Σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν την προηγούμενη βδομάδα στη Νέα Υόρκη (κατόπιν εντονότατων πιέσεων της αμερικανικής και ελληνικής κυβέρνησης προς την ελληνοκυπριακή πλευρά) από αύριο μέχρι τις 22 Μάρτη ξεκινούν στη Λευκωσία οι συζητήσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Τέσσερις τεχνικές επιτροπές θα λειτουργούν ταυτόχρονα και καθημερινά, με στόχο τη συμπλήρωση των κενών του «σχεδίου». Οπως μετέδωσε ο παράνομος ραδιοσταθμός «Μπαϊράκι», ο πρόεδρος Τάσος Παπαδόπουλος και ο κατοχικός ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς θα συναντώνται τρεις φορές τη βδομάδα.

Στη συνέχεια, οι συζητήσεις θα συνεχιστούν με τη συμμετοχή Ελλάδας και Τουρκίας μέχρι τις 29 Μάρτη. Οποια ζητήματα δεν κλείσουν με τις διμερείς συνομιλίες και την τετραμερή διάσκεψη θα «επιλυθούν» με την επιδιαιτησία του Ανάν. Θα συμπληρώσει μόνος του (;) τα όποια «κενά» της συμφωνίας. Σε όλη τη διαδικασία η ΕΕ θα παίξει συμβουλευτικό ρόλο σε θέματα τεχνικά. Δηλαδή κατά πόσον οι ρυθμίσεις της συμφωνίας επίλυσης συνάδουν με το λεγόμενο κοινοτικό κεκτημένο.

Στην Κύπρο βρίσκεται ήδη ο Ειδικός Σύμβουλος του Ανάν για το Κυπριακό, Αλβαρο Ντε Σότο (θα κατευθύνει τις συνομιλίες) πλαισιωμένος από εμπειρογνώμονες. Φρόντισε χτες να πιέσει - εμμέσως πλην σαφώς - και τις δύο πλευρές να αποδεχτούν τη μεθοδευόμενη αμερικανόπνευστη συμφωνία, προειδοποιώντας ότι αν κάποιος την απορρίψει (στην προβλεπόμενη διαδικασία των δημοψηφισμάτων επί του τελικού σχεδίου συμφωνίας), κάτι τέτοιο θα «προκαλούσε βαθιά έκπληξη και θα ήταν τραγικό». Συμπλήρωσε ότι τα Ηνωμένα Εθνη δε διαθέτουν κάποιο «σχέδιο Β» ή εναλλακτικά σενάρια για την άρση του αδιεξόδου και ζήτησε τη συμβολή των ηγεσιών των δύο πλευρών.

Σήμερα ο Ντε Σότο θα έχει χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο (στις 11.30 π.μ.) και τον Ραούφ Ντενκτάς (στις 16.00). Στις συναντήσεις θα καθοριστούν το ακριβές χρονοδιάγραμμα και η διαδικασία των συνομιλιών.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν γνωστοποίησε ότι η τουρκική πλευρά εξετάζει αυτή την περίοδο κατά πόσον το ψευδοκράτος θα μπορέσει να προσλάβει ταυτότητα ιδρυτικού κρατιδίου στην Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία και υπέδειξε ότι τα δυο μέρη θα πρέπει να αντιπροσωπεύονται ισότιμα σε αυτήν.

Ο «υπουργός» Εξωτερικών του ψευδοκράτους, υιός Ντενκτάς, Σερντάρ, δήλωσε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θα επιμείνει για την αποδοχή της ισότιμης κυριαρχίας των δύο λαών της νήσου, όπως είπε, την ενίσχυση της διζωνικότητας, καθώς και τη συνέχιση των εγγυήσεων της Τουρκίας και μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κύπρος Χρυσοστομίδης, χαρακτήρισε απαράδεκτες και αντίθετες με τα όσα συμφωνήθηκαν στη Νέα Υόρκη, την επιμονή του Ραούφ Ντενκτάς για κυριαρχία, αλλά και τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν για δημιουργία κράτους με τη συμμετοχή δύο κυρίαρχων κρατιδίων. Πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται να θυσιαστεί η ουσία του Κυπριακού χάριν της διαδικασίας. Η κυβέρνηση, είπε ο Χρυσοστομίδης, θα επιμένει στα συμφέροντα του κυπριακού λαού και δε θα θυσιάσει τίποτε χάριν σκοπιμοτήτων ή πιέσεων. Επίσης τόνισε ότι θα γίνει σκληρή διαπραγμάτευση με στόχο τη βελτίωση του «σχεδίου Ανάν» ώστε η λύση να είναι λειτουργική και βιώσιμη.

Υπέρ της προωθούμενης «επίλυσης» τάσσεται φυσικά και η ΕΕ. Εχει δε έτοιμο και το «καρότο» για όσους αντιτίθενται, διακρίνοντας άσχημες προοπτικές για το μέλλον. Με δηλώσεις στην κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος» ο Ζαν Κριστόφ Φιλορί, εκπρόσωπος Τύπου του Ευρωπαίου επιτρόπου αρμόδιου για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Γκίντερ Φερχόιγκεν, υπογράμμισε ότι η ΕΕ είναι διατεθειμένη να ενισχύσει οικονομικά τη λύση του κυπριακού προβλήματος με ένα επιπρόσθετο κονδύλι. Ηδη 300 εκατ. ευρώ έχουν περιληφθεί στον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2004 προς το σκοπό αυτό και αναμένεται να αποδεσμευτεί «αμέσως μόλις οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμφωνία». Πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει «υποσχεθεί να οργανώσει ένα διεθνές συνέδριο δωρητών, με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης».

Ο ίδιος ο Φερχόιγκεν χαρακτήρισε το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων «ιδιαίτερα σφιχτό». Μεταβαίνει σήμερα στην Κύπρο για να ενθαρρύνει τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία το συντομότερο δυνατό, διαβεβαιώνοντας για την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσπάθεια ένταξης στην ΕΕ, την 1η Μάη, μιας επανενωμένης νήσου. Συμπλήρωσε ότι η επίλυση του Κυπριακού αποτελεί θέμα ύψιστης προτεραιότητας για την ΕΕ.

Αναφορικά με την εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες επίλυσης, ο Φερχόιγκεν είπε ότι η ΕΕ είναι επαρκώς παρούσα στη διαδικασία με νομικούς εμπειρογνώμονες προκειμένου να υποστηρίξει τα Ηνωμένα Εθνη για τη συμβατότητα της λύσης με το κοινοτικό κεκτημένο. Ομως διευκρίνισε ότι ο ρόλος αυτός δεν είναι απαραίτητο να έχει θεσμικό χαρακτήρα, καθώς οι προσπάθειες επίλυσης τελούν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Ετσι πάνε περίπατο οι δήθεν διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι ο ρόλος της ΕΕ θα είναι «ουσιαστικός» και όχι απλά «τεχνικός», βοηθητικός και δευτερεύων, όπως λεγόταν από την προηγούμενη βδομάδα ακόμα, στις διαπραγματεύσεις στη Νέα Υόρκη.

Φυσικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου (επισκέφθηκε χτες τη νήσο) φρόντισε να εμφανιστεί αισιόδοξος ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό μπορεί να έχουν θετική εξέλιξη. Παραδέχτηκε ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι σκληρές, αλλά έσπευσε να ρίξει στάχτη στα μάτια των δικαίως ανησυχούντων υποστηρίζοντας ότι με τη συμμετοχή και της ΕΕ μπορεί να υπάρξουν θετικές εξελίξεις.