ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

"Ψυχή" της γερμανικής τέχνης

Ξυλογραφίες, αντίγραφα σε μέγεθος πρωτότυπου, του Αλμπρεχτ Ντίρερ παρουσιάζονται στο "Ινστιτούτο Γκαίτε"

Πενήντα εννέα ξυλογραφίες, αντίγραφα του μεγάλου Γερμανού καλλιτέχνη Αλμπρεχτ Ντίρερ (1471-1528), τα οποία αποτελούν μέρος ενός λευκώματος με αναπαραγωγές σε αυθεντικό μέγεθος από τη δεκαετία του '30, παρουσιάζονται αυτές τις μέρες στο Ινστιτούτο "Γκαίτε" (Ομήρου 14-16). Στην ενδιαφέρουσα αυτή εικαστική παρουσίαση, εκτίθενται εννέα θεματικές ενότητες, οι οποίες συνοδεύονται από πίνακες κειμένων: "Τα μεγάλα πάθη", "Η Αποκάλυψη", "Η Μαρία και η Αγία Οικογένεια", "Αγιοι και Μάρτυρες", "Οικόσημα", "Σήματα βιβλίων και Ορναμέντα", "Εγκόσμια", "Η υδρόγειος σφαίρα του Στάμπιους", "Παραβολές", "Καινή Διαθήκη".

Η εποχή του Α. Ντίρερ, η εποχή γύρω στα 1500 στην Ευρώπη, ήταν μία περίοδος ριζικών ανακατατάξεων σε όλους σχεδόν τους τομείς. Με την ανακάλυψη της Αμερικής το 1492, αλλάζει εντελώς η αντίληψη, που είχε μέχρι τότε ο άνθρωπος για τον κόσμο. Αρχίζει η εποχή των ευρωπαϊκών εξερευνήσεων στο άγνωστο, που σηματοδοτεί την αρχή μιας συχνά βάρβαρης επεκτατικής πολιτικής. Στο αποκορύφωμά της βρίσκεται η αποικιοκρατία των νεότερων χρόνων και ο ιμπεριαλισμός. Αυτή η επεκτατική ορμή των Ευρωπαίων, συνοδεύεται από την κατάκτηση μιας νέας πνευματικής ελευθερίας: Απυρόβλητες αυθεντίες, που καθόριζαν μέχρι τότε την παραδοσιακή εικόνα του κόσμου της χριστιανικής δύσης, αμφισβητούνται τώρα ριζικά. Με τη Μεταρρύθμιση οριοθετείται μια βασική ιστορική τομή, το τέλος του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα και η αρχή των νεότερων χρόνων. Στο χώρο της ιστορίας της τέχνης, η τομή αυτή αντιστοιχεί στην αποδέσμευση από τη μορφολογική γλώσσα της γοτθικής τέχνης, μέσα από το νέο εικονιστικό λεξιλόγιο της Αναγέννησης. Στο κέντρο αυτής της εποχής, τοποθετείται η ζωή και η δημιουργία του Αλ. Ντίρερ.

Ο καλλιτέχνης - που γεννήθηκε το Μάη του 1471 - πέρασε τη ζωή του κυρίως στην "κρυφή πρωτεύουσα" της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του γερμανικού έθνους, τη Νυρεμβέργη, όπου διατηρούσε εργαστήριο ως αναγνωρισμένος ζωγράφος, σχεδιαστής και χαράκτης. Από το 1495, κυρίως, χρονολογούνται τα πρώτα του χαρακτικά. Λόγω της ευκολίας με την οποία μεταφέρονταν τα έργα αυτά, πολύ σύντομα ο Ντίρερ έγινε πασίγνωστος. Το 1948 δημοσιεύει την πρώτη σημαντική σειρά χαρακτικών του: Δεκαπέντε ξυλογραφίες που εικονογραφούν την "Αποκάλυψη" και συνθέτουν - όπως έχει αναφερθεί - "ένα κήρυγμα τόσο βαθύ και εύγλωττο, όσο και το κήρυγμα του Λούθηρου". Ο σκοπός αυτών των θρησκευτικών κύκλων ήταν, κατά κάποιο τρόπο, το αντίστοιχο της ιταλικής τοιχογραφίας. Στο διάστημα, μάλιστα, της ζωής του, ταξίδεψε δύο φορές στην Ιταλία, γνωρίζοντας έτσι και το πνεύμα των Ιταλών ουμανιστών και κυρίως της ιταλικής δημιουργίας της Βενετίας και της Πάντοβα. Με τους κύκλους αυτούς, ο Ντίρερ είχε την πρόθεση να παρουσιάσει στο λαό τις ιστορίες του Ευαγγελίου με καινούρια μορφή, πιο προσιτή από τη γοτθική αγιογραφία της προηγούμενης περιόδου. Ο μεγάλος αυτός καλλιτέχνης εξελίχθηκε σε αληθινό αριστοτέχνη στην απεικόνιση ανθρώπων, τοπίων και αρχιτεκτονικής, ενώ παράλληλα ήταν και εξαίρετος δημιουργός στον τομέα της διακοσμητικής χαρακτικής τυπογραφημένων βιβλίων.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 9 του Φλεβάρη και θα λειτουργεί Δευτέρα έως Πέμπτη (9πμ έως 9μμ). Παρασκευή από τις 9 το πρωί έως τις 8 το βράδυ.

Η. Μ.

Ματιές στην περιφέρεια

Από τις εκθέσεις που πραγματοποιούνται "εκτός των τειχών" της πρωτεύουσας, σημειώνουμε: Εγκαινιάζεται τη Δευτέρα στην αίθουσα τέχνης "Τζάμια - Κρύσταλλα" (Σκαλίδη 35, Χανιά) έκθεση έργων του Αγγελου Αντωνόπουλου.Παρουσιάζεται μία ενότητα ζωγραφικών έργων και γλυπτών, μέσα από τα οποία το φως σαν δέσμη ενέργειας ξεχύνεται στην επιφάνεια, αναδεικνύοντας περιοχές όπου διαχέεται και σημεία όπου συμπυκνώνεται. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 8 του Φλεβάρη.

Εκθεση έργων ζωγραφικής και χαρακτικής της Ρουμπίνας Σαρελάκου - Ρόκου εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στο χώρο σύγχρονης τέχνης "Αμυμώνη" (πλατεία Ν. Μπότσαρη 1, Ιωάννινα). Η ενδιαφέρουσα αυτή εικαστική παρουσίαση θα διαρκέσει μέχρι τις 5 του Φλεβάρη.
Μπορεί η 37η διοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης να έληξε εδώ και περίπου δύο μήνες, ωστόσο ο απόηχος της εκδήλωσης παρατείνεται και στη νέα χρονιά, με την ευκαιρία μιας έκθεσης φωτογραφίας, που αφορά σε πρόσωπα της 7ης Τέχνης. Πρόκειται για πρόσωπα, όπως τα είδαν οι Βαγγέλης και Αγγελος Ρασσιάς,στη διάρκεια του περσινού Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και άλλων διεθνών φεστιβάλ από το 1983 μέχρι σήμερα. Η έκθεση φιλοξενείται στο "Μύλο" μέχρι τις 31 του Γενάρη.
Χαρακτικά του Γκέοργκ Μπάζελιτς,δημιουργίες που πραγματοποιήθηκαν από το 1965 μέχρι το 1992, φιλοξενούνται στο Ινστιτούτο "Γκαίτε" στη Θεσσαλονίκη. Στην έκθεση, που θα διαρκέσει μέχρι τις 28 του Γενάρη, παρουσιάζονται 81 οξυγραφίες, ξυλογραφίες και λινόλεουμ.
Στην γκαλερί "Ιανός" (Αριστοτέλους 7, Θεσσαλονίκη), παρουσιάζεται μέχρι τις 12/2, η συλλογή "Η Θεσσαλονίκη των ζωγράφων".

"Ηχοι" χρωμάτων

Σημαντικές εκθέσεις φιλοξενούνται αυτές τις μέρες σε γνωστούς εκθεσιακούς χώρους της Αθήνας. Στην γκαλερί "Αδάμ" (Νεοφύτου Βάμβα 5) εγκαινιάζεται την Τρίτη (8μμ) έκθεση έργων ζωγραφικής της νέας ζωγράφου Ιόλης Ξυφαρά.Πρόκειται για τη δεύτερη ατομική έκθεση έργων της. Η καλλιτέχνις σπούδασε στην ΑΣΚΤ, με καθηγητές τους: Δ. Μυταρά και Χρ. Μπότσογλου.Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 4 του Φλεβάρη.

Μία σημαντική έκθεση εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στο χώρο τέχνης "Θέμα" (Πατριάρχου Ιωακείμ 53). Πρόκειται για την εικαστική παρουσίαση της Ερσης Χατζηαργύρου.Τίτλος της έκθεσης "Μεταίχμιον".Θα διαρκέσει μέχρι τις 8 του Φλεβάρη.
Την Τετάρτη εγκαινιάζεται στην αίθουσα τέχνης "Αστρολάβος - Δεξαμενή" (Ξανθίππου 11), έκθεση ζωγραφικής και κατασκευών της Μαρίας Μαρουδή.Παρουσιάζονται ζωγραφικά έργα σε τελάρα και μεικτή τεχνική, καθώς και αδρές κατασκευές με κυρίαρχα υλικά το σίδερο, το ξύλο, το χαρτί κ. ά. και επεμβάσεις με οξείδια μετάλλων, χρώματα κλπ. Το έργο της διακρίνεται για τη δύναμη της κατασκευής, τη σταθερότητα της σύνθεσης, τη χρωματική αρμονία, την ποιότητα της ματιέρας. Στον ίδιο χώρο - στο άνω επίπεδο της αίθουσας - φιλοξενείται έκθεση κοσμήματος της Σωσώς Τσακιρίδη.
Εγκαινιάζεται τη Δευτέρα (8μμ), στην γκαλερί "Α - Δ" (Λυκαβηττού 39 - 41), η 6η ατομική έκθεση έργων της Κατερίνας Μερτζάνη.Οπως σημειώνεται στον κατάλογο, "η Κ. Μερτζάνη ελκύεται από το συνηθισμένο, το φθηνό, το διακοσμητικό. Αναπτύσσει μία γλώσσα στηριγμένη στη γοητεία του ασήμαντου, δίνοντάς του ιδιαίτερη ένταση". Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 28 τουΦλεβάρη.

Σχέδια, ζωγραφική και γλυπτά σε ορείχαλκο, παρουσιάζει μέχρι τις 7 τουΦλεβάρη, ο Γιώργος Λάμπρου στο θέατρο του Κολεγίου Αθηνών (Στεφάνου Δέλτα 15). Τα έργα του καλλιτέχνη, που παρουσιάζονται, έχουν άμεση σχέση με τις αισθήσεις και τους ρυθμούς της ζωής, όπως καθημερινά την εισπράττει, αλλά και όπως η μνήμη του την τροφοδοτεί.

Εκθεση γλυπτικής του Νίκου Δέτση εγκαινιάζεται στις 20 του Γενάρη στο Κέντρο Πολιτισμού Παλατάκι του Δήμου Χαϊδαρίου. Τίτλος της "Μεταλλοαλλάξεις".Ο Ν. Δέτσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959 και έρχεται σε επαφή με τη γλυπτική το 1990, με έμπνευση το χώρο εργασίας του, τα ναυπηγεία. Στις δημιουργίες του χρησιμοποιεί υλικά της ψυχρής σύγχρονης βιομηχανικής τεχνολογίας. Η έκθεση θα διαρκέσει δεκαπέντε μέρες.

Εικαστικών περίπατοι

Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας σύστησε επιτροπή πολιτιστικών εκδηλώσεων, πιστεύοντας στην ανάγκη επαφής των εικαστικών με τους αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους, για να εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους για τον ελληνικό πολιτισμό, προγραμματίζοντας κυριακάτικους περιπάτους, ανά 15ήμερο. Αρχή γίνεται αύριο, με περίπατο στην Αρχαία και Ρωμαϊκή Αγορά, το Θησείο, τη Στοά Αττάλου, τη Βιβλιοθήκη Αδριανού. Τόπος συνάντησης (10πμ), στους Αέρηδες, οδός Αιόλου.

Ονειρικά πρόσωπα

Εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στην γκαλερί "Σκουφά" (Σκουφά 4), έκθεση έργων ζωγραφικής του Στάθη Βοτανίδη.Οπως σημειώνεται στον κατάλογο, "ο κύκλος αυτός των έργων του καλλιτέχνη εμπνέεται θεματολογικά από το τυχαίο της καθημερινής ζωής, η οποία εκφράζεται μέσα από τη γεωμετρική απόδοση των στοιχείων, που αποτελούν το περιβάλλον και ενισχύεται από την έντονη και στιβαρή παρουσία των ανάλαφρων αέρινων φιγούρων του. Πλάθει παλλόμενες μορφές, μέσα σε ένα χώρο γεμάτο ζωή και ένταση, χειριζόμενος με δεξιοτεχνία την παλέτα του, δημιουργώντας ονειρικά πρόσωπα και σχήματα μέσα σε ένα φως κρυστάλλινης διαύγειας. Τα πάντα βρίσκονται σε παλμό και κίνηση, εκφράζοντας καθημερινές στιγμές της σύγχρονης ζωής". Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 8 του Φλεβάρη.