειρά ιστορικών εξελίξεων πολλών αιώνων. Αμφότερες οι εθνότητες το διεκδικούσαν και θα το διεκδικούν η κάθε μία για τους δικούς της λόγους...

Οι Αλβανοί το θεωρούν "πατρίδα τους", λέγοντας πως η περιοχή πρωτοκατοικήθηκε από τους προγόνους τους, τους αρχαίους Ιλλυριούς.

Οι Σέρβοι, από την πλευρά τους, θεωρούν το Κόσσοβο λίκνο του έθνους τους και της θρησκείας τους, επικαλούμενοι όχι μόνον την παρουσία πανάρχαιων χριστιανικών μοναστηριών ανεκτίμητης αξίας, αλλά και την ιστορικής σημασίας μάχη της 28ης Ιούνη του 1381 των στρατιωτών του πρίγκιπα Λαζάρ κατά των Οθωμανών Τούρκων στο Κοσσυφοπέδιο. Η ήττα των Σέρβων το 1381, η οποία και θεωρήθηκε από τους Σέρβους "δοξασμένη θυσία", άνοιξε τις πύλες στην προέλαση των Τούρκων στη Γηραιά Ηπειρο.

Μέχρι το 1459, όλη η Σερβία (μαζί και το Κόσσοβο) έπεφτε στην κατοχή των Τούρκων.Αργά αλλά σταθερά, η ισορροπία του πληθυσμού στο Κοσσυφοπέδιο άρχισε να αλλάζει. Κυρίως γιατί τότε η πλειοψηφία των Σέρβων άρχισε να μεταναστεύει προς τα βόρεια της Βοσνίας αλλά και προς τα εδάφη της Αυστροουγγαρίας. Ιδιαίτερα μετά τον αιματηρό ξεσηκωμό του 1689 η μετανάστευση των Σέρβων πήρε πιο μαζική μορφή. Αυτές οι εξελίξεις δεν πέρασαν απαρατήρητες από τους Αλβανούς, που τότε άρχισαν να έρχονται στα γόνιμα εδάφη του Κοσσυφοπεδίου από τα βουνά της Αλβανίας.

Η Σερβία έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1878,αλλά το Κοσσυφοπέδιο παρέμενε υπό τον τουρκικό ζυγό. Αυτή η χρονιά ήταν εξίσου ιστορική και για τους Αλβανούς, που κατοικούσαν στην επαρχία, οι οποίοι και προχώρησαν στην ίδρυση της "Λίγκας του Πρίζρεν", γεγονός που σηματοδότησε τη γένεση του μοντέρνου αλβανικού εθνικισμού όχι μόνον για τους Κοσσοβάρους Αλβανούς αλλά και για το αλβανικό γένος γενικότερα.

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, που ξεκίνησαν το 1912,σήμαναν για τη μειοψηφία του σερβικού πληθυσμού στο Κοσσυφοπέδιο την απελευθέρωση. Ομως, ο πληθυσμός των Κοσσοβάρων Αλβανών δεν το είδε παρά σαν προσπάθεια καταστολής των ελευθεριών τους και των "αλύτρωτων πόθων" τους. Σύντομο διάλειμμα σ' αυτές τις εξελίξεις σήμανε η έλευση του Α Παγκόσμιου Πολέμου.Το 1915 οι Αλβανοί επιχείρησαν να πάρουν εκδίκηση για τα γεγονότα του 1912 απωθώντας σερβικές δυνάμεις, οι οποίες τελικά επέστρεψαν δριμύτερες έξι χρόνια αργότερα.

Στη διάρκεια διάφορων εσωτερικών συγκρούσεων, οι Σέρβοι επιχείρησαν να αλλάξουν την ισορροπία του πληθυσμού στο Κόσσοβο, στέλνοντας ομοεθνείς τους στην περιοχή. Ωστόσο, συναντούσαν συχνά την αντίδραση των Αλβανών του Κόσσοβου.

Το 1941,το μεγαλύτερο μέρος του Κόσσοβου έγινε μέρος της υπό ιταλικό έλεγχο και κατοχή "Μεγαλύτερης Αλβανίας". Αλλες περιοχές κατασχέθηκαν από τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους. Χιλιάδες Σέρβοι εξωθήθηκαν από την περιοχή. Σύμφωνα με τον Αγγλο ιστορικό Τιμ Τζούντα, μεσούντος του Παγκοσμίου Πολέμου, οι παρτιζάνοι της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο συνάντησαν δυσκολίες για να επιστρατεύσουν Αλβανούς στρατιώτες, αλλά "στο τέλος τα κατάφεραν όταν υποσχέθηκαν στους Κοσσοβάρους Αλβανούς το δικαίωμα να ενωθούν με την Αλβανία μετά τον πόλεμο". Οταν, το 1945, έγινε καθαρό πως αυτή η υπόσχεση δε θα τηρούνταν, οι γιουγκοσλαβικές αρχές ήρθαν αντιμέτωπες με αλβανικές εξεγέρσεις.

Το 1974 η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση του Τίτο έδωσε καθεστώς πλήρους αυτονομίας στο Κοσσυφοπέδιο. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή δεν ικανοποίησε πλήρως τη μειοψηφούσα σερβική κοινότητα του Κοσσυφοπεδίου, η οποία έβλεπε ανήσυχη να συρρικνώνεται είτε λόγω του κύματος Σέρβων μεταναστών προς άλλες χώρες, είτε λόγω του υψηλού δείκτη γεννητικότητας των Αλβανών, ώσπου η αναλογία των Σέρβων στην περιοχή έπεσε στην αναλογία ένας Σέρβος για κάθε εννιά Κοσσοβάρους Αλβανούς.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς ανέβηκε στα υψηλότερα κλιμάκια της εξουσίας, παίζοντας ρόλο - κλειδί στις μετέπειτα εξελίξεις. Το 1989 αφαίρεσε την αυτονομία του Κόσσοβου.

Ακολούθως, οι Κοσσοβάροι Αλβανοί πέρασαν στην "αντεπίθεση", ανακηρύσσοντας διά του ηγέτη του "Δημοκρατικού Συνδέσμου", Ιμπραήμ Ρουγκόβα, την ανεξαρτησία τους με τη συγκρότηση άτυπης - και βεβαίως παράνομης - κυβέρνησης. Σύντομα ο Ρουγκόβα "δέθηκε" στο άρμα της πολιτικής των ΗΠΑ, μην παρεκκλίνοντας ωστόσο από το "προφίλ" του "μετριοπαθούς" και "ειρηνόφιλου" ηγέτη.

Το 1996,όταν συγκροτήθηκε ο λεγόμενος αυτονομιστικός "Απελευθερωτικός Στρατός του Κοσσυφοπεδίου" (KLA), σύντομα το χαρτί "Ρουγκόβα" δε σήμαινε πλέον ιδιαίτερα πράγματα για τους Αμερικανούς.

Δ. Ο.

ΠΗΓΗ: Κόμβος BBC NEWS στις 10 Ιούνη '98 και Τιμ Τζούντα, συγγραφέας του βιβλίου "Η ιστορία των Σέρβων, Μύθος και Καταστροφή της Γιουγκοσλαβίας".