Η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα,τα τελευταία χρόνια έχει προσφέρει τα μέγιστα στη μελέτη, προβολή και έκδοση του έργου του πρωτοπόρου επαναστάτη Ρήγα Φεραίου,όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, με τις ξενόγλωσσες εκδόσεις των βασικών επαναστατικών έργων του. Τώρα, με την υποστήριξη της Ακαδημίας Αθηνών, του ΥΠΠΟ και των δήμων Φερών - Βελεστίνου, έρχεται να προσθέσει στις εκδόσεις της μία ακόμα, εξαιρετικά σημαντική και επιπλέον καλαίσθητη στην πανόδετη συσκευασία της. Αναφερόμαστε στην αυθεντική επανέκδοση της περίφημης "Χάρτας" του Ρήγα(θα κυκλοφορήσει προσεχώς και σε άλλες γλώσσες), η οποία παρουσιάστηκε χθες από τον επιμελητή της και πρόεδρο της ΕΕΜ Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα, Δημήτρη Καραμπερόπουλο και την αρχαιολόγο - νομισματολόγο Βάσω Πέννα.

Πριν "ιστορήσουμε", αναγκαστικά συνοπτικά, τα της "Χάρτας" σημειώνουμε ότι η έκδοση περιέχει: Τα δώδεκα φύλλα της "Χάρτας", σε τετραχρωμία και στις φυσικές τους διαστάσεις (50 χ 70, εκατ.). Ενα επιπλέον φύλλο, που σε σμίκρυνση παρουσιάζει σε συνοπτική απεικόνιση τα δώδεκα φύλλα της Χάρτας. Σε ένα πανόδετο βιβλίο περιέχονται οι μελέτες του Δημήτρη Καραμπερόπουλου "Η Χάρτα της Ελλάδας του Ρήγα. Τα πρότυπά της και νέα στοιχεία" και της Βάσως Πέννα "Τα νομίσματα της Χάρτας του Ρήγα".Σε ένα ακόμα πανόδετο βιβλίο, με τίτλο "Ευρετήριο των ονομάτων, προσώπων, τόπων και πραγμάτων",καταγράφονται όλα τα παραπάνω στοιχεία που περιέχει η "Χάρτα" του Ρήγα.

"Μνημείο πραγματικό για την εποχή του το μεγαλόπνοο αυτό έργο του Ρήγα, και άθλος εκδοτικός, έργο ακατάβλητης υπομονής και εργατικότητας, πολύχρονης μελέτης και καταπληκτικής ευρυμάθειας (...) ερχόταν να διδάξει τον υπόδουλο Ελληνισμό "τι έχασε, τι έχει, τι του πρέπει". Πραγματική πατριδογνωστική εγκυκλοπαίδεια", χαρακτήρισε ο αλησμόνητος ιστορικός - μελετητής του έργου και της δράσης του Ρήγα, Λέανδρος Βρανούσης, τη "Χάρτα", ενώ ο καθηγητής Βασίλης Σφυρόερας ότι "απέβλεπε στην εθνική αφύπνιση των υπόδουλων Ελλήνων και των λαών της Βαλκανικής".

Ο Ρήγας ("ο πρώτος Ελληνας νομισματολόγος" και "ο πρώτος αρχαιολόγος της γενέτειράς του"), τύπωσε τα δώδεκα φύλλα της "Χάρτας της Ελλάδος" το 1796 - 97 στη Βιέννη, ξεγελώντας την αυστριακή λογοκρισία με το να εικονίσει όχι την υποδουλωμένη από τους Οθωμανούς Ελλάδα, αλλά τον γεωγραφικό της χώρο κατά την αρχαιότητα, εικονογραφώντας τον με τα κατά τόπους κορυφαία πρόσωπα, μύθους και μνημεία - σύμβολα της ιστορίας, και του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας. Ο Φεραίος, παραπλανώντας τη λογοκρισία, με το να γράφει πως η Χάρτα τυπώθηκε προς "κατάληψιν (κατανόηση του ταξιδιού) του νέου Αναχάρσιδος" και με το να την εικονογραφεί με 160 αρχαία νομίσματα (πολλά ταυτισμένα από Αυστριακούς αρχαιολόγους, άλλα όχι και μερικά δικής του έμπνευσης) επιδίωκε αφ' ενός να μορφώσει τον ελληνικό όπως και τους άλλους βαλκανικούς λαούς και να καθοδηγήσει την επανάστασή τους και τη μετεπαναστατική συγκρότησή τους με τη διενέργεια εκλογών σε κάθε επαρχία και αφ' ετέρου, μέσω της αρχαιογνωσίας, που πρόσφερε η Χάρτα του, να αναπτυχθεί ένα ευρωπαϊκό φιλελληνικό κίνημα.

Πόσο διαβάζουν οι Ελληνες; Τι είναι γι' αυτούς το βιβλίο; Πώς ενημερώνονται; Σ' αυτά και άλλα ερωτήματα προσπάθησε να απαντήσει η πρώτη Πανελλήνια Ερευνα Αναγνωστικής Συμπεριφοράς,που πραγματοποίησε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) και παρουσίασε χθες. Μία έρευνα που έλαβε υπόψη της κοινωνικές, δημογραφικές, οικονομικές συνιστώσες των ερωτηθέντων ομάδων.

Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι μόνο το 38% του γενικού πληθυσμού απάντησε καταφατικά στο ερώτημα "διαβάσατε έστω ένα βιβλία τον περασμένο χρόνο;". Από αυτούς μόνο το 8,5% διάβασε περισσότερα από 10 βιβλία. Ωστόσο προέκυψε κάτι ελπιδοφόρο. Ενα ποσοστό 32% του γενικού πληθυσμού συμβουλεύτηκε βιβλία ειδικού ενδιαφέροντος, συνθέτοντας μία ομάδα αναγνωστών που ανατρέχει στο βιβλίο ως πηγή πληροφοριών.

Παράλληλα φενερώθηκαν και παράμετροι που καθορίζουν την αναγνωστική συμπεριφορά. Μία από αυτές είναι το ενδιαφέρον για την πολιτική.Ετσι, "το 54% των ατόμων που τοποθετούν εαυτούς στην Αριστερά,διαβάζει παραπάνω από ένα βιβλίο το χρόνο". Επίσης, από τους συστηματικούς αναγνώστες (πάνω από δέκα βιβλία κατά μέσο όρο) το μεγαλύτερο ποσοστό (29%) δηλώνει γενικότερα "κοντά στην Αριστερά".

Από την έρευνα προέκυψε επίσης ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο διαφοροποιεί σημαντικά την αναγνωστική συμπεριφορά. Ετσι μόλις το 13% των ατόμων κατώτερης εκπαίδευσης διαβάζει βιβλία. Σημειώνεται, όμως, ότι σημαντικό ρόλο παίζει και το επίπεδο εκπαίδευσης των γονιών.

Διαφοροποιήσεις παρατηρεί η έρευνα και στις ηλικιακές ομάδες: Οσο αυξάνεται η ηλικία τόσο αυξάνεται και η αναλογία αυτών που δε διάβασαν κανένα βιβλίο. Επίσης, οι γυναίκες διαβάζουν περισσότερο από τους άντρες,ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και ο τόπος κατοικίας.Οι κάτοικοι των αστικών περιοχών διαβάζουν περισσότερο. Στις ημιαστικές περιοχές οι αναγνώστες ανέρχονται στο 28%.Στις αγροτικές περιοχές το 38% δε διαβάζει καθόλου.Η έρευνα αποδεικνύει ακόμα ότι οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης διαβάζουν περισσότερο από τους υπόλοιπους.

Οσο για τις προτιμήσεις, πρώτο έρχεται το κοινωνικό μυθιστόρημα, δεύτερο το ιστορικό,τρίτο το περιπετειώδες.Ακολουθούν το αισθηματικό, αστυνομικό και πολιτικό. Σε άλλη κατηγορία το σύγχρονο ελληνικό μυθιστόρημα συγκεντρώνει το 51% των προτιμήσεων και το σύγχρονο ξένο το 35%.

Πρώτες σε προτίμηση αναγνωστικότητας έρχονται οι εφημερίδες, αφού στο σύνολο του δείγματος το 30,7% διαβάζει κυρίως τον ελληνικό Τύπο.

Παρά τα μεγάλα προβλήματα, κυρίως στέγασης και οικονομικά, το Κέντρο Μελέτης και Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου - Θεατρικό Μουσείο, μετά την εκλογή νέου ΔΣ εμπλουτίζει τις δραστηριότητές του, όχι μόνο στους εκθεσιακούς χώρους, αλλά και με εκδηλώσεις στην Αθήνα και την περιφέρεια.Το κύριο πρόβλημα - όπως αναφέρθηκε σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου, παρουσία των Κώστα Ασημακόπουλου, Ιάκωβου Καμπανέλλη, Κώστα Πολιτόπουλου, Ασημάκη Γιαλαμά, Μαρίας Δημητρέα Ζαχαριουδάκη, Μαρίας Χορς και Μέλπως Ζαρόκωστα - είναι οι οικονομικές αντιξοότητες, αφού μέρος μόνο της ετήσιας επιχορήγησης του ΥΠΠΟ εκταμιεύεται προσεχώς. Το ποσό, όμως, καλύπτει μόνο τη μισθοδοσία των υπαλλήλων μέχρι και τον Ιούνη.

Κύρια φροντίδα του Κέντρου Μελέτης είναι και η στέγασή του σε άλλο κτίριο, διότι στους υπάρχοντες χώρους εκτίθεται μέρος του εκθεσιακού υλικού και των Αρχείων του. Βρέθηκαν κάποια κτίρια και ανατέθηκε σε τεχνική εταιρία η μελέτη για το καταλληλότερο για τις ανάγκες του Θεατρικού Μουσείου. Και τα δύο αυτά θέματα θα τεθούν σε επιδιωκόμενη συνάντηση του ΔΣ με την υπουργό Πολιτισμού.

Ως προς τις δραστηριότητες, το Κέντρο κάλεσε όλους τους σκηνογράφους και ενδυματολόγους να στείλουν μακέτες κοστουμιών και σκηνικών, ενώ συγκεντρώνονται χειρόγραφα θεατρικών συγγραφέων, αφίσες και προγράμματα. Επίσης, με πρόταση του Ασημάκη Γιαλαμά προχωρούν σε συγκέντρωση στοιχείων και κειμένων του Θεάτρου Σκιών. Σε συνεργασία με τον Γιώργο Χατζιδάκι - Θεοφανόπουλο (ο οποίος φροντίζει τη διαφύλαξη και προβολή του έργου του Μάνου Χατζιδάκι), με ανταλλαγή στοιχείων θα δημιουργηθεί πλήρες Αρχείο του συνθέτη.

Το Κέντρο θα συμμετέχει σε έκθεση κοστουμιών αρχαίας τραγωδίας και κωμωδίας, κατά τη διάρκεια των Επιδαυρίων. Προγραμματίζονται αποκαλυπτήρια της προτομής του Γρηγορίου Ξενόπουλου,στον περίβολο του Θεατρικού Μουσείου. Το φθινόπωρο θα πραγματοποιηθείσυνέδριο για τα θεατρικά Μουσεία και καταγραφή των θεατρικών εξελίξεων με εκπροσώπους όλων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Κύπρου. Τέλος, από 15-30 Οκτώβρη θα παρουσιαστεί στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων έκθεση μακετών σκηνογραφιών και κοστουμιών του αξέχαστου Σάββα Χαρατσίδη,ο οποίος με τη διαθήκη του, πρόσφερε όλες τις δημιουργίες του στο Θεατρικό Μουσείο.

Το Δραματικό Θέατρο της Ρούλας Πατεράκη παρουσιάζει στο "Φούρνο",την "Καταιγίδα" του Στρίντμπεργκ.Ημιτελής φόρμα, ημιτελείς ιδέες, εξελισσόμενη υποκριτική, πειραματική δοκιμή σκηνογραφίας. Αυτό είναι το στίγμα της παράστασης, που παρουσιάζεται ως πρόβα σε καθημερινή εξέλιξη. Παίζουν: Ακης Δαβής, Εύα Κουκούτση, Κώστας Σερίφης, Τασία Σοφιανίδου, Κώστας Ξυκομηνός, Αρίων Πινώ, Ρία Γκότση.Μετάφραση - σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη,σκηνικά Βίκυ Μπέτσου - Κωνσταντίνου Κυπριωτάκη,κοστούμια Ασης Δημητρολοπούλου.

• Το έργο "Σιλάνς, σιλάνς, σιλάνς" παρουσίασε το Θέατρο "Μλάντισκο" (Θέατρο των Νέων) της Λιουμπλιάνας, στο φεστιβάλ "Θεατρική Ανοιξη",που διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη η Πειραματική Σκηνή της "Τέχνης".Η μετάκληση του "Μλάντισκο" πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία του ΚΘΒΕ. Η σκηνοθεσία είναι του Βίτο Τάουφερ.
• Μέχρι την Κυριακή θα παίζονται στο Εθνικό Θέατρο: το "Βίρα τις άγκυρες" των Παπαθανασίου - Ρέππα,(θέατρο "Κοτοπούλη"), σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή και η λορκική "Δόνια Ροζίτα" (Νέα Σκηνή), σε διασκευή και σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη.

Συγκινητική πρόταση συνεργασίας για τη διάσωση των μνημείων της Γιουγκοσλαβίας απηύθυνε προς τη γειτονική χώρα το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Εργων Τέχνης της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών του ΤΕΙ Αθήνας.

Συγκεκριμένα η επιστολή αναφέρει: "Το Συμβούλιο του Τμήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης και συμπαράστασης προς τη βαλλόμενη χώρα σας, σας εκφράζει την πρόθεσή του να συμβάλλει στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας σας, παρέχοντας δωρεάν υπηρεσίες Εκπαίδευσης και Εφαρμογής, σε όποια μνημεία εσείς κρίνετε σκόπιμο και σε χρονικό διάστημα που από κοινού θα αποφασιστεί".

"Ο Ρήγας". Ελαιογραφία του Διονυσίου Τσόκου (1862)

"Νόμος και Λογοτεχνία" είναι το θέμα της σημερινής (7.30μμ) εκδήλωσης της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών,(Γενναδίου 8, 7ος όροφος). Θα μιλήσει ο ποιητής Δημήτρης Τσιλιβάκης.

Στα πλαίσια της 22ης Γιορτής Βιβλίου, σήμερα (7.30μμ) στο Γαλλικό Ινστιτούτο, θα γίνει συζήτηση για το γαλλικό μυθιστόρημα, με τους Τάκη Θεοδωρόπουλο και τους Γάλλους Βιρζινί Λου, Κατρίν Μπενζαϊντ, Μισέλ Ουελεμπέκ, Ζαν Ρουό. Αύριο (7.30μμ), στη "Στοά του Βιβλίου" θα γίνει συζήτηση συγγραφέων παιδικού βιβλίου. Συμμετέχουν: Φλοράνς Νουαβίλ, Γκιγιόμ Λε Τουζ, Βιρζινί Λου, και οι Ελληνίδες Αλκη Ζέη και Ελένη Σαραντίτη.