"Μαύρη κι άραχνη βλέπουμε την προοπτική ανάπτυξης της περιοχής μετά από το χτύπημα που δέχτηκε", λέει ο αγρότης - κοινοτάρχης Σπαθαρίου, Λιάσκος Λοϊζος.

Πνεύμονας της περιοχής για τους 17.000 κατοίκους των 22 κοινοτήτων ήταν το "έργο", όπως ονομάζουν τα Μεταλλεία. Από κει και πέρα δεν υπάρχει τίποτα, συνεχίζει ο κοινοτάρχης. "Να, δες το ξεπουλήσανε σε ιδιώτη, κοντεύει χρόνος και υπολειτουργεί. Πότε το ένα τμήμα πότε το άλλο. Από 3.000 εργαζόμενους που δούλευαν στο έργο, τώρα έχουν μείνει 350 και οι μισοί είναι με τα δίμηνα, σωματείο δεν υπάρχει".

"Χρεωθήκαμε μέχρι το λαιμό για να αγοράσουμε γεωργικά μηχανήματα και τώρα δεν έχουμε πού να διαθέσουμε την παραγωγή μας", λέει ο Β. Αναστασίου,που έχει έξι χρόνια απολυμένος από τον "Σκαλιστήρη" και αναγκαστικά στράφηκε στη γεωργία. Χωράφια δικά του δεν είχε, έτσι αναγκάστηκε να νοικιάσει για να επιβιώσει. "Αμ δε! Τόσο το νοίκι για τα χωράφια, 43 δραχμές το στάρι φέτος από 55 πέρσι, να η ακρίβεια στο πετρέλαιο και λιπάσματα. Πώς να ζήσει η οικογένεια, πώς να πάνε τα παιδιά στο σχολείο, πώς να εξυπηρετηθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες;".

Σχεδόν κοινή είναι η διαπίστωση ότι υπεύθυνοι για την "κατάσταση πολιορκίας", που χρόνια ζει η περιοχή, είναι οι κυβερνήσεις, τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ. Βέβαια, στις εκλογές, πάλι ο δικομματισμός έβαλε τα "μεγάλα μέσα", το ρουσφέτι, τον εκβιασμό και ...απορρόφησε έκφραση μεγαλύτερης δυσαρέσκειας. Ως πότε; "Ο κόσμος καταλαβαίνει", μας λέει ένα πρώην "πράσινο" συνδικαλιστικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, ο Σπ. Κατόπουλος,που, αφού έτρεξε για να ανοίξει το έργο, τον πέταξαν απ' έξω.

Η νεολαία παλιότερα "στις καλές εποχές" δεν είχε πρόβλημα αναζήτησης εργασίας. Εστω και "κληρονομικώ δικαίω" έβρισκε. Σήμερα που υποτίθεται ότι "άνοιξε" το έργο, γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι είναι "ανεπιθύμητοι". Ο Γ. Τσιμικόδημος,από το Προκόπι, είναι τελειόφοιτος της σχολής μηχανολόγων του ΤΕΙ Χαλκίδας και δουλεύει από το '94 ...στο καφενείο του θείου του. "Από το να μην κάνεις τίποτα, καλό είναι κι αυτό", λέει. Σκέφτεται ν' ανοίξει δικό του μαγαζί, αλλά το βλέπει δύσκολο... Η νεολαία της ηλικίας του είναι άνεργη κι αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Αν μείνουν εδώ, δεν υπάρχει προοπτική απασχόλησης. Αλλοι φεύγουν για αναζήτηση δουλιάς. "Οι πολιτικές που εφαρμόζονται, καταλήγει, είναι "αφιλόξενες" για μας τους νέους".

Το οικονομικό "σφίξιμο" και ο αγώνας μόνο για επιβίωση έχει φέρει σε αδιέξοδο και τους καταστηματάρχες της περιοχής. Το "δεφτέρι" είναι το κύριο μέσο συναλλαγής.

Ο Γ. Ψαθάς,αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της περιοχής Μαντουδίου, με δύο λέξεις δίνει το μέγεθος του προβλήματος. Ο τζίρος που γινόταν τα χρόνια '86-'90 παραμένει υπερδιπλάσιος των ετών από το '90 ως σήμερα, παρά τις κατακόρυφες αυξήσεις που σημειώθηκαν στις τιμές.

Ο αντιπρόεδρος του εμπορικού συλλόγου, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα του "έργου", κάνει λόγο για πολιτικές πελατειακών σχέσεων που καλλιεργήθηκαν από τα δύο μεγάλα κόμματα στο λαό της περιοχής και οδήγησαν στη διάσπαση της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής.

Εξι χρόνια μετά το οριστικό κλείσιμο των επιχειρήσεων δεν έφτασαν για να αμβλύνουν το πρόβλημα της ανεργίας. Κάποια "κίνητρα" που δόθηκαν πριν λίγο καιρό κάτω από πιέσεις, μόνο σαν "ενέσεις" μπορεί να θεωρηθούν. Στην ειδική επιδότηση ανεργίας, από τους 600 που έκαναν αίτηση ένταξης, μόνο 350 δικαιούνται και μετά τις 31/12/96 παύει το δικαίωμα υποβολής νέων αιτήσεων. Για να γίνει κατανοητό για πόση ανεργία μιλάμε, μας λέει ο Γ. Τσουκαλάς,πρόεδρος του πρόσφατα ιδρυθέντος Σωματείου Εργαζόμενων και Ανέργων στις μεταλλευτικές Επιχειρήσεις της Βορειοκεντρικής Εύβοιας, "ΕΝΟΤΗΤΑ - ΑΓΩΝΑΣ",αρκεί να πούμε ότι κατατέθηκαν 2.800 αιτήσεις για να προσληφθούν, όταν άνοιξε το έργο, με το νέο ιδιοκτήτη, 200 άτομα. "Αρα, συνεχίζει ο συνομιλητής μας, κρίθηκε αναγκαία η ίδρυση Σωματείου που καλύπτει ανέργους και εργαζόμενους στην επιχείρηση, για να διεκδικήσουμε ενωμένοι και συλλογικά".

Στο Σωματείο έχουν εγγραφεί ως τώρα 622 άνεργοι της περιοχής, λέει ο Β. Τσιρογιάννης,μέλος της προσωρινής διοίκησης. Ξεκινήσαμε διεκδικώντας έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ανέργων, σφράγισμα των βιβλιαρίων υγείας και φαρμακευτική περίθαλψη. Ζητάμε να λειτουργήσουν οι σχολές ΟΑΕΔ στο Κύμασι και να μπουν στο Ταμείο Ανεργίας όλοι οι άνεργοι χωρίς προϋποθέσεις. Τα αιτήματά μας, επισημαίνει, τα στηρίζει και η ΓΣΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Συνομοσπονδία έχει στείλει επιστολή στις 11/12 στον υπουργό και τον υφυπουργό Εργασίας.

Είναι αλήθεια ότι η περιοχή μπορεί να αναπτυχθεί και αυτή η ανάπτυξη να ωφελήσει τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του. Διαθέτει τα δύο μεταλλευτικά συγκροτήματα, που, κάτω από την παρέμβαση του δημοσίου και τη δημιουργία Ενιαίου Δημοσίου Φορέα Λευκόλιθου, μπορούν να προσφέρουν για πάρα πολλά χρόνια ακόμα, όχι μόνο στην περιοχή, αλλά και στην εθνική οικονομία. Αυτή η λύση έχει απορριφθεί από τις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, γιατί έρχεται σε σύγκρουση... με τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Παραμένει αναξιοποίητος ο δασικός πλούτος (δασοβιομηχανικό συγκρότημα), δεν υπάρχουν υποδομές για τη γεωργική ανάπτυξη (οπωροκηπευτικά, στάρια, καλαμπόκι), ενώ η τουριστική ανάπτυξη παραμένει σε εμβρυακή ηλικία. Γεωργία - κτηνοτροφία είναι υπό διωγμό. Αρα τι απομένει;

"Με τέτοιες προϋποθέσεις, επισημαίνει ο Μπ. Αντωνίου γραμματέας της ΚΟΒ Μαντουδίου, δεν πρόκειται να υπάρξει ανάπτυξη. Αντίθετα θα αυξάνει η ανεργία, η μετανάστευση, η εγκατάλειψη και η περαιτέρω παραγωγική υποβάθμιση, ενώ θα συνεχίζεται η ληστρική εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, από τους νέους Σκαλιστήρηδες. Η δική μας πρόταση κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση, χρειάζεται όμως η δημιουργία μαζικού λαϊκού κινήματος της περιοχής που θα διεκδικήσει την "άλλη" ανάπτυξη, σε όφελος του ανθρώπου και των αναγκών του, για ισότιμη ανάπτυξη όλων των κοινοτήτων της περιοχής".

Γιώργος ΠΑΝΤΕΛΗΣ

Η ρύπανση δε γνωρίζει σύνορα. Το Αιγαίο πρέπει να μείνει καθαρό χωρίς ρύπανση, θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας. Με αυτό το θέμα Ελληνες και Τούρκοι εκπρόσωποι οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης συναντήθηκαν στην πόλη Μποντρούμ της Τουρκίας για να εξετάσουν το πρόβλημα της ρύπανσης στο Αιγαίο.

Παρόντες στη συνάντηση ήταν πολλοί Τούρκοι δήμαρχοι. Απόντες ήταν όλοι οι εκπρόσωποι των τοπικών ενώσεων δήμων και κοινοτήτων των νησιών του Αιγαίου, πλην των Δημ. Καρατζιτζή, αντιπρόεδρου της Κοινότητας Μανταμάδου Λέσβου και των Στ. Τσίγκου και Μ. Κούνουπα, πρόεδρου και αντιπρόεδρου αντίστοιχα της Λαγκάδας Χίου. Οι διοικήσεις των ΤΕΔΚ των νησιών υπάκουσαν τυφλά σε συγκεκριμένη κατεύθυνση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και δε συμμετείχαν στη σύσκεψη, επικαλούμενες διάφορες δικαιολογίες.

"Η φιλία" όμως, "του ελληνικού και του τουρκικού λαού είναι δεδομένη, οι λαοί μας δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα μεταξύ τους", τόνισε ο Δημ. Καρατζιτζής. "Οι Ελληνες νιώθουν πικρία και ανασφάλεια από τις συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας και τις διεκδικήσεις σε βάρος μας - πρόσφατη είναι η περίπτωση της Ιμιας - που προβάλλουν οι κυβερνήσεις σας υποταγμένες στα κελεύσματα ξένων".

Συνεχίζοντας υπογράμμισε ότι χωρίς ειρήνη δεν μπορεί να γίνει τίποτα, ενώ ο Σ. Τσίγος πρόσθεσε ότι τα κοινά προβλήματα θέλουν κοινή αντιμετώπιση. "Ειρήνη και αγώνας, για ένα Αιγαίο καθαριότητας, να είναι το σύνθημά μας", είπε.

Στη συνάντηση παρουσιάστηκαν τρεις εξειδικευμένες εισηγήσεις ειδικών επιστημόνων, που αφορούσαν ζητήματα πολεοδομικής ανασυγκρότησης και θαλάσσιας ρύπανσης, εκμετάλλευσης μαρίνων και μεταφοράς τεχνογνωσίας μέσω υπολογιστών ώστε οι δήμοι της περιοχής να συντονίζονται μεταξύ τους στη λύση προβλημάτων.

Ανοίγοντας τις εργασίες της συνάντησης ο δήμαρχος του Κουσάντασι, Ενγκίν Μπερμπέρογλου, είπε ότι χρειάζεται να συνεργαστούμε με την κυβέρνηση, αλλά και να κοντραριστούμε μαζί της όπου χρειάζεται. "Με την Ελλάδα" ανέφερε, "πρέπει να συνεργαστούμε οπωσδήποτε. Ο Κοτς έκανε την αρχή. Πιστεύουμε ότι το δρόμο που ανοίγουν οι επιχειρηματίες, εμείς οι δήμαρχοι μπορούμε, παλεύοντας για κοινά προβλήματα, να τον ανοίξουμε γρηγορότερα".

Μιλώντας ο δήμαρχος του Αλί Αγά, Χακί Ουκού, τόνισε ότι οι πολυεθνικές δρουν με τη μέθοδο της μαφίας. Εξαγοράζουν, απειλούν, εκβιάζουν, έχουν την εντύπωση ότι είμαστε ξέφραγο αμπέλι. "Πόσο ακόμα θα αντέξει η περιοχή μας τη ρύπανση;" αναρωτήθηκε. "Ο,τι δε θέλουν οι Ευρωπαίοι τα κουβαλούν εδώ. Πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία. Πρέπει να μπορούμε οι δήμοι να φορολογούμε τα πλοία, να βάζουμε αυστηρά πρόστιμα σε όσα ρυπαίνουν, πρέπει από κοινού Ελληνες και Τούρκοι να απαιτήσουμε σεβασμό στην κοινή θάλασσά μας. Μέχρι σήμερα, δυστυχώς, τα όσα υπόσχονται οι κυβερνήσεις, είναι μόνο παχιά λόγια". Ο δήμαρχος του Μποντρούμ, Τουργκ Ακάρ, πρότεινε να δημιουργηθούν ανά δήμο γραφεία περιβάλλοντος, οι δήμοι να παρέμβουν δυναμικά στη δημιουργία νόμων που τους αφορούν και να χτυπήσουν αμείλικτα όσους ρυπαίνουν ή καταπατούν τις παραλίες.

Ο νομάρχης Ουγκούρ Μποράν τόνισε την ανάγκη το Αιγαίο να γίνει γέφυρα φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα σε Ελληνες και Τούρκους, ενώ ο δήμαρχος της Ούρλα, Μπουλέν Μπαρατάλι, κατήγγειλε τις πελατειακές σχέσεις και τη γραφειοκρατία που πνίγουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση της Τουρκίας.

Συνεχίστηκαν και χτες οι αρνητικές επιπτώσεις από την κακοκαιρία που πλήττει τη χώρα μας. Το χιόνι και ο παγετός δημιούργησαν αρκετά προβλήματα στους δρόμους. Στο μεγαλύτερο μέρος του επαρχιακού οδικού δικτύου της χώρας, κύρια του ορεινού, αλλά και σε αρκετά σημεία των παλιών εθνικών οδών, η συγκοινωνία γινόταν με αντιολισθητικές αλυσίδες. Η ένταση των ανέμων ελαττώθηκε, αλλά το κρύο παρέμεινε τσουχτερό. Σύμφωνα με την ΕΜΥ, από το απόγευμα της Κυριακής ο καιρός θα αλλάξει. Κύριο χαρακτηριστικό του θα είναι οι βροχές και οι νότιοι άνεμοι.

Στην Αττική χτες η συγκοινωνία από το 27ο χιλιόμετρο του δρόμου Πάρνηθας - Αθήνας γινόταν με αντιολισθητικές αλυσίδες. Επίσης με αντιολισθητικές αλυσίδες γινόταν η συγκοινωνία στην Εθνική οδό Αργους - Τρίπολης (28ο - 33ο χλμ.), Τρίπολης - Πύργου (60ο - 70ο χλμ.), Τρίπολης - Σπάρτης (13ο - 21ο χλμ.), Τρίπολης - Καλαμάτας (9ο - 12ο χλμ.), Αιγίου - Πτέρης Καλαβρύτων, στη νέα Εθνική Αθήνας - Τρίπολης (142ο - 150ο χλμ.), στις επαρχιακές οδούς Πάντας - Α. Διακοφτού, Ακράτας - Ζαρούχλας (10ο χλμ.), ενώ ήταν κλειστός ο δρόμος Αιγίρας - Περιθωρίου στο 10ο χιλιόμετρο.

Στη Θεσσαλονίκη με δυσκολία γινόταν η συγκοινωνία στην Εθνική οδό Θεσσαλονίκης προς Καβάλα (42ο - 50ο χλμ.), προς Σέρρες (30ο χλμ.), προς Ν. Μουδανιά (18 - 28ο χλμ.), προς Πολύγυρο (10ο χλμ.), προς Ιερισσό (65ο - 90ό χλμ.), στην παλιά Εθνική προς Αρναία μέσω Χολομώντα, στην επαρχιακή προς Κοζάνη (86ο - 98ο χλμ.) και σε όλο το επαρχιακό δίκτυο του νομού.

Στους Νομούς Κοζάνης, Καστοριάς, Κιλκίς, Γρεβενών, Φλώρινας η συγκοινωνία γινόταν με αντιολισθητικές αλυσίδες σε όλο το εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο.

Με δυσχέρειες γινόταν η συγκοινωνία στην Εθνική Ιωαννίνων - Τρικάλων, μέσω Κατάρας (55ο - 70ο χλμ.), Λαμίας - Καρπενησίου (Ράχες Τυμφρηστού), Αθήνας - Θεσσαλονίκης (399ο - 412ο χλμ.), Χαλκίδας - Αιδηψού (30ό - 40ό χλμ.), Καλαμάτας - Σπάρτης (26ο - 44ο χλμ.) και Σερρών - Προμαχώνα (από το 24ο χλμ.)

ΧΑΛΚΙΔΑ.-

Οταν αναφέρεσαι σε κοινωνικά ανάλγητες πολιτικές, δε χρειάζεται να δώσεις ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Αρκεί να την προσδιορίζεις γεωγραφικά, που σήμερα σημαίνει περιοχή Μαντουδίου.Περιοχή, συνώνυμη της ανεργίας και της αποβιομηχάνισης.

Οποιος θέλει να διαπιστώσει, με τον πιο χειροπιαστό τρόπο, το μέγεθος της καταστροφής που επέφεραν οι νεοσυντηρητικές πολιτικές των ιδιωτικοποιήσεων, μπορεί απλά να επισκεφτεί την περιοχή και θα μιλήσει με τους κατοίκους της.

Η περιοχή της Βορειοκεντρικής Εύβοιας, ιδιαίτερα η περιοχή Μαντουδίου, που περιλαμβάνει 22 κοινότητες και ένα δήμο (Λίμνης), έμελλε να γίνει γνωστή στο πανελλήνιο, όχι για τις σημαντικές πλουτοπαραγωγικές της πηγές, τα μεγάλα αποθέματα λευκόλιθου ή τις φυσικές καλλονές της, αλλά για την προσπάθεια εξόντωσης όλων αυτών από μια νεοσυντηρητική πολιτική, στα πλαίσια της "ελεύθερης" αγοράς, των επιταγών του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών και των πολυεθνικών, που πρόθυμα ανέλαβαν να υλοποιήσουν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.

Βιομηχανική συρρίκνωση, ανεργία, μαράζωμα, φτώχεια, κοινωνική περιθωριοποίηση είναι λέξεις "μικρές" για να περιγράψουν το τεράστιο μέγεθος των επιπτώσεων στην περιοχή και τους κατοίκους της, που έξι χρόνια μετά το κλείσιμο των δύο μεταλλευτικών επιχειρήσεων "Σκαλιστήρη" και "Παπαστρατή" δε λέει να συνέλθει, ούτε τα επόμενα δέκα χρόνια...

Για εφτά συνεχή χρόνια οι κάτοικοι θα περάσουν και φέτος τα Χριστούγεννα στη στέρηση.

Μια περιοχή που έσφυζε από ζωή, μέσα σε ελάχιστο χρόνο έγινε παραγωγικό "νεκροταφείο". Ερευνα που έγινε το 1993 και για πρώτη φορά βλέπει το φως της δημοσιότητας, μετά από παραγγελία της Νομαρχίας Εύβοιας, έδειξε ότι η μεταναστευτική εκροή του πληθυσμού της περιοχής Μαντουδίου ανέρχεται στο 11%.Επίσης από έκθεση για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση και την ανάπτυξη της Βόρειας Εύβοιας, που χρηματοδοτήθηκε για να εκπονηθεί από την 5η Διεύθυνση της ΕΕ, προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τα αποτελέσματα των πολιτικών ερήμωσης.

α) Ποσοστό ανεργίας, λόγω και της επενδυτικής ύφεσης, 75% του ενεργού πληθυσμού (ποσοστό χώρας 10%).

β) Η μεγαλύτερη ανεργία παρατηρείται στις παραγωγικές ηλικίες των 25 - 54 ετών και πλήττει κατά 77% τους άνδρες και 89% τις γυναίκες.

γ) Ανεργία, κατά επαγγελματική ειδίκευση: Ανειδίκευτοι εργάτες 86% άντρες, 97% γυναίκες. Ημιειδικευμένοι 10% άντρες, 2% γυναίκες. Ειδικευμένοι 4% άντρες, 1% γυναίκες.

δ) Ανεργία κατά επίπεδο εκπαίδευσης: Δημοτικό 85% άντρες, 98% γυναίκες. ε) Μεταναστευτική εκροή: Από το 1990, που έκλεισαν οι δύο επιχειρήσεις, μετανάστευσαν 2.332 άτομα προς υπόλοιπη Εύβοια, υπόλοιπη χώρα και εξωτερικό, όταν ο νομός την περίοδο 1981-1991 είχε μεταναστευτική εισροή 18.120 άτομα.

στ) Δείκτης γήρανσης πληθυσμού: Από 50,6% το 1981 ανήλθε στο 88,2% το 1991, λόγω μετανάστευσης.

ζ) Χάθηκε από την περιοχή, λόγω απώλειας των εισοδημάτων, το τεράστιο ποσό των 6 δισ. δραχμών ετησίως, ενώ ανυπολόγιστη είναι η απώλεια από την κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης.

Από τα ΚΤΕΟ Αττικής, τις επόμενες δύο βδομάδες, θα ελεγχθούν επιβατικά και φορτηγά ΙΧ, μεικτού βάρους μέχρι 3,5 τόνους, ως εξής:

• Από 30 Δεκέμβρη 1996 μέχρι 3 Γενάρη 1997 οχήματα της παραπάνω κατηγορίας, με αριθμούς κυκλοφορίας από ΥΥΥ 1000 έως ΥΥΥ 4000.
• Από 7 - 10 Γενάρη 1997 η ίδια κατηγορία οχημάτων, με πινακίδες από ΥΥΥ 4001 - ΥΥΥ 6500.

Υπενθυμίζεται ότι οι ενδιαφερόμενοι, για τον τεχνικό έλεγχο του αυτοκινήτου τους, πρέπει να προσκομίζουν στα ΚΤΕΟ την άδεια κυκλοφορίας, το βιβλιάριο μεταβολών - αν υπάρχει - και την τελευταία απόδειξη πληρωμής των τελών κυκλοφορίας. Στο "167" ορίζονται η μέρα και η ώρα προσκόμισης του οχήματος στο ΚΤΕΟ και στο "180" παρέχονται πληροφορίες για το πρόγραμμα τεχνικού ελέγχου. Αλλες πληροφορίες δίνονται στους τηλεφωνικούς αριθμούς: 6533.482, 9936.755 και 5549.773.