Ανθρωποι. Απλοί, ευγενικοί, περήφανοι, γεμάτοι δυναμισμό και θέληση για ζωή. Παιδιά του πολέμου, με εμπιστοσύνη στους ανθρώπους, πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, την Τουρκία... Ανοίγουν την πόρτα τους σε αγνώστους και παραδίδουν μαθήματα ζωής και αξιοπρέπειας.

Σ' ένα παλιό αρχοντικό στα Κάτω Πατήσια, που παρακμάζει όπως οι αξίες, περίπου 20 πρόσφυγες, προσπαθούν να χτίσουν τα όνειρά τους, μακριά από τις οικογένειές τους, την πατρίδα τους, τις μνήμες τους. Τα προβλήματα τους πολλά, η πίκρα τους ανεξάντλητη, αλλά η αισιοδοξία τους το μεγαλύτερο όπλο για να τα ξεπερνούν όλα. Ερχονται στην Ελλάδα για μια καλύτερη ζωή και αντιμετωπίζουν προκατάληψη και καχυποψία, «γιατί οι Ελληνες ξέχασαν τα δικά τους πέτρινα χρόνια της προσφυγιάς και της μετανάστευσης». Δε ζητούν οίκτο, ζητούν δουλιά. Απαιτούν να θυμούμαστε...

Κόκκινη κάρτα για τους πρόσφυγες, πράσινη κάρτα για τους οικονομικούς μετανάστες. Η δουλιά του ελληνικού κράτους, σταματά στην κατάταξη σε ομάδες, των ανθρώπων που έρχονται στην Ελλάδα με το όνειρο μιας καλύτερης ζωής. Στην παραγματικότητα, οι κάρτες της υπηρεσίας αλλοδαπών, χρησιμεύουν για να πιστοποιούν και επισήμως την τάξη των σύγχρονων δούλων, που έχει ανάγκη η κοινωνία μας, για να εξυπηρετεί τις ανάγκες του κεφαλαίου.

Η κατάσταση στο σπίτι τραγική, 20 άνθρωποι προσπαθούν να συμβιώσουν. Πάνω οι άντρες, κάτω οι γυναίκες και τα παιδιά. Ο Μουμπάρακ, είναι φοιτητής της ιατρικής, από το Αφγανιστάν, ήρθε στην Ελλάδα πριν δυο χρόνια. Από τότε είναι άνεργος. Ζει από περιστασιακές αγροτικές δουλιές, στη Θήβα, στη Λάρισα... «12 ώρες δουλιά για 20 ευρώ. Πρέπει να ζήσω και να στείλω και στην οικογένειά μου», μας λέει, «το ελληνικό κράτος μας έδωσε μια κόκκινη κάρτα και μας πέταξε». Ο λόγος του οργισμένος, έφυγε από τη χώρα του μετά την αμερικανική επέμβαση, «πρώτα ήταν οι Ταλιμπάν, τώρα είναι οι εγκάθετοι των Αμερικανών, η κατάσταση του λαού είναι η ίδια». «Ο λαός μας δεν έχει δικαίωμα έκφρασης, φεύγουμε για να ζήσουμε». Οσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε ότι εδώ στην Ελλάδα, οι άνθρωποι αυτοί ζουν καλύτερα, δεν παύει να υπάρχει μία αρνητική αντιμετώπιση μετά την 11η Σεπτεμβρίου, «δεν είμαστε τρομοκράτες, ήρθαμε εδώ για να δουλέψουμε, να γλιτώσουμε». Ο Μουμπάρακ, αγαπά την Ελλάδα, προσπαθεί να μάθει τη γλώσσα, αλλά οι δυσκολίες που συναντά είναι τεράστιες. Τα προγράμματα του κράτους πρόνοιας, υπόσχονται εκμάθηση της γλώσσας σε 15 μέρες και αυτό αν είσαι τυχερός και βρεις θέση.

Ο Τζελίλ και ο Σαφάρ, πολιτικοί πρόσφυγες απ' το Αφγανιστάν κι αυτοί, δουλεύουν σε βιοτεχνίες ρούχων. Προσπαθούν να μάθουν ελληνικά, για να καλυτερεύσουν τη ζωή τους, «βγάζουμε τα χαρτιά, χάνουμε μεροκάματα για να τα συγκεντρώσουμε και μόλις πάμε στον ΟΑΕΔ, μας λένε ότι οι θέσεις συμπληρώθηκαν». Η δουλιά σκληρή, «κάποιοι μας ασφαλίζουν, κάποιοι όχι. Οταν έχει δουλιά, θέλουν να μη σηκώνουμε κεφάλι, να είμαστε σαν μηχανές». Ερχονται όμως και οι μέρες που δεν υπάρχουν παραγγελίες, «τότε δε θέλουν να μας βλέπουν». Το ίδιο και τις μέρες που πρέπει να τους πληρώσουν, «το πότε θα πάρουμε λεφτά επαφίεται στην καλή θέληση του εργοδότη».

Η κόκκινη κάρτα τους επιτρέπει να επισκέπτονται δημόσια νοσοκομεία, αλλά όπως λένε, «ευτυχώς δεν αρρωσταίνουμε εύκολα». Ο Σταύρος, πρόσφυγας από την Τουρκία, είναι από τους τυχερούς, μπόρεσε να φέρει τη γυναίκα του και τα παιδιά του στην Ελλάδα, οι υπόλοιποι δεν προσπαθούν καν. «Ξέρουμε ότι θα μας στείλουν να μαζέψουμε 100 χαρτιά, να χάσουμε μεροκάματα και στο τέλος θα μας πουν δε γίνεται, οπότε δεν προσπαθούμε καν. Θέλουμε τους δικούς μας εδώ, αλλά δε γίνεται να έρθουν, αρκούμαστε να μαθαίνουμε ότι είναι ζωντανοί σε κάποιο μέρος της πατρίδας και να τους στέλνουμε λεφτά».

Στο υπόγειο του σπιτιού, ζουν ο Μοχάμεντ, ο Αλί και ο Μουσταφά, Ιρακινοί πολιτικοί πρόσφυγες. Είναι στην Ελλάδα δύο χρόνια και από τότε έχουν να δουν τις οικογένειές τους. Οι δουλιές τους στην οικοδομή και τα εργοστάσια. Οι ιστορίες τους παρόμοιες με τους προηγούμενους. Η δίψα τους για ζωή μοναδική. «Ηρθαμε στην Ελλάδα για να ζήσουμε, να δουλέψουμε να φύγουμε απ' τον πόλεμο, δεν είμαστε ζητιάνοι». Ο Μοχάμεντ έχει γυναίκα και παιδιά, δεν μπορεί να τους δει, γιατί δεν έχει διαβατήριο. «Δεν μπορούμε να πάμε ούτε μέχρι τη Θεσσαλονίκη, η κόκκινη κάρτα δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ' όσα λύνει», το παράπονό τους ξεχειλίζει. «Ρωτάμε την αστυνομία τι θα γίνει μ' εμάς, θα πάρουμε πράσινη κάρτα, θα γίνουμε σαν τους άλλους, θα είμαστε μια ζωή έτσι; και η απάντησή τους, "φύγε από δω και μη ρωτάς πολλά"». Δεν είναι λίγες οι φορές που καταλήγουν στο Τμήμα για εξακρίβωση στοιχείων, παρόλο που έχουν όλα τους τα χαρτιά. Και στα μάτια τους ένα μεγάλο γιατί.

Οι άνθρωποι αυτοί δε ζητάνε κανενός είδους ελεημοσύνη, είναι πολύ περήφανοι για να δεχτούν κάτι τέτοιο. Ζητούν από την πολιτεία να τους θυμηθεί, να τους διευκολύνει να ζήσουν αξιοπρεπώς. ΑΝΘΡΩΠΟΙ, με καθαρά μάτια, που κοιμούνται, κάθονται, τρώνε σε έπιπλα που μάζεψαν απ' τα σκουπίδια. ΑΝΘΡΩΠΟΙ, που ζουν στο περιθώριο, γιατί εκεί βολεύεται το κράτος να τους τοποθετεί. ΑΝΘΡΩΠΟΙ, που χαμογελούν ακόμα και πιστεύουν στη ζωή και με τη συμπεριφορά τους δίνουν μαθήματα τιμιότητας, αξιοπρέπειας και δύναμης...

Αστεία και υποκριτικά, ακούγονται στα αυτιά των κατοίκων - και κυρίως των νέων - του χωριού Μελέτη του Δήμου Αιγείρου, τα όσα διαλαλεί η κυβέρνηση περί ισχυρής οικονομίας, ισχυρής Ελλάδας και για Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στο σύντομο πέρασμά της από τη συγκεκριμένη περιοχή στις 16 Μάη, η αντιπροσωπεία της ΝΕ Ροδόπης του ΚΚΕ διαπίστωσε για άλλη μια φορά πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι παραμένουν άλυτα και το αδιέξοδο, στο οποίο βρίσκονται, όλο και μεγαλώνει.

«Εμάς όλα αυτά για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τα όσα δήθεν προσφέρει στους υπηκόους της, μας φαίνονται αστεία, βιώνοντας την καθημερινότητα στο χωριό», είπε ένας κάτοικος της Μελέτης, ορμώμενος από την απελπισία που νιώθει, όταν βλέπει τους νέους συντοπίτες του να εγκαταλείπουν την περιοχή τους, αλλά και την Ελλάδα και να ξενιτεύονται στη Γερμανία.

Ομως, ο βραχνάς των κατοίκων δεν περιορίζεται στο οικονομικό κομμάτι, αλλά και στην καθαριότητα και υγιεινή τους. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τα χαντάκια - που αποτελούν και το έργο υποδομής της κυβέρνησης - στα οποία βρίσκουν «καταφύγιο» τα βρώμικα νερά και τα σκουπίδια, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να προσβάλλονται συχνά τα μικρά παιδιά από αρρώστιες και να φοβούνται όλοι τον κίνδυνο βαρύτερων ασθενειών. Μάλιστα, η ανησυχία των δημοτών της Μελέτης εντείνεται, όταν σκέφτονται ότι μπορεί να τους συμβεί κάτι έκτακτο, καθώς ο αγροτικός γιατρός περνάει από το χωριό τους μια φορά τη βδομάδα, όπως εξάλλου συμβαίνει στα περισσότερα χωριά του νομού.