Στην αθέατη πλευρά του αγώνα, στα μετόπισθεν, πίσω από τους άνδρες που κρατούν μερόνυχτα στα μπλόκα, στέκονται με γενναιότητα οι γυναίκες. Οι αγρότισσες, οι σύζυγοι, οι μάνες, οι κόρες. Οι αθέατες ηρωίδες αυτής της κινητοποίησης, που κάνουν μέρες να δουν τους δικούς τους στο σπίτι, δηλώνουν κι αυτές αποφασισμένες για αγώνα μέχρι τη νίκη. Ξέρουν καλά ότι ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί και να πετύχει. Για να μπορέσουν, κατ' αρχήν, να ζήσουν. Για να μπορούν να στείλουν χρήματα στο παιδί που σπουδάζει στην πόλη. Για να μπορεί το παιδί που θα μείνει στο χωριό να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή. Για να μπορέσει η οικογένεια να απολαύσει τους καρπούς της σκληρής δουλιάς στο χωράφι.

Στο Γραμματικό Καρδίτσας συναντήσαμε γυναίκες που έχουν άντρες και παιδιά στα μπλόκα. Στο χωριό αυτό ζουν 400 άτομα και το βαμβάκι είναι μονοκαλλιέργεια. Το 80% των ανδρών βρίσκεται στα μπλόκα.Οι περισσότεροι στο μεγάλο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ και αρκετοί στο μπλόκο του Νέου Μοναστηρίου. Οι μεγάλες ζημιές στην παραγωγή βαμβακιού από την κακοκαιρία μαζί με τις εξευτελιστικές τιμές έχουν οδηγήσει, και σ' αυτό το χωριό, όλα τα αγροτικά νοικοκυριά σε αδιέξοδο και απόγνωση. Μιλώντας με τις αγρότισσες αυτές, πήραμε άλλη μια πικρή γεύση από προβλήματα. Φύγαμε, όμως, με την αισιόδοξη σκέψη ότι όταν άνδρες και γυναίκες, που τους ενώνει η ζωή και η καλλιέργεια της γης, σκέφτονται έτσι, τότε ο αγώνας αυτός δεν μπορεί να είναι χαμένος. Αυτό φαίνεται και από τα λόγια τους, που στην ερώτησή μας "τι λένε οι γυναίκες στους άνδρες που είναι στα μπλόκα", με μια φωνή απάντησαν: "Καθίστε εκεί και μην έρχεστε".

Η Κωνσταντίνα Γάκη,μητέρα πέντε παιδιών, τονίζει ότι οι αγρότες βγήκαν στο δρόμο για να διεκδικήσουν την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων τους, γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή. "Η παραγωγή και η τιμή των προϊόντων συνέχεια μειώνονται και από την άλλη οι τιμές λιπασμάτων και οι υπόλοιπες υποχρεώσεις συνέχεια αυξάνονται. Φέτος πάθαμε μεγάλη ζημιά, είχαμε 60 τόνους παραγωγή βαμβάκι, από 160-170 τόνους που περιμέναμε. Απ' αυτούς, όμως, οι 45 πήγαν για ενοίκιο και για μας έμειναν οι 15 τόνοι. Τι να πρωτοπληρώσεις; Τα λιπάσματα, τους εργάτες ή την οικογένεια να θρέψεις;", αναρωτιέται. Η ίδια συνεχίζει πως στο σπίτι της, πλέον, δε βλέπεις κανέναν: "Για να γλιτώσουμε χρήματα από τους εργάτες, αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε όλοι στα χωράφια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Και πάλι, όμως, τα χρέη μας πνίγουν. Φέτος μπήκαμε μέσα 20 εκαταμμύρια δραχμές. Αυτά βλέπουν οι νέοι και φεύγουν από τα χωριά. Να μείνουν εδώ, να κάνουν τι;". Η Κ. Γάκη αναφέρθηκε, επίσης, στις κατηγορίες ότι λόγω των κινητοποιήσεων έπεσε η εμπορική κίνηση και είπε ότι όλα αυτά λέγονται επίτηδες για υπονομευτεί ο αγώνας της αγροτιάς: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, όχι επειδή εμείς εμποδίζουμε την κίνηση, αλλά επειδή ο κόσμος δεν έχει πια λεφτά για να ψωνίσει".

Η Βάγια Γρίβα,με δυο λέξεις, λέει όλη την αλήθεια: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά. Και το πρόβλημα των αγροτών δεν είναι τωρινό. Οι δυσκολίες έχουν αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια. Τώρα απλά ξέσπασε, επειδή δεν είχαμε ούτε παραγωγή, ούτε τιμές. Ετσι, δεν υπήρχε άλλη λύση, παρά ο ξεσηκωμός. Τι άλλο να κάνουμε;". Συνεχίζει πως οι περισσότεροι αγρότες είναι χρεωμένοι μέχρι το λαιμό, εξαιτίας της αντιαγροτικής πολιτικής των κυβερνήσεων. "Η κυβέρνηση ούτε που νοιάζεται για τους αγρότες, αν ζουν, αν πεθαίνουν, αν παθαίνουν ζημιές. Να, ο ΕΛΓΑ, για παράδειγμα, σε 20 χρόνια μια φορά μόνο έδωσε αποζημίωση στην οικογένειά μου, το 1994, όταν χάσαμε όλη την παραγωγή από τις πλημμύρες και αυτή ήταν ελάχιστη. Και μας λένε βαρυποινίτες μετά. Η ανάγκη μάς έβγαλε στο δρόμο. Τα χρέη έκαναν τους άντρες μας να ξημεροβραδιάζονται στα μπλόκα. Ξέρεις τι είναι να ζητά το παιδί σου να του στείλεις λεφτά, εκεί που σπουδάζει, και εσύ να μην έχεις; Καταντήσαμε να δανειζόμαστε για να φάμε. Πώς να μην πούμε, μετά, στους άντρες μας να κάτσουν στα μπλόκα και να μη γυρίσουν σπίτι. Μας κατηγορούν για μεγαλοτσιφλικάδες, αλλά δε λένε ότι 60 στρέμματα γης δεν αξίζουν περισσότερο από 15 εκατομμύρια. Ενα δυαράκι δηλαδή. Είναι περιουσία αυτό; Και αν βρεις και κανένα να θέλει να αγοράσει". Σημειώνει ακόμα ότι αρκετά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν παρουσιάζουν προς τα έξω πώς, πραγματικά, είναι η ζωή της αγροτιάς. "Πολλές γυναίκες από τις πόλεις δεν καταλαβαίνουν τι περνάμε και δυσανασχετούν με τον αγώνα μας. Οι εργαζόμενες, όμως, καταλαβαίνουν. Γι' αυτό και μας συμπαραστέκονται", καταλήγει.

Η Λεμονιά Καραμουλά έχει στο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ άντρα και γιο. Είναι, σήμερα, 43 χρόνων και δουλεύει στο χωράφι από τα 15 της, "με την τσάπα, στο λιοπύρι και τη βροχή". Συμφωνεί ότι τα αγροτικά προβλήματα ξεκινούν από πολύ πίσω. Θυμάται τον πατέρα της, από το '62, που του έπαιρναν το βαμβάκι και τον καπνό σε τιμές εξευτελιστικές. "Είμαι 30 χρόνια αγρότισσα, συνέχεια μέσα στο άγχος και την αγωνία για το αύριο και η κατάσταση να χειροτερεύει συνέχεια. Δε θέλουν να μας βοηθήσουν, αλλά και να σταματήσουμε να είμαστε αγρότες, τι να γίνουμε; Ανεργοι; Μας κατηγορούν ότι έχουμε λεφτά και σπίτια κτλ. Δηλαδή, τόσο υποβαθμισμένο θέλουν τον αγροτικό κόσμο, που να μην έχει ούτε ένα αμάξι ούτε σπίτι; Δουλεύουμε 20 ώρες το 24ωρο. Εχουν δουλέψει ποτέ τόσο σκληρά, αυτοί που μας κατηγορούν; Η τρέχουν για καφέ και ψώνια στα Κολωνάκια; Εμείς είμαστε από το πρωί μέχρι το βράδυ στο χωράφι και έχουμε δικαίωμα να μιλάμε και να διεκδικούμε αυτά που μας ανήκουν. Υπάρχουν γυναίκες εδώ στο χωριό που δεν ξέρουν τι είναι διασκέδαση, τι είναι διακοπές και δεν έχουν δει ποτέ τους τη θάλασσα. Οσο για τα παιδιά μου είναι και τα δύο αποκατάστατα. Ο γιος μου έμεινε στο χωριό να γίνει αγρότης και τώρα το μετάνιωσε και δεν ξέρει τι να κάνει και η κόρη μου, που σπούδασε, έχει έξι χρόνια αδιόριστη". Η ίδια καταλήγει λέγοντας πως ακόμα και αν δώσουν τώρα μερικά δισ., "για να ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου", το πρόβλημα δε λύνεται: "Το ζήτημα είναι να δούμε τι θα γίνει και μετά".

Τη δραματική κατάσταση που βρίσκονται οι βαμβακοπαραγωγοί της Καρδίτσας, επισημαίνει και Φωτεινή Γακοπούλου."Ολοι εδώ στο χωριό βουλιάζουμε στα χρέη και είμαστε σε αδιέξοδο", τονίζει. "Δεν πάει άλλο και τα προβλήματα μας απαιτούν άμεσες λύσεις, αυτό πρέπει να το καταλάβει καλά η κυβέρνηση. Δεν μπορούμε να ζήσουμε πλέον, ούτε να ξανακαλλιεργήσουμε και να να βοηθήσουμε τα παιδιά μας. Δε θέλουμε και αυτά να περάσουν τη ζωή τη δική μας. Ομως ούτε να τα σπουδάσουμε δεν μπορούμε, εγώ έχω δύο παιδιά στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν υπάρχουν λεφτά να τους στείλουμε".Η Φωτεινή Γακοπούλου, αναφερόμενη στο αγώνα των αγροτών, δίνει και μια άλλη διάσταση: "Είναι κάτι ωραίο αυτό που συμβαίνει στα μπλόκα. Οι αγρότες ποτέ δεν ενώθηκαν τόσο πολύ για παλέψουν για την επίλυση των προβλημάτων τους. Εμένα αυτό μου δίνει ικανοποίηση και ελπίδα".

Η 65χρονη Αθανασία Ζαχαροπούλου λέει, με τη σειρά της, πως "κάθε πέρσι και καλύτερα", για να συνεχίσει: "Μας έχει φάει στεναχώρια τι θα γίνουμε, τι θα κάνουμε. Ηρθαν οι καταστάσεις έτσι και δεν έχουμε λεφτά. Ούτε το γιο μου δεν μπορώ να παντρέψω". Η ίδια μίλησε και για το συνταξιοδοτικό των αγροτών. "Είμαι 65 χρονών, είπε, και δεν ξέρω αν θα πάρω σύνταξη. Θέλω να κάνω τα χαρτιά, αλλά πρέπει να πληρώσω 500.000 δραχμές για την πρόσθετη ασφάλιση. Πού θα βρούμε τόσα λεφτά; Ειδικά τώρα, που έχουμε καταστραφεί. Οπως το πάνε, είναι ζήτημα πλέον αν η αγροτική οικογένεια θα μπορεί να βρίσκει 500.000 με 800.000 δραχμές το χρόνο για να ασφαλιστεί. Ετσι η γυναίκα αναγκαστικά θα μένει ανασφάλιστη. Θα μας καταντήσουν, αυτοί που κυβερνάνε, να δουλεύουμε μια ζωή στα χωράφια και στα γεράματα να μην έχουμε μια σύνταξη για να μπορέσουμε να ζήσουμε".

Στην αθέατη πλευρά του αγώνα, στα μετόπισθεν, πίσω από τους άνδρες που κρατούν μερόνυχτα στα μπλόκα, στέκονται με γενναιότητα οι γυναίκες. Οι αγρότισσες, οι σύζυγοι, οι μάνες, οι κόρες. Οι αθέατες ηρωίδες αυτής της κινητοποίησης, που κάνουν μέρες να δουν τους δικούς τους στο σπίτι, δηλώνουν κι αυτές αποφασισμένες για αγώνα μέχρι τη νίκη. Ξέρουν καλά ότι ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί και να πετύχει. Για να μπορέσουν, κατ' αρχήν, να ζήσουν. Για να μπορούν να στείλουν χρήματα στο παιδί που σπουδάζει στην πόλη. Για να μπορεί το παιδί που θα μείνει στο χωριό να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή. Για να μπορέσει η οικογένεια να απολαύσει τους καρπούς της σκληρής δουλιάς στο χωράφι.

Στο Γραμματικό Καρδίτσας συναντήσαμε γυναίκες που έχουν άντρες και παιδιά στα μπλόκα. Στο χωριό αυτό ζουν 400 άτομα και το βαμβάκι είναι μονοκαλλιέργεια. Το 80% των ανδρών βρίσκεται στα μπλόκα.Οι περισσότεροι στο μεγάλο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ και αρκετοί στο μπλόκο του Νέου Μοναστηρίου. Οι μεγάλες ζημιές στην παραγωγή βαμβακιού από την κακοκαιρία μαζί με τις εξευτελιστικές τιμές έχουν οδηγήσει, και σ' αυτό το χωριό, όλα τα αγροτικά νοικοκυριά σε αδιέξοδο και απόγνωση. Μιλώντας με τις αγρότισσες αυτές, πήραμε άλλη μια πικρή γεύση από προβλήματα. Φύγαμε, όμως, με την αισιόδοξη σκέψη ότι όταν άνδρες και γυναίκες, που τους ενώνει η ζωή και η καλλιέργεια της γης, σκέφτονται έτσι, τότε ο αγώνας αυτός δεν μπορεί να είναι χαμένος. Αυτό φαίνεται και από τα λόγια τους, που στην ερώτησή μας "τι λένε οι γυναίκες στους άνδρες που είναι στα μπλόκα", με μια φωνή απάντησαν: "Καθίστε εκεί και μην έρχεστε".

Η Κωνσταντίνα Γάκη,μητέρα πέντε παιδιών, τονίζει ότι οι αγρότες βγήκαν στο δρόμο για να διεκδικήσουν την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων τους, γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή. "Η παραγωγή και η τιμή των προϊόντων συνέχεια μειώνονται και από την άλλη οι τιμές λιπασμάτων και οι υπόλοιπες υποχρεώσεις συνέχεια αυξάνονται. Φέτος πάθαμε μεγάλη ζημιά, είχαμε 60 τόνους παραγωγή βαμβάκι, από 160-170 τόνους που περιμέναμε. Απ' αυτούς, όμως, οι 45 πήγαν για ενοίκιο και για μας έμειναν οι 15 τόνοι. Τι να πρωτοπληρώσεις; Τα λιπάσματα, τους εργάτες ή την οικογένεια να θρέψεις;", αναρωτιέται. Η ίδια συνεχίζει πως στο σπίτι της, πλέον, δε βλέπεις κανέναν: "Για να γλιτώσουμε χρήματα από τους εργάτες, αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε όλοι στα χωράφια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Και πάλι, όμως, τα χρέη μας πνίγουν. Φέτος μπήκαμε μέσα 20 εκαταμμύρια δραχμές. Αυτά βλέπουν οι νέοι και φεύγουν από τα χωριά. Να μείνουν εδώ, να κάνουν τι;". Η Κ. Γάκη αναφέρθηκε, επίσης, στις κατηγορίες ότι λόγω των κινητοποιήσεων έπεσε η εμπορική κίνηση και είπε ότι όλα αυτά λέγονται επίτηδες για υπονομευτεί ο αγώνας της αγροτιάς: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, όχι επειδή εμείς εμποδίζουμε την κίνηση, αλλά επειδή ο κόσμος δεν έχει πια λεφτά για να ψωνίσει".

Η Βάγια Γρίβα,με δυο λέξεις, λέει όλη την αλήθεια: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά. Και το πρόβλημα των αγροτών δεν είναι τωρινό. Οι δυσκολίες έχουν αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια. Τώρα απλά ξέσπασε, επειδή δεν είχαμε ούτε παραγωγή, ούτε τιμές. Ετσι, δεν υπήρχε άλλη λύση, παρά ο ξεσηκωμός. Τι άλλο να κάνουμε;". Συνεχίζει πως οι περισσότεροι αγρότες είναι χρεωμένοι μέχρι το λαιμό, εξαιτίας της αντιαγροτικής πολιτικής των κυβερνήσεων. "Η κυβέρνηση ούτε που νοιάζεται για τους αγρότες, αν ζουν, αν πεθαίνουν, αν παθαίνουν ζημιές. Να, ο ΕΛΓΑ, για παράδειγμα, σε 20 χρόνια μια φορά μόνο έδωσε αποζημίωση στην οικογένειά μου, το 1994, όταν χάσαμε όλη την παραγωγή από τις πλημμύρες και αυτή ήταν ελάχιστη. Και μας λένε βαρυποινίτες μετά. Η ανάγκη μάς έβγαλε στο δρόμο. Τα χρέη έκαναν τους άντρες μας να ξημεροβραδιάζονται στα μπλόκα. Ξέρεις τι είναι να ζητά το παιδί σου να του στείλεις λεφτά, εκεί που σπουδάζει, και εσύ να μην έχεις; Καταντήσαμε να δανειζόμαστε για να φάμε. Πώς να μην πούμε, μετά, στους άντρες μας να κάτσουν στα μπλόκα και να μη γυρίσουν σπίτι. Μας κατηγορούν για μεγαλοτσιφλικάδες, αλλά δε λένε ότι 60 στρέμματα γης δεν αξίζουν περισσότερο από 15 εκατομμύρια. Ενα δυαράκι δηλαδή. Είναι περιουσία αυτό; Και αν βρεις και κανένα να θέλει να αγοράσει". Σημειώνει ακόμα ότι αρκετά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν παρουσιάζουν προς τα έξω πώς, πραγματικά, είναι η ζωή της αγροτιάς. "Πολλές γυναίκες από τις πόλεις δεν καταλαβαίνουν τι περνάμε και δυσανασχετούν με τον αγώνα μας. Οι εργαζόμενες, όμως, καταλαβαίνουν. Γι' αυτό και μας συμπαραστέκονται", καταλήγει.

Η Λεμονιά Καραμουλά έχει στο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ άντρα και γιο. Είναι, σήμερα, 43 χρόνων και δουλεύει στο χωράφι από τα 15 της, "με την τσάπα, στο λιοπύρι και τη βροχή". Συμφωνεί ότι τα αγροτικά προβλήματα ξεκινούν από πολύ πίσω. Θυμάται τον πατέρα της, από το '62, που του έπαιρναν το βαμβάκι και τον καπνό σε τιμές εξευτελιστικές. "Είμαι 30 χρόνια αγρότισσα, συνέχεια μέσα στο άγχος και την αγωνία για το αύριο και η κατάσταση να χειροτερεύει συνέχεια. Δε θέλουν να μας βοηθήσουν, αλλά και να σταματήσουμε να είμαστε αγρότες, τι να γίνουμε; Ανεργοι; Μας κατηγορούν ότι έχουμε λεφτά και σπίτια κτλ. Δηλαδή, τόσο υποβαθμισμένο θέλουν τον αγροτικό κόσμο, που να μην έχει ούτε ένα αμάξι ούτε σπίτι; Δουλεύουμε 20 ώρες το 24ωρο. Εχουν δουλέψει ποτέ τόσο σκληρά, αυτοί που μας κατηγορούν; Η τρέχουν για καφέ και ψώνια στα Κολωνάκια; Εμείς είμαστε από το πρωί μέχρι το βράδυ στο χωράφι και έχουμε δικαίωμα να μιλάμε και να διεκδικούμε αυτά που μας ανήκουν. Υπάρχουν γυναίκες εδώ στο χωριό που δεν ξέρουν τι είναι διασκέδαση, τι είναι διακοπές και δεν έχουν δει ποτέ τους τη θάλασσα. Οσο για τα παιδιά μου είναι και τα δύο αποκατάστατα. Ο γιος μου έμεινε στο χωριό να γίνει αγρότης και τώρα το μετάνιωσε και δεν ξέρει τι να κάνει και η κόρη μου, που σπούδασε, έχει έξι χρόνια αδιόριστη". Η ίδια καταλήγει λέγοντας πως ακόμα και αν δώσουν τώρα μερικά δισ., "για να ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου", το πρόβλημα δε λύνεται: "Το ζήτημα είναι να δούμε τι θα γίνει και μετά".

Τη δραματική κατάσταση που βρίσκονται οι βαμβακοπαραγωγοί της Καρδίτσας, επισημαίνει και Φωτεινή Γακοπούλου."Ολοι εδώ στο χωριό βουλιάζουμε στα χρέη και είμαστε σε αδιέξοδο", τονίζει. "Δεν πάει άλλο και τα προβλήματα μας απαιτούν άμεσες λύσεις, αυτό πρέπει να το καταλάβει καλά η κυβέρνηση. Δεν μπορούμε να ζήσουμε πλέον, ούτε να ξανακαλλιεργήσουμε και να να βοηθήσουμε τα παιδιά μας. Δε θέλουμε και αυτά να περάσουν τη ζωή τη δική μας. Ομως ούτε να τα σπουδάσουμε δεν μπορούμε, εγώ έχω δύο παιδιά στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν υπάρχουν λεφτά να τους στείλουμε".Η Φωτεινή Γακοπούλου, αναφερόμενη στο αγώνα των αγροτών, δίνει και μια άλλη διάσταση: "Είναι κάτι ωραίο αυτό που συμβαίνει στα μπλόκα. Οι αγρότες ποτέ δεν ενώθηκαν τόσο πολύ για παλέψουν για την επίλυση των προβλημάτων τους. Εμένα αυτό μου δίνει ικανοποίηση και ελπίδα".

Η 65χρονη Αθανασία Ζαχαροπούλου λέει, με τη σειρά της, πως "κάθε πέρσι και καλύτερα", για να συνεχίσει: "Μας έχει φάει στεναχώρια τι θα γίνουμε, τι θα κάνουμε. Ηρθαν οι καταστάσεις έτσι και δεν έχουμε λεφτά. Ούτε το γιο μου δεν μπορώ να παντρέψω". Η ίδια μίλησε και για το συνταξιοδοτικό των αγροτών. "Είμαι 65 χρονών, είπε, και δεν ξέρω αν θα πάρω σύνταξη. Θέλω να κάνω τα χαρτιά, αλλά πρέπει να πληρώσω 500.000 δραχμές για την πρόσθετη ασφάλιση. Πού θα βρούμε τόσα λεφτά; Ειδικά τώρα, που έχουμε καταστραφεί. Οπως το πάνε, είναι ζήτημα πλέον αν η αγροτική οικογένεια θα μπορεί να βρίσκει 500.000 με 800.000 δραχμές το χρόνο για να ασφαλιστεί. Ετσι η γυναίκα αναγκαστικά θα μένει ανασφάλιστη. Θα μας καταντήσουν, αυτοί που κυβερνάνε, να δουλεύουμε μια ζωή στα χωράφια και στα γεράματα να μην έχουμε μια σύνταξη για να μπορέσουμε να ζήσουμε".

Στην αθέατη πλευρά του αγώνα, στα μετόπισθεν, πίσω από τους άνδρες που κρατούν μερόνυχτα στα μπλόκα, στέκονται με γενναιότητα οι γυναίκες. Οι αγρότισσες, οι σύζυγοι, οι μάνες, οι κόρες. Οι αθέατες ηρωίδες αυτής της κινητοποίησης, που κάνουν μέρες να δουν τους δικούς τους στο σπίτι, δηλώνουν κι αυτές αποφασισμένες για αγώνα μέχρι τη νίκη. Ξέρουν καλά ότι ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί και να πετύχει. Για να μπορέσουν, κατ' αρχήν, να ζήσουν. Για να μπορούν να στείλουν χρήματα στο παιδί που σπουδάζει στην πόλη. Για να μπορεί το παιδί που θα μείνει στο χωριό να ζήσει μια αξιοπρεπή ζωή. Για να μπορέσει η οικογένεια να απολαύσει τους καρπούς της σκληρής δουλιάς στο χωράφι.

Στο Γραμματικό Καρδίτσας συναντήσαμε γυναίκες που έχουν άντρες και παιδιά στα μπλόκα. Στο χωριό αυτό ζουν 400 άτομα και το βαμβάκι είναι μονοκαλλιέργεια. Το 80% των ανδρών βρίσκεται στα μπλόκα.Οι περισσότεροι στο μεγάλο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ και αρκετοί στο μπλόκο του Νέου Μοναστηρίου. Οι μεγάλες ζημιές στην παραγωγή βαμβακιού από την κακοκαιρία μαζί με τις εξευτελιστικές τιμές έχουν οδηγήσει, και σ' αυτό το χωριό, όλα τα αγροτικά νοικοκυριά σε αδιέξοδο και απόγνωση. Μιλώντας με τις αγρότισσες αυτές, πήραμε άλλη μια πικρή γεύση από προβλήματα. Φύγαμε, όμως, με την αισιόδοξη σκέψη ότι όταν άνδρες και γυναίκες, που τους ενώνει η ζωή και η καλλιέργεια της γης, σκέφτονται έτσι, τότε ο αγώνας αυτός δεν μπορεί να είναι χαμένος. Αυτό φαίνεται και από τα λόγια τους, που στην ερώτησή μας "τι λένε οι γυναίκες στους άνδρες που είναι στα μπλόκα", με μια φωνή απάντησαν: "Καθίστε εκεί και μην έρχεστε".

Η Κωνσταντίνα Γάκη,μητέρα πέντε παιδιών, τονίζει ότι οι αγρότες βγήκαν στο δρόμο για να διεκδικήσουν την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων τους, γιατί δεν είχαν άλλη επιλογή. "Η παραγωγή και η τιμή των προϊόντων συνέχεια μειώνονται και από την άλλη οι τιμές λιπασμάτων και οι υπόλοιπες υποχρεώσεις συνέχεια αυξάνονται. Φέτος πάθαμε μεγάλη ζημιά, είχαμε 60 τόνους παραγωγή βαμβάκι, από 160-170 τόνους που περιμέναμε. Απ' αυτούς, όμως, οι 45 πήγαν για ενοίκιο και για μας έμειναν οι 15 τόνοι. Τι να πρωτοπληρώσεις; Τα λιπάσματα, τους εργάτες ή την οικογένεια να θρέψεις;", αναρωτιέται. Η ίδια συνεχίζει πως στο σπίτι της, πλέον, δε βλέπεις κανέναν: "Για να γλιτώσουμε χρήματα από τους εργάτες, αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε όλοι στα χωράφια, άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Και πάλι, όμως, τα χρέη μας πνίγουν. Φέτος μπήκαμε μέσα 20 εκαταμμύρια δραχμές. Αυτά βλέπουν οι νέοι και φεύγουν από τα χωριά. Να μείνουν εδώ, να κάνουν τι;". Η Κ. Γάκη αναφέρθηκε, επίσης, στις κατηγορίες ότι λόγω των κινητοποιήσεων έπεσε η εμπορική κίνηση και είπε ότι όλα αυτά λέγονται επίτηδες για υπονομευτεί ο αγώνας της αγροτιάς: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, όχι επειδή εμείς εμποδίζουμε την κίνηση, αλλά επειδή ο κόσμος δεν έχει πια λεφτά για να ψωνίσει".

Η Βάγια Γρίβα,με δυο λέξεις, λέει όλη την αλήθεια: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά. Και το πρόβλημα των αγροτών δεν είναι τωρινό. Οι δυσκολίες έχουν αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια. Τώρα απλά ξέσπασε, επειδή δεν είχαμε ούτε παραγωγή, ούτε τιμές. Ετσι, δεν υπήρχε άλλη λύση, παρά ο ξεσηκωμός. Τι άλλο να κάνουμε;". Συνεχίζει πως οι περισσότεροι αγρότες είναι χρεωμένοι μέχρι το λαιμό, εξαιτίας της αντιαγροτικής πολιτικής των κυβερνήσεων. "Η κυβέρνηση ούτε που νοιάζεται για τους αγρότες, αν ζουν, αν πεθαίνουν, αν παθαίνουν ζημιές. Να, ο ΕΛΓΑ, για παράδειγμα, σε 20 χρόνια μια φορά μόνο έδωσε αποζημίωση στην οικογένειά μου, το 1994, όταν χάσαμε όλη την παραγωγή από τις πλημμύρες και αυτή ήταν ελάχιστη. Και μας λένε βαρυποινίτες μετά. Η ανάγκη μάς έβγαλε στο δρόμο. Τα χρέη έκαναν τους άντρες μας να ξημεροβραδιάζονται στα μπλόκα. Ξέρεις τι είναι να ζητά το παιδί σου να του στείλεις λεφτά, εκεί που σπουδάζει, και εσύ να μην έχεις; Καταντήσαμε να δανειζόμαστε για να φάμε. Πώς να μην πούμε, μετά, στους άντρες μας να κάτσουν στα μπλόκα και να μη γυρίσουν σπίτι. Μας κατηγορούν για μεγαλοτσιφλικάδες, αλλά δε λένε ότι 60 στρέμματα γης δεν αξίζουν περισσότερο από 15 εκατομμύρια. Ενα δυαράκι δηλαδή. Είναι περιουσία αυτό; Και αν βρεις και κανένα να θέλει να αγοράσει". Σημειώνει ακόμα ότι αρκετά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν παρουσιάζουν προς τα έξω πώς, πραγματικά, είναι η ζωή της αγροτιάς. "Πολλές γυναίκες από τις πόλεις δεν καταλαβαίνουν τι περνάμε και δυσανασχετούν με τον αγώνα μας. Οι εργαζόμενες, όμως, καταλαβαίνουν. Γι' αυτό και μας συμπαραστέκονται", καταλήγει.

Η Λεμονιά Καραμουλά έχει στο μπλόκο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ άντρα και γιο. Είναι, σήμερα, 43 χρόνων και δουλεύει στο χωράφι από τα 15 της, "με την τσάπα, στο λιοπύρι και τη βροχή". Συμφωνεί ότι τα αγροτικά προβλήματα ξεκινούν από πολύ πίσω. Θυμάται τον πατέρα της, από το '62, που του έπαιρναν το βαμβάκι και τον καπνό σε τιμές εξευτελιστικές. "Είμαι 30 χρόνια αγρότισσα, συνέχεια μέσα στο άγχος και την αγωνία για το αύριο και η κατάσταση να χειροτερεύει συνέχεια. Δε θέλουν να μας βοηθήσουν, αλλά και να σταματήσουμε να είμαστε αγρότες, τι να γίνουμε; Ανεργοι; Μας κατηγορούν ότι έχουμε λεφτά και σπίτια κτλ. Δηλαδή, τόσο υποβαθμισμένο θέλουν τον αγροτικό κόσμο, που να μην έχει ούτε ένα αμάξι ούτε σπίτι; Δουλεύουμε 20 ώρες το 24ωρο. Εχουν δουλέψει ποτέ τόσο σκληρά, αυτοί που μας κατηγορούν; Η τρέχουν για καφέ και ψώνια στα Κολωνάκια; Εμείς είμαστε από το πρωί μέχρι το βράδυ στο χωράφι και έχουμε δικαίωμα να μιλάμε και να διεκδικούμε αυτά που μας ανήκουν. Υπάρχουν γυναίκες εδώ στο χωριό που δεν ξέρουν τι είναι διασκέδαση, τι είναι διακοπές και δεν έχουν δει ποτέ τους τη θάλασσα. Οσο για τα παιδιά μου είναι και τα δύο αποκατάστατα. Ο γιος μου έμεινε στο χωριό να γίνει αγρότης και τώρα το μετάνιωσε και δεν ξέρει τι να κάνει και η κόρη μου, που σπούδασε, έχει έξι χρόνια αδιόριστη". Η ίδια καταλήγει λέγοντας πως ακόμα και αν δώσουν τώρα μερικά δισ., "για να ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου", το πρόβλημα δε λύνεται: "Το ζήτημα είναι να δούμε τι θα γίνει και μετά".

Τη δραματική κατάσταση που βρίσκονται οι βαμβακοπαραγωγοί της Καρδίτσας, επισημαίνει και Φωτεινή Γακοπούλου."Ολοι εδώ στο χωριό βουλιάζουμε στα χρέη και είμαστε σε αδιέξοδο", τονίζει. "Δεν πάει άλλο και τα προβλήματα μας απαιτούν άμεσες λύσεις, αυτό πρέπει να το καταλάβει καλά η κυβέρνηση. Δεν μπορούμε να ζήσουμε πλέον, ούτε να ξανακαλλιεργήσουμε και να να βοηθήσουμε τα παιδιά μας. Δε θέλουμε και αυτά να περάσουν τη ζωή τη δική μας. Ομως ούτε να τα σπουδάσουμε δεν μπορούμε, εγώ έχω δύο παιδιά στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν υπάρχουν λεφτά να τους στείλουμε".Η Φωτεινή Γακοπούλου, αναφερόμενη στο αγώνα των αγροτών, δίνει και μια άλλη διάσταση: "Είναι κάτι ωραίο αυτό που συμβαίνει στα μπλόκα. Οι αγρότες ποτέ δεν ενώθηκαν τόσο πολύ για παλέψουν για την επίλυση των προβλημάτων τους. Εμένα αυτό μου δίνει ικανοποίηση και ελπίδα".

Η 65χρονη Αθανασία Ζαχαροπούλου λέει, με τη σειρά της, πως "κάθε πέρσι και καλύτερα", για να συνεχίσει: "Μας έχει φάει στεναχώρια τι θα γίνουμε, τι θα κάνουμε. Ηρθαν οι καταστάσεις έτσι και δεν έχουμε λεφτά. Ούτε το γιο μου δεν μπορώ να παντρέψω". Η ίδια μίλησε και για το συνταξιοδοτικό των αγροτών. "Είμαι 65 χρονών, είπε, και δεν ξέρω αν θα πάρω σύνταξη. Θέλω να κάνω τα χαρτιά, αλλά πρέπει να πληρώσω 500.000 δραχμές για την πρόσθετη ασφάλιση. Πού θα βρούμε τόσα λεφτά; Ειδικά τώρα, που έχουμε καταστραφεί. Οπως το πάνε, είναι ζήτημα πλέον αν η αγροτική οικογένεια θα μπορεί να βρίσκει 500.000 με 800.000 δραχμές το χρόνο για να ασφαλιστεί. Ετσι η γυναίκα αναγκαστικά θα μένει ανασφάλιστη. Θα μας καταντήσουν, αυτοί που κυβερνάνε, να δουλεύουμε μια ζωή στα χωράφια και στα γεράματα να μην έχουμε μια σύνταξη για να μπορέσουμε να ζήσουμε".

Η Κομισιόν, όπως ήταν αναμενόμενο, απέρριψε κατηγορηματικά χτες το αίτημα της κυβέρνησης για εισοδηματική ενίσχυση των αγροτών, ενώ σήμερα υιοθετείται στις Βρυξέλλες η νέα φαρμακερή πρόταση για την αναθεώρηση της ΚΟΑ καπνού.

Ο υπουργός Γεωργίας έφυγε από τις Βρυξέλλες, όπως ήρθε, δηλαδή με άδεια χέρια. Αφ' ενός μεν γιατί η Κομισιόν εδώ και χρόνια, τουλάχιστον από την αναθεώρηση της ΚΑΠ (1992), αρνείται οποιοδήποτε αίτημα "συμπαράστασης" των ελληνικών κυβερνήσεων για αγροτικά αιτήματα. Και αφ' ετέρου επειδή ο Στ. Τζουμάκας είναι προσωπικά ανίκανος να αποσπάσει έστω και ψίχουλα από τον αρμόδιο επίτροπο Φρ. Φίσλερ, απλούστατα γιατί από τότε που ανέλαβε το υπουργείο είναι σταθερά "απών" από τα κρίσιμα αγροτικά συμβούλια των Βρυξελλών. Τη μια γιατί πέθανε ο Α. Παπανδρέου, την άλλη επειδή είχε κομματικές υποχρεώσεις κλπ.

Ετσι, ο επίτροπος "το έριξε στο δούλεμα", εκφράζοντας "τη λύπη του για τις φυσικές καταστροφές που ανέφερε ο υπουργός". Στη συνέχεια "δήλωσε απόλυτη κατανόηση για το πρόβλημα των Ελλήνων παραγωγών". Αργότερα αγρίεψε λίγο τονίζοντας ότι "δε νοείται καμία δράση που θα στοχεύει σε εισοδηματικές ενισχύσεις" και ότι "ο κοινοτικός προϋπολογισμός δεν προβλέπει πόρους για παρόμοια θέματα". Στο τέλος διαμήνυσε ότι "η Κομισιόν θα εξετάσει με κάθε θετική διάθεση" όλες τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς για τροποποίηση αποφάσεων που ήδη έχουν εγκριθεί ως αγροτικά προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ), αλλά "αυτό μπορεί να γίνει άμεσα για τις δαπάνες του έτους 1996". Ο Στ. Τζουμάκας απάντησε ότι "δεν" είναι δυνατόν να υπάρξει αντιμετώπιση μόνο από διαθέσιμα κονδύλια του προϋπολογισμού του 1996, δεδομένου ότι υπάρχει πλήρης αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων και βρισκόμαστε στο τέλος της δημοσιονομικής περιόδου. Και επειδή η συζήτηση τραβούσε σε μάκρος ο επίτροπος έκλεισε το θέμα λέγοντας ότι, "μόλις λάβει το κείμενο με την πλήρη καταγραφή και την ολοκληρωμένη εκτίμηση για τις ζημιές", θα ξανακαλέσει τον Τζουμάκα για να "καταλήξουμε από κοινού στην υιοθέτηση των ανακατανομών των διαρθρωτικών προγραμμάτων", δηλαδή για το πώς "θα" ανακατανεμηθούν τα προγράμματα που έχουν ήδη εγκριθεί για την Ελλάδα, μεταξύ των διάφορων περιοχών.

Οσον αφορά τα "παράξενα" αιτήματα του Τζουμάκα, να ανοίξει δηλαδή το πακέτο διαπραγμάτευσης της ΚΟΑ βαμβακιού, ο επίτροπος ούτε καν απάντησε συγκεκριμένα και βέβαια η Κομισιόν δεν πρόκειται να κάνει καμιά σχετική πρόταση στο πακέτο αγροτικών τιμών 1997/98. Αντίθετα, σήμερα η Κομισιόν υιοθετεί τελικά την ΚΟΑ καπνού με καταστροφικές συνέπειες για τους Ελληνες καπνοπαραγωγούς, οι οποίοι μαζί με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, διαδήλωσαν χτες έξω από το κτίριο της Κομισιόν στις Βρυξέλλες.

Αναπροσαρμόζει την τακτική και τον πολιτικό λόγο της η κυβέρνηση απέναντι στους αγρότες, ακριβώς για να διευκολύνει την επίτευξη του ίδιου στόχου: Τη διάσπαση του αγώνα των αγροτών και τη "διευκόλυνση" της αποχώρησής τους από τα μπλόκα.

Χωρίς να εγκαταλείψει στο ελάχιστο την αδιαλλαξία της απέναντι στα αιτήματα των αγροτών, η κυβέρνηση ρίχνει τους τόνους της αντιπαράθεσης, αποφεύγει την καταγγελία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, κυρίως, βέβαια, του ΚΚΕ, για τη στάση τους και επιχειρεί να εμφανιστεί ότι τάχα ενδιαφέρεται για τους αγρότες, τους οποίους θεωρεί "δικούς της".

Η διαφοροποιημένη αυτή τακτική απορρέει από την εκτίμηση που υπάρχει στην ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ότι οι κινητοποιήσεις των αγροτών "εκφυλίζονται" και γι' αυτό καταβάλλονται εναγώνιες προσπάθειες να μην απομονωθεί πλήρως από τους αγρότες, να υπάρξουν κάποιες γέφυρες, ώστε αργότερα να χρησιμοποιηθούν για την ενσωμάτωσή τους και την καθοδήγηση του "διαλόγου" στη βάση των καλουπιών, που έχει, ήδη, θέσει η κυβέρνηση.

Η τακτική αυτή εγκαινιάστηκε από τον Κ. Σημίτη, ο οποίος, στην προχτεσινή αναφορά του για τις αγροτικές κινητοποιήσεις, στην ομιλία του στην Ελευσίνα, εμφανίστηκε με "πατρικό" ύφος απέναντί τους. Η αντίρρησή μας, είπε, απέναντι στους αγρότες είναι "στον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι κινητοποιήσεις" (!). Εμείς, πρόσθεσε, σ' αυτή τη διαμάχη δε θέλουμε νικητές και ηττημένους, γιατί είμαστε με αυτούς που κινητοποιούνται (!) , γιατί ξέρουμε τα προβλήματά τους (!), αλλά πρέπει και εκείνοι να σκεφτούν τα προβλήματα του τόπου αυτή τη στιγμή". Παράλληλα, ο Κ. Σημίτης κάλεσε να ανοίξουν οι δρόμοι για να αρχίσει ο διάλογος, εμφανιζόμενος ταυτόχρονα ως υπέρμαχος του... διαλόγου.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκε και χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος εμφανίστηκε ως μεγαλόψυχος απέναντι στην απόφαση των αγροτών να κατέβουν την Πέμπτη στην Αθήνα, λέγοντας ότι "αυτό είναι παραδεκτό" (!). Ταυτόχρονα, υπογράμμισε την "περιφερειακή αποκλιμάκωση" των μπλόκων, λέγοντας ότι ο οδικός άξονας μέχρι τον Αλμυρό είναι ανοιχτός. Επέμεινε βέβαια στην αδιάλλακτη στάση ότι η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τα περιθώρια για την ενίσχυση των αγροτών. Επίσης, ο Δ. Ρέππας απέφυγε, αν και "προκλήθηκε", να επαναλάβει την επίθεση κατά του ΚΚΕ που είχε εξαπολύσει την προηγούμενη μέρα ο αντικαταστάτης του, Γ. Νικολάου.

Η Κομισιόν, όπως ήταν αναμενόμενο, απέρριψε κατηγορηματικά χτες το αίτημα της κυβέρνησης για εισοδηματική ενίσχυση των αγροτών, ενώ σήμερα υιοθετείται στις Βρυξέλλες η νέα φαρμακερή πρόταση για την αναθεώρηση της ΚΟΑ καπνού.

Ο υπουργός Γεωργίας έφυγε από τις Βρυξέλλες, όπως ήρθε, δηλαδή με άδεια χέρια. Αφ' ενός μεν γιατί η Κομισιόν εδώ και χρόνια, τουλάχιστον από την αναθεώρηση της ΚΑΠ (1992), αρνείται οποιοδήποτε αίτημα "συμπαράστασης" των ελληνικών κυβερνήσεων για αγροτικά αιτήματα. Και αφ' ετέρου επειδή ο Στ. Τζουμάκας είναι προσωπικά ανίκανος να αποσπάσει έστω και ψίχουλα από τον αρμόδιο επίτροπο Φρ. Φίσλερ, απλούστατα γιατί από τότε που ανέλαβε το υπουργείο είναι σταθερά "απών" από τα κρίσιμα αγροτικά συμβούλια των Βρυξελλών. Τη μια γιατί πέθανε ο Α. Παπανδρέου, την άλλη επειδή είχε κομματικές υποχρεώσεις κλπ.

Ετσι, ο επίτροπος "το έριξε στο δούλεμα", εκφράζοντας "τη λύπη του για τις φυσικές καταστροφές που ανέφερε ο υπουργός". Στη συνέχεια "δήλωσε απόλυτη κατανόηση για το πρόβλημα των Ελλήνων παραγωγών". Αργότερα αγρίεψε λίγο τονίζοντας ότι "δε νοείται καμία δράση που θα στοχεύει σε εισοδηματικές ενισχύσεις" και ότι "ο κοινοτικός προϋπολογισμός δεν προβλέπει πόρους για παρόμοια θέματα". Στο τέλος διαμήνυσε ότι "η Κομισιόν θα εξετάσει με κάθε θετική διάθεση" όλες τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς για τροποποίηση αποφάσεων που ήδη έχουν εγκριθεί ως αγροτικά προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ), αλλά "αυτό μπορεί να γίνει άμεσα για τις δαπάνες του έτους 1996". Ο Στ. Τζουμάκας απάντησε ότι "δεν" είναι δυνατόν να υπάρξει αντιμετώπιση μόνο από διαθέσιμα κονδύλια του προϋπολογισμού του 1996, δεδομένου ότι υπάρχει πλήρης αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων και βρισκόμαστε στο τέλος της δημοσιονομικής περιόδου. Και επειδή η συζήτηση τραβούσε σε μάκρος ο επίτροπος έκλεισε το θέμα λέγοντας ότι, "μόλις λάβει το κείμενο με την πλήρη καταγραφή και την ολοκληρωμένη εκτίμηση για τις ζημιές", θα ξανακαλέσει τον Τζουμάκα για να "καταλήξουμε από κοινού στην υιοθέτηση των ανακατανομών των διαρθρωτικών προγραμμάτων", δηλαδή για το πώς "θα" ανακατανεμηθούν τα προγράμματα που έχουν ήδη εγκριθεί για την Ελλάδα, μεταξύ των διάφορων περιοχών.

Οσον αφορά τα "παράξενα" αιτήματα του Τζουμάκα, να ανοίξει δηλαδή το πακέτο διαπραγμάτευσης της ΚΟΑ βαμβακιού, ο επίτροπος ούτε καν απάντησε συγκεκριμένα και βέβαια η Κομισιόν δεν πρόκειται να κάνει καμιά σχετική πρόταση στο πακέτο αγροτικών τιμών 1997/98. Αντίθετα, σήμερα η Κομισιόν υιοθετεί τελικά την ΚΟΑ καπνού με καταστροφικές συνέπειες για τους Ελληνες καπνοπαραγωγούς, οι οποίοι μαζί με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, διαδήλωσαν χτες έξω από το κτίριο της Κομισιόν στις Βρυξέλλες.

Αναπροσαρμόζει την τακτική και τον πολιτικό λόγο της η κυβέρνηση απέναντι στους αγρότες, ακριβώς για να διευκολύνει την επίτευξη του ίδιου στόχου: Τη διάσπαση του αγώνα των αγροτών και τη "διευκόλυνση" της αποχώρησής τους από τα μπλόκα.

Χωρίς να εγκαταλείψει στο ελάχιστο την αδιαλλαξία της απέναντι στα αιτήματα των αγροτών, η κυβέρνηση ρίχνει τους τόνους της αντιπαράθεσης, αποφεύγει την καταγγελία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, κυρίως, βέβαια, του ΚΚΕ, για τη στάση τους και επιχειρεί να εμφανιστεί ότι τάχα ενδιαφέρεται για τους αγρότες, τους οποίους θεωρεί "δικούς της".

Η διαφοροποιημένη αυτή τακτική απορρέει από την εκτίμηση που υπάρχει στην ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ότι οι κινητοποιήσεις των αγροτών "εκφυλίζονται" και γι' αυτό καταβάλλονται εναγώνιες προσπάθειες να μην απομονωθεί πλήρως από τους αγρότες, να υπάρξουν κάποιες γέφυρες, ώστε αργότερα να χρησιμοποιηθούν για την ενσωμάτωσή τους και την καθοδήγηση του "διαλόγου" στη βάση των καλουπιών, που έχει, ήδη, θέσει η κυβέρνηση.

Η τακτική αυτή εγκαινιάστηκε από τον Κ. Σημίτη, ο οποίος, στην προχτεσινή αναφορά του για τις αγροτικές κινητοποιήσεις, στην ομιλία του στην Ελευσίνα, εμφανίστηκε με "πατρικό" ύφος απέναντί τους. Η αντίρρησή μας, είπε, απέναντι στους αγρότες είναι "στον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι κινητοποιήσεις" (!). Εμείς, πρόσθεσε, σ' αυτή τη διαμάχη δε θέλουμε νικητές και ηττημένους, γιατί είμαστε με αυτούς που κινητοποιούνται (!) , γιατί ξέρουμε τα προβλήματά τους (!), αλλά πρέπει και εκείνοι να σκεφτούν τα προβλήματα του τόπου αυτή τη στιγμή". Παράλληλα, ο Κ. Σημίτης κάλεσε να ανοίξουν οι δρόμοι για να αρχίσει ο διάλογος, εμφανιζόμενος ταυτόχρονα ως υπέρμαχος του... διαλόγου.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκε και χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος εμφανίστηκε ως μεγαλόψυχος απέναντι στην απόφαση των αγροτών να κατέβουν την Πέμπτη στην Αθήνα, λέγοντας ότι "αυτό είναι παραδεκτό" (!). Ταυτόχρονα, υπογράμμισε την "περιφερειακή αποκλιμάκωση" των μπλόκων, λέγοντας ότι ο οδικός άξονας μέχρι τον Αλμυρό είναι ανοιχτός. Επέμεινε βέβαια στην αδιάλλακτη στάση ότι η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τα περιθώρια για την ενίσχυση των αγροτών. Επίσης, ο Δ. Ρέππας απέφυγε, αν και "προκλήθηκε", να επαναλάβει την επίθεση κατά του ΚΚΕ που είχε εξαπολύσει την προηγούμενη μέρα ο αντικαταστάτης του, Γ. Νικολάου.

Η Κομισιόν, όπως ήταν αναμενόμενο, απέρριψε κατηγορηματικά χτες το αίτημα της κυβέρνησης για εισοδηματική ενίσχυση των αγροτών, ενώ σήμερα υιοθετείται στις Βρυξέλλες η νέα φαρμακερή πρόταση για την αναθεώρηση της ΚΟΑ καπνού.

Ο υπουργός Γεωργίας έφυγε από τις Βρυξέλλες, όπως ήρθε, δηλαδή με άδεια χέρια. Αφ' ενός μεν γιατί η Κομισιόν εδώ και χρόνια, τουλάχιστον από την αναθεώρηση της ΚΑΠ (1992), αρνείται οποιοδήποτε αίτημα "συμπαράστασης" των ελληνικών κυβερνήσεων για αγροτικά αιτήματα. Και αφ' ετέρου επειδή ο Στ. Τζουμάκας είναι προσωπικά ανίκανος να αποσπάσει έστω και ψίχουλα από τον αρμόδιο επίτροπο Φρ. Φίσλερ, απλούστατα γιατί από τότε που ανέλαβε το υπουργείο είναι σταθερά "απών" από τα κρίσιμα αγροτικά συμβούλια των Βρυξελλών. Τη μια γιατί πέθανε ο Α. Παπανδρέου, την άλλη επειδή είχε κομματικές υποχρεώσεις κλπ.

Ετσι, ο επίτροπος "το έριξε στο δούλεμα", εκφράζοντας "τη λύπη του για τις φυσικές καταστροφές που ανέφερε ο υπουργός". Στη συνέχεια "δήλωσε απόλυτη κατανόηση για το πρόβλημα των Ελλήνων παραγωγών". Αργότερα αγρίεψε λίγο τονίζοντας ότι "δε νοείται καμία δράση που θα στοχεύει σε εισοδηματικές ενισχύσεις" και ότι "ο κοινοτικός προϋπολογισμός δεν προβλέπει πόρους για παρόμοια θέματα". Στο τέλος διαμήνυσε ότι "η Κομισιόν θα εξετάσει με κάθε θετική διάθεση" όλες τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς για τροποποίηση αποφάσεων που ήδη έχουν εγκριθεί ως αγροτικά προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ), αλλά "αυτό μπορεί να γίνει άμεσα για τις δαπάνες του έτους 1996". Ο Στ. Τζουμάκας απάντησε ότι "δεν" είναι δυνατόν να υπάρξει αντιμετώπιση μόνο από διαθέσιμα κονδύλια του προϋπολογισμού του 1996, δεδομένου ότι υπάρχει πλήρης αξιοποίηση αυτών των κονδυλίων και βρισκόμαστε στο τέλος της δημοσιονομικής περιόδου. Και επειδή η συζήτηση τραβούσε σε μάκρος ο επίτροπος έκλεισε το θέμα λέγοντας ότι, "μόλις λάβει το κείμενο με την πλήρη καταγραφή και την ολοκληρωμένη εκτίμηση για τις ζημιές", θα ξανακαλέσει τον Τζουμάκα για να "καταλήξουμε από κοινού στην υιοθέτηση των ανακατανομών των διαρθρωτικών προγραμμάτων", δηλαδή για το πώς "θα" ανακατανεμηθούν τα προγράμματα που έχουν ήδη εγκριθεί για την Ελλάδα, μεταξύ των διάφορων περιοχών.

Οσον αφορά τα "παράξενα" αιτήματα του Τζουμάκα, να ανοίξει δηλαδή το πακέτο διαπραγμάτευσης της ΚΟΑ βαμβακιού, ο επίτροπος ούτε καν απάντησε συγκεκριμένα και βέβαια η Κομισιόν δεν πρόκειται να κάνει καμιά σχετική πρόταση στο πακέτο αγροτικών τιμών 1997/98. Αντίθετα, σήμερα η Κομισιόν υιοθετεί τελικά την ΚΟΑ καπνού με καταστροφικές συνέπειες για τους Ελληνες καπνοπαραγωγούς, οι οποίοι μαζί με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, διαδήλωσαν χτες έξω από το κτίριο της Κομισιόν στις Βρυξέλλες.

Αναπροσαρμόζει την τακτική και τον πολιτικό λόγο της η κυβέρνηση απέναντι στους αγρότες, ακριβώς για να διευκολύνει την επίτευξη του ίδιου στόχου: Τη διάσπαση του αγώνα των αγροτών και τη "διευκόλυνση" της αποχώρησής τους από τα μπλόκα.

Χωρίς να εγκαταλείψει στο ελάχιστο την αδιαλλαξία της απέναντι στα αιτήματα των αγροτών, η κυβέρνηση ρίχνει τους τόνους της αντιπαράθεσης, αποφεύγει την καταγγελία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, κυρίως, βέβαια, του ΚΚΕ, για τη στάση τους και επιχειρεί να εμφανιστεί ότι τάχα ενδιαφέρεται για τους αγρότες, τους οποίους θεωρεί "δικούς της".

Η διαφοροποιημένη αυτή τακτική απορρέει από την εκτίμηση που υπάρχει στην ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος ότι οι κινητοποιήσεις των αγροτών "εκφυλίζονται" και γι' αυτό καταβάλλονται εναγώνιες προσπάθειες να μην απομονωθεί πλήρως από τους αγρότες, να υπάρξουν κάποιες γέφυρες, ώστε αργότερα να χρησιμοποιηθούν για την ενσωμάτωσή τους και την καθοδήγηση του "διαλόγου" στη βάση των καλουπιών, που έχει, ήδη, θέσει η κυβέρνηση.

Η τακτική αυτή εγκαινιάστηκε από τον Κ. Σημίτη, ο οποίος, στην προχτεσινή αναφορά του για τις αγροτικές κινητοποιήσεις, στην ομιλία του στην Ελευσίνα, εμφανίστηκε με "πατρικό" ύφος απέναντί τους. Η αντίρρησή μας, είπε, απέναντι στους αγρότες είναι "στον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι κινητοποιήσεις" (!). Εμείς, πρόσθεσε, σ' αυτή τη διαμάχη δε θέλουμε νικητές και ηττημένους, γιατί είμαστε με αυτούς που κινητοποιούνται (!) , γιατί ξέρουμε τα προβλήματά τους (!), αλλά πρέπει και εκείνοι να σκεφτούν τα προβλήματα του τόπου αυτή τη στιγμή". Παράλληλα, ο Κ. Σημίτης κάλεσε να ανοίξουν οι δρόμοι για να αρχίσει ο διάλογος, εμφανιζόμενος ταυτόχρονα ως υπέρμαχος του... διαλόγου.

Στο ίδιο μήκος κύματος, κινήθηκε και χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος εμφανίστηκε ως μεγαλόψυχος απέναντι στην απόφαση των αγροτών να κατέβουν την Πέμπτη στην Αθήνα, λέγοντας ότι "αυτό είναι παραδεκτό" (!). Ταυτόχρονα, υπογράμμισε την "περιφερειακή αποκλιμάκωση" των μπλόκων, λέγοντας ότι ο οδικός άξονας μέχρι τον Αλμυρό είναι ανοιχτός. Επέμεινε βέβαια στην αδιάλλακτη στάση ότι η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τα περιθώρια για την ενίσχυση των αγροτών. Επίσης, ο Δ. Ρέππας απέφυγε, αν και "προκλήθηκε", να επαναλάβει την επίθεση κατά του ΚΚΕ που είχε εξαπολύσει την προηγούμενη μέρα ο αντικαταστάτης του, Γ. Νικολάου.

Για μια ακόμα φορά - όπως και το Μάρτη του 1995 - ο Π. Σκοτινιώτης, νομάρχης Μαγνησίας και στέλεχος του ΣΥΝ, παίζει το ρόλο του αισχρού υπονομευτή του αγροτικού ξεσηκωμού.

Χτες συγκάλεσε "τριμερή", από τον ίδιο, τον πρόεδρο του Συλλόγου Ξενοδόχων Μαγνησίας και τον Θ. Νανά, μέλος της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα, στην οποία αποφασίστηκε να ανοίγει το μπλόκο του Αλμυρού κάθε φορά που θα έρχονται τουρίστες για το Πήλιο και το Βόλο. Να υπενθυμίσουμε ότι, και στον περσινό ξεσηκωμό των αγροτών, ο νομάρχης Μαγνησίας ήταν εκείνος που πήγε και κατάφερε να διαλύσει το μπλόκο του Αλμυρού, υποσχόμενος τότε ότι η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει τα αιτήματα των αγροτών και επικαλούμενος τις ζημιές που προκαλούσε ο αποκλεισμός στην οικονομία του νομού.

Ο Π. Σκοτινιώτης λειτουργεί ως το "μακρύ χέρι" της κυβέρνησης και του ΣΥΝ στην επιχείρηση υπονόμευσης της αγροτικής κινητοποίησης. Λογαριάζει, όμως, "χωρίς τον ξενοδόχο". Οι αγρότες και ο λαός της Μαγνησίας θα τον πληρώσουν, όταν έρθει η ώρα, όπως του αξίζει. Αλλωστε, είναι γνωστή η μοίρα όσων λειτουργούν σαν "δεκανίκια" μιας αντιλαϊκής πολιτικής.

Τα οξύτατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες αγρότες, αλλά και την έκτακτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα, έθεσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Βασ. Εφραιμίδης.

Με προ ημερήσιας παρέμβασή του χτες στην Επιτροπή Γεωργίας του Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι "για 20ή μέρα οι Ελληνες αγρότες έχουν αποκλείσει με τα τρακτέρ τους το εθνικό οδικό δίκτυο, σαν έσχατη μορφή πάλης, έχοντας εξαντλήσει όλες τις άλλες μορφές διαμαρτυρίας για τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται". Οι Ελληνες αγρότες, τόνισε ο Βασ. Εφραιμίδης, στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν βασικά τους αιτήματα που θα τους επιτρέψουν να ζήσουν με αξιοπρέπεια και να συνεχίσουν την παραγωγή τους, συναντούν την πεισματική αδιαλλαξία και την άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει μαζί τους τα δίκαια αιτήματά τους, τα οποία, συμπλήρωσε, έχουν αποσταλεί από τη Συντονιστική Επιτροπή των αγροτών και βρίσκονται στη διάθεση της Επιτροπής Γεωργίας.

"Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο αρνείται έναν ικανοποιητικό και ουσιαστικό διάλογο, αλλά αντίθετα έχει περάσει σε μια εκστρατεία συκοφάντησης, υπονόμευσης και, τελευταία, ποινικοποίησης του αγώνα των αγροτών", υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

Υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης και επισημαίνοντας το γεγονός ότι εκπρόσωποι των αγροτών θα έχουν σήμερα συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον αρμόδιο για θέματα Γεωργίας επίτροπο, κάλεσε την Επιτροπή Γεωργίας να υποστηρίξει τους Ελληνες αγρότες.

Απαντώντας στην παρέμβαση του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας τον διαβεβαίωσε ότι το θέμα θα συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση, αφού μελετήσει το κείμενο με τα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών.

Για μια ακόμα φορά - όπως και το Μάρτη του 1995 - ο Π. Σκοτινιώτης, νομάρχης Μαγνησίας και στέλεχος του ΣΥΝ, παίζει το ρόλο του αισχρού υπονομευτή του αγροτικού ξεσηκωμού.

Χτες συγκάλεσε "τριμερή", από τον ίδιο, τον πρόεδρο του Συλλόγου Ξενοδόχων Μαγνησίας και τον Θ. Νανά, μέλος της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα, στην οποία αποφασίστηκε να ανοίγει το μπλόκο του Αλμυρού κάθε φορά που θα έρχονται τουρίστες για το Πήλιο και το Βόλο. Να υπενθυμίσουμε ότι, και στον περσινό ξεσηκωμό των αγροτών, ο νομάρχης Μαγνησίας ήταν εκείνος που πήγε και κατάφερε να διαλύσει το μπλόκο του Αλμυρού, υποσχόμενος τότε ότι η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει τα αιτήματα των αγροτών και επικαλούμενος τις ζημιές που προκαλούσε ο αποκλεισμός στην οικονομία του νομού.

Ο Π. Σκοτινιώτης λειτουργεί ως το "μακρύ χέρι" της κυβέρνησης και του ΣΥΝ στην επιχείρηση υπονόμευσης της αγροτικής κινητοποίησης. Λογαριάζει, όμως, "χωρίς τον ξενοδόχο". Οι αγρότες και ο λαός της Μαγνησίας θα τον πληρώσουν, όταν έρθει η ώρα, όπως του αξίζει. Αλλωστε, είναι γνωστή η μοίρα όσων λειτουργούν σαν "δεκανίκια" μιας αντιλαϊκής πολιτικής.

Τα οξύτατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες αγρότες, αλλά και την έκτακτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα, έθεσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Βασ. Εφραιμίδης.

Με προ ημερήσιας παρέμβασή του χτες στην Επιτροπή Γεωργίας του Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι "για 20ή μέρα οι Ελληνες αγρότες έχουν αποκλείσει με τα τρακτέρ τους το εθνικό οδικό δίκτυο, σαν έσχατη μορφή πάλης, έχοντας εξαντλήσει όλες τις άλλες μορφές διαμαρτυρίας για τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται". Οι Ελληνες αγρότες, τόνισε ο Βασ. Εφραιμίδης, στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν βασικά τους αιτήματα που θα τους επιτρέψουν να ζήσουν με αξιοπρέπεια και να συνεχίσουν την παραγωγή τους, συναντούν την πεισματική αδιαλλαξία και την άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει μαζί τους τα δίκαια αιτήματά τους, τα οποία, συμπλήρωσε, έχουν αποσταλεί από τη Συντονιστική Επιτροπή των αγροτών και βρίσκονται στη διάθεση της Επιτροπής Γεωργίας.

"Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο αρνείται έναν ικανοποιητικό και ουσιαστικό διάλογο, αλλά αντίθετα έχει περάσει σε μια εκστρατεία συκοφάντησης, υπονόμευσης και, τελευταία, ποινικοποίησης του αγώνα των αγροτών", υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

Υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης και επισημαίνοντας το γεγονός ότι εκπρόσωποι των αγροτών θα έχουν σήμερα συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον αρμόδιο για θέματα Γεωργίας επίτροπο, κάλεσε την Επιτροπή Γεωργίας να υποστηρίξει τους Ελληνες αγρότες.

Απαντώντας στην παρέμβαση του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας τον διαβεβαίωσε ότι το θέμα θα συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση, αφού μελετήσει το κείμενο με τα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών.

Για μια ακόμα φορά - όπως και το Μάρτη του 1995 - ο Π. Σκοτινιώτης, νομάρχης Μαγνησίας και στέλεχος του ΣΥΝ, παίζει το ρόλο του αισχρού υπονομευτή του αγροτικού ξεσηκωμού.

Χτες συγκάλεσε "τριμερή", από τον ίδιο, τον πρόεδρο του Συλλόγου Ξενοδόχων Μαγνησίας και τον Θ. Νανά, μέλος της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα, στην οποία αποφασίστηκε να ανοίγει το μπλόκο του Αλμυρού κάθε φορά που θα έρχονται τουρίστες για το Πήλιο και το Βόλο. Να υπενθυμίσουμε ότι, και στον περσινό ξεσηκωμό των αγροτών, ο νομάρχης Μαγνησίας ήταν εκείνος που πήγε και κατάφερε να διαλύσει το μπλόκο του Αλμυρού, υποσχόμενος τότε ότι η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει τα αιτήματα των αγροτών και επικαλούμενος τις ζημιές που προκαλούσε ο αποκλεισμός στην οικονομία του νομού.

Ο Π. Σκοτινιώτης λειτουργεί ως το "μακρύ χέρι" της κυβέρνησης και του ΣΥΝ στην επιχείρηση υπονόμευσης της αγροτικής κινητοποίησης. Λογαριάζει, όμως, "χωρίς τον ξενοδόχο". Οι αγρότες και ο λαός της Μαγνησίας θα τον πληρώσουν, όταν έρθει η ώρα, όπως του αξίζει. Αλλωστε, είναι γνωστή η μοίρα όσων λειτουργούν σαν "δεκανίκια" μιας αντιλαϊκής πολιτικής.

Τα οξύτατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες αγρότες, αλλά και την έκτακτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα, έθεσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Βασ. Εφραιμίδης.

Με προ ημερήσιας παρέμβασή του χτες στην Επιτροπή Γεωργίας του Κοινοβουλίου, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι "για 20ή μέρα οι Ελληνες αγρότες έχουν αποκλείσει με τα τρακτέρ τους το εθνικό οδικό δίκτυο, σαν έσχατη μορφή πάλης, έχοντας εξαντλήσει όλες τις άλλες μορφές διαμαρτυρίας για τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται". Οι Ελληνες αγρότες, τόνισε ο Βασ. Εφραιμίδης, στην προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν βασικά τους αιτήματα που θα τους επιτρέψουν να ζήσουν με αξιοπρέπεια και να συνεχίσουν την παραγωγή τους, συναντούν την πεισματική αδιαλλαξία και την άρνηση της κυβέρνησης να συζητήσει μαζί τους τα δίκαια αιτήματά τους, τα οποία, συμπλήρωσε, έχουν αποσταλεί από τη Συντονιστική Επιτροπή των αγροτών και βρίσκονται στη διάθεση της Επιτροπής Γεωργίας.

"Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο αρνείται έναν ικανοποιητικό και ουσιαστικό διάλογο, αλλά αντίθετα έχει περάσει σε μια εκστρατεία συκοφάντησης, υπονόμευσης και, τελευταία, ποινικοποίησης του αγώνα των αγροτών", υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

Υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης και επισημαίνοντας το γεγονός ότι εκπρόσωποι των αγροτών θα έχουν σήμερα συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον αρμόδιο για θέματα Γεωργίας επίτροπο, κάλεσε την Επιτροπή Γεωργίας να υποστηρίξει τους Ελληνες αγρότες.

Απαντώντας στην παρέμβαση του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας τον διαβεβαίωσε ότι το θέμα θα συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση, αφού μελετήσει το κείμενο με τα αιτήματα των Ελλήνων αγροτών.

Βάγια Γρίβα: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά"

Κωνσταντίνα Γάκη: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, επειδή ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να ψωνίσει"

Αθανασία Ζαχαροπούλου: "Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να πάρω σύνταξη"

Φωτεινή Γακοπούλου: "Τα προβλήματά μας απαιτούν άμεσες λύσεις"

Βάγια Γρίβα: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά"

Κωνσταντίνα Γάκη: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, επειδή ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να ψωνίσει"

Αθανασία Ζαχαροπούλου: "Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να πάρω σύνταξη"

Φωτεινή Γακοπούλου: "Τα προβλήματά μας απαιτούν άμεσες λύσεις"

Βάγια Γρίβα: "Πάνε να ξεκληρίσουν την αγροτιά"

Κωνσταντίνα Γάκη: "Τα μαγαζιά είναι άδεια, επειδή ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να ψωνίσει"

Αθανασία Ζαχαροπούλου: "Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να πάρω σύνταξη"

Φωτεινή Γακοπούλου: "Τα προβλήματά μας απαιτούν άμεσες λύσεις"