Διήμερες επαφές στο Βιετνάμ ξεκίνησε χτες ο Πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ. Η επίσκεψη συμπίπτει με τη συμπλήρωση 15 χρόνων από την υπογραφή της «Ολοκληρωμένης Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης» Κίνας - Βιετνάμ το 2008, σε μια περίοδο που και οι ΗΠΑ αναπτύσσουν «στρατηγική συνεργασία» με το Βιετνάμ και επιδιώκουν μέσα από αυτήν να ενισχύσουν παραπέρα τις θέσεις τους στην περιοχή.

Καθόλου τυχαία, σε ένα τέτοιο φόντο, αρθρογραφώντας στη βιετναμέζικη κυβερνητική εφημερίδα «Nhan Dan», ο Κινέζος Πρόεδρος τόνισε ότι «το μέλλον της Ασίας δεν είναι στα χέρια κανενός άλλου παρά μόνο των Ασιατών».

Αναφερόμενος στις διμερείς διαφορές (για συνοριακά ζητήματα στη Νότια Κινεζική Θάλασσα κ.ά.), ο Σι σημείωσε ότι «και οι δύο πλευρές πρέπει να ενεργήσουν βάσει της κοινής κατανόησης που επιτεύχθηκε από τους ηγέτες των δύο κομμάτων και χωρών μας, να διαχειριστούν σωστά τις διαφορές σε θαλάσσια ζητήματα και να αναζητήσουν από κοινού αμοιβαία αποδεκτές λύσεις».

Ο Σι ξεκίνησε χτες τις επαφές του συναντώντας τον ΓΓ του κυβερνώντος κόμματος του Βιετνάμ, Nguyen Phu Trong, με τις δύο πλευρές να υπογραμμίζουν τη σημασία της «στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών». Σύμφωνα με τη «Nhan Dan», μετά τις επαφές των δύο ηγετών, υπογράφηκαν 36 διμερείς συμφωνίες σε πολλούς τομείς. Τις προηγούμενες μέρες ΜΜΕ και των δύο χωρών μετέδωσαν ότι οι συμφωνίες αυτές θα αφορούσαν Αμυνα, επικοινωνίες, εμπόριο, ψηφιακή οικονομία, εξαγωγές γεωργίας, «πράσινη ανάπτυξη», θαλάσσια συνεργασία κ.λπ.

Προχτές, κατά την ενημέρωση συντακτών στο κινεζικό ΥΠΕΞ, η εκπρόσωπος, Μάο Νινγκ, είπε ότι «Κίνα και Βιετνάμ απολαμβάνουν μια μακροχρόνια φιλία και εμβάθυνση στην πρακτική συνεργασία. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Βιετνάμ και το Βιετνάμ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας στην ASEAN και ο τέταρτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος στον κόσμο».

Μεταξύ άλλων ξεχώρισε τα σχέδια επέκτασης της σιδηροδρομικής σύνδεσης στο χερσαίο τμήμα της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπου «απλώνεται» μεγάλο μέρος των λεγόμενων κινεζικών «Δρόμων του Μεταξιού».

Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις και του Κινέζου πρέσβη στο Ανόι, η Κίνα είναι έτοιμη να προσφέρει επιχορηγήσεις στο Βιετνάμ για την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής σύνδεσης από Γκουανγκσί προς Ανόι. Οι δύο πλευρές έχουν ήδη συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, για τη Γραμμή «2» του «ελαφρού» σιδηροδρόμου του Ανόι, την οποία κατασκεύασαν κινεζικές επιχειρήσεις.

Στο μεταξύ, την τεταμένη ατμόσφαιρα στη Νότια Κινεζική Θάλασσα ανέδειξαν και τα νέα «περιστατικά» που σημειώθηκαν το Σαββατοκύριακο ανάμεσα σε Κίνα και Φιλιππίνες, με τις δύο πλευρές να ανταλλάσσουν κατηγορίες για παραβίαση χωρικών υδάτων.

Η Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Μανίλα, Μαρικέι Κάρλσον, κατηγόρησε την Κίνα για «επιθετικές, παράνομες ενέργειες», υποστηρίζοντας ότι «αυτή η συμπεριφορά παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και θέτει σε κίνδυνο ζωές». Κατέληξε ότι «συμπαραστεκόμαστε στους Φιλιππινέζους φίλους, εταίρους, συμμάχους μας για την υποστήριξη ενός ελεύθερου και ανοιχτού Ινδο-Ειρηνικού».

Σχολιάζοντας την αντίδραση της Ουάσιγκτον, η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, δήλωσε ότι «οι θαλάσσιες διαμάχες μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων είναι ζητήματα μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων. Οποιοσδήποτε τρίτος δεν είναι σε θέση να παρέμβει στα ζητήματα. Από τη μια πλευρά, οι ΗΠΑ, από εγωιστικούς γεωπολιτικούς υπολογισμούς, εδώ και αρκετό καιρό ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν την παραβίαση και την πρόκληση των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Ωστόσο, από την άλλη, οι ΗΠΑ πυροδοτούν διαφωνίες, παραποιούν γεγονότα, πυροδοτούν αντιπαραθέσεις και υπονομεύουν την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Η Κίνα θα συνεχίσει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα σύμφωνα με τους εσωτερικούς και διεθνείς νόμους για να διαφυλάξει σθεναρά την εδαφική κυριαρχία και τα θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντά της».

Για «ιστορική» απόφαση και «μαρτυρία της κοινής μας αποφασιστικότητας να οικοδομήσουμε μια πιο ισχυρή και ενωμένη Ινδία» έκανε λόγο ο Ινδός πρωθυπουργός, Ν. Μόντι, σχολιάζοντας τη δικαστική επικύρωση της απόφασης με την οποία η κυβέρνησή του το 2019 είχε αναστείλει το καθεστώς αυτονομίας της πολιτείας Τζαμού - Κασμίρ, χαρακτηρίζοντάς την «περιοχή ομοσπονδιακά ελεγχόμενη».

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας αποφάσισε ότι η κατάργηση της αυτονομίας αποτελεί «την ολοκλήρωση της διαδικασίας ενσωμάτωσης και, ως τέτοια, μια νόμιμη άσκηση εξουσίας», ενώ όρισε ότι πρέπει μέχρι τις 30/9/2024 να γίνουν εκλογές ώστε έτσι να εξισωθεί με τα υπόλοιπα ινδικά κρατίδια.

Στον πληθυσμό της περιοχής πλειοψηφούν οι μουσουλμάνοι (και όχι οι ινδουιστές όπως στην υπόλοιπη χώρα), ενώ αποτελεί πεδίο διαμάχης μεταξύ Πακιστάν - Ινδίας εδώ και δεκαετίες, από την ανεξαρτητοποίησή τους από τη Βρετανία.

Η κυβέρνηση Μόντι είχε υποστηρίξει την αναστολή της αυτονομίας της περιοχής στο όνομα της αντιμετώπισης «τρομοκρατικής» και αποσχιστικής δράσης, κατηγορώντας το Πακιστάν ότι χρησιμοποιούσε το καθεστώς αυτονομίας «ως όπλο για να υποκινεί τους κατοίκους της περιοχής ενάντια στην Ινδία».

Από τη μεριά του, το Πακιστάν είχε αντιδράσει κατηγορώντας την Ινδία για πολιτική «προσάρτησης του Κασμίρ» και διαμηνύοντας ότι θα στηρίξει «την αντίσταση του λαού του Κασμίρ», ενώ οι διπλωματικές σχέσεις των δύο κρατών είχαν υποβαθμιστεί, αφού το Ισλαμαμπάντ ζήτησε από τον Ινδό πρέσβη να επιστρέψει στη χώρα του και ανακάλεσε τον δικό του πρέσβη στο Νέο Δελχί. Ανώτατα στελέχη των πακιστανικών Ενόπλων Δυνάμεων διαμήνυαν στους κατοίκους του Κασμίρ πως «είναι θλιβερό το ότι ο αγώνας σας για ανεξαρτησία εμφανίστηκε ως τρομοκρατία» και πως «το Κασμίρ αποτελεί για μας τη βασική αρτηρία και θα φτάσουμε όπου χρειαστεί για να το υπερασπιστούμε».

Μετά και τη νέα εξέλιξη, ο υπηρεσιακός ΥΠΕΞ του Πακιστάν, Τζαλίλ Αμπάς Τζιλάνι, κατηγόρησε την Ινδία για «μονομερείς και παράνομες ενέργειες» και υποστήριξε ότι «η δικαστική έγκριση από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας δεν έχει νομική αξία», καταλήγοντας ότι «οι κάτοικοι του Κασμίρ έχουν αναφαίρετο δικαίωμα στην αυτοδιάθεση σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

Στην απόφαση του δικαστηρίου αντέδρασαν και πολιτικά κόμματα που δραστηριοποιούνται στο Κασμίρ και όλα τα προηγούμενα χρόνια συμμετείχαν στην τοπική κυβέρνηση. Ο αντιπρόεδρος του κόμματος «Εθνικής Διάσκεψης Τζαμού - Κασμίρ», Ομάρ Αμπντουλάχ, δήλωσε «απογοητευμένος αλλά όχι αποκαρδιωμένος», προσθέτοντας ότι «ο αγώνας θα συνεχιστεί». Ο δε πρόεδρος του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος Τζαμού και Κασμίρ, Mehbooba Mufti, πρώην επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης, είπε ότι «οι άνθρωποι του Τζαμού - Κασμίρ δεν πρόκειται να χάσουν την ελπίδα τους ή να τα παρατήσουν. Ο αγώνας μας για τιμή και αξιοπρέπεια θα συνεχιστεί».

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, δήλωσε ότι «το ζήτημα του Κασμίρ, που έχει μείνει από το παρελθόν, πρέπει να επιλυθεί ειρηνικά και κατάλληλα σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τη σχετική διμερή συμφωνία».

• Τουλάχιστον 24 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο βορειοδυτικό Πακιστάν σε επίθεση αυτοκτονίας σε κτίριο του στρατού, για την οποία ανέλαβε την ευθύνη οργάνωση που συνδέεται με τους Πακιστανούς Ταλιμπάν. Ενοπλοι εισέβαλαν με φορτηγό γεμάτο εκρηκτικά και άλλοι επιτέθηκαν με όπλα, σε αστυνομικό τμήμα που χρησιμοποιείται ως βάση του στρατού, στην περιοχή Ντέρα Ισμαήλ Χαν, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν.