Του απεσταλμένου μας ΝΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ.--

Οι σκοπιμότητες, οι πονηριές, οι τυχοδιωκτισμοί, η χυδαιότητα δεν παράγουν καλλιτεχνικό έργο. Καλλιτεχνικό έργο παράγεται μόνον όταν πονάς και αγωνιάς για τον κόσμο και την ιστορία του. Ο γενικός ευτελισμός, η παγκοσμιοποίηση της μετριότητας, η υποχώρηση της τέχνης, κάνουν τις οθόνες ελάχιστα ελκυστικές. Οι εξαιρέσεις προσφέρουν ελπίδα και επιβεβαιώνουν τον κανόνα, πως η τέχνη είναι - και θα είναι πάντα - από τα υψηλότερα σημεία της ανθρώπινης συνείδησης!

-- Κυριάκου Κατζουράκη «Γλυκιά μνήμη»: Η Ιρίνα γεννήθηκε στη Μόσχα από Ελληνα πατέρα και Ρωσίδα μητέρα. Ο πατέρας της πέθανε και εκείνη φτάνει στην Ελλάδα αναζητώντας το χαμένο αδερφό της. Στο «δρόμο» της συναντά την «κληρονομιά» του πατέρα της. Τη μνήμη... Η υπόθεση - όχι ότι δεν έχει ενδιαφέρον - είναι μόνον η αφορμή. Αφορμή, για να δημιουργηθεί ένα μικρό κινηματογραφικό ποίημα! Στην ταινία του Κυριάκου Κατζουράκη, υπάρχουν μόνο τα απαραίτητα! Δοσμένα με εξαιρετικά καλαίσθητες καλλιτεχνικές εικόνες. Αλλά και μουσικές φράσεις, ψιθύρους, κοστούμια, χώρους που «γράφουν». Και ατμόσφαιρα!

Αυτή η ταινία, μάλιστα! Είναι μια δυνατή κινηματογραφική πρόταση, που αξίζει να περνάει τις πόρτες ενός φεστιβάλ και να δικαιώνεται απ' αυτό. Κυρίως, αξίζει να μπαίνει στις αίθουσες, να φτάνει στο θεατή. Κάθε στιγμή της, δείχνει, πως οι άνθρωποι, οι λέξεις, τα μικρά κομμάτια και το σύνολο της ιστορίας που διηγείται, δεν τοποθετήθηκαν τυχαία στο «κάδρο». Ο σκηνοθέτης είναι σκεπτόμενο άτομο. Και μόνον οι μουσικές επιλογές του και τα συναισθήματα που αυτές εκφράζουν, αποδεικνύουν πως όλα στην ταινία ήταν προμελετημένα.

Αλλά τι είναι, τελικά, ένα καλλιτεχνικό έργο; Είναι μια πηγή συγκίνησης και γνώσης. Η ταινία του Κατζουράκη βγάζει και συγκίνηση και γνώση. Ο δημιουργός δεν κλείνεται στον εαυτό του. Ανοίγεται διάπλατα στον κόσμο. Στην ταινία του ακούγονται «προσωπικές» ιστορίες, που όμως είναι κομμάτια της μεγάλης ιστορίας του κόσμου! Της αγωνίας του κόσμου. Είναι στιγμές στην ταινία, και δεν είναι λίγες, που νιώθεις να γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος. Γλυκαίνεις, γιατί βλέπεις και ακούς πράγματα που σε μαλακώνουν και σε προβληματίζουν. Και παρότι παρακολουθείς ένα δράμα (η ταινία είναι σκληρή, πονάει), νιώθεις αρκετά ευτυχισμένος. Γιατί μπόρεσες μέσα από τις εικόνες να επικοινωνήσεις με την αγωνία ενός δημιουργού.

Η φράση της Ιρίνα στον αδερφό της, «μη βρίζεις τον πατέρα, έκανε ό,τι μπόρεσε», δείχνει το ιδεολογικό στίγμα, αλλά και το σεβασμό του σκηνοθέτη στην ιστορία μας. (Παίζουν: Κάτια Γέρου, Εκάβη Ντούμα, Μαρία Ζορμπά, Αλέκα Παΐζη, Νίκος Καραθάνος, κ.ά).

-- Η ταινία του Ισπανού Αματ Εσκαλάντε, που ζει και εργάζεται στο Μεξικό, «Αίμα», είναι πιο μικρή και θλιμμένη. Και ο Ισπανός με τους ανθρώπους υποτίθεται ότι ασχολείται, όμως, είτε δεν τους ξέρει, είτε δε γνωρίζει πώς να ασχοληθεί μαζί τους κινηματογραφικά! Πιάνει στα χέρια του κάτι ανθρώπινες καρικατούρες και με αυτές προσπαθεί να μιλήσει για τον έρωτα. Ομως, ο έρωτας, θέλει αληθινούς ανθρώπους για να υπάρξει και να είναι όμορφος. Στην ομορφιά υπάρχει η ακραία μορφή του έρωτα, που υποτίθεται ότι απασχολεί την ταινία. Ομως, το ακραίο δε σημαίνει φθηνό και χυδαίο. Φοβάμαι, πως η ισπανική ταινία προς τα εκεί κλείνει... Το «Αίμα» ούτε το φεστιβάλ δικαίωσε, ούτε η ίδια δικαιώθηκε, που παίχτηκε στο φεστιβάλ. Ηταν μια, ακόμα, άτυχη στιγμή της διοργάνωσης. Αποτέλεσμα προχειρότητας!

-- Το «Πώς περνάν οι ώρες», της Αργεντινής Ινές ντε Ολιβέιρα Σέσαρ, αξίζει το σεβασμό. Κυρίως, για τις όμορφες και ποιητικές εικόνες. Θα την περιμένουμε στις αίθουσες!

-- Θα αναφερθώ και στο ντοκιμαντέρ του Σπύρου Ταραβήρα «Μπαζ», για τη ζωή και το έργο του Ελληνα Ισαάκ Μπιζερίδη, συγγραφέα και σεναριογράφου μεγάλων ταινιών της Αμερικής, γνωστού στο Χόλιγουντ ως «Μπαζ». Θα είναι κρίμα αν αυτή η ταινία δε βγει στις αίθουσες και αν δεν παιχτεί από κάποιο τηλεοπτικό κανάλι εθνικής εμβέλειας. Θα χάσετε μια καταπληκτική, μια μοναδική, «φιγούρα». Τον Αλμπερτ Ισαάκ «Μπαζ» Μπιζερίδη! Εναν Ζορμπά με τα όλα του!