Η χειρότερη κατά πολλούς κρίση στους κόλπους της ΕΕ, από την ίδρυσή της το 1956, συμπίπτει με την αλλαγή του πολιτικού χάρτη της Νότιας Αμερικής. Αλλαγή που σημείωσε με έμφαση και ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο, ανοίγοντας το χορό των δηλώσεων και πιέσεων της ΕΕ προς τις χώρες της Λατινικής Αμερικής στο πλαίσιο της 4ης Συνόδου, της οποίας η αυλαία έπεσε χτες.

Από θέση ισχύος το 1999, κατά την πρώτη Σύνοδο που έλαβε χώρα στο Ρίο ντε Τζανέιρο, η ΕΕ έθεσε τους όρους για τις διηπειρωτικές σχέσεις: «Μακροπρόθεσμος στόχος είναι η ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων με όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής στη βάση του αμφοτεροβαρή ελεύθερου εμπορίου εντός των πλαισίων που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου».

Σχεδόν εφτά χρόνια μετά η «φαγούρα» έχει αρχίσει. Ειδικά στα ενεργειακά θέματα, όπου η ΕΕ είναι σχετικώς «εξαρτημένη» και αναζητά διεξόδους σε «πρώην προνομιακούς της χώρους»... Κατά τους αναλυτές όμως, «η θέση των κρατών της Λατινικής Αμερικής που εξάγουν πετρέλαιο, λόγω της ανόδου της τιμής του προϊόντος, της Βενεζουέλας παραδείγματος χάρη, ή έχουν κοιτάσματα ενέργειας, όπως η Βολιβία, παρουσιάζεται ενισχυμένη και αναλόγως μειώνονται οι πιθανότητες εύκολης σύναψης συμφωνιών εμπορικού χαρακτήρα».

Εντούτοις η πραγματικότητα, ως συνήθως, είναι πολύ πιο σύνθετη από την «τιμή του πετρελαίου», προς «απογοήτευση» των αναλυτών. Πραγματικότητα που διαφοροποιεί τα δεδομένα και δημιουργεί σοβαρές δυσχέρειες στην άσκηση και επιβολή της πολιτικής των ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Η Βολιβία με το διάταγμα 28701, της 1ης Μάη, προχωρά ανιχνεύοντας το δρόμο της εθνικοποίησης των φυσικών της πόρων εν τω συνόλω και όχι μόνο των υδρογονανθράκων. Μερικές μέρες μετά, η Τετραμερής Συνάντηση στο Πουέρτο Ιγουάσου, μετά από επείγον αίτημα της Βραζιλίας, στέφθηκε με επιτυχία, καθώς, σύμφωνα με το ανακοινωθέν, Βραζιλία, Αργεντινή και Βενεζουέλα στηρίζουν απολύτως την κίνηση της κυβέρνησης Εβο Μοράλες και όχι μόνο αυτό, τονίζουν ότι η εθνικοποίηση είναι πράξη άσκησης της κυριαρχίας και θα συμβάλει με πολύ θετικό τρόπο στην «ενεργειακή ολοκλήρωση» και συνολικά στην ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας.

Την ίδια στιγμή τα σχέδια για τον αγωγό που θα ενώνει το Καράκας με τη Γη του Πυρός ήδη βρίσκονται καθ' οδόν...

Συνάμα ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες, με τη «διπλωματία του πετρελαίου» - όπως χαρακτηρίζουν κάποιοι αναλυτές μεγάλο τμήμα της εξωτερικής πολιτικής της Βενεζουέλας - έχει πρωτοστατήσει στη σύναψη περιφερειακών Συμφωνιών, όπως παραδείγματος χάριν η Petrocaribe, η Petroandina, με κύριο γνώμονα τη «συνεργασία προς όφελος των λαών». Ειδικά η Βενεζουέλα, που έχει διακηρύξει τον αντιιμπεριαλιστικό χαρακτήρα της πολιτικής της, έχει προκαλέσει σημαντικές μεταβολές και εντός των υπολοίπων χωρών, παρά το γεγονός ότι η πολιτική των κυβερνήσεων χαρακτηρίζεται «πιο μετριοπαθής». Την ίδια στιγμή από κοινού με την Κούβα και τη Βολιβία υπέγραψαν στις 30 Απρίλη την «Εναλλακτική Μπολιβαριανή Συμφωνία για το Εμπόριο» (ALBA), αντίπαλο δέος στη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου που προσπαθούν να επιβάλουν οι ΗΠΑ ως την κύρια σανίδα σωτηρίας και εκτόνωσης των σοβαρότατων κλυδωνισμών της αμερικανικής οικονομίας.

Ο δρόμος της «ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας», που δηλώνει ότι υπερασπίζεται ο Ούγο Τσάβες, εντός των ημερών θα μεταφερθεί στη Βόρεια Αφρική, με τις επικείμενες επισκέψεις του σε Λιβύη και Αλγερία, ενώ οι στενές σχέσεις με το Ιράν, τη ΛΔ της Κορέας και άλλες χώρες που κατά τις ΗΠΑ ανήκουν «στον άξονα του κακού» αποτελούν αγκάθι στα πλευρά των ιμπεριαλιστικών κέντρων...

Αν το Αφγανιστάν είναι - που είναι - ο μεγαλύτερος εξαγωγέας οπίου και ηρωίνης στον κόσμο, μια επαρχία του, η Χελμάντ, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος. Ενα δισ. δολάρια υπολογίζεται ότι θα αποφέρει εφέτος το διεθνές λαθρεμπόριο οπίου και ηρωίνης, τα προϊόντα που παρασκευάζονται από την καλλιέργεια παπαρούνας, με την οποία ασχολούνται οι περισσότεροι στην επαρχία - το 60% των αγροτών και αναρίθμητοι διακινητές, σύμφωνα με την Washington Post (6 Μάη), που κάνει λόγο για την «σημαντικότερη αποτυχία της κυβέρνησης που διαδέχτηκε τους Ταλιμπάν». Η αμερικανική εφημερίδα υποστηρίζει ότι η «αποτυχία» αυτή γίνεται ακόμα βαρύτερη, συνυπολογιζόμενου του γεγονότος ότι η κυβέρνηση έχει τη «στήριξη» του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.

Η αύξηση της έκτασης στην οποία καλλιεργείται παπαρούνα υπολογίζεται σε 50% εφέτος, και φθάνει από 40 έως 50 χιλιάδες εκτάρια. Ο κυβερνήτης της περιοχής, Μοχάμεντ Νταούντ, υποστήριξε ότι εξάλειψε καταστρέφοντας τις καλλιέργειες 7 χιλιάδες εκτάρια εφέτος. Αλλά δυτικές πηγές είπαν στην Independent (11 Μάη) ότι στην πραγματικότητα καταστράφηκαν «μόλις 1.000 εκτάρια. Οι δημογέροντες έπαιρναν από πίσω τις ομάδες που ήταν επιφορτισμένες με την καταστροφή των καλλιεργειών, σκορπίζοντας χρήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ομάδες αυτές απλώς έκαναν μια βόλτα με ένα τρακτέρ στο χωράφι και διακήρυσσαν ότι εξάλειψαν την καλλιέργεια».

Η διαφθορά στο Αφγανιστάν θεωρείται από τους Αμερικανούς ως ένα «ευαίσθητο» ζήτημα. Στο λαθρεμπόριο των ναρκωτικών είναι απολύτως βέβαιο ότι μετέχουν ενεργά κρατικοί αξιωματούχοι από τη βάση έως την κορυφή της ιεραρχίας που δημιούργησαν οι δυνάμεις κατοχής της χώρας, αλλά το πρόβλημα σπάνια θίγεται - πόσο μάλλον αντιμετωπίζεται. Η προσπάθεια «βιτρίνας» της USAID να πεισθούν οι καλλιεργητές παπαρούνας να φυτέψουν ντομάτες και λαχανικά για 4 δολάρια τη μέρα αποτυγχάνει - έχει προσελκύσει μερικές εκατοντάδες αγρότες. Οι δυνάμεις κατοχής που επιχειρούν να ελέγξουν την κατάσταση δέχτηκαν επανειλημμένες κι εντεινόμενες επιθέσεις εφέτος από τους μπράβους των διακινητών που μετακινούνται με πανάκριβα κλιματιζόμενα τζιπ και διαθέτουν σωματοφύλακες και πολύ καλές διασυνδέσεις με τους κυβερνητικούς αξιωματούχους - και συχνά είναι οι ίδιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Κι όμως, Αμερικανός αξιωματούχος είπε ανώνυμα στην Ποστ ότι παρά το γεγονός πως το Αφγανιστάν έχει μια «οικονομία στηριζόμενη στα ναρκωτικά», δεν είναι «ακόμη» ένα «κράτος ναρκεμπόρων». Ωστόσο, υπάρχει «ο κίνδυνος» να συμβεί ακριβώς αυτό.

Την ίδια στιγμή, η κατάσταση από πλευράς «ασφαλείας», καθώς και «τήρησης του νόμου και της τάξης» πάει από το κακό στο χειρότερο για τις κατοχικές δυνάμεις: Ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν υποστράτηγος Καρλ Αϊκενμπερι σημείωσε σε ομιλία του στο Πεντάγωνο (Associated Press, 10 Μάη) ότι η βία στη χώρα αυξήθηκε αυτούς τους πρώτους πέντε μήνες του 2006 κατά «τουλάχιστον 15%» και κάλεσε να μην αποσυρθούν οι αμερικανικές δυνάμεις από τη χώρα. Στελέχη του ΝΑΤΟ στο μεταξύ εκτιμούν και προβλέπουν ότι οι επιθέσεις του τύπου που γίνονται στο Ιράκ, με βόμβες τοποθετημένες στην άκρη δρόμων και τις επιθέσεις αυτοκτονίας, θα αυξάνονται προοδευτικά.

Οι κατοχικές απώλειες αυξάνονται: Τις τελευταίες βδομάδες μόνο οι Αμερικανοί είχαν 10 νεκρούς από πτώση ελικοπτέρου Σινούκ, οι Ιταλοί 2 νεκρούς και 4 τραυματίες, οι Καναδοί 4 νεκρούς, κ.ο.κ. Αυτό φέρνει «γκρίνια» στις τάξεις της λεγόμενης «συμμαχίας των προθύμων», που μοιάζουν όλο και πιο απρόθυμοι να ρισκάρουν.

Οσο για την «ανοικοδόμηση» της χώρας, αυτή μοιάζει όλο και περισσότερο με κακόγουστο αστείο: ενώ οι εργαζόμενοι στις δυτικές κατασκευαστικές και λοιπές εταιρίες κερδίζουν 1.000 δολάρια την ημέρα, οι Αφγανοί βγάζουν στην καλύτερη περίπτωση 5 δολάρια. Οι ξένες εταιρίες «τσεπώνουν εκατομμύρια και αφήνουν πίσω τους ανθρώπους σε απόγνωση, όλο και πιο οργισμένους», ανέφερε πρόσφατη έρευνα της CorpWatch (IPS, 3 Μάη).

Κι όλα αυτά, σε μια χώρα δίχως υποδομές, όπου η παιδική θνησιμότητα είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο...