Τα δάση του Αμαζονίου στη Βραζιλία συνεχίζουν να καταστρέφονται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Περίπου 20.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το χρόνο, αναφέρεται σε έκθεση της βραζιλιανής κυβέρνησης που δόθηκε στη δημοσιότητα. Η έκθεση του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Ερευνας (ΙΝΡΕ), που βασίζεται σε εικόνες δορυφόρου, δείχνει ότι 60.257 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους - έκταση περίπου διπλάσια από το Βέλγιο - έχει καταστραφεί, καεί ή αποψιλωθεί την περίοδο 1995 - 97.

Το 50% της καταστροφής έγινε το 1995, μετά τη θέσπιση το 1994 ενός προγράμματος οικονομικής σταθεροποίησης που έσπρωξε χιλιάδες Βραζιλιάνους να ασχοληθούν με την καλλιέργεια της γης.

"Πιστεύουμε πως το πρόβλημα αυτό έχει άμεση σχέση με την οικονομική δραστηριότητα", επισημαίνει ο Εντουάρντο Σούζα Μάρτινς, πρόεδρος της Βραζιλιανής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΙΒΑΝΑ και πρόσθεσε ότι η οικονομική ανάπτυξη έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σωτηρία των δασών.

Η έκθεση δείχνει ότι ο ρυθμός της αποψίλωσης έχει μειωθεί από το 1995 έως σήμερα από 18.161 σε 13.037 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Περιβαλλοντικές οργανώσεις περίμεναν με ανυπομονησία την έκθεση αυτή και κατηγορούν τον Πρόεδρο της Βραζιλίας, Ενρίκε Καρντόζο, ότι καθυστέρησε τη δημοσιοποίηση των στοιχείων αυτών σε μια προσπάθεια να αποφύγει τη διεθνή κατακραυγή.

Πριν από δεκαπέντε χρόνια μπήκαν γεμάτοι ορμή για πρώτη φορά στη Βουλή οι Γερμανοί Πράσινοι. Με ριζοσπαστικές και αντικαπιταλιστικές θέσεις ανατάραξαν τα λιμνάζοντα νερά της γερμανικής κοινωνίας, σκορπίζοντας ελπίδες σε πολλά ριζοσπαστικά τμήματα της χώρας τους που ήταν πολύ δύσκολο να εκφραστούν - λόγω ειδικών συνθηκών - μέσα από άλλα κόμματα. Και ναι μεν το κόμμα αυτό διατηρήθηκε (παρά τις πολλαπλές αποχωρήσεις στελεχών του) όμως έχει ενσωματωθεί πλήρως στο σύστημα. Συχνά οι θέσεις του είναι συμπληρωματικές σε αυτές των σοσιαλδημοκρατών. Αποκορύφωμα η ψήφιση κι από αυτό του νομοσχεδίου για τη νομιμοποίηση των παρακολουθήσεων πολιτών και εντύπων για λόγους εθνικής ασφάλειας...

Οι τελευταίες εκπομπές με τα "Οικο - λογικά" θέματα του πανεπιστημιακού Ν. Μάργαρη από την ΕΤ3 είναι κάτι παραπάνω από καλές. Μέσα στο χάος των τηλεοπτικών σκουπιδιών, η κρατική τηλεόραση της Θεσσαλονίκης αποτελεί πραγματική όαση. Ας φροντίσουν να την περιφρουρήσουν οι συντελεστές της μια και έρχονται οι δημοτικές και διάφοροι υποκλαδικάριοι έχουν διαφορετική άποψη για το τρόπο λειτουργίας της.

Από τις εκδ. "Σαββάλας" κυκλοφορούν πέντε παραμυθιακές ιστορίες γραμμένες από την εκπαιδευτικό Ζωή Σπυροπούλου και εικονογραφημένες από τον Γρηγόρη Ντετζιόρτζιο. Η πρώτη ιστορία αναφέρεται στην οικολογική καταστροφή του Θριάσιου Πεδίου με πρωταγωνιστή ένα βατραχάκι, μέσα στο μικρόκοσμο του περίγυρου. Στο Σκαραμαγκά, μιαν ανάσα από την Ελευσίνα, την πιο μολυσμένη περιοχή της Αττικής. Εκεί όπου η Δήμητρα, σύμφωνα με τη μυθολογία, ευλόγησε τα σπαρτά, το βατραχάκι κι ένας γλάρος προσπαθούν να επιζήσουν στην κόλαση της σημερινής πραγματικότητας. Θα τα καταφέρουν; Η ανεμώνα που έκλαιγε, είναι η δεύτερη ιστορία και μιλά για τη ρύπανση, το νέφος, την οικοπεδοποίηση, την άναρχη ανάπτυξη και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αλλες τρεις ιστορίες, η σκυλίτσα που την έλεγαν Βαγγελίτσα, ο Νικόλας και το πετροχελίδονο και τα κοτσύφια που σώζουν το δάσος συμπληρώνουν τις πέντε πράσινες ιστορίες. Ομως το βιβλίο δε σταματά εκεί. Γιατί υπάρχουν θέματα για συζήτηση, πληροφορίες, δραστηριότητες και παιχνίδια. Ετσι το βιβλίο μπορεί να χρησιμεύσει ως ένα πολύ καλό εργαλείο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου.

Η βουλγαρική κυβέρνηση ανέβαλε τη λήψη απόφασης για το κλείσιμο απαρχαιωμένων αντιδραστήρων στον πυρηνικό σταθμό Κοζλοντούι, αίτημα που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προϋπόθεση για την ένταξη της Βουλγαρίας στην ΕΕ.

Αυτό έγινε γνωστό πριν από λίγες μέρες, ύστερα από πολύωρη έκτακτη συνεδρίαση του Υπουργικού της Συμβουλίου.

Η Βουλγαρία δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει την υποχρέωση να κλείσει τους τέσσερις αντιδραστήρες τύπου BBEP 440,υποχρέωση που ανέλαβε το 1993 σε σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης έναντι 23 εκατ. ECU για τον εκσυγχρονισμό του Κοζλοντούι. Κι αυτό γιατί δεν πραγματοποιήθηκε, λόγω οικονομικών δυσκολιών, η σχεδιαζόμενη κατασκευή νέων θερμοϋδροηλεκτρικών σταθμών,που θα αντικαταστήσουν τον πυρηνικό σταθμό, ο οποίος εξασφαλίζει πάνω από το 40% του ηλεκτρικού ρεύματος της Βουλγαρίας.

Η χώρα αυτή μέσα στη δύνη των οικονομικών προβλημάτων δε διαθέτει το ποσό των 300 εκατ. δολ., που θα κοστίσει το κλείσιμο κάθε αντιδραστήρα. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παραδεχτεί επίσημα ότι οι προθεσμίες για το κλείσιμο των τεσσάρων αντιδραστήρων στο Κοζλοντούι είναι ανέφικτες, όπως επισημαίνεται και σε έγγραφο που τιτλοφορείται "Κατευθυντήριες αρχές για τα προγράμματα πυρηνικής ασφάλειας στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης στην περίοδο πριν τη σύνδεσή τους",που είχε δώσει στη δημοσιότητα η ΕΕ, το Νοέμβρη του 1997.

Η Σόφια επιμένει για παράταση της προθεσμίας, που αφορά τη διακοπή της λειτουργίας των παλιών αντιδραστήρων. Κάτι που θα τονίσει στη συνάντηση με τους εκπροσώπους των χωρών που χρηματοδοτούν το σχετικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, το μήνα αυτό στο Λονδίνο.

Οι Βούλγαροι ειδικοί θα παρουσιάσουν λεπτομερείς αναλύσεις για την κατάσταση των τεσσάρων αντιδραστήρων και για τα μέχρι τώρα μέτρα εκσυγχρονισμού, με σκοπό την ασφαλέστερη λειτουργία τους. Το Μάρτη αναμένεται να υπογραφεί και η συμφωνία εκσυγχρονισμού των δυο καινούριων αντιδραστήρων με ισχύ 1.000 Μεγαβάτ στο Κοζλοντούι από την κοινοπραξία μεταξύ της "Siemens", της "Framatom" και ρωσικών εταιριών αξίας 226 εκατ. δολ. Τις προκαταρκτικές μελέτες του έργου αναμένεται να αναλάβει η αμερικανική "Ουέστιγκχάουζ" με συμβόλαιο αξίας 70 εκατ. δολ, σύμφωνα με το διευθυντή του βουλγαρικού οργανισμού ηλεκτρισμού. Ολα δείχνουν ότι οι αντιδραστήρες στο Κοζλοντούι θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν για καιρό ακόμα κι ότι όλος ο καυγάς από την ΕΕ γίνεται για το ποιος θα ελέγχει τον τομέα ενέργειας της χώρας αυτής. Τίποτα περισσότερο...

Την ίδια στιγμή που το πυρηνικό λόμπι έχει περάσει στην αντεπίθεση, με αφορμή το "φαινόμενο του θερμοκηπίου",από τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, διαλαλώντας την "καθαρή" ενέργεια που προσφέρει (σ.σ. αποσιωπώντας φυσικά τους κινδύνους από κάποιο ατύχημα ή το πρόβλημα με τα πυρηνικά κατάλοιπα), στη Σουηδία έγινε ένα τεράστιο άλμα προς την κατεύθυνση της απεξάρτησης από τα πυρηνικά.

Η υπόθεση ξεκινά το 1980 όταν το 58% των πολιτών της χώρας αυτής είπε ΟΧΙ σε κάθε επέκταση των πυρηνικών. Μάλιστα τότε είχε αποφασιστεί να περιοριστεί το "πυρηνικό πρόγραμμα" σε δώδεκα αντιδραστήρες με χρονικό ορίζοντα εκμετάλλευσης τα είκοσι πέντε χρόνια. Το 2010 είχε προσδιοριστεί σαν το έτος που η Σουηδία δε θα είχε την ανάγκη των πυρηνικών εργοστασίων. Ολα αυτά είχαν γίνει κάτω από την πίεση του αντιπυρηνικού κινήματος,το οποίο αυτή την περίοδο είχε μεγάλη απήχηση λόγω του ατυχήματος στο Θρι Μάιλ Αϊλαντ στις ΗΠΑ. Τον προηγούμενο Φλεβάρη η κυβέρνηση προσδιόρισε τις ημερομηνίες κλεισίματος των δυο αντιδραστήρων του Barseback για τη 1η Ιούλη του 1998 και του 2001 αντίστοιχα. Να προσθέσουμε ότι εδώ και χρόνια η δανέζικη κυβέρνηση απαιτούσε το κλείσιμο των δυο μονάδων, επειδή απέχουν μόλις 25 χιλιόμετρα από την Κοπεγχάγη και θεωρούνται από τις παλιότερες και ξεπερασμένης τεχνολογίας.

Στις 14 Μάρτη 1997 παρουσιάστηκε στο κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο που είχε σαν βάση μια συμφωνία μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, του Κόμματος της Αριστεράς και του Κόμματος του Κέντρου. Το κείμενο αυτό, που είχε το τίτλο "βιώσιμη παροχή ενέργειας" έγινε δεκτό τρεις μήνες μετά. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο προβληματισμός που έθετε δεν περιοριζόταν στα πυρηνικά, αλλά προσέγγιζε σφαιρικά το ενεργειακό. Οι βιομήχανοι του κλάδου, όπως ήταν φυσικό, απάντησαν με μεγάλη διαφημιστική καμπάνια υπέρ των πυρηνικών, κινδυνολογώντας με δήθεν αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος ή μείωση των δημόσιων εσόδων από τις εξαγωγές. Ομως όταν χρειάστηκε σε κάποια φάση να κλείσουν πέντε από τους δώδεκα αντιδραστήρες, για λόγους ασφαλείας, το 1995 - στην καρδιά του χειμώνα - δεν έγινε το παραμικρό. Κι αυτό γιατί υπάρχει υπερεπάρκεια.

Ενδιαφέρον είναι ότι το 30% των μετοχών της εκμεταλλεύτριας εταιρίας (σ.σ. "Sydkraft") κατέχουν οι γερμανικές "Preussenelektra" και HEW που απειλούν τη σουηδική κυβέρνηση με προσφυγή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι επιχειρήσεις έχουν πάψει από καιρό να ενεργούν με βάση τα εθνικά συμφέροντα της χώρας τους.

Τα μέτρα στη Σουηδία στοχεύουν στη μείωση της κατανάλωσης του ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες της θέρμανσης, την εκμετάλλευση του ηλεκτρισμού με αποδοτικότερους τρόπους και την εφαρμογή εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Τι θα στοιχίσουν αυτά τα μέτρα; Για τα προσεχή πέντε χρόνια θα διατεθούν 1.650 εκατομμύρια κορόνες για μετατροπή των δικτύων θέρμανσης στα αστικά νοικοκυριά, 450 εκατ. κορόνες για τη χρησιμοποίηση βιομάζας,150 εκατ. κορόνες για μικρο-υδραυλικά έργα, 100 εκατ. για ανανεώσιμες πηγές και 800 εκατομμύρια κορόνες για την πληροφόρηση - επιμόρφωση - χρηματοδότηση των δημοτικών υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενέργεια. Η εξέλιξη της ιστορίας αυτής ούτως ή άλλως αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί μπορεί να σηματοδοτήσει σοβαρές αλλαγές στον τομέα αυτό και σε άλλες χώρες.