Μπροστά στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο νομός Φωκίδας, όπως την άναρχη εκμετάλλευση του βωξίτη από τους ιδιώτες, την πτώση της γεωργικής παραγωγής και ειδικά της ελαιοπαραγωγής, την ανεργία και τη μετανάστευση, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το μόνο έργο που μπόρεσε να επιδείξει μέχρι στιγμής, ήταν οι δημοπρατήσεις δύο δρόμων...

Οι ευθύνες της κεντρικής διοίκησης στη χρηματοδότηση του νομού είναι σαφείς. Η νομαρχία της Φωκίδας αδυνατεί να καλύψει ακόμη και τα λειτουργικά της έξοδα. Ο νομάρχης Απόστολος Καραχάλιος λέει στο "Ρ", ότι ενώ είχαν ζητηθεί για τις λειτουργικές ανάγκες του '95, 2,5 δισεκατομμύρια δραχμές, δόθηκε μόνο 1,9 δισεκατομμύριο. Παραδέχεται επίσης ότι η κατασκευή νέων δρόμων πρέπει να συνοδεύεται από αναπτυξιακά έργα. Οσον αφορά στο προσωπικό, η νομαρχία έχει ανάγκη από εξειδικευμένους ανθρώπους πάνω σε διάφορους τομείς, που δεν τους έχει.

Ο νομάρχης κάνει λόγο για "αναπτυξιακή υστέρηση" του νομού και δηλώνει, πως αν συνεχιστούν έτσι τα πράγματα, δε θα μείνει κανένας νέος στο νομό. Για παράδειγμα μας λέει ότι, ενώ το 1975 στο νομό λειτουργούσαν 83 σχολεία με 4.000 μαθητές, το '95 λειτουργούσαν 45 σχολεία με 2.000 μαθητές και η πορεία εξακολουθεί να είναι φθίνουσα. Μόνο 40 δήμοι και κοινότητες από τους 91 του νομού έχουν σχολείο.

Η γεωργία και η κτηνοτροφία, αναφέρει, είναι επίσης φθίνουσες. Οι νέοι δεν ακολουθούν το επάγγελμα, επειδή το εισόδημα δεν είναι εξασφαλισμένο και παραδέχεται, ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης στοχεύει στη μείωση του αγροτικού πληθυσμού. "Δε μας εξασφαλίζει ευοίωνο μέλλον", είπε. Η νομαρχία κάνει μόνο κάποιες μικροπαρεμβάσεις στα πλαίσια του προγράμματος βελτίωσης των βοσκότοπων, όπως διανοίξεις μονοπατιών, στέγαστρα για τα ζώα και υδατοδεξαμενές, προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων δραχμών, που όμως δεν επαρκούν, ενώ βέβαια δεν αποτελούν λύση στη συνεχιζόμενη μείωση του ζωικού πληθυσμού.

Για το μείζον πρόβλημα του νομού, που είναι η άρδευση του ελαιώνα, ο νομάρχης λέει ότι πρέπει να εξασφαλιστούν 17 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Σχετική πρόταση της νομαρχιακής επιτροπής αναφέρει ότι η λύση βρίσκεται στην κατασκευή λιμνοδεξαμενής, που θα μαζεύει τα νερά εκτός του Μόρνου, γεγονός που απαιτεί τη συνεργασία της ΕΥΔΑΠ και του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Πάντως, η πολιτική αντιμετώπισης της υπανάπτυξης του νομού από τη νομαρχία, προσανατολίζεται στον τριτογενή τομέα. Ακόμη και το βιοτεχνικό πάρκο που αποτελεί αίτημα ετών των φορέων του νομού και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφήνεται στην... "καλή θέληση" των "περίφημων" επενδυτών. Ο νομάρχης μάλιστα δηλώνει πως "είμαστε διατεθειμένοι να βοηθήσουμε τον όποιο επενδυτή".

Η τουριστική ανάπτυξη, λοιπόν, είναι κατά το νομάρχη μια "εφικτή" προοπτική. Αυτό όμως δεν είναι επιλογή της νομαρχίας, αλλά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία δε φείδεται χρημάτων, για να βρουν οι τουρίστες της τουριστική υποδομή. Ενώ, λοιπόν, η νεολαία του νομού αναζητά μακριά από το τόπο της δουλιά, ο νομάρχης λέει, εμφανώς ικανοποιημένος, ότι υπάρχουν 500 εκατομμύρια από το δεύτερο "πακέτο Ντελόρ" για την τουριστική ανάπτυξη των ορεινών όγκων. Δίνονται μάλιστα 450 εκατομμύρια δραχμές για προπονητικό κέντρο σκι...

Ακόμη μία "εφικτή" λύση κατά το νομάρχη είναι και η διεκδίκηση αντισταθμιστικών οφελών για το νερό του νομού που χρησιμοποιείται για την υδροδότηση της Αθήνας, χρηματικού ύψους 10 δραχμών ανά κυβικό. Η μέχρι σήμερα πολιτική της κυβέρνησης, βέβαια, κάνει σχεδόν σαφές, ότι αν γίνει αποδεκτή αυτή η "λύση" της νομαρχίας, οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου θα κληθούν να πληρώσουν ένα μέρος των "σπασμένων" της εγκατάλειψης της Φωκίδας!

Ανάλογα οφέλη θέλει η νομαρχία και για την "προσφορά" του νομού στη χώρα μέσω του βωξίτη, μόνο που υπάρχει μια "μικρή λεπτομέρεια": Το κέρδος από τον βωξίτη πηγαίνει στα χρηματοκιβώτια των εταιριών που ασελγούν στα βουνά του νομού. Από την κουβέντα, όμως, δε φάνηκε ότι υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο της νομαρχίας ενάντια σε αυτή την καταστροφή.

Τέλος... αδιευκρίνιστου οφέλους για το νομό είναι και το αίτημα της νομαρχίας για την ίδρυση ΤΕΙ και κέντρου εκπαίδευσης νεοσυλλέκτων στην Αμφισσα.

"Αναπτυξιακές" παρεμβάσεις, ασύμβατες με τις πραγματικές ανάγκες του νομού, συναντάμε και στο δίκτυο των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης της Φωκίδας. Ο επικεφαλής της "Δημοτικής Κίνησης για την Αμφισσα" Λουκάς Γκούνης,αναφέρει χαρακτηριστικά, ότι 12 προγράμματα ΚΕΚ έχουν πάρει ιδιώτες, έναντι μόλις τεσσάρων δημοσίων προγραμμάτων στο νομό. Ακόμη όμως και το ΚΕΚ που ίδρυσε το Εργατικό Κέντρο της Αμφισσας, επιχορηγείται με εννιά εκατομμύρια δραχμές για να εκπαιδεύσει... δασκάλους χιονοδρομίας και άλλα τόσα για συντηρητές μηχανημάτων χιονοδρομικών κέντρων!

Εξάλλου, η πρόταση της Κίνησης, όσον αφορά τα αντισταθμιστικά οφέλη από τους υδάτινους πόρους, που απαιτεί ρητά να πληρώσουν οι εταιρίες βωξίτη την καταστροφή του υδάτινου δικτύου από τις επισφαλείς εξορύξεις, είναι σαφώς αντίθετο από το... χαράτσωμα των Αθηναίων που εμμέσως ζητά η νομαρχία. Να θυμίσουμε και την καταγγελία του επικεφαλής της Κίνησης για την αγορά μεγάλων ορεινών εκτάσεων από πολυεθνική εταιρία για την κατασκευή ξενοδοχειακού συγκροτήματος, που θα επιφέρει τόση "ανάπτυξη" στο νομό όσο και οι εταιρίες του βωξίτη.

Είναι επίσης σαφές ότι η κραυγή αγωνίας των κτηνοτρόφων και των αγροτών του νομού για την καθυστέρηση των επιδομάτων από την Αγροτική Τράπεζα, για την καταστροφή της παραγωγής της ελιάς από το δάκο, για τη μείωση της τιμής του γάλατος, είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί, μετατρέποντας όλον αυτό το κόσμο σε δασκάλους σκι...

Ούτε, βέβαια, η ύπαρξη των οχτώ Συμβουλίων Περιοχής που δημιουργήθηκαν στο νομό βοηθά στην ανάπτυξη των κοινοτήτων. Ο Λουκάς Γκούνης, που είναι και μέλος του Συμβουλίου Περιοχής που αποτελείται από την Αμφισσα και ακόμη εφτά κοινότητες, τονίζει ότι η ύπαρξη αυτού του θεσμού καταργεί ουσιαστικά τις κοινότητες, θεσμικά και οικονομικά. Τα 10 εκατομμύρια δραχμές μόνο που πήρε το συγκεκριμένο Συμβούλιο Περιοχής, σημαίνει πως οι ήδη φτωχές κοινότητες μέλη του, θα αναγκαστούν να πληρώσουν το κόστος των αναγκών του. Γι' αυτό το λόγο, η παραδοχή εκ μέρους της νομαρχίας των πραγματικών αναγκών είναι ασύμβατη με τη στάση αναμονής κονδυλίων που ναι μεν, σύμφωνα με τον νομάρχη έχουν εγκριθεί αλλά ακόμη δε δόθηκαν, αλλά και που προσανατολίζονται σε έργα τα οποία δεν έχουν σχέση με αυτές τις ανάγκες.

Το Νομαρχιακό Νοσοκομείο Αμφισσας αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση, που αγγίζει τα όρια του κωμικοτραγικού. Συζητάμε με τον Γιώργο Αγγελίδη,διευθυντή χειρουργό του νοσοκομείου.

Ο γιατρός μας λέει ότι τα 120 κρεβάτια του νοσοκομείου είναι μια καλή αναλογία για τους 9.000 κατοίκους της Αμφισσας, δεδομένου ότι υπάρχουν δύο Κέντρα Υγείας στην Ιτέα και το Λιδωρίκι. Ωστόσο, οι ελλείψεις σε ειδικευμένο προσωπικό είναι πολλές.

Υπάρχει ένας παθολόγος, ενώ για τις ανάγκες του νοσοκομείου χρειάζονται τρεις. Δε διαθέτει ακτινολόγο και ο υπερηχογράφος που στοίχισε 52 εκατομμύρια δραχμές μένει ανενεργός, γεγονός αρκετά θετικό για τους ιδιώτες. Δεν υπάρχει παιδίατρος, νευρολόγος, δερματολόγος, ενώ ο ένας καρδιολόγος δεν επαρκεί.

Υπάρχει μόνο ένας δημόσιος αξονικός τομογράφος για όλη την Ανατολική Στερεά Ελλάδα. Οι νεφροπαθείς πηγαίνουν αναγκαστικά στο Νοσοκομείο της Λαμίας, αφού δεν υπάρχει μονάδα αιμοκάθαρσης στην Αμφισσα. Οι ελλείψεις σε προσωπικό υποχρεώνουν τους γιατρούς να κάνουν διαγνώσεις σε άσχετες με την ειδικότητά τους περιπτώσεις. Ακόμη και νεκροτομές! Το '89 δημιουργήθηκε σύγχρονη ψυχιατρική μονάδα στο νοσοκομείο, που μένει ανεκμετάλλευτη.

Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα δύο Κέντρα Υγείας, με αποτέλεσμα όλες οι περιπτώσεις ασθενών να πηγαίνουν έτσι κι αλλιώς στην Αμφισσα. Ο γιατρός τονίζει ότι ο νομός είναι γερασμένος από άποψη πληθυσμού, αφού η αναλογία νέων και συνταξιούχων, λόγω της υπανάπτυξης, είναι υπέρ των τελευταίων. Να σημειωθεί ότι στις προθέσεις της νομαρχίας είναι να πάρει στη δικαιοδοσία της το νοσοκομείο, παρά την τραγική οικονομική της κατάσταση.