ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Το «ιρλανδικό θαύμα» και η πραγματικότητα

Παπαγεωργίου Βασίλης

Το «ιρλανδικό θαύμα», όπως αποκαλείται το μοντέλο ανάπτυξης της Ιρλανδίας τα τελευταία χρόνια, θεωρείται από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υπόδειγμα για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει, στο πλαίσιο πάντα του Συμφώνου Σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Την περασμένη Τετάρτη, ο πρωθυπουργός, Κ. Καραμανλής δήλωσε από το βήμα της ετήσιας γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ): «Οι Ιρλανδοί τόλμησαν και πέτυχαν. Η Ελλάδα θα τολμήσει και θα προχωρήσει».

Ποιο είναι, όμως, το «ιρλανδικό θαύμα»;

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των υποστηρικτών του «ιρλανδικού θαύματος» είναι η θεαματική αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, το οποίο από 84,1% του μέσου κοινοτικού όρου το 1994, εκτινάχτηκε στο 120,6% το 2003. Ποιος δε θα ζήλευε μια τέτοια εξέλιξη;

Ομως, όπως και το ψέμα, έτσι και το «θαύμα» έχει κοντά ποδάρια. Γιατί, πίσω από τη βιτρίνα μιας ανάπτυξης με ετήσιους ρυθμούς 11, 10 ή 8%, υπάρχει μια πραγματικότητα, πολύ σκληρή για εκατομμύρια εργαζόμενους Ιρλανδούς και τις οικογένειές τους.

Το 1987, όταν άρχισε το «θαύμα», η κυβέρνηση της Ιρλανδίας αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το όπλο της φορολογίας για να ξεπεράσει την οικονομική της καθυστέρηση. Προχώρησε, λοιπόν, σε δραματική μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών. Τη στιγμή που το μέσο ποσοστό φορολόγησης των κερδών στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι 33%, στην Ιρλανδία είναι μόλις 12,6%..!

Με ένα τέτοιο ποσοστό, το μεγάλο κεφάλαιο της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας βρήκαν στην Ιρλανδία έναν πραγματικό «φορολογικό παράδεισο». Ετσι, άρχισαν να συρρέουν οι επενδύσεις.

Για τη διασφάλιση της υψηλής κερδοφορίας του κεφαλαίου η ιρλανδική κυβέρνηση προχώρησε, παράλληλα, και σε μια μετωπική επίθεση κατά των εργασιακών δικαιωμάτων. Η Ιρλανδία, λοιπόν, είναι μια από τις τέσσερις χώρες - μέλη της ΕΕ, όπου δεν υπάρχει νόμος που καθορίζει και προστατεύει τις ελάχιστες αμοιβές ή το ωράριο εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις.

Ομως, όταν μειώνεται σε τέτοιο ποσοστό η φορολογία των επιχειρηματικών κερδών, η μαύρη τρύπα που δημιουργείται στα έσοδα του κράτους καλύπτεται με την εξίσου δραματική αύξηση της έμμεσης φορολογίας, η οποία πλήττει κυρίως τα χαμηλά εισοδήματα.

Απόδειξη αυτής της εξέλιξης έχουμε από τη συνεχή μείωση του μεριδίου της εργασίας στο συνολικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη δεκαετία του '80, το μερίδιο της εργασίας στο ΑΕΠ, ήταν 74% - 75%, σήμερα είναι 64% και παραμένει μειούμενο. Μάλιστα, η μείωση στην Ιρλανδία γίνεται με διπλάσια ταχύτητα από ό,τι στις άλλες χώρες - μέλη.

Στην άλλη όψη του «ιρλανδικού θαύματος» κρύβεται ένα υψηλότατο ποσοστό φτώχειας. Από τα στοιχεία του ΟΟΣΑ προκύπτει ότι η Ιρλανδία κατέχει μια από τις υψηλότερες θέσεις μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών, αφού το 20% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το 23% είναι οι «ουσιαστικά αναλφάβητοι»...

Υπόθεση «Alstom»

Με νέα κρατική παρέμβαση, τη δεύτερη μέσα σε δύο χρόνια, επιχειρείται η διάσωση της γαλλικής πολυεθνικής εταιρίας «Alstom». H εταιρία, με δραστηριότητες στις μεταφορές, την ενέργεια και τη ναυπηγοκατασκευή, είχε και πάλι διασωθεί από την πτώχευση πέρυσι το Σεπτέμβρη, αλλά πολύ γρήγορα κατέστη εμφανές ότι εκείνη η παρέμβαση από το κράτος δεν ήταν αρκετή.

H «υπόθεση Alstom» απασχολεί τα διεθνή μέσα ενημέρωσης όχι μόνο εξαιτίας του μεγέθους της, αλλά και γιατί στην περίπτωση αυτή έχουμε μια τυπική επανάκαμψη του κράτους στην επιχειρηματική δραστηριότητα, σε μια εποχή που ο κυρίαρχος φιλελευθερισμός απαιτεί την αποχή του κράτους από οποιαδήποτε δράση με την οποία θα νόθευε τον «ελεύθερο ανταγωνισμό».

Ομως, όταν πρόκειται για την προστασία του μεγάλου κεφαλαίου, οι απαγορεύσεις μπαίνουν στην άκρη και οι κρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις αναλαμβάνουν το έργο της διάσωσης. Αυτή τη φορά, μάλιστα, και με τη «βούλα» της Κομισιόν.

Τα δημοσιεύματα του γαλλικού Τύπου αναφέρουν ότι ο υπουργός Οικονομικών, Νικολά Σαρκοζί, ήρθε σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έδωσε τελικά την έγκρισή της για την εξής ρύθμιση: Η «Alstom» θα προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της κατά 2,5 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών θα αγοραστεί από το γαλλικό κράτος, το οποίο θα γίνει έτσι ο μεγαλύτερος μέτοχος και θα αναλάβει τη στήριξη του έργου της ανασυγκρότησης της εταιρίας.

Η μόνη ρήτρα που τίθεται από την Κομισιόν είναι η υποχρέωση της «Alstom» να βρει μέσα σε μια τετραετία ένα συνεταίρο, ο οποίος θα αγοράσει ένα μεγάλο μέρος των μετοχών.

ΙΑΠΩΝΙΑ. Το εμπορικό πλεόνασμα της Ιαπωνίας, σημείωσε άνοδο τον περασμένο Απρίλη, για ενδέκατο κατά σειρά μήνα, λόγω των ισχυρών εξαγωγών του Τόκιο κυρίως στα κράτη της περιοχής της Ασίας, εξαγωγές οι οποίες στηρίζουν σε σημαντικό βαθμό την ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας. Ειδικότερα, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, το ιαπωνικό εμπορικό πλεόνασμα αυξήθηκε το μήνα Απρίλη, κατά 30,3% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι και έφθασε τα 1,0791 τρισεκατομμύρια γιεν (9,65 δισεκατομμύρια δολάρια).

«PARMALAT». H εισαγγελική αρχή του Μιλάνου διέταξε την παραπομπή σε δίκη του ιδρυτή του ομίλου «Parmalat», 28 διοικητικών στελεχών της εν λόγω επιχείρησης και τριών χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, για τη συμμετοχή τους σε λογιστικό σκάνδαλο πολλών δισ. ευρώ. Οπως αποκάλυψε δικαστική πηγή, επικεφαλής του καταλόγου των κατηγορουμένων είναι ο Καλίστο Τάντζι, ιδρυτής του ομίλου «Parmalat», της μεγαλύτερης επιχείρησης τροφίμων στην Ιταλία, η οποία κατέρρευσε τον περασμένο Δεκέμβρη υπό το βάρος των χρεών της.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ. Πτώση για τρίτο κατά σειρά μήνα σημείωσε το Μάη η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στη Γερμανία, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των 28 τελευταίων μηνών. Ειδικότερα, σύμφωνα με το ινστιτούτο οικονομικών ερευνών «Ifo», που εδρεύει στο Μόναχο, ο δείκτης της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης μειώθηκε το μήνα Μάη στους 96,1 βαθμούς, από τους 96,3 βαθμούς, στους οποίους βρισκόταν τον Απρίλη.