Κριτική στην αντιδήλωση των «25» στη μονομερή διακήρυξη της Τουρκίας για μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας άσκησε χθες ο ΔΗΣΥ. Ο πρόεδρος του κόμματος Νίκος Αναστασιάδης, μιλώντας χθες το μεσημέρι σε συνέντευξη Τύπου, ανέφερε τα παρακάτω σημεία σαν αρνητικά:

1. Το κείμενο της αντιδήλωσης αποτελεί την πολιτική απάντηση της ΕΕ στην απαράδεκτη μονομερή δήλωση της Τουρκίας περί μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς αυτό να έχει τη νομική ισχύ του διαπραγματευτικού πλαισίου και χωρίς να δημιουργεί πρόσθετες γι' αυτήν δεσμεύσεις.

2. Το κείμενο της αντιδήλωσης καθορίζει το χρονικό πλαίσιο ελέγχου της Τουρκίας για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου, χωρίς, ωστόσο, να προσδιορίζει μηχανισμούς και όρους αξιολόγησης της προόδου και πρόνοιες για επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη εφαρμογής.

3. Εναντι της ρητής δήλωσης της Τουρκίας περί μη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, η αντιδήλωση αόριστα αναφέρει ότι η «αναγνώριση αποτελεί συστατικό στοιχείο της ενταξιακής διαδικασίας», χωρίς, ωστόσο, να καθορίζονται δεσμευτικά χρονικά πλαίσια εφαρμογής της και με ανοιχτό το ενδεχόμενο η αναγνώριση να μετατεθεί σε βάθος χρόνου.

4. Οσον αφορά το στόχο της ομαλοποίησης των σχέσεων, που θα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατόν, αποφεύγεται προσεκτικά ο καθορισμός καταληκτικής ημερομηνίας, ενώ, αντίθετα, η ομαλοποίηση συνδέεται με την αναγνώριση.

5. Ως ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο της αντιδήλωσης θεωρούμε το γεγονός πως δεν επιτυγχάνεται η απόσυρση της μονομερούς δήλωσης της Τουρκίας ή τουλάχιστον η αποενσωμάτωσή της από το Πρωτόκολλο, με ορατό τον κίνδυνο, μέσω της διαδικασίας επικύρωσης του Πρωτοκόλλου, η μονομερής δήλωση να ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο της Τουρκίας με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.

6. Η αναφορά στην τελευταία παράγραφο, στην ανάγκη λύσης του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων των ΟΗΕ και των αρχών της ΕΕ, συνιστά μια θετική αναφορά που δεν είναι πρωτόγνωρη. Κι αυτό γιατί σε όλα τα μετά το Ελσίνκι κείμενα της ΕΕ περιέχονται ανάλογες αναφορές. Οι συγκεκριμένες, ωστόσο, αναφορές δεν έχουν πρακτική αξία, όσο δε γίνεται εφικτή η διασύνδεση της λύσης του Κυπριακού με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στη βάση ενός δεσμευτικού οδικού χάρτη που θα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του διαπραγματευτικού πλαισίου.

Ο πρόεδρος του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ομήρου δήλωσε χθες πως το κείμενο της «αντιδήλωσης» της ΕΕ, όπως τελικά διαμορφώθηκε, δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες και τα αιτήματα της ελληνοκυπριακής πλευράς κατά τρόπο αρκούντως ικανοποιητικό.

Πρόσθεσε πως από το κείμενο απουσιάζουν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί για την υλοποίηση των αναφορών που γίνονται στην αντιδήλωση και τα σαφή χρονοδιαγράμματα, εντός των οποίων θα υποχρεούται η Τουρκία να εφαρμόσει τους δύο βασικούς όρους που αφορούν την αναγνώριση και την εφαρμογή του πρωτοκόλλου. Σε δηλώσεις του το μεσημέρι, ο κ. Ομήρου είπε πως το ΚΣ ΕΔΕΚ θα αγωνιστεί με όλες του τις δυνάμεις και θα στηρίξει τις προσπάθειες της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας Τάσσου Παπαδόπουλου, «για να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που έχουν περιληφθεί στην αντιδήλωση του Συμβουλίου Μονίμων Αντιπροσώπων».

Η κυβέρνηση απορρίπτει τις θέσεις της αντιπολίτευσης ότι η «αντιδήλωση» της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι υποβαθμισμένη και ότι δε δόθηκε η βαρύτητα που έπρεπε στο διαπραγματευτικό πλαίσιο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κύπρος Χρυσοστομίδης, κάνοντας λόγο για σοφιστική προσέγγιση εκ μέρους της αντιπολίτευσης, τόνισε ότι οι στόχοι της κυβέρνησης επιτεύχθηκαν, αφού έγιναν τέτοιες αλλαγές στο βρετανικό κείμενο που το καθιστούν ικανοποιητικό.

Υπέδειξε, επίσης, ότι η πολιτική σημασία του διαπραγματευτικού πλαισίου και της «αντιδήλωσης» είναι η ίδια και τα δύο δεν μπορούν να διαχωριστούν. Ο εκπρόσωπος εξέφρασε έκπληξη και για τη δήλωση Αναστασιάδη ότι δεν καταβλήθηκε η ίδια προσπάθεια για λύση του Κυπριακού με αυτήν που καταβλήθηκε για διαμόρφωση της «αντιδήλωσης», ενώ χαρακτήρισε ακατανόητη τη θέση του ΔΗΣΥ ότι στις 17 Δεκεμβρίου η Κυπριακή Δημοκρατία έπρεπε να είχε ασκήσει βέτο εναντίον της Τουρκίας.

Ερωτηθείς πότε η Αγκυρα πρέπει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, ο κύριος Χρυσοστομίδης είπε ότι η αναγκαιότητα της αναγνώρισης αρχίζει με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας.

Η Τουρκία θεωρεί ότι η «αντιδήλωση», η οποία υπεγράφη χτες από την Ευρωπαϊκή Ενωση σχετικά με την αναγνώριση της Κύπρου, περιλαμβάνει «ορισμένες άδικες προσεγγίσεις» και κάλεσε την Ενωση να υποστηρίξει τις προσπάθειες του ΟΗΕ για την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού.

«Εκφράζουμε τη λύπη μας για την αντιδήλωση που έκανε η ΕΕ την 21η Σεπτέμβρη», δηλώνει σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Ναμίκ Ταν.

«Η δήλωση αυτή περιέχει ορισμένες άδικες προσεγγίσεις και νέα στοιχεία που δε συνάδουν με το παραδοσιακό πνεύμα συνεργασίας που διέπει τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ εδώ και 40 χρόνια», αναφέρεται στην ανακοίνωση. «Η δήλωση είναι μονόπλευρη και υιοθετεί μια πολιτική προσέγγιση η οποία ενδέχεται να εξασθενίσει τις προσπάθειες του ΟΗΕ για τη διευθέτηση του Κυπριακού. Δεν είναι δυνατόν για μας να υιοθετήσουμε αυτήν την προσέγγιση», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κύπρος Χρυσοστομίδης χαρακτήρισε λυσσαλέα την αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών στο θέμα της ευρωπαϊκής «αντιδήλωσης».

Διερωτήθηκε γιατί υπήρξε αυτή η αντίδραση, «τη στιγμή που η αντιδήλωση δεν έχει τόση μεγάλη σημασία, σύμφωνα με δηλώσεις κάποιων στην Κύπρο». Ο εκπρόσωπος κάλεσε επίσης τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αξιολογήσουν και να αντιμετωπίσουν την αρνητική στάση της Τουρκίας, ότι δε θα αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Σχολιάζοντας τη θέση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ, στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ότι η ελληνική κυπριακή πλευρά προσπαθεί να υποβαθμίσει το ρόλο των Ηνωμένων Εθνών, μεταφέροντας τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού σε άλλα βήματα, τη χαρακτήρισε παραπλανητική, τονίζοντας ότι δεν υπήρξε ποτέ τέτοια πρόθεση.

Επανέλαβε ότι θέση της ελληνικής κυπριακής πλευράς είναι όπως η διαπραγμάτευση του Κυπριακού γίνει υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, με την Ευρωπαϊκή Ενωση να εμπλέκεται πιο ενεργά στις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα.