Νέα μαζική διαδήλωση από χιλιάδες υποστηριχτές της στρατιωτικής κυβέρνησης στον Νίγηρα, με συνθήματα κατά της παρουσίας του γαλλικού στρατού στη χώρα, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στην πρωτεύουσα, Νιαμέι, με φόντο τις νέες δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν, ότι υποστηρίζει τις αποφάσεις της «Οικονομικής Κοινότητας Δυτικής Αφρικής» (ECOWAS), τόσο για διπλωματική όσο και για στρατιωτική δράση, στο όνομα της αποκατάστασης του ανατραπέντος Προέδρου, Μ. Μπαζούμ.

Ο πρωθυπουργός της στρατιωτικής κυβέρνησης, Αλί Μαχαμάν Λαμίν Ζέιν, δήλωσε χτες ότι είναι σε εξέλιξη «συνομιλίες» ώστε οι γαλλικές δυνάμεις που εδρεύουν στη χώρα - περίπου 1.500 στρατιώτες - να αποσυρθούν «γρήγορα», υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνησή του κατήγγειλε τις στρατιωτικές συμφωνίες με το Παρίσι και οι γαλλικές δυνάμεις βρίσκονται «παράνομα» στη χώρα.

Ο ίδιος πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «μας ενδιαφέρει, εάν είναι δυνατόν, να διατηρήσουμε μια συνεργασία με μια χώρα με την οποία μοιραζόμαστε τόσο πολλά πράγματα».

Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη βδομάδα, μετά από σχετικό τελεσίγραφο, η στρατιωτική κυβέρνηση του Νίγηρα ήρε τη διπλωματική ασυλία του Γάλλου πρέσβη και έδωσε εντολή στην αστυνομία να τον απελάσει. Σύμφωνα ωστόσο με το αραβικό δίκτυο «Αλ Τζαζίρα», ο Γάλλος πρέσβης μέχρι και τουλάχιστον χτες το απόγευμα παρέμενε στη Νιαμέι.

Χτες, πάντως, η στρατιωτική ηγεσία του Νίγηρα άνοιξε τον εναέριο χώρο της χώρας σε όλες τις εμπορικές πτήσεις. Το κλείσιμο του εναέριου χώρου στις 6 Αυγούστου είχε αναγκάσει την «Air France» και άλλους ευρωπαϊκούς αερομεταφορείς να αναστείλουν ορισμένες πτήσεις και να κάνουν μεγαλύτερες διαδρομές στην αφρικανική ήπειρο.

Το Παρίσι, από την πλευρά του, με φόντο τα ισχυρά γαλλικά μονοπωλιακά συμφέροντα στον Νίγηρα (όπως τα ορυχεία ουρανίου της χώρας που τροφοδοτούν σημαντικά τα γαλλικά πυρηνικά εργοστάσια και το γαλλικό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων), επαναλαμβάνει ότι δεν αναγνωρίζει τους πραξικοπηματίες και τις αποφάσεις τους.

Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι η Γαλλία αναγκάστηκε να αποχωρήσει από βάσεις που διατηρούσε στο Μάλι και στην Μπουρκίνα Φάσο, έπειτα από διαδοχικά πραξικοπήματα και σε αυτές τις δυτικοαφρικανικές χώρες.

Χτες, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, κάλεσε όλες τις χώρες της περιοχής «να υιοθετήσουν μία υπεύθυνη πολιτική». Διευκρίνισε δε ότι η γαλλική κυβέρνηση «υποστηρίζει τη διπλωματική δράση της ECOWAS και εάν αποφασιστεί και την απόφαση για στρατιωτική δράση» (η ECOWAS απειλεί με στρατιωτική επέμβαση και έχει ήδη προχωρήσει σχετικές προεργασίες).

Στην Γκαμπόν, ο στρατηγός Μπρις Ολιγκί Γκεμά (ή Νγκουέμα), επικεφαλής του πραξικοπήματος που ανέτρεψε την περασμένη βδομάδα τον ξάδελφό του, Πρόεδρο, Αλί Μπονγκό, ορκίστηκε χτες «μεταβατικός Πρόεδρος» της χώρας.

Στην ομιλία του μετά την ορκωμοσία, υποσχέθηκε να «παραδώσει την εξουσία στους πολίτες» με «ελεύθερες, διαφανείς και αξιόπιστες εκλογές» μετά το πέρας της «μεταβατικής περιόδου», χωρίς να διευκρινίσει τη διάρκειά της.

Ανέφερε ότι προηγουμένως θα συνταχθεί νέο Σύνταγμα, το οποίο θα υιοθετηθεί με δημοψήφισμα. Διαβεβαίωσε δε πως θα δώσει αμνηστία στους πολιτικούς κρατούμενους και θα διευκολύνει την επιστροφή όσων είναι εξόριστοι.

Υποστήριξε ότι οι στρατιωτικοί έδρασαν στις 30 Αυγούστου, ανατρέποντας τον Αλί Μπονγκό για να αποφευχθεί μια αιματοχυσία.

Στο μεταξύ, χτες, η Οικονομική Κοινότητα Χωρών Κεντρικής Αφρικής (ECCAS) καταδίκασε το πραξικόπημα στην Γκαμπόν και ζήτησε την άμεση αποκατάσταση της «νομιμότητας». Στη συνέχεια πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση για να εξετάσει τα τελευταία δεδομένα.

Εντονη διπλωματική κινητικότητα με επίκεντρο τη Συρία καταγράφεται τα τελευταία 24ωρα, στο φόντο των αιματηρών συγκρούσεων που ξέσπασαν στο Ντέιρ Εζόρ τις προηγούμενες μέρες, με πάνω από 50 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες, ανάμεσα σε ένοπλες δυνάμεις Κούρδων και Αράβων, μετά τη σύλληψη Αραβα διοικητή «Στρατιωτικού Συμβουλίου» για εμπλοκή σε εκβιασμούς και λαθρεμπόριο ναρκωτικών.

Σύμφωνα με το κουρδικό «deirezzor24.net», την Κυριακή βρέθηκαν στη βορειοανατολική Συρία ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ιθαν Γκόλντριτς, και ο διοικητής της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης επέμβασης στην περιοχή, συνταγματάρχης Τζο Βάουελ, οι οποίοι συναντήθηκαν με εκπροσώπους των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF), του «Συριακού Δημοκρατικού Συμβουλίου» και φυλάρχων της περιοχής Ντέιρ Εζόρ.

Σύμφωνα με ανακοίνωση Αμερικανών διπλωματών, στη συνάντηση συμφωνήθηκε η «σημασία» αντιμετώπισης των ανησυχιών του τοπικού πληθυσμού στο Ντέιρ Εζόρ και των «κινδύνων ανάμειξης στοιχείων εκτός της περιοχής» στη συγκεκριμένη συριακή επαρχία, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με το Ιράκ. Αναφέρθηκε επίσης «η ανάγκη αποφυγής θανάτων αμάχων και άλλων πληγμάτων σε βάρος τους και αποκλιμάκωσης της βίας». Ακολούθησε ανακοίνωση του λεγόμενου «Διεθνούς Συνασπισμού» των ΗΠΑ κατά του «Ισλαμικού Κράτους» για την ανάγκη τερματισμού των συγκρούσεων στο Ντέιρ Εζόρ και στήριξης των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων».

Την ίδια μέρα, ο συριακός στρατός ανακοίνωσε ότι απώθησε χωρίς απώλειες δύο επιθέσεις τζιχαντιστών από Ιντλίμπ. Στο Χαλέπι απέκρουσε επίσης επιθέσεις με όλμους από ενόπλους των ισλαμιστικών οργανώσεων «Jabhat al Nusra» και «Turkestan Islamic Party».

Το αντικυβερνητικό Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε ότι προχτές σκοτώθηκαν τουλάχιστον 23 άνθρωποι στη βορειοανατολική Συρία όταν ένοπλοι μισθοφόροι που στηρίζονται από την Τουρκία επιχείρησαν να διεισδύσουν στην περιοχή και συγκρούστηκαν με τον τακτικό συριακό στρατό. Από τις μάχες, στην επαρχία Χασάκε, σκοτώθηκαν 18 μισθοφόροι και 5 Σύροι στρατιώτες. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, το επεισόδιο σημειώθηκε στην περιοχή Ταλ Ταμρ, που ελέγχεται από τους Κούρδους.

Σε ένα τέτοιο φόντο, χτες, στη Δαμασκό, ο Σύρος ΥΠΕΞ, Φ. Μικντάντ, συνάντησε τον πρέσβη της Ρωσίας στην Ολλανδία και εκπρόσωπο της χώρας στην εκεί έδρα του διεθνούς Οργανισμού Απαγόρευσης Χημικών Οπλων (OPCW), Αλ. Σούλγκιν. Ο Μικντάντ κατηγόρησε τις ΗΠΑ και άλλες «δυτικές» χώρες πως εκτοξεύουν αβάσιμες κατηγορίες κατά της Συρίας και της Ρωσίας στον OPCW, ενώ προβαίνουν σε «εχθρικές» ενέργειες κατά ανεξάρτητων χωρών που στέκονται εμπόδιο «σε σχέδια και προβοκάτσιες». Ο Σούλγκιν, από τη μεριά του, εξήρε την τήρηση των δεσμεύσεων που ανέλαβε η Συρία μετά την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της την περασμένη δεκαετία «παρά τον πόλεμο από συμμορίες τρομοκρατών».

Αφορμή για τη συνάντηση των δύο διπλωματών δημιούργησε η ανακοίνωση διπλωματών ΗΠΑ και ΕΕ την περασμένη βδομάδα, που «θυμήθηκαν» μια επίθεση προ δεκαετίας στη Συρία με χημικά όπλα. ΗΠΑ και αξιωματούχοι χωρών της ΕΕ επέρριψαν ευθύνες στον συριακό στρατό, κάτι που ο τελευταίος διαψεύδει, θεωρώντας υπεύθυνους τζιχαντιστές και μέλη της ΜΚΟ «Λευκά Κράνη» που κατά καιρούς έστηνε προβοκάτσιες σε βάρος αμάχων με χημικά όπλα και βομβαρδισμούς.

Την Κυριακή, στο μεταξύ, μετέβη για πρώτη φορά στην Τεχεράνη, μετά την ανάληψη των νέων καθηκόντων του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Χ. Φιντάν, και συναντήθηκε με τον Ιρανό ομόλογό του, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν, συζητώντας για τις διμερείς και περιφερειακές σχέσεις και εξελίξεις, αλλά και την κατάσταση στη Συρία, στο Παλαιστινιακό, στη Λιβύη, στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Ο Ιρανός ΥΠΕΞ ζήτησε τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Επισήμανε δε πως η χώρα του είναι αντίθετη «με γεωπολιτικές αλλαγές στην περιοχή».

Ο Τούρκος υπουργός επιβεβαίωσε ότι συζήτησαν τη μακρά διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Αγκυρας - Δαμασκού (που ξεκίνησε στις 28/12/2022 με τη συνάντηση των υπουργών Αμυνας και των επικεφαλής μυστικών υπηρεσιών Ρωσίας, Ιράν, Συρίας και Τουρκίας στη Μόσχα). Οπως είπε, «υπάρχουν πράγματα απαράδεκτα για κάθε πλευρά. Η συζήτηση συνεχίζεται».

Επισήμανε ακόμα ότι η Τουρκία ζητά από τη Συρία «αξιόπιστα και συγκεκριμένα βήματα για την εξασφάλιση του ασφαλούς επαναπατρισμού Σύρων προσφύγων από την Τουρκία», ενώ κάλεσε την κυβέρνηση Ασαντ να συνεργαστεί με την Τουρκία «στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας ειδικά απέναντι στο ΡΚΚ».

Τεταμένη παραμένει η κατάσταση στο Κιρκούκ του βόρειου Ιράκ, μετά τις συγκρούσεις του Σαββάτου ανάμεσα σε Αραβες, Τουρκμένους και Κούρδους διαδηλωτές, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 4 ατόμων (όλοι Κούρδοι) και τον τραυματισμό τουλάχιστον άλλων 15.

Εκπρόσωπος της διεύθυνσης αστυνομίας του Κιρκούκ δήλωσε ότι την Κυριακή έγινε άρση της προσωρινής απαγόρευσης κυκλοφορίας, καθώς επίσης ότι παραμένουν δυνάμεις ασφαλείας σε περιπολία, για την αποφυγή νέων συγκρούσεων.

Κούρδοι της πλούσιας σε πετρέλαιο επαρχίας Κιρκούκ ερίζουν κατά διαστήματα με την κεντρική κυβέρνηση για τον έλεγχο της επαρχίας, την οποία κατέλαβαν Κούρδοι Πεσμεργκά από το «Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν» το 2014, κατά τον διωγμό τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους», διατηρώντας τον έλεγχό της μέχρι το 2017. Τη χρονιά εκείνη διεξήχθη αποτυχημένο κουρδικό δημοψήφισμα για τη μελλοντική ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, που προκάλεσε συγκρούσεις Κούρδων ενόπλων και στρατιωτών του Ιράκ, κατά τις οποίες οι τελευταίοι επικράτησαν, ανακτώντας τον έλεγχο της επαρχίας για λογαριασμό της ιρακινής κεντρικής κυβέρνησης.

Στις κατά καιρούς εντάσεις στο Κιρκούκ συμμετέχει με διάφορους τρόπους και η Τουρκία, που διεκδικεί «δικαιώματα» μέσω της μειονότητας των Τουρκμένων.

Οι τελευταίες συγκρούσεις ξεκίνησαν με τον αποκλεισμό κεντρικού αυτοκινητόδρομου που συνδέει το Κιρκούκ με την πρωτεύουσα του αυτόνομου Κουρδιστάν, Ερμπίλ. Η εξέλιξη προκάλεσε την αντίδραση των Κούρδων και του βετεράνου ηγέτη τους, Μασούντ Μπαρζανί, ο οποίος δήλωσε ότι το μπλόκο δημιουργεί «τεταμένη και επικίνδυνη κατάσταση» για τους κατοίκους του Κουρδιστάν. Αποδοκίμασε δε εμμέσως τον στρατό, επειδή επέτρεψε «το χάος και την παράνομη συμπεριφορά με το κλείσιμο του δρόμου» και την άσκηση βίας «κατά της κουρδικής νεολαίας και διαδηλωτών».

Ο γιος του και πρωθυπουργός του Κουρδιστάν, Μασρούρ Μπαρζανί, ζήτησε από την κεντρική ιρακινή κυβέρνηση στη Βαγδάτη να πάρει μέτρα για να ελέγξει την κατάσταση, καλώντας τους Κούρδους του Κιρκούκ «να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και αποχή» από τη βία.

Αποτροπιασμό προκαλεί ακόμη μια δολοφονία Αφροαμερικανίδας από αστυνομικά πυρά στις ΗΠΑ.

Μία 29χρονη έγκυος έπεσε νεκρή ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητό της στο Οχάιο, έπειτα από πυροβολισμό αστυνομικού, που της έκανε έλεγχο στο πάρκινγκ ενός παντοπωλείου, όταν εκείνη αρνήθηκε να βγει από το όχημά της.

Η αστυνομία επικαλέστηκε ειδοποίηση από υπάλληλο του παντοπωλείου ότι... μια γυναίκα που είχε κλέψει μπουκάλια αλκοόλ βρισκόταν σε σταθμευμένο αυτοκίνητο.

Υλικό από τις κάμερες της αστυνομίας που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα δείχνει τον αστυνομικό να πυροβολεί την έγκυο μέσα από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου της, ενώ διαψεύδει και τον ισχυρισμό ότι η 29χρονη επιτέθηκε με το όχημά της σε αστυνομικούς.