ΑΓΚΥΡΑ. -

Φαίνεται ότι η - όποια - τουρκική κυβέρνηση, οσοδήποτε ετερόκλητη, προαπαιτείται να έχει αυξημένες δυνατότητες υπερπήδησης εμποδίων, που σε μια δυτική χώρα θα σήμαιναν αποπομπή της "εν μία νυκτί". Το σημερινό σχήμα του Ρεφάχ και του Κόμματος Ορθού Δρόμου δε δείχνει να αποτελεί εξαίρεση.

Μια από τις πιο "ακανθώδεις" υποθέσεις, όταν οι Ερμπακάν και Τσιλέρ συγκροτούσαν την κυβέρνηση, ήταν αυτή των "σκανδάλων" στα οποία φερόταν αναμεμειγμένη η πρώην πρωθυπουργός και νυν υπουργός Εξωτερικών. Ομως χτες η Τσιλέρ είδε - άλλη μία - πρόταση για την παραπομπή της στο Ανώτατο Δικαστήριο να καταψηφίζεται (327-172). Η πρόταση αφορούσε τη φημολογούμενη εμπλοκή της στο σκάνδαλο της κρατικής εταιρίας ηλεκτρισμού "TEDAS". Η εξεταστική επιτροπή που είχε συσταθεί για την υπόθεση (στην οποία η κυβέρνηση πλειοψηφούσε, φυσικά...) πρότεινε να μη γίνουν δεκτές οι αιτιάσεις εναντίον της Τανσού Τσιλέρ. Οπερ και εγένετο...

Για να "ανασάνει" ελεύθερα πάντως η Τσιλέρ έπρεπε το Κοινοβούλιο νααπαλλάξει στη χτεσινοβραδινή ψηφοφορία την πρώην πρωθυπουργό και από τις κατηγορίες για μια άλλη υπόθεση, την παράνομη πώληση της κρατικής αυτοκινητοβιομηχανίας "TOFAS". Και αν ακόμη και η Βουλή την απαλλάξει από τη δεύτερη υπόθεση, υπάρχει κι άλλη μία, σήμερα: η ψηφοφορία για τη διεξαγωγή ή μη έρευνας για το "πόθεν έσχες" της.

Στα προβλήματα της κυβέρνησης προστίθεται και η πρόταση μομφής που έχει υποβάλλει εναντίον της η αντιπολίτευση. Η πρόταση αναμένεται να συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στο Κοινοβούλιο.

Πέραν της αντιπολίτευσης και της δαμόκλειας σπάθης της Δικαιοσύνης, η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει και το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, το οποίο θα εξετάσει την 28η Φλεβάρη "τη δράση των Ισλαμιστών στην Τουρκία". Παρά το ότι θεωρητικά η κυβέρνηση έχει σημαντικό λόγο στο μεικτό στρατιωτικό - πολιτικό όργανο, δε θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής ότι σε αυτό πλειοψηφούν οι στρατιωτικοί. Ο Ερμπακάν και το (ισλαμικό) Κόμμα της Ευημερίας θα πρέπει να επιδείξουν ιδιαίτερη προσοχή, για να μη μετατραπεί η συνεδρίαση σε ανοιχτή αντιπαράθεση...

Πολύ περισσότερο αφού, όπως αναφέρει στο χτεσινό της φύλλο η εφημερίδα "Σαμπάχ", ο στρατηγός Καρανταγί θα εκφράσει "τη δυσφορία του στρατού για τις ενέργειες των ισλαμιστών κατά του λαϊκού χαρακτήρα του κράτους".

Η κυβέρνηση ανησυχεί επίσης από τις διαμαρτυρίες για το σκάνδαλο των διασυνδέσεων κράτους και οργανωμένου εγκλήματος. Η υπουργός Εσωτερικών έδωσε εντολή στους κυβερνήτες των επαρχιών "να επαγρυπνούν", κατά το πρακτορείο "Ανατολή".

Από τις αρχές του μήνα, Τούρκοι πολίτες σβήνουν τα φώτα, ηχούν τις κόρνες των αυτοκινήτων τους ή βγαίνουν στους δρόμους με αναμμένα κεριά κάθε βράδυ, στο πλαίσιο της κινητοποίησης με... κωδικό όνομα "ενός λεπτού σκοτάδι για τη φώτιση", φωνάζοντας αντικυβερνητικά συνθήματα.

Η κινητοποίηση χαρακτηρίζεται "ειρηνική", αλλά σύμφωνα με μερικές εφημερίδες ένας άνθρωπος πέθανε σε διαδήλωση στην Αττάλεια το βράδυ της Κυριακής μετά τη σύλληψή του από την Αστυνομία.

Στην ανατολική πόλη Τούντζελι, όπου δρουν Κούρδοι αντάρτες, οι δυνάμεις ασφαλείας θα εμποδίσουν, αρχής γενομένης από απόψε, τις διαδηλώσεις.

Πιέσεις δέχεται ο Ισραηλινός πρωθυπουργός από την ακροδεξιά πτέρυγα του κυβερνητικού συνασπισμού για να προχωρήσει άμεσα στην ανοικοδόμηση του Χαρ Χόμα στην ανατολική αραβική Ιερουσαλήμ. Η είδηση έχει προκαλέσει την ανησυχία της Παλαιστινιακής Αρχής η οποία, διά στόματος του Φαϊσάλ Χουσεϊνί, μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΟΑΠ και υπευθύνου των γραφείων της οργάνωσης στην Ιερή Πόλη, διαμήνυσε ότι μια τέτοια ενέργεια θα τινάξει στον αέρα την "ειρηνευτική διαδικασία".

Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, όμως, δέχεται και τις πιέσεις της ισραηλινής δικαιοσύνης σχετικά με το θόρυβο που ξέσπασε από το διορισμό του Ρόνι Μπαρ Ον στη Γενική Εισαγγελία. Αν και ο Μπαρ Ον παραιτήθηκε μόλις ένα 24ωρο μετά το διορισμό του, η ισραηλινή αστυνομία έχει σοβαρές υποψίες ότι η επιλογή του προσώπου του στηρίχτηκε σε πολιτικό εκβιασμό που έκανε ο ηγέτης του θρησκευτικού συγκυβερνώντος κόμματος Σας, Αριέχ Ντερί, σχετικά με την έγκριση της συμφωνίας για τη Χεβρώνα. Τρεις ανώτεροι αξιωματικοί επισκέφτηκαν, χτες, τον Νετανιάχου για να τον ανακρίνουν, άφησαν, όμως, να εννοηθεί ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός δε φαίνεται να έχει αναμειχθεί προσωπικά στην υπόθεση.

Τουλάχιστον εφτά άτομα, ανάμεσα στα οποία και δύο ανώτεροι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι, έχουν συλληφθεί από την παλαιστινιακή αστυνομία για την υπόθεση θανάτου ενός κρατουμένου από βασανιστήρια στις φυλακές της Ναμπλούς. Οπως ανακοίνωσε, χτες, ο εισαγγελέας Χαλέν αλ Κίντρα, ανάμεσα στους συλληφθέντες για το θάνατο του 32χρονου Γιουσέφ αλ Μπάμπα, ο οποίος είχε συλληφθεί χωρίς ανάλογο ένταλμα, είναι ο επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών στη Νάμπλους Χάνι Αγιάντ, αλλά και ο κυβερνήτης της πόλης Αμπντέλ Μουτί αλ Σαντέκ. Ο Παλαιστίνιος υπουργός Δικαιοσύνης, Φρέι Αμπού Μεντίν, δήλωσε ότι η σχετική έρευνα θα συνεχιστεί και ότι θα ληφθούν μέτρα, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο. Παρ' όλα αυτά, πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι οι βασανισμοί κρατουμένων είναι ιδιαίτερα συχνοί στις παλαιστινιακές φυλακές και τονίζουν από το 1994, οπότε και ανέλαβε τα καθήκοντά της η Παλαιστινιακή Αρχή, έχουν χάσει τη ζωή τους 12 άτομα.

Ανέβηκε το θερμόμετρο, και πάλι, στο Νότιο Λίβανο, καθώς, χτες, ισραηλινά μαχητικά αεροπλάνα πραγματοποίησαν επιδρομές σε περιοχές κοντά στην κατεχόμενη ζώνη ασφαλείας, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή της μία γυναίκα και να τραυματιστούν άλλα δύο άτομα. Οι επιδρομές αυτές ήταν τα αντίποινα του ισραηλινού στρατού σε επιχείρηση που πραγματοποιήθηκε εναντίον θέσεών του, νωρίς χτες το πρωί. Καμία οργάνωση δεν ανέλαβε επίσημα την ευθύνη της επίθεσης.

ΚΙΝΣΑΣΑ.-

Οι βομβαρδισμοί των ανταρτικών θέσεων θα συνεχιστούν και θα ενταθούν δήλωσε η κυβέρνηση του Ζαϊρινού δικτάτορα, Μομπούτου Σέσε, ενώ ένα 48ωρο μετά το βομβαρδισμό της αγοράς του Μπουκάβου (που είχε αποτέλεσμα το θάνατο 7 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 20), αντιπροσωπεία Αφρικανών υπουργών Εξωτερικών επιχειρούσε να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο ώστε να επιτευχθεί κάποια συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και την ανταρτική "Συμμαχία για την Απελευθέρωση του Κονγκό - Ζαϊρ".

Ο εκπρόσωπος του ζαϊρινού υπουργείου Αμυνας, Λέον Καλίμα, ζήτησε από τους κατοίκους των πόλεων του ανατολικού Ζαϊρ, που έχουν καταληφθεί από τους αντάρτες, να εγκαταλείψουν τις εστίες τους γιατί, όπως τόνισε, "οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί όχι μόνον θα συνεχιστούν αλλά και θα ενταθούν".

Ο Λόρεντ Καμπίλα, ηγέτης των ανταρτών, χαρακτήρισε τον προχτεσινό αεροπορικό βομβαρδισμό της πόλης Μπουκάβου "τρομοκρατική δράση", λέγοντας ότι απώτερος σκοπός του δικτάτορα Μομπούτου είναι να προκαλέσει πανικό στους κατοίκους ώστε να υποβαθμίσει την υποστήριξή τους προς τους αντάρτες. Ανήγγειλε, μάλιστα, ότι οι ανταρτικές δυνάμεις "ετοιμάζονται να φέρουν τον πόλεμο στον τόπο απογείωσης των κυβερνητικών αεροσκαφών", που σύμφωνα με τον Καμπίλα, είναι η πόλη Κίντου (320 χλμ δυτικά του Μπουκάβου).

Διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη έστω και προσωρινής εκεχειρίας στο ανατολικό Ζαϊρ καταβάλλουν από χτες οι υπουργοί Εξωτερικών της Κέννυας, της Νότιας Αφρικής, της Τανζανίας, του Καμερούν, του Κονγκό και της Ζιμπάμπουε, οι οποίοι ετοιμάζουν το έδαφος για την πραγματοποίηση σύσκεψης Αφρικανών ηγετών σε περιφερειακό επίπεδο. Ωστόσο, οι ελπίδες για την ευόδωση αυτών των προσπαθειών φαίνονται αμυδρές μιας, που η ζαϊρινή κυβέρνηση έχει στο παρελθόν αρνηθεί τη συμμετοχή της σε άλλες δύο παρόμοιες συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν...

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Την παραίτηση της κυβέρνησης Βίκτορ Τσερνομίρντιν ζήτησαν οι εκπαιδευτικοί των σχολείων, των επαγγελματικών σχολών και των ΑΕΙ σε συγκέντρωσή τους στο κτίριο της ρωσικής κυβέρνησης, στις 17 Φλεβάρη, στη Μόσχα. Στο μεταξύ, σε 86 από τις 89 περιοχές της Ρωσίας οι εκπαιδευτικοί 7.000 και πλέον εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ξεκίνησαν νέα πενθήμερη απεργιακή κινητοποίηση για τη σωτηρία και την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η πρώτη φάση είχε ξεκινήσει στις 13 Γενάρη, με κύριο αίτημα την καταβολή των καθυστερούμενων μισθών. Σε ορισμένες συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις τέθηκαν και πολιτικά ζητήματα. Οι εκπαιδευτικοί, όμως, πίστεψαν τις υποσχέσεις της κυβέρνησης και μετά από 5 μέρες σταμάτησαν τη γενική απεργία. Δεν πίστεψαν, όμως, όλοι: Πάνω από 34.000 εκπαιδευτικοί από 677 σχολεία και άλλα μορφωτικά ιδρύματα προχώρησαν σε απεργία διαρκείας. Τώρα ετοιμάζονται να συμμετάσχουν σ' αυτή άλλες 328 κολεκτίβες. Η κυβέρνηση και πάλι δίνει υποσχέσεις. Σε πάνω από 30 περιοχές έχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις για την εξόφληση των χρεών, που ανέρχονται στα 7 τρισ. ρούβλια. Σύμφωνα με τη διοίκηση του συνδικάτου εκπαιδευτικών, οι αρχές καταφεύγουν σε πολιτικά μέσα πίεσης και εκφοβισμού. Σε ορισμένες περιοχές πληρώνουν μισθούς μόνο στους απεργοσπάστες, σε άλλες τα δικαστήρια και οι εισαγγελείς κηρύττουν παράνομες τις απεργίες. Οι διαμαρτυρίες, όμως, συνεχίζονται. Τη συμπαράστασή τους στους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εκφράζουν οι εργαζόμενοι στην ανώτατη εκπαίδευση. Για πρώτη φορά διακόπηκαν τα μαθήματα σε Ινστιτούτα 18 περιοχών της χώρας. Οι καθηγητές και οι φοιτητές όχι μόνο παίρνουν μέρος στις κινητοποιήσεις, αλλά και σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν στις 27 Φλεβάρη διαδήλωση διαμαρτυρίας στη Μόσχα. Υποστηρίζουν τους εκπαιδευτικούς και οι γονείς, αλλά και οι μαθητές. Ετσι, οι μαθητές στην Απω Ανατολή δηλώνουν ότι θα κηρύξουν απεργία πείνας, αν δεν καταβληθούν οι μισθοί στους δασκάλους και καθηγητές. Οι εκπαιδευτικοί στην Καρέλια έστησαν μπλόκο στον αυτοκινητόδρομο Λένινγκραντ - Μούρμανσκ. Επίσης, δηλώνουν ότι σκοπεύουν να μποϊκοτάρουν τις καλοκαιρινές απολυτήριες εξετάσεις. Αυτό αναφέρουν σε επιστολή τους προς τον Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν, ο οποίος, απλώς, για άλλη μια φορά, "εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση με τις καθυστερήσεις στην καταβολή των μισθών"...

Στη Μόσχα βρίσκεται, από χτες, ο Παλαιστίνιος ηγέτης. Ο Γιάσερ Αραφάτ, στα πλαίσια της διήμερης επίσκεψής του, συνάντησε τον Ρώσο Πρόεδρο, Μπορίς Γιέλτσιν, τον υπουργό Εξωτερικών, Γεβγκένι Πριμακόφ αλλά και τον πρόεδρο της Κάτω Βουλής, Γκενάντι Σελεζντόφ