Σε νέα επίπεδα ρεκόρ διαμορφώθηκε το δημόσιο χρέος της χώρας μας το 2005, παρά το γεγονός ότι ένα από τα επιχειρήματα που πρόβαλε η κυβέρνηση της ΝΔ, για τη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής, ήταν και η μείωση των ελλειμμάτων και του κρατικού χρέους. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε χτες το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ), το δημόσιο χρέος (χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης) εκτινάχτηκε πέρσι στο ιλιγγιώδες ποσό των 215,4 δισ. ευρώ. Αντίθετα, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, στο οποίο ενσωματώνονται οι προϋπολογισμοί των ασφαλιστικών φορέων, των ΟΤΑ κλπ., εμφανίζεται μικρότερο, κυρίως λόγω των πλεονασμάτων που συνεχίζουν να εμφανίζουν τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας. Συγκριτικά με το 2004, που το δημόσιο χρέος είχε κλείσει στα 201,2 δισ. ευρώ, προκύπτει μια αύξηση κατά 14,2 δισ. ευρώ ή κατά 7%. Σαν ποσοστό του ΑΕΠ, το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης αντιστοιχεί στο 119,6% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Η εξέλιξη του δημόσιου χρέους της χώρας, ειδικά μετά το 1980, όταν και άρχισε η συνεχής ανοδική του πορεία, αποτελεί αντικείμενο πολιτικής και ιδεολογικής αντιπαράθεσης και διαπάλης. Οι κυβερνήσεις, είτε πρόκειται για το ΠΑΣΟΚ, είτε για τη ΝΔ, χρησιμοποιούσαν το υψηλό δημόσιο χρέος της χώρας - το οποίο είχαν δημιουργήσει οι πολιτικές τους - για να δικαιολογούν τα σκληρά προγράμματα λιτότητας που εφάρμοζαν σε βάρος των εργαζομένων. Παραδόξως όμως και παρά τη σκληρή λιτότητα σε μισθούς και συντάξεις, την υποχρηματοδότηση των τομέων της δημόσιας παιδείας, υγείας και ασφάλισης, αλλά και τα εκτεταμένα προγράμματα ιδιωτικοποίησης των δημόσιων επιχειρήσεων, το δημόσιο χρέος όχι μόνο δε δείχνει τάσεις αποκλιμάκωσης, αλλά αντίθετα χρόνο με το χρόνο αυξάνει.

Από την άλλη το υψηλό δημόσιο χρέος αποτελεί έναν από τους προσοδοφόρους τρόπους αύξησης των κερδών των τραπεζών, των επιχειρήσεων και όλων εκείνων των ιδιωτών με υψηλά εισοδήματα, φορείς οι οποίοι χρηματοδοτούν τις κρατικές εκδόσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων, έναντι φυσικά υψηλού ανταλλάγματος. Επί της ουσίας, το δημόσιο χρέος της χώρας βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στα χέρια ελληνικών και ξένων τραπεζών, οι οποίες έχουν και το αποκλειστικό δικαίωμα συμμετοχής στις δημοπρασίες του κράτους. Στη συνέχεια οι ίδιες οι τράπεζες αναλαμβάνουν να διαθέσουν τους εμπορεύσιμους κρατικούς τίτλους στη λεγόμενη δευτερογενή αγορά, στην οποία και διαπραγματεύονται (αυξομειώσεις τιμών).

Με την ίδρυση μιας ακόμα «ανεξάρτητης αρχής», που αυτή τη φορά θα αφορά τις κρατικές προμήθειες, η κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει την εντύπωση ότι αντιμετωπίζει τα όσα κατά καιρούς αποκαλύπτονται και άλλοτε ανέξοδα ομολογούνται από κυβερνητικά στελέχη, σχετικά με τον τρόπο διενέργειας των κρατικών προμηθειών. Οπως ανακοίνωσε χτες ο υφυπουργός Ανάπτυξης Γ. Παπαθανασίου, μιλώντας σε ημερίδα της γενικής γραμματείας εμπορίου, με θέμα το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις κρατικές προμήθειες ετοιμάζεται σχέδιο νόμου για την ίδρυση «ανεξάρτητης διοικητικής αρχής κρατικών προμηθειών», που ο ρόλος της θα είναι να «ελέγχει τη νομιμότητα σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις».

Παρά το γεγονός ότι οι αλλαγές που γίνονται στο καθεστώς των κρατικών προμηθειών είναι δρομολογημένες εδώ και καιρό και αφορούν τις χώρες - μέλη της ΕΕ συνολικά, ο Γ. Παπαθανασίου φρόντισε να προβεί σε ανέξοδες κορόνες και δήθεν κριτική για τα προβλήματα που παρατηρούνταν μέχρι σήμερα. Ετσι, «χρέωσε» στις ισχύουσες διατάξεις τις αδυναμίες που παρατηρούνται και κάνουν το σύστημα χρονοβόρο, περίπλοκο, κοστοβόρο, αδιαφανές και «δίνει τη διακριτική ευχέρεια σε δημόσιους λειτουργούς και πολιτικές ηγεσίες να ευνοούν και να αδικούν». Κι όλα αυτά χωρίς βεβαίως να θίξει στο παραμικρό την ουσία του προβλήματος που βρίσκεται στο γεγονός ότι με αφορμή τις κρατικές προμήθειες έχει στηθεί ένα απίθανο φαγοπότι από τους εκπροσώπους του κεφαλαίου.

Μιλώντας για το «εθνικό σύστημα δημόσιων προμηθειών», ο ειδικός γραμματέας για την κοινωνία της πληροφορίας Β. Ασημακόπουλος υποστήριξε ότι με το νέο σύστημα, θα ενισχυθεί η διαφάνεια στις δημόσιες προμήθειες και θα διευρυνθεί ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα συμμετέχουν στους διαγωνισμούς του Δημοσίου. Ο ίδιος, επιχειρώντας να διασκεδάσει την αίσθηση που βάσιμα υπάρχει ότι από την καθιέρωση ηλεκτρονικού συστήματος προμηθειών οι μόνες που θα έχουν οφέλη δεν μπορεί παρά να είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν πλήρη μηχανοργάνωση, ισχυρίστηκε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Επικαλέστηκε, μάλιστα, στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 93% των επιχειρήσεων κάνει χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος φορολογίας. Στην πραγματικότητα, βέβαια, όλα αυτά είναι παραποίηση της αλήθειας, αφού το ποσοστό αυτό καθόλου δε σημαίνει ότι οι ίδιες οι επιχειρήσεις - και όχι τα λογιστικά γραφεία με τα οποία συνεργάζονται - κάνουν χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος κατάθεσης των φορολογικών τους δηλώσεων.