Σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν την προηγούμενη βδομάδα στη Νέα Υόρκη (κατόπιν εντονότατων πιέσεων της αμερικανικής και ελληνικής κυβέρνησης προς την ελληνοκυπριακή πλευρά) από αύριο μέχρι τις 22 Μάρτη ξεκινούν στη Λευκωσία οι συζητήσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Τέσσερις τεχνικές επιτροπές θα λειτουργούν ταυτόχρονα και καθημερινά, με στόχο τη συμπλήρωση των κενών του «σχεδίου». Οπως μετέδωσε ο παράνομος ραδιοσταθμός «Μπαϊράκι», ο πρόεδρος Τάσος Παπαδόπουλος και ο κατοχικός ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς θα συναντώνται τρεις φορές τη βδομάδα.

Στη συνέχεια, οι συζητήσεις θα συνεχιστούν με τη συμμετοχή Ελλάδας και Τουρκίας μέχρι τις 29 Μάρτη. Οποια ζητήματα δεν κλείσουν με τις διμερείς συνομιλίες και την τετραμερή διάσκεψη θα «επιλυθούν» με την επιδιαιτησία του Ανάν. Θα συμπληρώσει μόνος του (;) τα όποια «κενά» της συμφωνίας. Σε όλη τη διαδικασία η ΕΕ θα παίξει συμβουλευτικό ρόλο σε θέματα τεχνικά. Δηλαδή κατά πόσον οι ρυθμίσεις της συμφωνίας επίλυσης συνάδουν με το λεγόμενο κοινοτικό κεκτημένο.

Στην Κύπρο βρίσκεται ήδη ο Ειδικός Σύμβουλος του Ανάν για το Κυπριακό, Αλβαρο Ντε Σότο (θα κατευθύνει τις συνομιλίες) πλαισιωμένος από εμπειρογνώμονες. Φρόντισε χτες να πιέσει - εμμέσως πλην σαφώς - και τις δύο πλευρές να αποδεχτούν τη μεθοδευόμενη αμερικανόπνευστη συμφωνία, προειδοποιώντας ότι αν κάποιος την απορρίψει (στην προβλεπόμενη διαδικασία των δημοψηφισμάτων επί του τελικού σχεδίου συμφωνίας), κάτι τέτοιο θα «προκαλούσε βαθιά έκπληξη και θα ήταν τραγικό». Συμπλήρωσε ότι τα Ηνωμένα Εθνη δε διαθέτουν κάποιο «σχέδιο Β» ή εναλλακτικά σενάρια για την άρση του αδιεξόδου και ζήτησε τη συμβολή των ηγεσιών των δύο πλευρών.

Σήμερα ο Ντε Σότο θα έχει χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο (στις 11.30 π.μ.) και τον Ραούφ Ντενκτάς (στις 16.00). Στις συναντήσεις θα καθοριστούν το ακριβές χρονοδιάγραμμα και η διαδικασία των συνομιλιών.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν γνωστοποίησε ότι η τουρκική πλευρά εξετάζει αυτή την περίοδο κατά πόσον το ψευδοκράτος θα μπορέσει να προσλάβει ταυτότητα ιδρυτικού κρατιδίου στην Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία και υπέδειξε ότι τα δυο μέρη θα πρέπει να αντιπροσωπεύονται ισότιμα σε αυτήν.

Ο «υπουργός» Εξωτερικών του ψευδοκράτους, υιός Ντενκτάς, Σερντάρ, δήλωσε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θα επιμείνει για την αποδοχή της ισότιμης κυριαρχίας των δύο λαών της νήσου, όπως είπε, την ενίσχυση της διζωνικότητας, καθώς και τη συνέχιση των εγγυήσεων της Τουρκίας και μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κύπρος Χρυσοστομίδης, χαρακτήρισε απαράδεκτες και αντίθετες με τα όσα συμφωνήθηκαν στη Νέα Υόρκη, την επιμονή του Ραούφ Ντενκτάς για κυριαρχία, αλλά και τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν για δημιουργία κράτους με τη συμμετοχή δύο κυρίαρχων κρατιδίων. Πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται να θυσιαστεί η ουσία του Κυπριακού χάριν της διαδικασίας. Η κυβέρνηση, είπε ο Χρυσοστομίδης, θα επιμένει στα συμφέροντα του κυπριακού λαού και δε θα θυσιάσει τίποτε χάριν σκοπιμοτήτων ή πιέσεων. Επίσης τόνισε ότι θα γίνει σκληρή διαπραγμάτευση με στόχο τη βελτίωση του «σχεδίου Ανάν» ώστε η λύση να είναι λειτουργική και βιώσιμη.

Υπέρ της προωθούμενης «επίλυσης» τάσσεται φυσικά και η ΕΕ. Εχει δε έτοιμο και το «καρότο» για όσους αντιτίθενται, διακρίνοντας άσχημες προοπτικές για το μέλλον. Με δηλώσεις στην κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος» ο Ζαν Κριστόφ Φιλορί, εκπρόσωπος Τύπου του Ευρωπαίου επιτρόπου αρμόδιου για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Γκίντερ Φερχόιγκεν, υπογράμμισε ότι η ΕΕ είναι διατεθειμένη να ενισχύσει οικονομικά τη λύση του κυπριακού προβλήματος με ένα επιπρόσθετο κονδύλι. Ηδη 300 εκατ. ευρώ έχουν περιληφθεί στον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2004 προς το σκοπό αυτό και αναμένεται να αποδεσμευτεί «αμέσως μόλις οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμφωνία». Πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει «υποσχεθεί να οργανώσει ένα διεθνές συνέδριο δωρητών, με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης».

Ο ίδιος ο Φερχόιγκεν χαρακτήρισε το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων «ιδιαίτερα σφιχτό». Μεταβαίνει σήμερα στην Κύπρο για να ενθαρρύνει τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία το συντομότερο δυνατό, διαβεβαιώνοντας για την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσπάθεια ένταξης στην ΕΕ, την 1η Μάη, μιας επανενωμένης νήσου. Συμπλήρωσε ότι η επίλυση του Κυπριακού αποτελεί θέμα ύψιστης προτεραιότητας για την ΕΕ.

Αναφορικά με την εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες επίλυσης, ο Φερχόιγκεν είπε ότι η ΕΕ είναι επαρκώς παρούσα στη διαδικασία με νομικούς εμπειρογνώμονες προκειμένου να υποστηρίξει τα Ηνωμένα Εθνη για τη συμβατότητα της λύσης με το κοινοτικό κεκτημένο. Ομως διευκρίνισε ότι ο ρόλος αυτός δεν είναι απαραίτητο να έχει θεσμικό χαρακτήρα, καθώς οι προσπάθειες επίλυσης τελούν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Ετσι πάνε περίπατο οι δήθεν διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι ο ρόλος της ΕΕ θα είναι «ουσιαστικός» και όχι απλά «τεχνικός», βοηθητικός και δευτερεύων, όπως λεγόταν από την προηγούμενη βδομάδα ακόμα, στις διαπραγματεύσεις στη Νέα Υόρκη.

Φυσικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου (επισκέφθηκε χτες τη νήσο) φρόντισε να εμφανιστεί αισιόδοξος ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό μπορεί να έχουν θετική εξέλιξη. Παραδέχτηκε ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι σκληρές, αλλά έσπευσε να ρίξει στάχτη στα μάτια των δικαίως ανησυχούντων υποστηρίζοντας ότι με τη συμμετοχή και της ΕΕ μπορεί να υπάρξουν θετικές εξελίξεις.

Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Αντρος Κυπριανού, έκανε την εξής δήλωση για τις εργασίες της χτεσινής Ολομέλειας της ΚΕ του ΑΚΕΛ:

«Η Ολομέλεια της ΚΕ συνήλθε και συζήτησε τις εξελίξεις στη Νέα Υόρκη, αφού ενημερώθηκε βέβαια για τους χειρισμούς και όλα τα διαδραματισθέντα εκεί κατά την τελευταία βδομάδα.

Η Ολομέλεια της ΚΕ αποφάσισε να προσφέρει την αμέριστη στήριξή της στους χειρισμούς που έκαμε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η πολιτική ηγεσία που συμμετείχε στην ελληνοκυπριακή αντιπροσωπεία στη Ν. Υόρκη, θεωρώντας ότι έγιναν πολύ σωστοί χειρισμοί, οι οποίοι κατάφεραν να προωθήσουν θέσεις που θεωρούνται σημαντικές για τη δική μας πλευρά.

Ταυτόχρονα η ΚΕ χαιρετίζει τη σύμπνοια, την ομοψυχία και τη συλλογικότητα που επικράτησαν τόσο στη Ν. Υόρκη αλλά και εδώ στην Κύπρο τις κρίσιμες και καθοριστικές εκείνες μέρες που διεξάγονταν οι συνομιλίες.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτή η σύμπνοια και η ομοψυχία, η ενότητα και η συλλογικότητα θα συνεχιστούν και στα κρίσιμα καθοριστικά στάδια στα οποία θα εισέλθει το Κυπριακό.

Εχουμε μπροστά μας πολύ συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Απαιτείται η μεγαλύτερη ενότητα και συλλογικότητα της ελληνοκυπριακής πλευράς για να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους μεγαλύτερους δυνατούς στόχους μέσα από τη συγκεκριμένη διαδικασία. Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν. Γι' αυτό και απαιτείται η δική μας πλευρά να προετοιμαστεί όσο το δυνατόν καλύτερα έτσι που με διεκδικητικότητα και αποτελεσματικότητα να μπορέσει να επιτύχει βελτιώσεις στο σχέδιο Ανάν για να καταστεί η λύση λειτουργική και να μπορέσει να αντέξει στις δυσκολίες που θα προκύψουν στην πορεία.

Ελπίδα και ευχή μας είναι όπως η τουρκική πλευρά, λαμβάνοντας τα μηνύματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας, η οποία επιθυμεί και επιδιώκει λύση που να επανενώνει το νησί και το λαό μας, προσέλθει και εκείνη με τη σειρά της στις συνομιλίες με καλή θέληση και ετοιμότητα με πρόθεση να συνεργαστεί μαζί μας και με τον ΓΓ του ΟΗΕ έτσι ώστε να καταστεί δυνατόν να μπορέσουμε μέσα από μια ουσιαστική διαπραγμάτευση να φτάσουμε σε μια λειτουργική και βιώσιμη λύση.

Ξεκαθαρίζω ότι η δική μας πλευρά, τουλάχιστο σε ό,τι αφορά το ΑΚΕΛ, στοχεύουμε σε επίτευξη της λύσης πριν από την 1η του Μάη. Θεωρούμε ότι η δυνατότητα υπάρχει, φτάνει να υπάρχει η καλή θέληση και η ετοιμότητα και από την τουρκική πλευρά.

Ως ΑΚΕΛ θα εργαστούμε με συνέπεια, με στοχοπροσήλωση, σε συνεργασία με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις του τόπου που επιθυμούν λύση στο Κυπριακό - και δεν εννοώ μόνο τις δυνάμεις στην ελληνοκυπριακή κοινότητα αλλά και εκείνες τις δυνάμεις στην τουρκοκυπριακή κοινότητα που επιθυμούν και αγωνίζονται για την επανένωση - στα χρονοδιαγράμματα που τίθενται ενώπιόν μας, να συνεργαστούμε για να φτάσουμε σε λύση του Κυπριακού».