Στο έλεος της λυκοσυμμαχίας του ΝΑΤΟ βρίσκονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο Αιγαίο. Η κυβέρνηση, που ξεπέρασε κάθε όριο υποτέλειας στους ΝΑΤΟικούς, με αφορμή τους όρους διεξαγωγής της ΝΑΤΟικής άσκησης «DESTINED GLORY» στην Τουρκία και το Αιγαίο, έχει ξεκινήσει μια ανοιχτή διαπραγμάτευση, ένα παζάρι συνεχούς εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων στο όνομα της ομαλής λειτουργίας της «συμμαχίας» και της εμπέδωσης των στόχων της νέας τάξης των ιμπεριαλιστών στην περιοχή.

Χτες πραγματοποιήθηκαν νέες διαβουλεύσεις μεταξύ ελληνικών, ΝΑΤΟικών και τουρκικών επιτελείων, ώστε να εξασφαλιστούν τα προσχήματα και να πάρουν μέρος στην άσκηση σήμερα, σύμφωνα με το πρόγραμμα, ελληνικά μαχητικά που θα απογειωθούν από ελληνικά αεροδρόμια, αλλά και ταυτόχρονα να αποφευχθεί το προχτεσινό φιάσκο, όπου τα ελληνικά μαχητικά πήραν εντολή από το αμερικανικό ιπτάμενο ραντάρ να αποχωρήσουν γιατί είχαν απογειωθεί τουρκικά μαχητικά για να τα αναχαιτίσουν, γιατί προηγουμένως είχαν πετάξει πάνω από τη Λήμνο.

Αυτό που «εξασφαλίστηκε» χτες, μετά από πολύωρες επαφές του ελληνικού ΓΕΕΘΑ και των ΝΑΤΟικών επιτελείων είναι μια φόρμουλα ανάλογη με την προχτεσινή για τις σημερινές πτήσεις των ελληνικών αεροσκαφών. Δηλαδή δεν ισχύει το αρχικό σχέδιο, που πρόβλεπε πτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά και αντ' αυτού, τα ελληνικά μαχητικά που θα απογειωθούν από τα ελληνικά αεροδρόμια θα κινηθούν χωρίς να αναφέρεται από ποιες περιοχές του Αιγαίου και στη συνέχεια θα μπουν στον τουρκικό εναέριο χώρο για να συμμετάσχουν στην άσκηση που θα γίνει το διάστημα 10-12 το πρωί στον κόλπο Ξηρού της Αν. Θράκης.

Πάντως από επιτελείς του ΓΕΕΘΑ επισημαίνονταν ότι η όποια διευθέτηση αναμένεται να κριθεί στην πράξη από τη στάση της τουρκικής πλευράς. Βέβαια, αν τα ελληνικά αεροσκάφη δεν πετάξουν πάνω από τη Λήμνο ή άλλα ελληνικά νησιά που οι Τούρκοι χαρακτηρίζουν ως «αποστρατιωτικοποιημένα», προφανώς και δε θα υπάρξει αντίδραση από την τουρκική αεροπορία.

Το θέμα αυτό συζητήθηκε χτες στην Κυβερνητική Επιτροπή, ενώ το βράδυ είχαν συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλο. Το πνεύμα της κυβερνητικής πολιτικής το απέδωσε με τις δηλώσεις του ο υπουργός Αμυνας, ο οποίος δήθεν απηύθυνε προειδοποίηση προς το ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι «θα απολέσει κάθε βάση νομιμότητας η πραγματοποίηση αυτής της άσκησης, εφόσον η ΝΑΤΟική διοίκηση δεν εξασφαλίσει την ολοκληρωμένη και απρόσκοπτη συμμετοχή όλων των μέσων των χωρών - μελών, που, στο πλαίσιο της αρχικής απόφασης, προβλέφτηκε να λάβουν μέρος και, μάλιστα, τόσο όσον αφορά το σύνολο των μέσων, όσο όμως και την εξασφάλιση της συμμετοχής όλων σε όλη τη γεωγραφική έκταση, στην οποία εξελίσσεται αυτή η άσκηση».

Βέβαια, την κατάργηση αυτών των όρων ήδη την έχει αποδεχτεί η ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με τον Α. Τσοχατζόπουλο για την επομένη, δηλαδή σήμερα, έχει λάβει «όλες τις πληροφορίες και τις διαβεβαιώσεις για μία ανεμπόδιστη και ολοκληρωμένη λειτουργία» και ελπίζει ότι «θα υπάρξει ομαλή πραγματοποίηση της άσκησης». Και με περισσή υποκρισία και αφέλεια πρόσθεσε: «Επιπλέον, θα ήθελα να κάνω σαφές ότι κανένα μέλος του ΝΑΤΟ δεν είναι διατεθειμένο να δεχτεί την υποβάθμιση της ΝΑΤΟικής άσκησης σε μέσο διεκδίκησης των τουρκικών απόψεων έναντι του οποιουδήποτε».

Στο ερώτημα αν η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο αποχώρησης από την άσκηση, αν δεν τηρηθούν αυτά που είπε, ο υπουργός Αμυνας απέφυγε τη λέξη αποχώρηση και μίλησε για κατάθεση στο ΝΑΤΟ αιτήματος διακοπής της άσκησης. «Εχω πει ήδη, ανέφερε, ότι εφόσον δεν εξασφαλιστούν αυτοί οι όροι, δε θα υπάρχει η απαραίτητη βάση νομιμότητας. Είναι σαφές από εκεί και πέρα ότι μόνο η απαίτηση άμεσης διακοπής της άσκησης θα είναι το ενδεδειγμένο βήμα, το οποίο θα υπάρξει από τη δική μας πλευρά».

Ολες οι επαφές και οι διαβουλεύσεις που γίνονται τις μέρες αυτές, για να εξασφαλιστεί, υποτίθεται, η ισότιμη συμμετοχή των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην άσκηση και η αναγνώριση από το ΝΑΤΟ της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας, άνοιξαν διάπλατα τις πόρτες της διαπραγμάτευσης με την Τουρκία των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο υπό την υψηλή εποπτεία των Αμερικανών.

Στο τραπέζι των υποτιθέμενων διαβουλεύσεων, που στην ουσία είναι διαπραγμάτευση, μπήκαν: Η αμφισβήτηση του δικαιώματος άμυνας των νησιών, μέσω της άρνησης πτήσης των ελληνικών μαχητικών πάνω από τη Λήμνο και την Ικαρία. Η άρνηση του πλάτους του ελληνικού εναέριου χώρου των 10 μιλίων, καθώς οι Τούρκοι δε δέχονται σχέδια πτήσης των ελληνικών αεροσκαφών που εμφανίζουν ελληνικό εναέριο χώρο μεγαλύτερο των 6 μιλίων. Η μη αναγνώριση της αρμοδιότητας των ελληνικών αρχών να ελέγχουν τις πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών εντός του ελληνικού FIR. Η τουρκική διεκδίκηση για διχοτόμηση του Αιγαίου από βορά προς νότο, πράγμα που έμμεσα το νομιμοποιεί η ελληνική πλευρά με την αποδοχή στα πλαίσια της άσκησης σχετικής ρύθμισης. Τα ελληνικά αεροσκάφη που πετάνε από Ελλάδα με κατεύθυνση την Τουρκία και στη διάρκεια της διαδρομής τους πετάνε πάνω από το Αιγαίο, αναφέρουν προς τα τουρκικά ραντάρ - που λειτουργούν με ΝΑΤΟικό μανδύα - το στίγμα μέχρι τον νοητό άξονα που χωρίζει το Αιγαίο στη μέση, αλλά στη συνέχεια όταν πετάνε πάνω από το Ανατολικό Αιγαίο σιωπούν και επικοινωνούν πάλι μόνο όταν μπαίνουν στον τουρκικό εναέριο χώρο. Δηλαδή όλο το Ανατολικό Αιγαίο μαζί με τα ελληνικά νησιά μια «γκρίζα ζώνη».

Το ΝΑΤΟ δε φταίει...

Την αγωνία της κυβέρνησης για να μη θιγεί το ΝΑΤΟ εξέφρασε ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας και επέδωσε την όποια εμπλοκή στην άσκηση στον Τούρκο αξιωματικό που... αυτονομήθηκε. «Ο Τούρκος αξιωματούχος αυτονομούμενος, κινούμενος εκτός πλαισίου ΝΑΤΟ, έδωσε την εντολή. Το ΝΑΤΟ σε αυτή την περίπτωση έδειξε μια αδυναμία. Και αυτό ακριβώς ζητούμε να αποσαφηνιστεί σήμερα. Να εγγυηθεί ότι η άσκηση αυτή μπορούσε να συνεχιστεί σύμφωνα με τα όσα είχαν συμφωνηθεί την προηγούμενη ημέρα. Αυτό είναι το θέμα που θέτουμε σήμερα εμείς».

Μάλιστα ο υπουργός Τύπου, διαστρέφοντας τα γεγονότα, ισχυρίστηκε ότι η άσκηση αυτή «έδωσε τη δυνατότητα σε ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη, αλλά υπό τη ΝΑΤΟική ιδιότητά τους, μετά την προχθεσινή διαταγή του επικεφαλής των ΝΑΤΟικών δυνάμεων να χρησιμοποιήσουν αεροδιαδρόμους στη Λήμνο και την Ικαρία, προκειμένου να εισέλθουν στο FIR Κωνσταντινούπολης και να λάβουν μέρος στην άσκηση». Εφθασε δε στο σημείο να πει ότι τα ελληνικά αεροσκάφη εκπλήρωσαν την αποστολή τους, παρόλο που διατάχθηκαν από τους Αμερικανούς να αποχωρήσουν γιατί σηκώθηκαν τουρκικά αεροσκάφη να τα αναχαιτίσουν.

Με το θέμα της εμπλοκής στην άσκηση «Ντέστιν Γκλόρι» αλλά και συνολικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις απασχολήθηκε χτες (κεκλεισμένων των θυρών) και η επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής παρουσία του υπουργού Εξωτερικών, Γεωργίου Παπανδρέου, αλλά και του υπουργού Εθνικής Αμυνας, Ακη Τσοχατζόπουλου.

Βγαίνοντας από την επιτροπή ο Γ. Παπανδρέου επιδίωξε να διαχωρίσει την εμπλοκή στην άσκηση από τη συνολική πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Σχολίασε λέγοντας ότι το ΥΠΕΞ εκτιμά πως η νέα δομή του ΝΑΤΟ κατοχυρώνει την εδαφική ακεραιότητα των κρατών - μελών και προαγάγει ένα «θετικό κλίμα μεταξύ των στρατιωτικών επιτελείων των δυο χωρών». Σημείωσε ότι πάγιος στόχος της Ελλάδας είναι να δείξει ότι κινείται σε ένα «υπαρκτό πλαίσιο κανόνων» τονίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση «το θέμα είναι ΝΑΤΟικό και όχι διμερές» ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Κατέληξε επισημαίνοντας ότι σε κάθε περίπτωση εάν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα για τη διενέργεια της άσκησης «Ντέστιν Γκλόρι», η ελληνική πλευρά έχει δικαίωμα να ζητήσει τη διακοπή της άσκησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή, οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης δέχτηκαν την κριτική του ΚΚΕ τόσο για την πορεία που ακολουθείται στο Κυπριακό όσο και για το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων ενώ έντονη κριτική ασκήθηκε και από την πλευρά της λεγόμενης «εσωκομματικής αντιπολίτευσης» του ΠΑΣΟΚ.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Ορέστης Κολοζώφ, επισήμανε αναφορικά με τις εξελίξεις στη ΝΑΤΟική άσκηση ότι η κυβερνητική ευφορία για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων στηρίζεται σε σαθρό υπόβαθρο το οποίο αναδεικνύεται κάθε φορά σε τέτοιες καταστάσεις. Παράλληλα αναφερόμενος στο θέμα της Κύπρου, επισήμανε ότι έχει αλλάξει η βάση της συζήτησης, καλώντας την κυβέρνηση να παρέμβει άμεσα ώστε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, να επαναφέρει το θέμα στη βάση των αποφάσεων του οργανισμού και σε καμιά περίπτωση να μην αποδεχτεί την προοπτική δημιουργίας τουρκοκυπριακού κράτους. Τόνισε επίσης ότι η συμπόρευση της κυβερνητικής πολιτικής με την τακτική που ακολουθεί ο ΟΗΕ, την εναρμονίζει ουσιαστικά με τις επιδιώξεις των ΗΠΑ για το Κυπριακό.

Από την πλευρά των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, ο βουλευτής του κόμματος Στέλιος Παπαθεμελής υποστήριξε ότι «όσα συνέβησαν ξεκινούν από την άκριτη αποδοχή το 1997 των νέων δομών του ΝΑΤΟ που εκχωρούν τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου στις ΗΠΑ δηλαδή στους Τούρκους».

Το αίτημα για άμεση διακοπή της ΝΑΤΟικής άσκησης και την έκτακτη σύγκληση των υπουργών Εθνικής Αμυνας του ΝΑΤΟ, διατύπωσε σύμφωνα με πληροφορίες ο Γεράσιμος Αρσένης ζητώντας «να πολιτικοποιηθεί η συζήτηση καθώς υπάρχει ευθύνη του ΝΑΤΟ». Κριτική άσκησαν επίσης ο Γ. Χαραλαμπόπουλος και ο Σ. Βαλυράκης. Οσον αφορά τις τοποθετήσεις της Ντ. Μπακογιάννη, από την πλευρά της ΝΔ και της Μ. Δαμανάκη από το ΣΥΝ, κινήθηκαν στη λογική της λήψης πρωτοβουλιών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.