ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 14 Σεπτέμβρη 2002
Σελ. /40
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Πλήγμα στη σταθερή εργασία

Το αντίθετο από αυτό που διακηρύσσει, την προστασία των συμβασιούχων από καταχρηστικές ανανεώσεις των συμβάσεων, υπηρετεί το προωθούμενο Προεδρικό Διάταγμα

Τη διεύρυνση των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων γενικά και της εργασίας με συμβάσεις χρόνου ειδικότερα, έχει στόχο η κυβέρνηση με το απαράδεκτο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος «Ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου», που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα και απεστάλη ταυτόχρονα στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ) ώστε να διαβουλευτούν οι «κοινωνικοί εταίροι» επ' αυτού. Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Χρ. Πολυζωγόπουλος, έσπευσε να δηλώσει ότι το σχέδιο ΠΔ «επιβάλλει ένα θετικό ρυθμιστικό πλαίσιο γι' αυτού του είδους τις εργασιακές σχέσεις»!

Η κυβέρνηση, υπεύθυνη για την περιπέτεια και την ανασφάλεια χιλιάδων εργαζομένων, που πολλοί από αυτούς εργάζονται έως και 10 χρόνια με συμβάσεις χρόνου ή έργου στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τη θέση τους στο όνομα της... προστασίας των δικαιωμάτων τους και στη βάση της αντεργατικής οδηγίας 99/70/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ενωσης!

Το ίδιο το σχέδιο ΠΔ βρίθει εξαιρέσεων και αοριστιών. Εξαιρούνται από τις διατάξεις του οι εργαζόμενοι στο δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ένας μεγάλος αριθμός ειδικοτήτων στις τράπεζες και σε πολλούς ακόμη επαγγελματικούς τομείς, όπως και οι συμμετέχοντες σε όλα τα προγράμματα κατάρτισης. Επίσης, εξαιρούνται οι «ενοικιαζόμενοι» εργαζόμενοι, παρόλο που το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο της «ενοικίασης» αφορά χιλιάδες εργαζόμενους και στην Ελλάδα. Η ισχύς του αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και δεν έχει αναδρομικό χαρακτήρα, διαψεύδοντας τις ελπίδες δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων.

Επιπρόσθετα, προβλέπει άμεσα ή διά των «εξαιρέσεων»: Τη συνεχή ανανέωση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου χωρίς περιορισμό! Τη διαφορετική μεταχείριση για τους εργαζόμενους ορισμένου χρόνου. Τη χρησιμοποίηση συμβασιούχων για την αναπλήρωση των κενών ύστερα από απολύσεις! Ουσιαστικά επιβάλλει την αντικατάσταση των εργαζομένων με σύμβαση ορισμένου χρόνου, ώστε ο εργοδότης να μην αναγκάζεται σε αλλαγή της σύμβασης, και θέτει υπό αίρεση το δικαίωμα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να ενημερώνονται για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου στην επιχείρηση.

Οι ρυθμίσεις

Σκοπός του ΠΔ είναι, υποτίθεται, η «μη διάκριση» μεταξύ των συμβασιούχων και των συναδέλφων τους με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου και η αποτροπή από καταχρήσεις που προκαλούν οι συνεχείς ανανεώσεις των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Οι ίδιες οι διατάξεις αναιρούν αυτούς τους ψευδεπίγραφους στόχους.

Η «αρχή της μη διάκρισης» ανατρέπεται άμεσα καθώς ορίζεται γενικόλογη εξαίρεση, σύμφωνα με την οποία «επιτρέπεται διαφορετική αντιμετώπιση, οσάκις συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι, οι οποίοι τη δικαιολογούν»!

Το άρθρο το οποίο αναφέρεται στους «κανόνες προστασίας εργαζομένων και αποφυγής καταστρατηγήσεων σε βάρος τους» είναι γεμάτο από αυτές τις... καταστρατηγήσεις. Ειδικότερα αναφέρει 11 λόγους για τους οποίους μπορεί να υπάρξει ανανέωση των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου χωρίς περιορισμό και επιπλέον 12 επαγγελματικούς τομείς όπου οι ανανεώσεις μπορούν να είναι απεριόριστες! Μεταξύ των λόγων είναι και η «μορφή ή το είδος ή η δραστηριότητα» του εργοδότη και της επιχείρησης! Μερικοί από τους επαγγελματικούς τομείς είναι: Οπτικοακουστικός τομέας, τομέας της οπτικοακουστικής, κινηματογραφικής και φωνογραφικής παραγωγής, ειδικές δραστηριότητες του τραπεζικού τομέα, κατασκευαστικός τομέας των δημοσίων έργων, δραστηριότητες παροχής τεχνικών ή οικονομοτεχνικών μελετών ή ερευνών, αεροπορικές μεταφορές και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών αεροδρομίου, εδάφους και πτήσης, καθώς και για τους δασικούς εργάτες!

Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι δεν μπορούν να προσληφθούν συμβασιούχοι για την αντικατάσταση απεργών. Ωστόσο, αλγεινή εντύπωση προκαλεί η πρόβλεψη ότι συμβασιούχοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντικαταστήσουν τις κενές θέσεις από ομαδικές απολύσεις, τρεις μήνες μετά από αυτές! Η διατύπωση επιτρέπει επίσης τη χρησιμοποίηση συμβασιούχων για την αντικατάσταση απολυμένων, για τους οποίους δεν έχει ακολουθηθεί η διαδικασία της ομαδικής απόλυσης!!!

Το σχέδιο προβλέπει «μονιμοποίηση» των εργαζομένων εφόσον υπάρξει διαδοχική ανανέωση των συμβάσεών τους σε διάστημα 2 χρόνων. Το ίδιο ισχύει εάν μέσα σε δυο χρόνια γίνουν περισσότερες από τρεις διαδοχικές ανανεώσεις συμβάσεων. Για να είναι διαδοχικές αυτές οι συμβάσεις δεν πρέπει να ξεπερνά τις 20 μέρες το διάστημα από τη λήξη μέχρι την ανανέωσή τους. Και σε αυτό το σημείο καμία εγγύηση δε δίνεται για σταθερή δουλιά και πλήρη δικαιώματα στους χιλιάδες συμβασιούχους, αντίθετα πλήττονται κατάφωρα οι προσδοκίες τους.

Τέλος, αποκαλυπτική είναι η διάταξη σύμφωνα με την οποία «στο μέτρο του δυνατού, οι εργοδότες μεριμνούν για την παροχή κατάλληλης ενημέρωσης στα υπάρχοντα αντιπροσωπευτικά όργανα των εργαζομένων σχετικά με τις συμβάσεις ή σχέσεις εργασίας ορισμένου χρόνου στην επιχείρηση»!!!

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ 97/70
Βαθιά αντεργατική κατεύθυνση

Σε αυτή στηρίζεται και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα για τους συμβασιούχους

Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τους συμβασιούχους εργαζόμενους βασίζεται στην Οδηγία 99/70/ΕΚ, η οποία διακρίνεται για τη συμβολή της στην περαιτέρω «ελαστικοποίηση» των εργασιακών σχέσεων, θέτοντας ανατροπές και στον τομέα της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Αναφέρεται χαρακτηριστικά στην Οδηγία ότι η ίδια βασίζεται με τη σειρά της: «Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Εσσεν, όπου υπογραμμίστηκε η ανάγκη λήψης μέτρων για την αύξηση σε ένταση της απασχόλησης στα πλαίσια της ανάπτυξης κυρίως μέσω ελαστικότερης οργάνωσης της εργασίας, η οποία να ικανοποιεί τόσο τις επιθυμίες των εργαζομένων όσο και τις απαιτήσεις του ανταγωνισμού».

Σε άλλο σημείο ενισχύεται η κατεύθυνση για την «ευελιξία»: «Το ψήφισμα της 9 Φεβρουαρίου 1999, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση το 1999, καλεί τους κοινωνικούς εταίρους, σε όλα τα ενδεδειγμένα επίπεδα, να διαπραγματευτούν συμβάσεις για τον εκσυγχρονισμό της οργάνωσης της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων διευθετήσεων για ευέλικτη εργασία, με σκοπό να γίνουν οι επιχειρήσεις παραγωγικές και ανταγωνιστικές και να επιτευχθεί η απαραίτητη ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας».

Στο ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης η αναφορά είναι ως εξής: «Η παρούσα συμφωνία αφορά τις εργασιακές συνθήκες των εργαζομένων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, αναγνωρίζοντας ότι θέματα που αφορούν την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση υπάγονται στην αρμοδιότητα των κρατών - μελών. Σχετικά με αυτό οι κοινωνικοί εταίροι επισημαίνουν τη δήλωση για την απασχόληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δουβλίνου το 1996, η οποία τόνισε μεταξύ άλλων την ανάγκη να καταστούν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης πιο ευνοϊκά προς την απασχόληση, με την ανάπτυξη συστημάτων κοινωνικής προστασίας που θα μπορούν να προσαρμοστούν σε νέα πρότυπα εργασίας».

Διάταγμα πολιτικής ομηρίας και εμπαιγμού των συμβασιούχων

Δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) που αφορά σε «ρυθμίσεις για τους εργαζομένους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου».

Η κυβέρνηση με αυτό το ΠΔ συμμορφώνει τη χώρα μας με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης 99/70/ΕΚ28/6/1999 «σχετικά με τη συμφωνία πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου που συνάφτηκε με τη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (CES, UNICE και CEEP).

Πρόκειται για μια αντεργατική οδηγία που τη συνυπέγραψε και η γνωστή υποταγμένη στην Ευρωπαϊκή Ενωση Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (CES) και που και στη χώρα μας τη χαιρέτησαν οι άλλες συνδικαλιστικές δυνάμεις, και κύρια οι προσκείμενες στο ΣΥΝ.

Βασικός στόχος αυτής της οδηγίας είναι η νομιμοποίηση όλων των «σύγχρονων» εργασιακών σχέσεων, που αντιστοιχούν στις «σύγχρονες» εργασιακές ανάγκες - ευελιξίας, ελαστικότητας, μερικότητας κλπ - και οδηγούν στην υπερεκμετάλλευση του εργαζόμενου, προσπορίζοντας νέα κέρδη στο μεγάλο κεφάλαιο.

Στα πλαίσια, λοιπόν, αυτής της οδηγίας εφαρμόζεται -φραστικά μόνο- η αρχή της μη διάκρισης, όσον αφορά στους όρους εργασίας των εχόντων σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου με εκείνους που έχουν σχέση εργασίας αορίστου χρόνου. Και λέμε φραστικά, γιατί υπάρχουν τέτοιες και τόσες εξαιρέσεις, καθώς και υπερδικαιοδοσίες, στον εργοδότη που κάνουν γράμμα κενό τα περί ισότητας και μη διάκρισης.

Το άρθρο 4 του ΠΔ στην πρώτη παράγραφο αναφέρει μεν τα περί ισότητας των όρων εργασίας των συμβασιούχων ορισμένου χρόνου με τους «συγκρίσιμους εργαζόμενους αορίστου χρόνου», όπως τους χαρακτηρίζει, αλλά στις επόμενες δυο παραγράφους τα περί ισότητας πάνε περίπατο γιατί, όπως λέει, «κατ' εξαίρεση επιτρέπεται διαφορετική αντιμετώπιση, οσάκις συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι, οι οποίοι τη δικαιολογούν (τη διαφορετική αντιμετώπιση)». Αλλά και η προϋπηρεσία των παραπάνω δυο κατηγοριών των εργαζομένων μπορεί να είναι διαφορετική στην «περίπτωση κατά την οποία για αντικειμενικούς λόγους δικαιολογείται διαφορετική διάρκεια της περιόδου προϋπηρεσίας», όπως λέει το άρθρο.

Το πότε θα συντρέχουν δικαιολογητικοί λόγοι και το πότε θα συντρέχουν «αντικειμενικοί» λόγοι θα το καθορίζουν πάντα τα συμφέροντα του εργοδότη. Ετσι, οι εξαιρέσεις θα γίνονται κανόνας.

Με το άρθρο 5 του σχεδίου Π.Δ. θεσμοθετείται η απεριόριστη ανανέωση συμβάσεων ορισμένου χρόνου με το πρόσχημα της ύπαρξης πραγματικών λόγων ή λόγω της φύσης της απασχόλησης, που «δικαιολογούν» τέτοια εργασιακή σχέση. Στη βάση αυτή, αραδιάζει 11 περιπτώσεις που αναφέρονται σε «πραγματικούς» λόγους μεταξύ αυτών και το «είδος και τη δραστηριότητα του εργοδότη»!!! Και άλλες 12 που αναφέρονται στη φύση της απασχόλησης μεταξύ αυτών και τα οπτικοακουστικά επαγγέλματα κινηματογράφου, ραδιοφωνίας, τηλεόρασης κλπ.

Παρακάτω στο ίδιο άρθρο, απαγορεύεται η σύναψη συμβάσεων ή σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου για την αντικατάσταση απολυθέντων, μόνο όμως στην περίπτωση που έχουμε ομαδικές απολύσεις και μόνο για διάστημα 3 μηνών από την απόλυση. Στην περίπτωση που έχουμε μεμονωμένες ατομικές απολύσεις επιτρέπεται η σύναψη συμβάσεων ορισμένου χρόνου, και βέβαια όταν περάσει το τρίμηνο επιτρέπονται τέτοιες συμβάσεις, σε αντικατάσταση και ομαδικών απολύσεων.

Αλλά, σύμφωνα και με την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου, η μετατροπή των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου γίνεται άπιαστο όνειρο.

Μια τέτοια μετατροπή μπορεί να γίνει μόνο αν ο εργαζόμενος συμβασιούχος ορισμένου χρόνου ανανεώνοντας τις συμβάσεις, κλείσει 2ετία εργασίας στον ίδιο εργοδότη και αν μέσα σε αυτή τη 2ετία δεν υπερβεί τις τρεις ανανεώσεις των διαδοχικών συμβάσεων, και αν το χρονικό διάστημα ανάμεσα στις ανανεώσεις δεν υπερβεί τις 20 μέρες!!!

Με όλα αυτά μόνο θεωρητικά μπορεί να γίνει μετατροπή των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αορίστου.

Ετσι και με τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και με τη σύμπραξη της πεμπτοφαλαγγίτικης CES του ευρωενωσιακού συνδικαλιστικού κινήματος, η πολιτική ομηρία και η αβεβαιότητα για χιλιάδες εργαζόμενους γίνεται μόνιμο καθεστώς.

Ενόψει δε και των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να εκβιάσει ξανά συνειδήσεις, με τη συνευθύνη όλων αυτών των συνδικαλιστικών ηγεσιών των ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ και πρωταρχικά του ΣΥΝ, που χαιρέτισαν ανεπιφύλακτα την προαναφερόμενη ευρωενωσιακή οδηγία της εργασιακής υποταγής στις ορέξεις του κεφαλαίου.

Ομως, για την εργατική τάξη, το δικαίωμα στη σταθερή μόνιμη εργασία είναι αδιαπραγμάτευτο, και δεν επιτρέπεται να γίνεται αντικείμενο εκβιασμών και εξαγοράς συνειδήσεων. Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, με επικεφαλής το ΠΑΜΕ, μάχεται και θα συνεχίσει να μάχεται υψώνοντας μέτωπο με όλους τους εργαζόμενους για μόνιμη σταθερή εργασία για όλους με μείωση του εργάσιμου χρόνου σε ημερήσιο, συνεχές 7ωρο μέσα σε συνεχές εβδομαδιαίο 5ήμερο των 35 ωρών και με αύξηση του μηνιαίου μισθού στις 350.000 δρχ. Στην κατεύθυνση αυτή επιβάλλεται και η άμεση νομιμοποίηση των συμβασιούχων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

Τον αγώνα αυτό οι ταξικές δυνάμεις τον εντάσσουν σε συνολικό αγώνα που θα δημιουργεί τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη συνολική ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής του κεφαλαίου, που γεννά και εντείνει την εξαθλίωση και την καταρράκωση της αξιοπρέπειας του εργαζόμενου.

Ο αγώνας αυτός θα πρέπει να δίνεται σε όλα τα επίπεδα. Οι εργαζόμενοι και με την ψήφο τους τώρα στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές θα πρέπει να καταδικάσουν πολιτικά την κυβέρνηση και όλες τις άλλες ευρωενωσιακές πολιτικές δυνάμεις, που με παραλλαγές βέβαια προωθούν τις αντεργατικές επιλογές του κεφαλαίου.


Του Δημήτρη ΑΓΚΑΒΑΝΑΚΗ*
*Ο Δημήτρης Αγκαβανάκης είναι μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ