Συνέντευξη του καθηγητή Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου του Αμβούργου Νόρμαν Πεχ στο περιοδικό «STERN»
Σύμφωνα με τον Γερμανό νομικό, που συνέδραμε, ως σύμβουλος, τους επιζώντες και τους συγγενείς των θυμάτων από τη σφαγή του Διστόμου, η Γερμανία πρέπει «να συμφιλιωθεί με την ιδέα» ότι η πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου - με την οποία αναγνωρίζεται η δικαιοδοσία των ελληνικών δικαστηρίων να εκδικάζουν αγωγές αποζημίωσης - «θα έχει σημαντικές συνέπειες», δεδομένου ότι εκκρεμούν 10.000 ανάλογες αγωγές αποζημίωσης και το ποσό που διαφαίνεται ως επιδικάσιμο αναβιβάζεται σε έναν διψήφιο αριθμό δισεκατομμυρίων μάρκων...
Υπενθυμίζεται ότι το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Λιβαδειάς είχε αποφανθεί πως το γερμανικό δημόσιο πρέπει να καταβάλει 9,5 δισ. δραχμές (56 εκατ. μάρκα περίπου) ως αποζημίωση στα θύματα και τους συγγενείς τους από τη σφαγή του Διστόμου, τον Ιούνη του 1940. Το γερμανικό δημόσιο είχε καταθέσει αίτηση αναίρεσης στον Αρειο Πάγο, επικαλούμενο το προνόμιο της ετεροδικίας, η οποία απορρίφθηκε από το ανώτατο δικαστήριο πριν από δύο βδομάδες.
Ο Πεχ - γνωστός στη Γερμανία, μεταξύ άλλων, για τις μελέτες του σχετικά με το Κουρδικό, υποστηρίζοντας το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των Κούρδων μέχρι απόσχισης από την Τουρκία - τονίζει παράλληλα την ηθική διάσταση του ζητήματος και καυτηριάζει την «αλλαζονική στάση» όλων των μέχρι τώρα γερμανικών κυβερνήσεων, ανεξαρτήτως κομματικής σύνθεσης, που αρνήθηκαν επανειλημμένα να συζητήσουν με την ελληνική πλευρά το θέμα των αποζημιώσεων.
Στη συνέντευξή του στο «STERN» - στο τεύχος που κυκλοφορεί σήμερα - ο Πεχ τονίζει μεταξύ άλλων:
«Δεν είναι μόνο τα χρήματα που απασχολούν τα θύματα, αλλά και η αναγνώριση της ευθύνης από τη γερμανική πλευρά για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν. Οι δήμιοι των SS, που εκτέλεσαν 218 κατοίκους του χωριού (σ.σ. Διστόμου) σε αντίποινα για μία επίθεση των Ελλήνων ανταρτών, εξακολουθούν να γιορτάζουν κάθε χρόνο στο Μαρκτχάιντενφελντ (σ.σ. κωμόπολη της Βαυαρίας) τις περιπέτειές τους στην Ελλάδα και δεν έχουν λογοδοτήσει ακόμη...».
«Εχει φτάσει πλέον ο καιρός - συνεχίζει ο Πεχ - που η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να δηλώσει πρόθυμη να συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση, τα θύματα και τους συγγενείς τους, σχετικά με το τι μπορεί να κάνει για την επανόρθωση των πεπραγμένων από αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της γερμανικής ιστορίας».
Η γραμμή πλεύσης πάντως της γερμανικής κυβέρνησης υπήρξε μέχρι τώρα σαφής: Επί κυβέρνησης Χέλμουτ Κολ-Κλάους Κίνκελ, απορρίφθηκε η ελληνική «νότα» με την οποία η ελληνική πλευρά ζητούσε την έναρξη διαλόγου (κατ' αρχήν για το θέμα του αναγκαστικού κατοχικού δανείου), και επί «κοκκινοπράσινης» κυβέρνησης Γκέρχαρντ Σρέντερ-Γιόσκα Φίσερ τηρήθηκε η ίδια στάση, αποκρούοντας σχετικό αίτημα του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη.
Την επομένη της απόφασης του Αρείου Πάγου, στις 14 του Απρίλη, ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ σε ομιλία του στο γερμανικό Κοινοβούλιο, κατέστησε εκ νέου σαφές ότι το θέμα των πολεμικών επανορθώσεων - στις οποίες υπάγεται, σύμφωνα με την αντίληψη της γερμανικής κυβέρνησης, το θέμα της αποζημίωσης των θυμάτων της βαρβαρότητας των ναζί στην Ελλάδα - είναι οριστικά κλειστό. «Υπογραμμίζω για άλλη μία φορά - είχε πει - ότι το ζήτημα των επανορθώσεων δεν μπορεί πλέον σήμερα να αποτελεί ανοιχτό θέμα».
Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών που ρωτήθηκε σχετικά με τις συνέπειες της απόφασης του Αρείου Πάγου και το τι προτίθεται να πράξει η γερμανική κυβέρνηση, ζήτησε χρόνο μέχρις ότου καθαρογραφεί η απόφαση, αποσταλεί στο Βερολίνο και μελετηθεί.
Μία διαφοροποιημένη στάση επί του θέματος τήρησε ο Γερμανός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γιοχάνες Ράου, που κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα στις αρχές του Απρίλη κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο των θυμάτων της σφαγής των Καλαβρύτων, δηλώνοντας ότι αισθάνεται «βαθιά οδύνη και ντροπή». Ο Ράου, σε δηλώσεις του στη Θεσσαλονίκη, στη Γερμανική Σχολή, είπε - «ως απλός πολίτης», όπως τόνισε - ότι πιστεύει πως η Γερμανία θα μπορούσε να προβεί σε μία «συμβολική χειρονομία», προσθέτοντας όμως πως «δε γνωρίζει αν η γερμανική κυβέρνηση θα το πράξει»...
Η Θεσσαλονίκη μέσα στους αιώνες της ιστορικής της διαδρομής ανέπτυξε, σε ορισμένες ιδιαίτερα περιόδους, μια ζηλευτή οικονομική και πολιτισμική θέση στα Βαλκάνια, βασισμένη πάντα στη συνύπαρξη, αρμονική συνεργασία και αλληλουχία πολλών και διαφορετικών φυλετικών, γλωσσικών και πολιτιστικών ομάδων. Ελληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι, Τούρκοι και άλλοι, χριστιανοί και μουσουλμάνοι και πολίτες άλλων θρησκευμάτων, έζησαν και δημιούργησαν πάντα μαζί, στα πλαίσια ενός εθνολογικού και γλωσσικού μωσαϊκού, χωρίς συγκρούσεις και διαχωριστικές τάσεις.
Το φαινόμενο δημιούργησε και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης, που με ορισμένες αλλαγές διατηρείται μέχρι και σήμερα. Η Εβραϊκή και η Αρμενική κοινότητα θεωρούνταν πάντα αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής δομής της πόλης και οι σχέσεις τους με τον υπόλοιπο πληθυσμό διέπονταν από αλληλοσεβασμό και ισοτιμία.
Η καταστροφή από άγνωστους, τη νύχτα της περασμένης Κυριακής, εβραϊκών μνημείων της πόλης, της συναγωγής «Μοναστηριωτών» και του μνημείου των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, με την αναγραφή σ' αυτά ναζιστικών συμβόλων και συνθημάτων, δεν αποτελεί μόνο μια πράξη βεβήλωσης μνημείων, που απαιτούν το γενικό σεβασμό. Αποτελεί, ταυτόχρονα, και βεβήλωση της ίδιας της ιστορίας και του χαρακτήρα της πόλης και προσβάλλει βάναυσα τα φιλελεύθερα αισθήματα του λαού της.
Τα φασιστοειδή με τις σβάστικες που χάραξαν στα μνημεία, στο σκοτάδι της νύχτας, άφησαν πίσω τους ανεξίτηλη υπογραφή της καταισχύνης και επέσυραν ενάντια στην απαίσια πράξη τους τη γενική κατακραυγή του δημοκρατικού λαού της Θεσσαλονίκης.
Οπως τονίζει ανακοίνωση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, «οι θιασώτες της ναζιστικής γενοκτονίας προσέβαλαν βάναυσα την ιστορική μνήμη της πόλης, που κατέχει το θλιβερό προνόμιο της πρωτιάς στην κατεχόμενη Ευρώπη, σε ό,τι αφορά τις απώλειες των Εβραίων δημοτών της».
Λίμνη ακύμαντη, το λιμανάκι στα Αντίκυρα, απ' όπου κινούσαν τότε, τον καιρό της Εθνικής Αντίστασης του ΕΑΜ, τα ΕΛΑΝίτικα καράβια του Ζαχαριά.
Στο νοτισμένο ανοιξιάτικο απομεσήμερο, φεύγουν κατά τη δύση χρυσορόδινα σύννεφα, θαλασσοπούλια και γλαρόνια. Κι εμείς ανηφορίζουμε, λίγο πιο πάνω, στα «Ασπρα Σπίτια», στον οικισμό των εργαζομένων στους βωξίτες της περιοχής, και τα προϊόντα της «Αλουμίνιον Ελλάς».
...Την ώρα της σιωπής δεν ξεχνούν αυτούς τους πολλούς, που έφυγαν από κοντά μας, στις μάχες, στα ολοκαυτώματα, στις κρεμάλες, στα εκτελεστικά αποσπάσματα, στους εσωτερικούς διωγμούς. Θυμούνται και υπόσχονται στη μνήμη τους: ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ - ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΣΤΕ. Τριγύρω παπαρούνες του ΑπριλοΜάη, ματωμένο στεφάνι μνημοσύνης.
Για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών των εορταστικών ημερών του Πάσχα, η «Δημοκρατική Μέριμνα» διοργανώνει και φέτος την καθιερωμένη πασχαλινή οικονομική εξόρμηση και καλεί κάθε δημοκράτη να συνεισφέρει.
Στην ανακοίνωσή της, η «Δημοκρατική Μέριμνα» υπογραμμίζει μεταξύ άλλων: «Πραγματοποιώντας και φέτος την πασχαλινή μας οικονομική εξόρμηση, προς άντληση πόρων για την ενίσχυση των θυμάτων πολιτικών διώξεων που περιθάλπουμε, απευθυνόμαστε πάλι σε σας, που χρόνια τώρα ενισχύετε την προσπάθειά μας.
Οπως σας είναι γνωστό, από την πολύχρονη επαφή μας μαζί σας, υπάρχουν ακόμα πολλοί αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης, αλλά και άλλα θύματα πολιτικών διώξεων, που κατά τη διάρκεια των πολύχρονων αγώνων τους έχασαν τις δουλιές τους και την υγεία τους, με συνέπεια σήμερα - όσο απίστευτο κι αν φαίνεται αυτό - να στερούνται κάθε πόρου ζωής και ασφαλιστικής κάλυψης και να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης σε βαθιά πλέον γεράματα».
ΣΗΜ.: Προσφορές γίνονται δεκτές στα γραφεία του Σωματείου μας (Ακαδημίας 78, τηλ. 3822.776) και στην Εθνική Τράπεζα στο λογαριασμό 129/480210/14.