ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

2ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Το φάντασμα της τεχνολογίας

(Του απεσταλμένου μας ΑΓΗ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗ).-

Εντονη πια η επιρροή της νέας τεχνολογίας στην κοινωνική ζωή και ταυτόχρονα, πλήθος τα ερωτήματα και οι αρχικές προσεγγίσεις που προξενεί. Για παράδειγμα, πώς θα επηρεάσουν οι νέες τεχνολογίες, συγκεκριμένα το διαδίκτυο και η ψηφιακή λήψη - επεξεργασία - προβολή (και ταμείο ως μη καθαρά ψηφιακή λειτουργία...), την κινηματογραφική εικόνα και γενικότερα το «οπτικοακουστικό»; Θα μπορούσε να νοηθεί ποτέ ο κινηματογράφος χωρίς την αίθουσα προβολής; `Η, σαν συστατικό στοιχείο του επικοινωνιακού μέσου, η αίθουσα προσδιορίζει την έννοια του κινηματογράφου σαν ειδοποιός όρος; Επομένως, πόσο αφορούν κατ' αρχήν οι νέες τεχνολογίες τον κινηματογράφο καθεαυτό; Η ενδεχόμενη αντικατάσταση του κινηματογραφικού φιλμ ως υλικό καταγραφής από μια, πιθανά, τελειοποιημένη ψηφιακή τεχνολογία - μιλώντας πάντοτε με το δεδομένο της προβολής στην κινηματογραφική αίθουσα - σημαίνει κάτι περισσότερο από την καθιέρωση μιας εύχρηστης τρικέζας με «απεριόριστες» δυνατότητες τεχνικών εφέ; Επομένως, σε ποια αισθητική κατεύθυνση οδηγείται έτσι, η εγγενής αναπαραστατική φύση του κινηματογραφικού μέσου; Η ίδια η πιθανή τελειοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, μήπως αναιρεί αρετές του κινηματογραφικού φιλμ και «τελειοποιεί» την εικόνα υπό ένα πρίσμα κριτηρίων διαφορετικής ποιότητας από τα «φιλμικά»; Και προσεγγίζοντας το θέμα από «μαρξιστική» σκοπιά, τι θα σήμαινε για τον κινηματογράφο, η δυνατότητα ταυτόχρονης δορυφορικής μετάδοσης - προβολής μιας ψηφιακής «ταινίας» σε εκατοντάδες ή χιλιάδες αίθουσες προβολής πάνω στη Γη, από την άποψη της αναπαραγωγής και της συγκέντρωσης κεφαλαίου, με ό,τι σημαίνει «κεφάλαιο» στα μέσα επικοινωνίας;

Μπορούμε να συγχέουμε τον κινηματογράφο με το διαδίκτυο ή πρέπει να το αντιμετωπίζουμε σαν νέο, διακριτό επικοινωνιακό μέσο, που επέφερε η νέα τεχνολογία; Από εκεί και πέρα, τι πραγματικούς όρους παραγωγής - διανομής δημιουργεί το νέο επικοινωνιακό μέσο, η αντίφαση ανάμεσα στη δυνατότητα εκδημοκρατισμού της επικοινωνίας που παρέχει και στην τάση μονοπώλησής του στο πλαίσιο των «νόμων της αγοράς»; Μπορεί η συγκεκριμένη νέα τεχνολογία, να επιφέρει μια ριζική τομή στην αισθητική του οπτικοακουστικού; Να σημάνει ό,τι σήμανε η εφεύρεση της φωτογραφίας σε σχέση με τη ζωγραφική, του κινηματογράφου σε σχέση με το θέατρο; `Η η διακριτή φύση της ζωγραφικής/θεατρικής από τη μια και της μηχανικής αναπαραστατικότητας διατηρεί την ισχύ της στο πλαίσιο της νέας τεχνολογίας και των νέων επικοινωνιακών μέσων της; Αυτά και άλλα ερωτήματα έθεσε με τον τρόπο της η συζήτηση που διοργανώθηκε χτες στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Καλαμάτας με θέμα «Νέες τεχνολογίες και ντοκιμαντέρ» και ίσως το «ξαφνικό» στην εμφάνιση της νέας τεχνολογίας και το μέγεθος τέτοιων ερωτημάτων που προκαλεί, κατέστησε πρώιμη τη δυνατότητα «περιορισμού» της συζήτησης στο θέμα της.

Ανοίγουν αυλαία

Κέντρος -Κατσανδρή - Ευείδη - Μυλωνάς στην «Αντίθετη Ψυχολογία» της Νέας Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου

Με τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου ξεκινάει τη χειμερινή περίοδο το θέατρο «Πόρτα». Η κλασική κωμωδία παρουσιάζεται σε μετάφραση Ανδρέα Στάικου, σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη, σκηνικά Γιώργου Ζιάκα, κοστούμια Αφροδίτης Κουτσουδάκη. Τους ρόλους ερμηνεύουν: Γιάννης Μπέζος, Παύλος Χαϊκάλης, Ναταλία Τσαλίκη, Τζένη Μιχαηλίδου, Ελένη Κοκκίδου, Γιώργος Ζιόβας, Αριστοτέλης Αποσκίτης, κ.ά. Ο «Ταρτούφος» πρωτοπαίχτηκε το 1664 ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων, υποχρεώνοντας τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΔ` να υποκύψει στις πιέσεις που δεχόταν από τον περίγυρό του και να το απαγορεύσει. Το έργο θίγει τα κακώς κείμενα και ιδιαίτερα την υποκρισία κάθε είδους, μάστιγα που δεν απασχόλησε, βέβαια, μόνο τη συγκεκριμένη εποχή.

Ανοίγει την Παρασκευή η αυλαία της Νέας Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου με το έργο «Αντίθετη ψυχολογία» του Τσαρλς Λάνταμ, που ανεβαίνει σε μετάφραση και σκηνοθεσία Αλέξανδρου Μυλωνά. Τα σκηνικά επιμελήθηκε η Θάλεια Ιστικοπούλου, τα κοστούμια η Ερωφίλη Πολιτοπούλου, τη μουσική ο Δημήτρης Ιατρόπουλος. Παίζουν: Μαρία Κατσανδρή, Γιώργος Κέντρος, Τζόυς Ευείδη, Αλέξανδρος Μυλωνάς. Το έργο αναφέρεται στη ζωή ενός ζευγαριού ψυχιάτρων οι οποίοι διατηρούν δεσμούς ο ένας με τον ασθενή του άλλου που και αυτοί είναι ζευγάρι. Δοκιμάζουν ένα πειραματικό φάρμακο που ονομάζεται Αντίθετη ψυχολογία. Το φάρμακο έχει την ιδιότητα να σε κάνει να ερωτεύεσαι αυτόν που σε γοητεύει λιγότερο. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργηθούν αλυσιδωτές τραγελαφικές συνέπειες που κορυφώνονται, με την απώλεια του ελέγχου των καταστάσεων.
Πρεμιέρα, την Παρασκευή και στο «Θέατρο Τέχνης» της οδού Φρυνίχου, όπου επαναλαμβάνεται «Ο Μικρός πρίγκιπας» του Αντουάν Σαιντ - Εξυπερύ με νέα διανομή. Το έργο είχε ανέβει πριν έξι χρόνια στο «Υπόγειο» για δύο σεζόν με επιτυχία. Η σκηνοθεσία είναι του Μίμη Κουγιουμτζή, τα σκηνικά - κοστούμια της Τότας Πρίτσα, η μουσική του Φίλιππου Τσαλαχούρη και η κινησιολογική επιμέλεια της Ελενας Βακαλοπούλου και της Ρούλας Κουτρουμπέλη. Παίζουν: Ρούλα Κουτρουμπέλη, Στέλλα Μπονάτσου, Ανέστης Κατούνης, Κώστας Βελέντζας, Λουκία Μιχαλά, Σοφία Φαραζή, κ.ά. Το έργο -εκτός από τις οργανωμένες παραστάσεις θα παίζεται κάθε Κυριακή στις 11 το πρωί και στις 3 το μεσημέρι.

Σημαντική δωρεά

Η Μονή Τοπλού στην Κρήτη

Ολόκληρο το αρχιτεκτονικό αρχείο του Βολιώτη αρχιτέκτονα Ισαάκ Σαπόρτα, δώρισαν στο Κέντρο Τεκμηρίωσης Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής (ΚΤΝΑ) του Μουσείου Μπενάκη οι κόρες του Ελένη και Μαρία Σαπόρτα, εκπληρώνοντας την επιθυμία του πατέρα τους. Το αρχείο περιλαμβάνει σχέδια από την περίοδο που ο αρχιτέκτονας εργάστηκε στην Ελλάδα (1927 - 1947), καθώς και από την πλούσια δραστηριότητά του στην Ατλάντα των ΗΠΑ, όπου εγκαταστάθηκε από το 1947 μέχρι το θάνατό του.

Ο Σαπόρτα, που συμμετείχε στην ομάδα των μεγάλων αρχιτεκτόνων που συντάξανε την περίφημη Χάρτα των Αθηνών, υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του Μοντέρνου Κινήματος, συνεργάτης για ένα μικρό διάστημα του γραφείου του Λε Κορμπιζιέ, φίλος πολλών σημαντικών Ελλήνων και ξένων αρχιτεκτόνων, όπως του Γκρόπιους, του Αλ. Δραγούμη, του Γ. Κοντολέοντα κ.ά. Εκτός από το αρχιτεκτονικό του έργο, οι κόρες του παραχώρησαν στο ΚΤΝΑ και μέρος του πολύ πλούσιου ζωγραφικού του αρχείου, καθώς και σημαντικό τμήμα της αλληλογραφίας του και του προσωπικού του ημερολογίου.

Ιστορικές διαλέξεις στο ΕΙΕ

«Τα Βαλκάνια στην προϊστορία» είναι ο τίτλος των πέντε διαλέξεων που οργανώνει το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών από 23/10-20/11, με στόχο να παρουσιαστεί στο ευρύ κοινό «μια γενική εικόνα της προϊστορίας της ΝΑ Ευρώπης - εκτός Ελλάδας - και των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην περιοχή».

Χτες πραγματοποιήθηκε η πρώτη διάλεξη και ακολουθούν: «Η προϊστορία της ΝΑ Ευρώπης: Γιουγκοσλαβία» με ομιλητή τον Δρ. Ράτζκο Βάσιτς του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Γιουγκοσλαβικής Ακαδημίας Επιστημών (30/10), «Η προϊστορία της ΝΑ Ευρώπης: ΠΔΓΜ» με ομιλητή τον Δρ. Ντράγκαν Μιτρέβσκι, καθηγητή πανεπιστημίου και διευθυντή του Αρχαιολογικού Μουσείου Σκοπίων (6/11), «Η προϊστορία της ΝΑ Ευρώπης: Αλβανία» με ομιλητή τον Δρ. Μουζαφέρ Κορκούτι, αρχαιολόγο και Διευθυντή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Τιράνων (13/11) και «Η προϊστορία της ΝΑ Ευρώπης: Ρουμανία» με ομιλητή τον Αλεξάντερ Βούλπε, διευθυντή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Ρουμανικής Ακαδημίας Επιστημών (20/11).

Οι διαλέξεις θα γίνουν στο Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας» του ΕΙΣ (Λ. Β. Κωνσταντίνου 48), στις 7.30 μ.μ. με ελεύθερη είσοδο.

Το Φεστιβάλ Δράμας στην Αθήνα

Ολες τις ελληνικές ταινίες που συμμετείχαν στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, καθώς και μια επιλογή του διεθνούς διαγωνισμού του Φεστιβάλ, θα έχουν την ευκαιρία να χαρούν οι φίλοι του κινηματογράφου στην Αθήνα, από τις 29/10-3/11, στο «Παλλάς».

Το Φεστιβάλ θα «ταξιδέψει» ακόμη στην Πολίχνη και τον Πολύγυρο, ενώ τα τέσσερα πρώτα βραβεία του Φεστιβάλ Δράμας θα προβληθούν και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Αμέσως μετά την Αθήνα, οι βραβευμένες ταινίες του Φεστιβάλ θα προβληθούν στο Βερολίνο, την Κολωνία και το Αμβούργο, σε συνεργασία με τον Ελληνικό Σύλλογο «Φιλία».

Το πρόγραμμα στο «Παλλάς» έχει ως εξής: Βραβεία και διακρίσεις του Φεστιβάλ (29/10, 5μμ-μεσάνυχτα), Πληροφοριακό σπουδαστικό τμήμα και διαγωνιστικό σπουδαστικό (30/10, 5.30μμ-μεσάνυχτα), Πληροφοριακό μυθοπλασίας, Ελληνες του κόσμου και διαγωνιστικό μυθοπλασίας (31/10 5.30μμ-μεσάνυχτα), Εκτός συναγωνισμού, διαγωνιστικό μυθοπλασίας (1/11 7μμ-μεσάνυχτα), Επιλογή ταινιών, διαγωνιστικό μυθοπλασίας (2/11 5.30μμ-μεσάνυχτα), Βραβεία και διακρίσεις του Φεστιβάλ (3/11, 6μμ-1πμ).

Με ομιλία του ακαδημαϊκού Ιάκωβου Καμπανέλλη, με τίτλο «Η Νίκη που διεκόπη» και με απόσπασμα από το «Ασμα ηρωικό και πένθιμο...» του Οδυσσέα Ελύτη, που θα απαγγείλει η ηθοποιός Ασπασία Παπαθανασίου, θα γιορτάσει η Ακαδημία Αθηνών την επέτειο του «ΟΧΙ». Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί αύριο στις 7 μμ.

«Πανόραμα Νέων Ανεξάρτητων Δημιουργών Βίντεο Θεσσαλονίκης» ονομάζεται ο νέος θεσμός της Λέσχης Κινηματογράφου του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.

Το πανόραμα θα πραγματοποιείται κάθε Νοέμβρη (29/11-2/12) στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΕΚΘ (Αριστοτέλους 32 και Ολύμπου) και η Λέσχη εγγυάται ότι «κατά τη διάρκειά του, οι νέοι δημιουργοί της Θεσσαλονίκης θα καλούνται να παρουσιάσουν τα έργα τους, πρωτόλεια ή μη, χωρίς αποκλεισμούς και μικροσυντεχνιακές σκοπιμότητες, δίνοντάς τους επιτέλους ένα βήμα ελεύθερης έκφρασης».

Συμμετοχές μπορούν να δηλώσουν δημιουργοί από 15-29 ετών στον υπεύθυνο της Λέσχης, Παναγιώτη Χιονίδη, στα τηλέφωνα 270803, 270328, 264381.

Παρατείνεται για τρίτη βδομάδα το αφιέρωμα «Todo Bunuel» του ΥΠΠΟ και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μετά τη μεγάλη επιτυχία του. Ετσι, από 27/10 - 2/11, θα προβληθούν στον κινηματογράφο «Απόλλων RENAULT - Filmcenter 2000 » οι 26 από τις 36 συνολικά ταινίες του αφιερώματος.