Με τους χειρότερους οιωνούς ξεκινά η φετινή καλλιεργητική περίοδος για τους βαμβακοπαραγωγούς της Θεσσαλίας και γενικότερα όλης της χώρας. Στα χωριά της "βαμβακομάνας" Καρδίτσας, οι αγρότες μετά τα απανωτά πλήγματα της αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ και της κυβέρνησης, τα τελευταία χρόνια, έχουν οδηγηθεί στη χρεοκοπία και την εξαθλίωση. Και μέσα σε όλα αυτά, τους "πλάκωσε" τώρα και αυτούς η υποτίμηση της δραχμής με την "αυτόματη" εκτίναξη του κόστους παραγωγής ακόμα πιο ψηλά, κάνοντας πολύ πιο δύσκολες τις συνθήκες εκκίνησης για τη νέα καλλιέργεια.

Στα χωριά της Καρδίτσας, οι βαμβακοπαραγωγοί κατάντησαν, λίγο πριν μπουν ξανά στα χωράφια τους, να "οργώνουν" καθημερινά το μυαλό τους για το πώς θα καταφέρουν να βρουν λεφτά να αγοράσουν τα πανάκριβα εφόδια που χρειάζονται για να ξανακαλλιεργήσουν, για να μπορέσουν να ζήσουν τις οικογένειές τους και να σταθούν στον τόπο τους. Και αυτό που τους "τρελαίνει" περισσότερο είναι ότι θα δουλέψουν πάλι σκληρά για 7 ολόκληρους μήνες στα βαμβάκια, χωρίς να είναι βέβαιο και αυτή τη χρονιά, αν, τελικά, θα βγάλουν κάποιο κέρδος. Από την άλλη, η κυβέρνηση τούς "βομβαρδίζει" αυτές τις μέρες με δηλώσεις και ανακοινώσεις ότι θα ανέβει η ...επιδότηση, αλλά αυτό που βλέπουν να ανεβαίνει είναι μόνο το κόστος παραγωγής. Οσο για την εξόφληση της επιδότησης στο βαμβάκι για την παραγωγή του 1997, αυτό που φαίνεται είναι ότι θα πληρωθεί (κατά τον Αύγουστο - Σεπτέμβρη) με την παλιά ισοτιμία και δεν πρόκειται να είναι αυξημένη, όπως αφήνει να εννοηθεί το υπουργείο Γεωργίας για λόγους σκοπιμότητας και δημιουργίας εντυπώσεων.

Στο γραφείο του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Μακρυχωρίου Καρδίτσας - μια "πρωτότυπη" λυόμενη ιδιοκατασκευή που φτιάχτηκε πριν ένα χρόνο με τον κόπο και το μεράκι των αγροτών του χωριού - συναντήσαμε τους Θωμά Ζησόπουλο,Θανάση Φειδογιάννη,Γιώργο Μπουτζιουρή,Βασίλη Μπάρα και Θωμά Αραμπατζή,πέντε φρουρούς των μπλόκων σε όλες τις προηγούμενες αγροτικές κινητοποιήσεις. Τα λόγια τους ήταν ένα διαρκές "κατηγορώ" στην πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Γεωργίας και μια "γροθιά" στα στόματα αυτών που ξεστομίζουν τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα και "κοροϊδεύουν" με τα προβλήματα της αγροτιάς. Ενα "ράπισμα" στην πολιτική της δικαστικής τρομοκρατίας που έχει στήσει η κυβέρνηση για να "φιμώσει" τους αγώνες της αγροτιάς και να περάσει την καταστροφική πολιτική που επιβάλλουν τα επιτελεία των Βρυξελλών και τα συμφέροντα των πολυεθνικών. Ενας "όρκος" για συνέχιση του αγώνα μέχρι τη δικαίωση.

Συζητώντας με πολλούς αγρότες στη διάρκεια μιας τριήμερης αποστολής στη Θεσσαλία, τα όσα μας είπαν, επέβαλαν εκ των πραγμάτων την πρώτη ερώτηση στους πέντε αγρότες του Μακρυχωρίου: "Λεφτά έχετε για να καλλιεργήσετε;". Η έκφραση που ζωγραφίστηκε στα πρόσωπα και των πέντε ήταν σαν να τους "χτυπήσαμε" εκεί που πονούσαν. Και ο Θωμάς Ζησόπουλος,πρώτος από όλους, είπε: "Αυτό που λέγεται εισόδημα, κέρδος, χρήματα κατάντησαν πλέον άγνωστες λέξεις". Τι περίεργο... ο πρωθυπουργός την περασμένη Παρασκευή στην ημερίδα των στελεχών του ΠΑΣΟΚ στην Αθήνα για την "Ατζέντα 2000" είπε ότι μόνο η ακρίβεια είναι πλέον άγνωστη λέξη στην Ελλάδα. Και η σκέψη που μας δημιουργήθηκε την περασμένη Παρασκευή, έχοντας ακούσει ήδη τα λόγια των πέντε αγροτών από το Μακρυχώρι ήταν: Δεν πάει μια βόλτα από το Μακρυχώρι ο πρωθυπουργός να το πει και σε αυτούς, από κοντά.

Πάντως ο Θωμάς Ζησόπουλος, ούτε κορόιδευε ούτε ψέματα έλεγε: "Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή την περίοδο, είναι ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να καλλιεργήσουμε τα χωράφια. Ορεξη έχουμε. Λεφτά δεν έχουμε. Αν και για να πω την αλήθεια έτσι που πάνε τα πράγματα και η όρεξη έχει περιοριστεί τελευταία, διότι ο κόσμος βλέπει ότι δεν υπάρχουν τιμές και εισόδημα. Βλέπει ότι θα καλλιεργήσει και στην καλύτερη περίπτωση να βγάλει ίσα ίσα τα έξοδα". "Δε μας κάνει η καρδιά να μπούμε στα χωράφια", συμπλήρωσε ο Θανάσης Φειδογιάννης.

Η κουβέντα πήγε στα χρέη και στην τακτική της ΑΤΕ να μη χορηγεί καλλιεργητικά δάνεια σε όσους χαρακτήρισε μη βιώσιμους. "Η Τράπεζα - είπε ο Θωμάς Ζησόπουλος - έδωσε ρητή εντολή φέτος ότι όσοι χρωστάνε δεν παίρνουν τίποτα. Το πρόβλημα θα πάρει μεγαλύτερη έκταση και εκεί θα φανεί τι θα γίνει, όταν ζητήσουν δάνεια οι συνεταιρισμοί για τα εφόδια. Μέχρι τώρα η Τράπεζα έδειξε ότι σε ανθρώπους που χρωστάνε δε δίνει καλλιεργητικά δάνεια κι ας τους κράτησε πρώτα τα λεφτά από επιδότηση και τιμή, για τα χρέη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα από ό,τι ακούστηκε είναι στην περιοχή των Σοφάδων και εκεί ήδη 20 πρόεδροι συνεταιρισμών έκαναν καταγγελία στον τοπικό Τύπο".

Εκεί πήρε το λόγο ο Θανάσης Φειδογιάννης: "Εχουν τον κρατικό μηχανισμό μαζί τους" είπε και συνέχισε: "Θα σου δώσω δάνειο, θα προσπαθήσω να βάλω το παιδί σου κάπου, θα κάνω αυτό, θα κάνω εκείνο και κρατάνε τον κόσμο μακριά από τα συλλαλητήρια. Εχεις τη "σφήνα", πάει ο βουλευτής στην Τράπεζα και "καθαρίζει" καλλιεργητικό δάνειο. Αλλά πώς θα το πληρώσεις αυτό το δάνειο μετά, κανέναν δεν το νοιάζει".

"Μας έχουν αλλάξει τα φώτα με τα χρέη", συμπλήρωσε ο Γιώργος Μπουτζιουρής: "Γίνανε λέει ρυθμίσεις. Εγώ π. χ. ρύθμισα 3 εκατομμύρια και μου 'ρχεται 1,5 εκατομμύριο το χρόνο για πέντε χρόνια. Δηλαδή 7,5 εκατομμύρια δραχμές! Θα μου μείνουν εμένα 1,5 εκατομμύριο για να πληρώσω τη ρύθμιση και άλλα 4 εκατομμύρια που θέλω για να βγάλω καλοκαίρι. Από πού θα βγάλω εγώ 7 εκατομμύρια κέρδος; 220 δραχμές το κιλό πούλησα το βαμβάκι. Αφού ξέρουν πώς έχουν τα πράγματα για τον αγρότη, γιατί δε θέλουν να το πιστέψουν; Οσο αγράμματοι και να είμαστε, ξέρουμε τι έχουμε στην τσέπη".

Εκεί έπεσε στο τραπέζι της συζήτησης η λέξη "υποτίμηση". "Τώρα με την υποτίμηση όλα ανεβαίνουν και χωρίς δραχμή στην τσέπη να δούμε πώς θα αγοράσουμε φάρμακα, λιπάσματα και σπόρια" είπε, ο Θωμάς Ζησόπουλος για να συνεχίσει: "Ο σπόρος είναι ξένος, ο πιο πολύς που κυκλοφορεί στην αγορά είναι αμερικάνικος και μετά από το Ισραήλ. Από 1.800 δραχμές το κιλό που πουλιόταν τα σπόρια πήγαν 2.100 και θέλουμε 3-4 κιλά το στρέμμα. Τα φυτοφάρμακα είναι εισαγόμενα και αυτά δεν ξέρω ακόμα πόσο ανέβηκαν. Θέλαμε πέρσι για αρχή 4.000 δραχμές το στρέμμα και όλη τη σεζόν πάνω από 15.000. Το λίπασμα έφτασε το τσουβάλι 6.000 από 1.500 που είχε το 1992 και είναι σίγουρο ότι θα ανέβει και αυτό, αφού η πρώτη ύλη είναι ξένη. Το πετρέλαιο κίνησης παίρνει 8 δραχμές πάνω και από ό,τι λένε θα φτάσει μέχρι 16 δραχμές ακριβότερα από ό,τι το παίρναμε πριν την υποτίμηση. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Εμείς εδώ στο χωριό δουλεύομε και ποτίζουμε μόνο με πετρέλαιο. Το πετρέλαιο συμμετέχει στο 30% της αξίας της παραγωγής. Πώς θα βγούμε πέρα; Μας είπαν ότι θα ανέβουν οι επιδοτήσεις. Αν είναι όμως να ανέβει η επιδότηση 20 δραχμές το κιλό και το κόστος 50 δραχμές, να λείπει. Ασε που υπάρχει και η συνυπευθυνότητα που μας περιορίζει τις επιδοτήσεις. Φέτος μας έκοψαν στο χωριό το 50% από τα τεύτλα. Το ίδιο έγινε και σε άλλες περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι αναγκαστικά θα καλλιεργήσουμε βαμβάκι και η παραγωγή θα ανέβει. Ετσι όμως θα ανέβει και η συνυπευθυνότητα".

"Εγώ ξέρω - συνέχισε ο Θωμά Ζησόπουλος - ότι η υποτίμηση έγινε στο βωμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ΟΝΕ. Και η απορία μου είναι, τι όφελος θα έχουμε εμείς από αυτό. Το Νοέμβρη μας κράτησαν ένα μήνα τις επιδοτήσεις στο όνομα της σκληρής δραχμής. Για ποιανού όφελος έγινε αυτό;".

"Μας δουλεύουν", αυτό είναι όλο, είπε εκείνη τη στιγμή ο Θανάσης Φειδογιάννης. "Μας λένε φέτος ότι θα πάρουμε μεγαλύτερη τιμή, αλλά η πραγματικότητα δεν είναι αυτή. Αν ήταν έτσι όπως τα λένε στην Αθήνα, θα ήταν ανάγκη να βγούμε στο δρόμο. Καταντήσαμε να κοιτάμε τον ουρανό και τον καιρό και ποια περιοχή έπαθε ζημιά. Ετσι δουλεύουμε πια. Κοιτάμε αν έριξε χαλάζι και κατακλυσμούς κάπου, για να πάρουμε εμείς τιμή. Το '96 πάθαμε εμείς ζημιές στην Καρδίτσα και καταστραφήκαμε, το '97 έπαθαν στη Θράκη".

Και ο Θωμάς Αραμπατζής συνέχισε: "Οταν εμείς κατεβήκαμε στους δρόμους για να αναδείξουμε τα προβλήματά μας, αυτοί για να διχάσουν την κοινή γνώμη έλεγαν ότι κοστίζουν 1 τρισ. Ψέματα. Τι ζητούσαμε, εμείς δικά μας λεφτά ζητούσαμε. Το ΦΠΑ που μας κλέβουν τόσα χρόνια. Και τι άλλο ζητούσαμε; Να μπορούμε να ζήσουμε στα χωριά μας. Εμένα μέχρι το '92 μου έμεναν χρήματα να ζήσω. Τώρα έμεινα 2 εκατομμύρια χρέος. Δε βγαίνει τίποτα, δεν έχουμε να φάμε και να πάνε φροντιστήριο τα παιδιά".

"Μας λένε για ποιότητα και ανταγωνιστικότητα", είπε παρεμβαίνοντας εκείνη τη στιγμή ο Θανάσης Φειδογιάννης: "Μας λένε να καλλιεργήσουμε σωστά για να στείλουμε έξω τα προϊόντα μας. Πώς θα τα στείλουμε έξω; Πώς θα γίνει αυτό; Εδώ με τις ποσοστώσεις, ή 200 κιλά βαμβάκι θα κάνεις και θα τα πουλήσεις με 300 δραχμές ή 300 κιλά βαμβάκι θα κάνεις και πουλήσεις με 200 δραχμές. Μας λένε για τυποποίηση. Ποιος θα μας καθοδηγήσει να κάνουμε τυποποίηση; Τους γεωπόνους που γνωρίζουν από αυτά τα πράγματα, τους έχουν κάνει γραφιάδες και λογιστάδες και δεν προλαβαίνουν οι άνθρωποι να έρθουν στα χωριά. Η μήπως θα κάνει καθοδήγηση το υπουργείο Γεωργίας;".

Η κουβέντα συνεχίστηκε με τον Θωμά Αραμπατζή να τονίζει: "Μας λέει ο Τζουμάκας ότι είμαστε τεμπέληδες και δουλεύουμε 5 μέρες το χρόνο. Ηρθε εδώ στην Καρδίτσα και έκανε σόου. Εσύ με τριάντα στρέμματα μας είπε, πρέπει να φύγεις. Και πού θα πάει αυτός ο κόσμος; Οι γονείς μας με τριάντα στρέμματα έφτιαξαν σπίτια, αποθήκες, πήραν μηχανήματα και ζούσαν".

Ξεκλήρισμα και ερήμωση των χωριών σημαίνει η πολιτική της ΕΕ και της κυβέρνησης και αυτό έδειξαν ότι το έχουν καταλάβει για καλά οι πέντε συνομιλητές μας, από το Μακρυχώρι.

"Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, μετά από δύο χρόνια, τα χωριά εδώ θα καταστραφούν και θα ερημώσουν", τόνισε ο Βασίλης Μπάρας,ανεβάζοντας τον τόνο της συζήτησης: "Ηδη, από το δικό μας χωριό έφυγαν 10 οικογένειες που είχαν αγροτικές εκμεταλλεύσεις από 30 ως 100 στρέμματα, ιδιόκτητα. Αλλος πήγε Γερμανία, άλλος Αθήνα, άλλος στα Οινόφυτα, όπου βρήκαν". "Αν πάρει κανείς τον τοπικό Τύπο, θα δει ένα σωρό αγγελίες, που γράφουν "πωλείται" - "πωλείται"" πρόσθεσε ο Θωμάς Αραμπατζής.

"Μας λένε για νέους αγρότες. Ποιοι νέοι αγρότες;", αναρωτήθηκε συνεχίζοντας ο Βασίλης Μπάρας: "Εγώ είμαι 30 χρονών, ο πατέρας μου βγήκε στην πρόωρη σύνταξη, αλλά εγώ δε δικαιούμαι την επιδότηση του νέου αγρότη, επειδή ο πατέρας μου παρέδωσε βαμβάκι στο όνομά μου. Δεν είμαι εγώ νέος αγρότης; Τι είμαι; Η, μήπως, θεωρούν νέους αγρότες αυτούς που δεν έχουν καμία σχέση με το επάγγελμα; Θα έρθει κάποιος άσχετος από αγροτική δουλιά να καλλιεργήσει 180 στρέμματα βαμβάκι, που ορίζει ο νόμος για να μπει στο πρόγραμμα; Και πού θα τα βρει 180 στρέμματα χωράφια; Για να καταλάβετε, στο χωριό μας μένουν 1.300 άτομα και το μέτρο αυτό βρήκε μόνο έναν αποδέκτη".- "Βασίλη γιατί έμεινες στο χωριό;".

- "Τι άλλο μπορώ να κάνω, αγαπάω τη δουλιά, εδώ γεννήθηκα", ήρθε η απάντηση.

- "Πώς νιώθεις με αυτά που γίνονται;".

- "Απογοητεύομαι, τα "παίρνω στο κρανίο"".

Ο Θανάσης Φειδογιάννης με τη σειρά του συμπλήρωσε: "Καταντήσαμε να είμαστε ο τελευταίος νομός σε ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια έκλεισαν 90 σχολεία. Καταλαβαίνετε τι θα πει αυτό; Ο κόσμος φεύγει, ο νομός σιγά - σιγά ερημώνει, δεν κινείται φύλλο".

"Δεν τους νοιάζει τι θα κάνει ο αγρότης, είπε ο Θωμάς Ζησόπουλος, όλη η πίεση έρχεται από τις πολυεθνικές που ενδιαφέρονται πώς θα αυξήσουν τα κέρδη τους".

"Τα τσιφλίκια τώρα είναι οι πολυεθνικές", πρόσθεσε ο Θανάσης Φειδογιάννης.

"Κέρδος για τους βιομηχάνους και ανεργία για εμάς, αυτή είναι η πολιτική τους", συμπλήρωσε ο Θωμάς Ζησόπουλος.

Η κουβέντα πηγαίνει στα "αγροτοδικεία" και ο Γιώργος Μπουτζιουρής λέει: "Κάθε μήνα, μας στέλνουν και καινούρια "πασαπόρτια". Στις 29 του Απρίλη δικάζονται 166 αγρότες στην Καρδίτσα και στις 26 Μάη άλλοι τόσοι. Εδώ που μας βλέπετε είμαστε όλοι "κατάδικοι". Από το χωριό μας θα δικαστούν 50 άτομα. Τι θα μας κάνουν, θα μας κλείσουν φυλακή αν δε βρούμε τα λεφτά να πληρώσουμε; Ας μας κλείσουν".

"Αυτό το κάνουν για εκφοβισμό", πρόσθεσε ο Θωμάς Ζησόπουλος. Εμένα με στέλνουν στο δικαστήριο, χωρίς να έχω τρακτέρ στο όνομά μου. Με έπιασε κανένας τροχονόμος να παρεμποδίζω την κυκλοφορία; Οχι. Αλλά το όνομά μου πήγε "φυτευτό" στο δικαστήριο".

"Φανταστείτε ότι τώρα μας δικάζουν για τις κινητοποιήσεις του 1995 - συνέχισε ο Γιώργος Μπουτζιουρής - και πόσες δίκες έχουν να γίνουν μέχρι τις κινητοποιήσεις του 1997 και '98".

"Επίτηδες το κάνουν για να φοβίσουν τον κόσμο, αλλά εμείς που έχουμε καταλάβει τι γίνεται και αγωνιζόμαστε δεν πρόκειται να φοβηθούμε", συμπλήρωσε ο Θωμάς Αραμπατζής.

"Με τις δίκες και τα ρουσφέτια, κοιτάνε να κρατήσουν τον κόσμο για να μην ξεσηκωθεί", συνέχισε λέγοντας ο Θανάσης Φειδογιάννης: "Οταν είσαι υπό την επήρεια της πολιτικής, όταν χρωστάς στην τράπεζα και κοιτάς να βολέψεις το παιδί σου, θα κοιτάξεις τι είναι η Ατζέντα 2000; Οχι. Αυτή είναι δυστυχώς η αλήθεια. Και το εκμεταλλεύονται αυτό και τους λένε, κάτσε να βολέψεις το παιδί, τι τρέχεις στους δρόμους".

Η τελευταία ερώτησή μας ήταν πώς βλέπουν τον αγώνα τους από δω και πέρα. "Ο αγώνας μας θα συνεχιστεί, δεν υπάρχει άλλη λύση, είπε ο Θωμάς Ζησόπουλος. Το δείξαμε στις κινητοποιήσεις που κάναμε μέχρι τώρα και θα το δείξουμε και στο μέλλον. Εμείς είμαστε πάντα έτοιμοι. Ακόμα και τώρα μέσα στην καλλιεργητική περίοδο μπορούμε να κάνουμε κινητοποιήσεις, μια, δύο, ή τρεις μέρες, όσες μπορούμε. Τα πάντα κατακτιούνται με αγώνες. Τα χωράφια τα είχαν οι τσιφλικάδες, βρέθηκε ο Αντύπας, έγινε το Κιλελέρ. Επιμονή και θέληση χρειάζεται να καταλάβει ο κόσμος το πρόβλημα και να μην εφησυχάσει ότι θα τους λύσουν τα προβλήματα άλλοι".

"Με λίγα λόγια, πρόσθεσε ο Θανάσης Φειδογιάνης, η ζωή μας θα είναι με συνεχείς αγώνες από εδώ και πέρα, αλλιώς δε γίνεται τίποτα".

"Η τελευταία ελπίδα μας είναι ο ταξικός αγώνας", είπε ο Βασίλης Μπάρας και ο Θωμάς Αραμπατζής συμπλήρωσε: "Με κλειστούς δρόμους, δε συζήτησαν μαζί μας, με ανοιχτούς πάλι τίποτα. Τι νομίζουν, ότι θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια;".

Κι όσο οι συγχωριανοί του έλεγαν τα παραπάνω, ο Γιώργος Μπουτζιουρής είχε σκύψει το κεφάλι του προβληματισμένος.

- "Γιώργο σε βλέπω σκεπτικό...".

- "Ισως να χρειάζονταν πιο δυναμικοί αγώνες και καλύτερη ενημέρωση. Χρειάζεται μεγαλύτερη συμμετοχή στους αγώνες για να κερδίσουμε".

"Χωρίς αγώνα δε γίνεται τίποτα, κατέληξε ο Θωμάς Ζησόπουλος, η ζωή είναι ένας μόνιμος αγώνας και ό,τι κερδίζει κανείς, με αγώνα το κερδίζει".

Κώστας ΔΕΤΣΙΚΑΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Μανόλης ΠΑΚΙΑΣ

"Μας έχουν αλλάξει τα φώτα με τα χρέη", υπογράμμισε ο Γιώργος Μπουτζιουρής

"Τα τσιφλίκια σήμερα είναι οι πολυεθνικές", σημείωσε ο Θανάσης Φειδογιάννης

"Κέρδη για τους βιομήχανους, ανεργία για μας, αυτή είναι η πολιτική τους", τόνισε ο Θωμάς Ζησόπουλος

"Η τελευταία μας ελπίδα είναι ο ταξικός αγώνας", είπε ο Βασίλης Μπάρας

"Επίτηδες μας στέλνουν στα "αγροτοδικεία", για να φοβίσουν τον κόσμο, αλλά εμείς που έχουμε καταλάβει τι γίνεται και αγωνιζόμαστε δεν πρόκειται να φοβηθούμε", τόνισε ο Θωμάς Αραμπατζής

Στα γραφεία του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Μακρυχωρίου τα λόγια "καίνε" περισσότερο απ' τη σόμπα