Συζητώντας με πολλούς αγρότες στη διάρκεια μιας τριήμερης αποστολής στη Θεσσαλία, τα όσα μας είπαν, επέβαλαν εκ των πραγμάτων την πρώτη ερώτηση στους πέντε αγρότες του Μακρυχωρίου: "Λεφτά έχετε για να καλλιεργήσετε;". Η έκφραση που ζωγραφίστηκε στα πρόσωπα και των πέντε ήταν σαν να τους "χτυπήσαμε" εκεί που πονούσαν. Και ο Θωμάς Ζησόπουλος,πρώτος από όλους, είπε: "Αυτό που λέγεται εισόδημα, κέρδος, χρήματα κατάντησαν πλέον άγνωστες λέξεις". Τι περίεργο... ο πρωθυπουργός την περασμένη Παρασκευή στην ημερίδα των στελεχών του ΠΑΣΟΚ στην Αθήνα για την "Ατζέντα 2000" είπε ότι μόνο η ακρίβεια είναι πλέον άγνωστη λέξη στην Ελλάδα. Και η σκέψη που μας δημιουργήθηκε την περασμένη Παρασκευή, έχοντας ακούσει ήδη τα λόγια των πέντε αγροτών από το Μακρυχώρι ήταν: Δεν πάει μια βόλτα από το Μακρυχώρι ο πρωθυπουργός να το πει και σε αυτούς, από κοντά.

Πάντως ο Θωμάς Ζησόπουλος, ούτε κορόιδευε ούτε ψέματα έλεγε: "Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή την περίοδο, είναι ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να καλλιεργήσουμε τα χωράφια. Ορεξη έχουμε. Λεφτά δεν έχουμε. Αν και για να πω την αλήθεια έτσι που πάνε τα πράγματα και η όρεξη έχει περιοριστεί τελευταία, διότι ο κόσμος βλέπει ότι δεν υπάρχουν τιμές και εισόδημα. Βλέπει ότι θα καλλιεργήσει και στην καλύτερη περίπτωση να βγάλει ίσα ίσα τα έξοδα". "Δε μας κάνει η καρδιά να μπούμε στα χωράφια", συμπλήρωσε ο Θανάσης Φειδογιάννης.

Η κουβέντα πήγε στα χρέη και στην τακτική της ΑΤΕ να μη χορηγεί καλλιεργητικά δάνεια σε όσους χαρακτήρισε μη βιώσιμους. "Η Τράπεζα - είπε ο Θωμάς Ζησόπουλος - έδωσε ρητή εντολή φέτος ότι όσοι χρωστάνε δεν παίρνουν τίποτα. Το πρόβλημα θα πάρει μεγαλύτερη έκταση και εκεί θα φανεί τι θα γίνει, όταν ζητήσουν δάνεια οι συνεταιρισμοί για τα εφόδια. Μέχρι τώρα η Τράπεζα έδειξε ότι σε ανθρώπους που χρωστάνε δε δίνει καλλιεργητικά δάνεια κι ας τους κράτησε πρώτα τα λεφτά από επιδότηση και τιμή, για τα χρέη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα από ό,τι ακούστηκε είναι στην περιοχή των Σοφάδων και εκεί ήδη 20 πρόεδροι συνεταιρισμών έκαναν καταγγελία στον τοπικό Τύπο".

Εκεί πήρε το λόγο ο Θανάσης Φειδογιάννης: "Εχουν τον κρατικό μηχανισμό μαζί τους" είπε και συνέχισε: "Θα σου δώσω δάνειο, θα προσπαθήσω να βάλω το παιδί σου κάπου, θα κάνω αυτό, θα κάνω εκείνο και κρατάνε τον κόσμο μακριά από τα συλλαλητήρια. Εχεις τη "σφήνα", πάει ο βουλευτής στην Τράπεζα και "καθαρίζει" καλλιεργητικό δάνειο. Αλλά πώς θα το πληρώσεις αυτό το δάνειο μετά, κανέναν δεν το νοιάζει".

"Μας έχουν αλλάξει τα φώτα με τα χρέη", συμπλήρωσε ο Γιώργος Μπουτζιουρής: "Γίνανε λέει ρυθμίσεις. Εγώ π. χ. ρύθμισα 3 εκατομμύρια και μου 'ρχεται 1,5 εκατομμύριο το χρόνο για πέντε χρόνια. Δηλαδή 7,5 εκατομμύρια δραχμές! Θα μου μείνουν εμένα 1,5 εκατομμύριο για να πληρώσω τη ρύθμιση και άλλα 4 εκατομμύρια που θέλω για να βγάλω καλοκαίρι. Από πού θα βγάλω εγώ 7 εκατομμύρια κέρδος; 220 δραχμές το κιλό πούλησα το βαμβάκι. Αφού ξέρουν πώς έχουν τα πράγματα για τον αγρότη, γιατί δε θέλουν να το πιστέψουν; Οσο αγράμματοι και να είμαστε, ξέρουμε τι έχουμε στην τσέπη".

Εκεί έπεσε στο τραπέζι της συζήτησης η λέξη "υποτίμηση". "Τώρα με την υποτίμηση όλα ανεβαίνουν και χωρίς δραχμή στην τσέπη να δούμε πώς θα αγοράσουμε φάρμακα, λιπάσματα και σπόρια" είπε, ο Θωμάς Ζησόπουλος για να συνεχίσει: "Ο σπόρος είναι ξένος, ο πιο πολύς που κυκλοφορεί στην αγορά είναι αμερικάνικος και μετά από το Ισραήλ. Από 1.800 δραχμές το κιλό που πουλιόταν τα σπόρια πήγαν 2.100 και θέλουμε 3-4 κιλά το στρέμμα. Τα φυτοφάρμακα είναι εισαγόμενα και αυτά δεν ξέρω ακόμα πόσο ανέβηκαν. Θέλαμε πέρσι για αρχή 4.000 δραχμές το στρέμμα και όλη τη σεζόν πάνω από 15.000. Το λίπασμα έφτασε το τσουβάλι 6.000 από 1.500 που είχε το 1992 και είναι σίγουρο ότι θα ανέβει και αυτό, αφού η πρώτη ύλη είναι ξένη. Το πετρέλαιο κίνησης παίρνει 8 δραχμές πάνω και από ό,τι λένε θα φτάσει μέχρι 16 δραχμές ακριβότερα από ό,τι το παίρναμε πριν την υποτίμηση. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Εμείς εδώ στο χωριό δουλεύομε και ποτίζουμε μόνο με πετρέλαιο. Το πετρέλαιο συμμετέχει στο 30% της αξίας της παραγωγής. Πώς θα βγούμε πέρα; Μας είπαν ότι θα ανέβουν οι επιδοτήσεις. Αν είναι όμως να ανέβει η επιδότηση 20 δραχμές το κιλό και το κόστος 50 δραχμές, να λείπει. Ασε που υπάρχει και η συνυπευθυνότητα που μας περιορίζει τις επιδοτήσεις. Φέτος μας έκοψαν στο χωριό το 50% από τα τεύτλα. Το ίδιο έγινε και σε άλλες περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι αναγκαστικά θα καλλιεργήσουμε βαμβάκι και η παραγωγή θα ανέβει. Ετσι όμως θα ανέβει και η συνυπευθυνότητα".

"Εγώ ξέρω - συνέχισε ο Θωμά Ζησόπουλος - ότι η υποτίμηση έγινε στο βωμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ΟΝΕ. Και η απορία μου είναι, τι όφελος θα έχουμε εμείς από αυτό. Το Νοέμβρη μας κράτησαν ένα μήνα τις επιδοτήσεις στο όνομα της σκληρής δραχμής. Για ποιανού όφελος έγινε αυτό;".

"Μας δουλεύουν", αυτό είναι όλο, είπε εκείνη τη στιγμή ο Θανάσης Φειδογιάννης. "Μας λένε φέτος ότι θα πάρουμε μεγαλύτερη τιμή, αλλά η πραγματικότητα δεν είναι αυτή. Αν ήταν έτσι όπως τα λένε στην Αθήνα, θα ήταν ανάγκη να βγούμε στο δρόμο. Καταντήσαμε να κοιτάμε τον ουρανό και τον καιρό και ποια περιοχή έπαθε ζημιά. Ετσι δουλεύουμε πια. Κοιτάμε αν έριξε χαλάζι και κατακλυσμούς κάπου, για να πάρουμε εμείς τιμή. Το '96 πάθαμε εμείς ζημιές στην Καρδίτσα και καταστραφήκαμε, το '97 έπαθαν στη Θράκη".

Και ο Θωμάς Αραμπατζής συνέχισε: "Οταν εμείς κατεβήκαμε στους δρόμους για να αναδείξουμε τα προβλήματά μας, αυτοί για να διχάσουν την κοινή γνώμη έλεγαν ότι κοστίζουν 1 τρισ. Ψέματα. Τι ζητούσαμε, εμείς δικά μας λεφτά ζητούσαμε. Το ΦΠΑ που μας κλέβουν τόσα χρόνια. Και τι άλλο ζητούσαμε; Να μπορούμε να ζήσουμε στα χωριά μας. Εμένα μέχρι το '92 μου έμεναν χρήματα να ζήσω. Τώρα έμεινα 2 εκατομμύρια χρέος. Δε βγαίνει τίποτα, δεν έχουμε να φάμε και να πάνε φροντιστήριο τα παιδιά".

"Μας λένε για ποιότητα και ανταγωνιστικότητα", είπε παρεμβαίνοντας εκείνη τη στιγμή ο Θανάσης Φειδογιάννης: "Μας λένε να καλλιεργήσουμε σωστά για να στείλουμε έξω τα προϊόντα μας. Πώς θα τα στείλουμε έξω; Πώς θα γίνει αυτό; Εδώ με τις ποσοστώσεις, ή 200 κιλά βαμβάκι θα κάνεις και θα τα πουλήσεις με 300 δραχμές ή 300 κιλά βαμβάκι θα κάνεις και πουλήσεις με 200 δραχμές. Μας λένε για τυποποίηση. Ποιος θα μας καθοδηγήσει να κάνουμε τυποποίηση; Τους γεωπόνους που γνωρίζουν από αυτά τα πράγματα, τους έχουν κάνει γραφιάδες και λογιστάδες και δεν προλαβαίνουν οι άνθρωποι να έρθουν στα χωριά. Η μήπως θα κάνει καθοδήγηση το υπουργείο Γεωργίας;".

Η κουβέντα συνεχίστηκε με τον Θωμά Αραμπατζή να τονίζει: "Μας λέει ο Τζουμάκας ότι είμαστε τεμπέληδες και δουλεύουμε 5 μέρες το χρόνο. Ηρθε εδώ στην Καρδίτσα και έκανε σόου. Εσύ με τριάντα στρέμματα μας είπε, πρέπει να φύγεις. Και πού θα πάει αυτός ο κόσμος; Οι γονείς μας με τριάντα στρέμματα έφτιαξαν σπίτια, αποθήκες, πήραν μηχανήματα και ζούσαν".