ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 13 Γενάρη 2005
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ
Στο διαφημιστικό «βωμό» πολυεθνικής

Ως φόντο για τις διαφημιστικές ανάγκες μιας πολυεθνικής παραχωρείται ο αρχαιολογικός χώρος του Σουνίου, μετά τη σχετική θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, το οποίο, ωστόσο, διχάστηκε (οκτώ υπέρ, οκτώ κατά) και χρειάστηκε η θετική (προσμετριέται ως διπλή) ψήφος του προέδρου του ΚΑΣ και γενικού γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, Χ. Ζαχόπουλου, για να «περάσει» το αίτημα!

Συγκεκριμένα, η αυτοκινητοβιομηχανία BMW ζήτησε - και πέτυχε- την παραχώρηση του αρχαιολογικού χώρου του ιερού του Ποσειδώνα στο Σούνιο (εκτός περίφραξης βέβαια αλλά αυτό έχει λίγη σημασία... προς το παρόν) για την παρουσίαση της νέας σειράς αυτοκινήτων της και μάλιστα για ένα μήνα, από τις 21/1 έως και τις 24/2.

Φυσικά η είδηση δεν είναι στο ότι μια πολυεθνική θέλει να απαξιώσει ένα μνημείο και μάλιστα σαν το συγκεκριμένο, αφού οι πολυεθνικές έχουν ήδη απαξιώσει την ίδια την ανθρώπινη ζωή για να έχουν πολιτιστικές «ευαισθησίες». Η είδηση είναι στο ότι υιοθετήθηκε η άποψη πως η κλασικότητα του μνημείου «ταιριάζει» στην παρουσίαση ενός... «κλασικού» προϊόντος!

Τα μισά μέλη του συμβουλίου (8) διαφώνησαν με την παραχώρηση για δύο πολύ βασικούς και ευνόητους λόγους: Οτι θα πληγεί ο συμβολισμός του χώρου και η παιδευτική του διάσταση και ότι η παραχώρηση θα «ανοίξει την όρεξη» και σε άλλες πολυεθνικές. Τα άλλα μισά (8) μέλη του ΚΑΣ θεώρησαν, εκτός από τα περί «κλασικότητας του προϊόντος», ότι η αποδοχή του αιτήματος θα αποτελέσει την αφετηρία για μια «επιθετική πολιτιστική πολιτική» από τη χώρα μας!

Τελικά, ο γγ του ΥΠΠΟ, συνεπής με την πολιτιστική πολιτική της κυβέρνησης και του κόμματός του που εκλαμβάνει τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά ως αγοραία στοιχεία, χρησιμοποίησε τη δυνατότητα που του δίνεται από το νόμο και υπερψήφισε την αποδοχή του αιτήματος. Το τέλος χρήσης που πρέπει να πληρώσει η εταιρία είναι 50.000 ευρώ. Ακόμη και τα μνημεία έχουν την τιμή τους λοιπόν...

«Εξωραϊσμός» του τζαμιού Χαμζά Μπέη

Φωτογραφία του 1980, στην οποία διακρίνονται τα καταστήματα, η ταμπέλα του κινηματογράφου, αλλά και κάποιες απόπειρες στήριξης του μνημείου
Φωτογραφία του 1980, στην οποία διακρίνονται τα καταστήματα, η ταμπέλα του κινηματογράφου, αλλά και κάποιες απόπειρες στήριξης του μνημείου
«Μνημείο» αδιαφορίας, απαξίωσης και ατολμίας εκ μέρους του συστήματος - ανεξαρτήτως των κατά καιρούς κομματικών διαχειριστών του - αποτελεί το τζαμί Χαμζά Μπέη (επί της λεωφόρου Εγνατίας) στη Θεσσαλονίκη, γνωστότερο ως «Αλκαζάρ».

Σε πλήρη εγκατάλειψη, που το οδήγησε σε κατάσταση ετοιμορροπίας, το μνημείο βρίσκεται στο επίκεντρο της γνωστής - και από πολλές άλλες περιπτώσεις - διαμάχης για το ιδιοκτησιακό του καθεστώς, αφού από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα ακόμη είχε χρησιμοποιηθεί από εμπορικά καταστήματα, αλλά και σαν κινηματογράφος, ο «Αλκαζάρ». Από το 1977 ανήκει στον Ερυθρό Σταυρό μετά από δωρεά του τότε ιδιοκτήτη του, Ομηρου Πιζάνη και έκτοτε παρακμάζει. Φυσικά, οι χρόνιες μη συμβατές χρήσεις του προκάλεσαν πολλές φθορές, προσθήκες, αλλά και κατακερματισμό των χώρων του. Σήμερα, τα μαγαζιά έχουν απομακρυνθεί, εκτός από δύο, ενώ ο ενοικιαστής του κινηματογράφου εξακολουθεί να ζητάει το χώρο ως χρησικτησία.

Σε όλο αυτό το διάστημα η πολιτεία ήταν, ουσιαστικά, απούσα. Το 1983 η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων είχε εκπονήσει μελέτη αποκατάστασης, η οποία δεν εφαρμόστηκε ποτέ και μόλις... προχτές επανήλθε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο επικαιροποιημένη. Από το 1994 έως το 2003 η Εφορεία είχε εγκαταστήσει όργανα μέτρησης για την κατάσταση του μνημείου από το σεισμό του 1978. Οι ρηγματώσεις που προέκυψαν από το σεισμό δεν έδειξαν σημάδια επιδείνωσης, ωστόσο το μνημείο φέρει πολλά σημάδια ετοιμορροπίας.

Το ΚΑΣ γνωμοδότησε υπέρ της... «μισής» αποκατάστασης του μνημείου, δηλαδή μόνο των εξωτερικών του όψεων, θεωρώντας αυτές τις εξωρραϊστικές επεμβάσεις ως «πρώτο βήμα» για την ολική του αποκατάσταση και τη δέουσα χρήση του, αν κάποτε περάσει στην ιδιοκτησία του δημοσίου. Δηλαδή αν δεχτεί ο Ερυθρός Σταυρός να το παραχωρήσει. Μέχρι τότε, το κράτος «καλύπτεται» πίσω από τη νομική του υποχρέωση για τη διάσωση των μνημείου, αλλά μέχρι το βαθμό που του επιτρέπει το σημερινό ιδιοκτησιακό καθεστώς. Αλλωστε, καμία κυβέρνηση δεν προτίθεται να κάνει πράξη το γεγονός ότι τα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του λαού ανήκουν σε αυτόν και μόνο.

Το Χαμζά Μπέη είναι ένα από τα πρώτα μουσουλμανικά τεμένη που κτίστηκαν το 15ο αιώνα μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς το 1430. Κτίσθηκε μεταξύ 1467-1468 σε πολύ σημαντική θέση, σε μια από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες της πόλης. Στα τέλη του 16ου αιώνα στο αρχικό κτίριο προστέθηκαν δύο πλευρικοί χώροι, ενώ το 1620 επισκευάστηκε από τις ζημιές που προκλήθηκαν από σεισμό ή πυρκαγιά. Ζημιές υπέστη και από την πυρκαγιά του 1917. Ο μιναρές του κατεδαφίστηκε το 1925 μαζί με άλλους μιναρέδες της πόλης.

Βραδιές Μπετόβεν

Ο μαέστρος Κουρτ Μαζούρ
Ο μαέστρος Κουρτ Μαζούρ
Και οι εννέα συμφωνίες του Μπετόβεν παρουσιάζονται στις τέσσερις συναυλίες της Φιλαρμονικής του Λονδίνου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ο Κουρτ Μαζούρ, ένας από τους σημαντικότερους μαέστρους της εποχής μας, θα διευθύνει την πλέον ηχογραφημένη ορχήστρα διεθνώς, στο συναυλιακό κύκλο που ξεκίνησε χτες και θα ολοκληρωθεί το Σάββατο.

Στη χτεσινή συναυλία παρουσιάστηκαν η Πρώτη, Δεύτερη και Τρίτη («Ηρωική») Συμφωνία. Το σημερινό πρόγραμμα περιλαμβάνει την Τέταρτη και Πέμπτη Συμφωνίες, και το αυριανό την Εκτη («Ποιμενική») και Εβδομη. Η αυλαία θα κλείσει το Σάββατο με την Ογδοη και Ενάτη Συμφωνίες. Στην τελευταία συναυλία συμμετέχουν οι σολίστ Christine Brewer (σοπράνο), Carolin Masur (μέτζο σοπράνο), Thomas Studebaker (τενόρος) και Alastair Miles (μπάσος), η Χορωδία της Φιλαρμονικής του Λονδίνου και η Παιδική Χορωδία «Μανόλης Καλομοίρης», υπό τη διεύθυνση του Νίκου Μαλλιάρα.

Καταγγέλλει και η ΟΓΕ

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για τη δίωξη της Δόμνας Σαμίου, που συνιστά ποινικοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η ΟΓΕ, με ανακοίνωσή της, καταγγέλλει «τη μεσαιωνική αντίληψη που τόλμησε τη δίωξη της παραδοσιακής μας μουσικής στο πρόσωπο της Δόμνας Σαμίου, η οποία αγωνίζεται εδώ και 10ετίες για τη διάσωση και διάδοση των δημοτικών μας τραγουδιών. Μας προβληματίζει η επιλεκτική ευαισθησία των εκκλησιαστικών κύκλων, οι οποίοι κλείνουν τα μάτια μπροστά στην τηλεβαρβαρότητα που καθημερινά δηλητηριάζει την ελληνική κοινωνία και εκπορνεύει τη νέα γενιά. Γι' αυτό καλό θα ήταν: οι ψάλτες στα στασίδια τους, οι αρχιεπίσκοποι στους θρόνους τους και ο ελληνικός λαός στις παραδόσεις του».

Συστάθηκαν... αλλά δε λειτούργησαν

Με 20 υπηρεσίες... στα χαρτιά «πορεύεται» η Αρχαιολογική Υπηρεσία για το 2005, όπως προκύπτει από το Πρόγραμμα Δράσης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Συγκεκριμένα, από τις 93 συνολικά διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων (Κεντρική Υπηρεσία και Εφορείες Αρχαιοτήτων) υπέβαλαν πρόγραμμα δράσης οι 73, αφού οι υπόλοιπες δεν έχουν ακόμη λειτουργήσει μετά τη σύστασή τους από τον Οργανισμό, που είχε γίνει πέρυσι επί υπουργίας Ε. Βενιζέλου!

Τα έργα που υποβλήθηκαν ανέρχονται σε 1.190 και ο χρόνος θα δείξει πόσα και ποια από αυτά θα προχωρήσουν, αφού το κύριο είναι η χρηματοδότησή τους.

Θυμίζουμε ότι ο Οργανισμός δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το καλοκαίρι του 2003 και αντικατέστησε αυτόν που ίσχυε από το 1977. Το ίδιο το ΥΠΠΟ συνέδεσε τότε το νέο Οργανισμό με την προπέρσινη νομοθετική πρόβλεψη 3.500 οργανικών θέσεων του υπουργείου, αφού, οι νέες υπηρεσίες που δημιουργούνταν σχεδόν σε κάθε νομό της χώρας θα έπρεπε να στελεχωθούν. Φυσικά, πρόβλεψη θέσεων δε σημαίνει και προκήρυξή τους, κάτι που σημείωσαν εξαρχής και οι χιλιάδες έκτακτοι εργαζόμενοι του ΥΠΠΟ.

Η σημερινή ηγεσία του ΥΠΠΟ έχει αναγγείλει εκ νέου την αλλαγή του Οργανισμού, αλλά ήδη οι αρχαιολόγοι έχουν δημοσιοποιήσει τις διαφωνίες τους επί του περιεχομένου του.

To Νομισματικό Μουσείο (Πανεπιστημίου) στις 20/1 (7μμ) οργανώνει διάλεξη του Αντώνη Λιναρδάκη με θέμα «Τα πρώτα σύγχρονα ελληνικά νομίσματα».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ