ΤΙΡΑΝΑ.-

Συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας - διαδηλωτών και μεταξύ διαδηλωτών διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων, συλλήψεις πολιτικών της αντιπολίτευσης, αστυνομοκρατία, αποκλεισμός πολλών συνοικιών της πόλης. Η χτεσινή εικόνα της αλβανικής πρωτεύουσας αποτέλεσε αψευδή μάρτυρα της πολιτικής αναταραχής στη χώρα, τρεις μέρες μετά τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών...

Η ανακοινωθείσα προχθές συγκέντρωση της αντιπολίτευσης και των οπαδών της στην πλατεία Σκεντέρμπεϊ, χτες, κατέληξε σε ευρείας έκτασης σύγκρουση με τις ειδικές δυνάμεις ήδη από την αρχή της: Ανδρες της αστυνομίας με γκλομπς και γρονθοκοπήματα επιχείρησαν να διαλύσουν ομάδες πολιτών που βάδιζαν προς την πλατεία για να συμμετάσχουν σε αυτήν.

Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι αστυνομικοί γρονθοκόπησαν και συνέλαβαν ηγετικά στελέχη του κόμματος της Δημοκρατικής Συμμαχίας (αντιπολίτευση), τους Αρμπέν Ιμάμι, Μπλέντι Γκότζε και Γκράμος Πάσχο. Ο Πάσχο, μάλιστα, υπήρξε στενός συνεργάτης του ίδιου του Σαλί Μπερίσα και μάλιστα βοήθησε στην προηγούμενη νίκη του σημερινού Προέδρου...

Της σύλληψης δε διέφυγε ο αντιπρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Σερβέτ Πελούμπι, ενώ άλλα στελέχη των σοσιαλιστών, όπως η Μανίκ Ντόγκλερ, τραυματίστηκαν.

Καταγγέλθηκαν επίσης προπηλακισμοί δημοσιογράφων, τόσο Αλβανών όσο και ξένων. Δημοσιογράφοι και τεχνικοί από το τηλεοπτικό τμήμα του "Ασοσιέιτεντ Πρες" απωθήθηκαν βίαια. Φωτογραφικές μηχανές κατασχέθηκαν, κάμερες καταστράφηκαν, δημοσιογράφοι ξυλοκοπήθηκαν.

Οι άνθρωποι της αστυνομίας ήταν "απίστευτα βάναυσοι" έναντι των διαδηλωτών, έλεγε σοκαρισμένος ο ανταποκριτής της ισπανικής εφημερίδας "Ελ Μούντο". "Χτυπούσαν πολιτικούς, διαδηλωτές, όποιον έβρισκαν μπροστά τους".

Απολογισμός των ταραχών δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί, καθώς οι συγκρούσεις συνεχίζονταν επί ώρες. Δεν έγινε γνωστό αν υπήρξαν σοβαρά τραυματισμένοι, ούτε ο ακριβής αριθμός των συλλήψεων.

Δημοσιογραφικές πληροφορίες αποσυνέδεαν τη δολοφονία ενός ανθρώπου χτες έξω από ελληνικό προξενείο από τις συγκρούσεις.

Το χτεσινό ξέσπασμα της βίας ώθησε αρκετούς διεθνείς παρατηρητές, που τηρούσαν ιδιαίτερα επιφυλακτική γνώμη, να μιλήσουν για "πρωτοφανή κατάχρηση εξουσίας". Αλλωστε, την ώρα που άρχισαν τα επεισόδια στα Τίρανα, ο πρόεδρος της επιτροπής παρατηρητών του ΟΑΣΕ ήταν έτοιμος να αναχωρήσει από το ξενοδοχείο του, αλλά αναγκάστηκε να παραμείνει εκεί, καθώς ο χώρος γύρω απ' αυτό κατέστη πεδίο μάχης...

Εντεκα Νορβηγοί και Βρετανοί παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, στην οποία συμπεραίνουν ότι "ο αλβανικός λαός δεν εκφράστηκε ελεύθερα".

Ο Πολ Κιτς, παρατηρητής από τη Βρετανία, είπε χαρακτηριστικά στο Ασοσιέιτεντ Πρες ότι "παρακολουθήσαμε μια προσπάθεια, και μάλιστα επιτυχή, να νοθευτούν οι εκλογές", για να προσθέσει ότι "σε καμία άλλη χώρα δεν έχω δει τέτοια χρήση του κρατικού μηχανισμού όπως η σημερινή".

Πάντως, οι παρατηρητές απέφυγαν να υιοθετήσουν τους χαρακτηρισμούς της αντιπολίτευσης περί "εγκαθίδρυσης μιας λατινοαμερικανικού τύπου δικτατορίας στην Αλβανία". Κοινή ανακοίνωση των παρατηρητών του ΟΑΣΕ δεν εξεδόθη...

Η ομάδα των παρατηρητών, πάντως, αποχώρησε χτες από τα Τίρανα, και ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει στο δεύτερο γύρο των εκλογών.

"Δε θέλουμε να συμμετάσχουμε σε αυτό το παιχνίδι", δήλωσε ο πρόεδρός της, Σουηδός Α. Ερικσον.

Η Κομισιόν εξετάζει με ιδιαίτερη προσοχή τα συμβαίνοντα στην Αλβανία πριν τοποθετηθεί επίσημα, ωστόσο είναι πολύ πιθανό η προσπάθεια για σύσφιξη των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ενωσης - Αλβανίας να "παγώσει", έλεγε χτες ο εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής. Η ιταλική προεδρία, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες από τη Ρώμη σκόπευε να επιταχύνει τις διαδικασίες, βρίσκεται πλέον προ διλήμματος, καθώς η Κοινότητα "δεν μπορεί να αγνοήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης".

Η χειρότερη κρίση στη "δημοκρατική" Αλβανία και η πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί στη χώρα προκαλεί αμφιβολίες στις δυτικές πρωτεύουσες όσον αφορά το κατά πόσον θα πρέπει να συνεχίσουν να παρέχουν τη στήριξή τους στον Σαλί Μπερίσα και το Δημοκρατικό Κόμμα, του οποίου ηγείται...

ΑΓΚΥΡΑ.-

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μεσούτ Γιλμάζ, αποσαφήνισε χτες ότι επ' ουδενί προτίθεται να παραιτηθεί, "μέχρι να υπάρξει μια εναλλακτική πρόταση για το σχηματισμό κυβέρνησης ή να υπερψηφιστεί μια πρόταση μομφής στο Κοινοβούλιο".

Ο Γιλμάζ επιχείρησε να ελιχθεί, προκειμένου να αποφευχθεί η πτώση της κυβέρνησης, την οποία πολιτικοί αναλυτές χαρακτηρίζουν αναπόφευκτη. Ο ηγέτης του Κόμματος Μητέρας Πατρίδας είπε ότι ο δρόμος της συνεργασίας με την Τανσού Τσιλέρ, αρχηγού του Κόμματος Ορθού Δρόμου και συνεταίρου του στην κυβέρνηση συνασπισμού, είναι "ανοιχτός", αν η πρώην πρωθυπουργός δεχτεί να αποκαλύψει πώς διαχειρίστηκε τα 6,5 εκατομμύρια δολάρια, που απέσυρε από το δημόσιο ταμείο πριν αποχωρήσει από την πρωθυπουργία, τον περασμένο Μάρτη. Πάντως, πρόσθεσε ο Γιλμάζ, αν η Τσιλέρ ανακοινώσει ότι πέτυχε συμφωνία με το ισλαμιστικό Κόμμα Ευημερίας (Ρεφάχ) του Νετσμεντίν Ερμπακάν, τότε ο ίδιος θα υποβάλει την παραίτησή του.

Ο Γιλμάζ νωρίτερα είχε χαρακτηρίσει την πρόταση μομφής που υπέβαλε το Κόμμα Ευημερίας "παράνομη", αφού "δεν έχει καμία σχέση με τα πεπραγμένα της κυβέρνησης" - αναφερόμενος στο γεγονός ότι το Ρεφάχ στηρίζει την πρότασή του στην ακύρωση της ψήφου εμπιστοσύνης.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε απανωτές συναντήσεις χτες, πρώτα με τον Αλπαρσλάν Τουρκές, ηγέτη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (εκτός Βουλής) και κατόπιν με τον Πρόεδρο, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, με τους οποίους συζήτησε τις πολιτικές εξελίξεις.

Αλλά οι προσπάθειες του Γιλμάζ δεν αποκλείεται να αποδειχθούν άνευ αντικειμένου. Ο Νετσμεντίν Ερμπακάν δείχνει όλο και πιο σίγουρος ότι το κόμμα του "είναι στα πρόθυρα ανάληψης της πρωθυπουργίας"...

• Συνεχίζοντας τη δίμηνη επίθεσή του κατά βάσεων αυτονομιστών του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (ΡΚΚ), ο τουρκικός στρατός έχει προκαλέσει, σύμφωνα με ανακοινώσεις του, σημαντικές απώλειες στους μαχητές του Οτσαλάν: 43 "τρομοκράτες", όπως τους αποκαλεί, έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τις επιχειρήσεις της περασμένης βδομάδας.

Χτες, πάντως, και κατά ειρωνική σύμπτωση, ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, Ολτάν Σουνγκουρλού, μετέβη στις ΗΠΑ, προκειμένου να συζητήσει το θέμα της προστασίας των Κούρδων του Ιράκ...

Υπό την επιτήρηση, τουλάχιστον, 20.000 αστυνομικών άρχισε, νωρίς σήμερα το πρωί, η ψηφοφορία στο Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί στρατιώτες που βρίσκονται στη Δυτική Οχθη ψήφισαν, ήδη από χτες βράδυ, και οι κάλπες μεταφέρθηκαν στην Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή της Κνεσέτ. Παρά την έντονη προεκλογική μάχη του Σιμόν Πέρες και του Μπέντζαμιν Νετανάγιου, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δε δίνουν στον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος παρά μόνο ένα προβάδισμα της τάξης των 3 ποσοστιαίων μονάδων, γεγονός που κάνει ιδιαίτερα επίφοβη την οποιαδήποτε πρόβλεψη για την επόμενη μέρα.

Ο Νετανάγιου, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα "Χααρέτζ", κατέστησε σαφές ότι, σε περίπτωση νίκης του, δεν πρόκειται να συζητήσει με τους Παλαιστινίους το ζήτημα της Ιερουσαλήμ, η οποία, υποστηρίζει, θα παραμείνει, χωρίς καμία κουβέντα, υπό τον πλήρη ισραηλινό έλεγχο, έστω και αν το Ισραήλ δεσμεύεται από τις παρούσες συμφωνίες ειρήνης. Συνεχίζοντας την αντιπαράθεσή του με την πολιτική του Πέρες, τον οποίο χαρακτηρίζει ιδιαίτερα υποχωρητικό, ο Νετανάγιου δηλώνει αποφασισμένος να μην απομακρύνει ούτε εκατοστό τα ισραηλινά στρατεύματα από τα υψώματα του Γκολάν, ασχέτως αν αυτή η αποχώρηση τίθεται ως προϋπόθεση από τη Συρία για την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Οι δηλώσεις αυτές του Νετανάγιου προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Δαμασκού, η οποία μέχρι χτες απέφευγε να εκδηλώσει την προτίμησή της σε κάποιον από τους δύο υποψηφίους, χαρακτηρίζοντας και τους δύο εξίσου επικίνδυνους και αρνητικούς για την ειρήνη στην περιοχή. Παρ' όλα αυτά, όμως, μετά τις δηλώσεις Νετανάγιου, ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών, Φαρούκ αλ Σάρα, εξέφρασε την άποψη ότι η επικράτηση του Νετανάγιου στις σημερινές ισραηλινές εκλογές θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την ισορροπία όλης της περιοχής.

Καμία επίθεση εναντίον ισραηλινών στόχων δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί μέχρι την ολοκλήρωση της ισραηλινής εκλογικής διαδικασίας, δήλωσε, χτες, στο ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ρόιτερ" ο ηγέτης του πολιτικού σκέλους της οργάνωσης "Χαμάς", Μαχμούντ Ζαχάρ. Ο Ζαχάρ, αν και τόνισε ότι η πολιτική ηγεσία της οργάνωσης δεν έχει οργανική σύνδεση με το στρατιωτικό της σκέλος, δηλαδή τις ταξιαρχίες Κασάμ, υπογράμμισε ότι η έκκλησή του για τήρηση εκεχειρίας μέχρι τη λήξη των ισραηλινών εκλογών βρήκε ανταπόκριση στις γραμμές της οργάνωσης, πιθανώς γιατί όλοι πείστηκαν ότι μια ενδεχόμενη επίθεση θα διαμόρφωνε "κλίμα" υπέρ του Νετανάγιου και αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε μια έμμεση υποστήριξη της "Χαμάς" προς τη Λικούντ.

Παρά τις διαβεβαιώσεις του Ζαχάρ, όμως, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες έχουν αυξήσει τα μέτρα ασφαλείας και ιδιαίτερα τη φρουρά προστασίας του Σιμόν Πέρες καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν διατυπωθεί πολλές απειλές εναντίον της ζωής του. Παράλληλα, δόθηκε εντολή σε όλους τους Παλαιστινίους εργάτες, που δουλεύουν σε εργοστάσια της Δυτικής Οχθης, να μην μεταβούν στις δουλειές τους τα τρέχοντα δύο εικοσιτετράωρα για προληπτικούς λόγους. Οι μόνοι Παλαιστίνιοι που έχουν δικαίωμα εισόδου στο ισραηλινό έδαφος είναι, τελικά, οι δημοσιογράφοι.

Πάνοπλος ο Ισραηλινός στρατιώτης στο Νότιο Λίβανο ψήφισε από χτες