Νέες απειλές στρατιωτικής κλιμάκωσης στη βόρεια Συρία απηύθυνε χτες η Τουρκία, στο όνομα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας». Μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο υπουργός Αμυνας Χ. Ακάρ διαμήνυσε ότι «δεν αποδεχόμαστε με κανέναν τρόπο την ύπαρξη τρομοκρατών στα νότια της χώρας μας, στα βόρεια της Συρίας. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε κάθε έργο που μπορεί να ανατεθεί (...) Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και το παραπάνω όταν χρειαστεί», ενώ κατέληξε: «Κανείς να μην προσπαθήσει να μας εμποδίσει σχετικά με αυτό το θέμα».

Ο Ακάρ είχε επίσης τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Σοϊγκού, στον οποίο τόνισε ότι «θα δοθεί η απαραίτητη απάντηση σε ενέργειες που στοχεύουν στη διατάραξη της σταθερότητας που έχει επιτευχθεί στην περιοχή, και η παρουσία τρομοκρατών στην περιοχή δεν είναι αποδεκτή». Ακόμα, «υπενθύμισε» ότι «οι προηγούμενες συμφωνίες γι' αυτό το θέμα πρέπει να τηρηθούν».

Στο μεταξύ, σαουδαραβικό τηλεοπτικό δίκτυο μετέδωσε ότι στρατιωτικές δυνάμεις της Συρίας και της Ρωσίας ενίσχυσαν θέσεις τους στη βόρεια Συρία, ιδιαίτερα κοντά στις πόλεις Ταλ Ριφάατ και Μάνμπιτζ, όπου σχεδιάζεται νέα κλιμάκωση της χερσαίας επέμβασης του τουρκικού στρατού. Το δίκτυο επικαλέστηκε δηλώσεις εκπροσώπου των Σύρων φιλότουρκων μισθοφόρων του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού» ότι Ρώσοι, Σύροι στρατιωτικοί και Ιρανοί, μέλη πολιτοφυλακών, κινητοποιήθηκαν ενισχύοντας θέσεις των Κούρδων της οργάνωσης YPG, ραχοκοκαλιάς των δυνάμεων SDF, που συνεργάζονται στενά με τον αμερικανικό στρατό.

Την Κυριακή ο Μ. Αμπντι, διοικητής των SDF, δήλωσε στο πρακτορείο «Reuters» ότι ο συριακός στρατός θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την αεράμυνά του κατά των τουρκικών αεροπλάνων, επισημαίνοντας πως οι μαχητές της οργάνωσής του είναι ανοιχτοί σε συνεργασία με τον συριακό στρατό απέναντι στην Τουρκία.

Με την επικείμενη νέα τουρκική χερσαία επέμβαση έχουν διαφωνήσει - για τους δικούς τους λόγους - και οι ΗΠΑ και η Ρωσία.

Στο μεταξύ, μετά τους πρέσβεις Ελλάδας, Γαλλίας και Γερμανίας το τουρκικό ΥΠΕΞ κάλεσε για εξηγήσεις και τον Ιταλό πρέσβη στην Αγκυρα, Τζ. Μαραπόντι, εκφράζοντας και σ' αυτόν την «απογοήτευσή του» για διαδηλώσεις Κούρδων που συνεχίζονται στην Ιταλία με «αυτονομιστικό περιεχόμενο», όπως υποστήριξε.

Ολα αυτά ενώ νέα τροφή στις τουρκικές κατηγορίες κατά της Στοκχόλμης για «επαφές με τρομοκράτες» αναμένεται να δώσει η χτεσινή - οριακή - καταψήφιση της πρότασης μομφής που είχε κατατεθεί σε βάρος του υπουργού Εσωτερικών και Δικαιοσύνης Μόργκαν Γιόχανσον, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι απέτυχε να αντιμετωπίσει την έξαρση της δράσης συμμοριών. Μετά από διαπραγματεύσεις με τη σουηδική κυβέρνηση, η ανεξάρτητη βουλευτής Αμινέχ Κακαμπαβέχ, ιρανοκουρδικής καταγωγής και πρώην μαχήτρια των Κούρδων ανταρτών Πεσμεργκά, δήλωσε «ικανοποιημένη» και ανακοίνωσε λίγο πριν την ψηφοφορία ότι θα απέχει. Ετσι, η πρόταση μομφής κατά του υπουργού εξασφάλισε τη στήριξη μόνο 174 βουλευτών, αντί για 175 που απαιτούνταν. Η Κακαμπαβέχ είχε απειλήσει ότι θα ψηφίσει εναντίον του υπουργού αν δεν εξασφάλιζε διαβεβαιώσεις σχετικά με τη στάση της Στοκχόλμης απέναντι στους Κούρδους (με φόντο τα παζάρια της Αγκυρας για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ).

• Θέσεις του συριακού στρατού έπληξαν λίγο πριν τα μεσάνυχτα Δευτέρας προς Τρίτη ισραηλινοί πύραυλοι που εκτοξεύτηκαν από τα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν, σε περιοχή της νότιας Δαμασκού, προκαλώντας μόνο υλικές ζημιές. Οι περισσότεροι πύραυλοι φέρεται ότι αποκρούστηκαν από τη συριακή αεράμυνα.

Η αντιπολίτευση στο Ισραήλ επέφερε προχτές βράδυ πλήγμα στον κυβερνητικό συνασπισμό, συγκεντρώνοντας την πλειοψηφία των ψήφων κατά νομοσχεδίου που προβλέπει την παράταση της ισχύος των ισραηλινών νόμων στους εβραϊκούς εποικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη.

Ετσι (για λόγους αντιπολιτευτικούς και όχι για λόγους ουσίας) καταψηφίστηκε με 58 ψήφους έναντι 52 ο νόμος που ισχύει από το 1967 όταν το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Οχθη και προβλέπει ότι οι Εβραίοι έποικοι έχουν τα ίδια δικαιώματα με αυτούς που ζουν στο Ισραήλ. Ο νόμος αυτός, που εγκρινόταν ως πρότινος αυτόματα από την Κνέσετ κάθε 5 χρόνια, καταψηφίστηκε όταν πήραν το μέρος της αντιπολίτευσης δύο βουλευτές που στηρίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό: Ενας βουλευτής του αραβικού κόμματος Ρά'αμ και μία βουλευτίνα του κεντροαριστερού Meretz, οι οποίοι καταψήφισαν το νομοσχέδιο στην πρώτη ανάγνωση, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την κυβέρνηση Μπένετ.

Στην περίπτωση που «ο νόμος για την Ιουδαία - Σαμάρεια» (το όνομα του Ισραήλ για την κατεχόμενη Δυτική Οχθη) δεν εγκριθεί την 1η Ιούλη, οι περισσότεροι από 475.000 Ισραηλινοί που ζουν στους εβραϊκούς εποικισμούς εκεί δεν θα έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους Ισραηλινούς πολίτες, περιλαμβανομένου του δικαιώματος να ψηφίζουν.

Σύμφωνα με αναλυτές, η δεξιά αντιπολίτευση υπό τον πρώην πρωθυπουργό Μπ. Νετανιάχου δεν σκοπεύει να μπλοκάρει την έγκριση του νομοσχεδίου, αλλά κυρίως να αποδυναμώσει την κυβέρνηση του Ν. Μπένετ.

• Εξεταστική επιτροπή που συγκροτήθηκε από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αποφάνθηκε πως η κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ και οι διακρίσεις εις βάρος των Παλαιστινίων είναι οι «κυριότερες αιτίες» των επαναλαμβανόμενων εντάσεων και της αστάθειας στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ και οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υπογράψει τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) κατέθεσαν αργά προχτές σχέδιο απόφασης στη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA), με το οποίο επικρίνουν το Ιράν για έλλειψη συνεργασίας.

Το επικριτικό σχέδιο απόφασης, το πρώτο από τον Ιούνη του 2020, ζητεί από το Ιράν «να συνεργαστεί» με την ΙΑΕΑ και επικεντρώνεται στα ίχνη εμπλουτισμένου ουρανίου που βρέθηκαν σε τρεις μη δηλωμένες εγκαταστάσεις της χώρας.

Η ημερομηνία ψηφοφορίας επί του σχεδίου απόφασης δεν είναι γνωστή, αλλά σύμφωνα με διπλωμάτη αναμένεται να πραγματοποιηθεί αύριο. Σε δήλωσή του τη Δευτέρα κατά την έναρξη της συνεδρίασης του Συμβουλίου Κυβερνητών της ΙΑΕΑ στη Βιέννη, ο γενικός διευθυντής της υπηρεσίας, Ρ. Γκρόσι, κατήγγειλε την έλλειψη «τεχνικά αξιόπιστων» απαντήσεων από το Ιράν.

Οι διαπραγματεύσεις για την αναβίωση της διεθνούς συμφωνίας του 2015 - από την οποία αποχώρησαν μονομερώς οι ΗΠΑ το 2018 - έχουν ανασταλεί από τον Μάρτη.

Η Τεχεράνη έκανε λόγο τη Δευτέρα μια «μη εποικοδομητική» πρωτοβουλία, η οποία ενδέχεται να έχει «αρνητικές επιπτώσεις τόσο στον γενικό προσανατολισμό της συνεργασίας μας με την ΙΑΕΑ όσο και στις διαπραγματεύσεις», σύμφωνα με τον Σ. Χατιμπζαντέχ, εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών.

Η Κίνα και η Ρωσία, οι δύο άλλες χώρες που έχουν υπογράψει τη συμφωνία του 2015, έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στην πρόταση ψηφίσματος.