"Μαύρη κι άραχνη βλέπουμε την προοπτική ανάπτυξης της περιοχής μετά από το χτύπημα που δέχτηκε", λέει ο αγρότης - κοινοτάρχης Σπαθαρίου, Λιάσκος Λοϊζος.

Πνεύμονας της περιοχής για τους 17.000 κατοίκους των 22 κοινοτήτων ήταν το "έργο", όπως ονομάζουν τα Μεταλλεία. Από κει και πέρα δεν υπάρχει τίποτα, συνεχίζει ο κοινοτάρχης. "Να, δες το ξεπουλήσανε σε ιδιώτη, κοντεύει χρόνος και υπολειτουργεί. Πότε το ένα τμήμα πότε το άλλο. Από 3.000 εργαζόμενους που δούλευαν στο έργο, τώρα έχουν μείνει 350 και οι μισοί είναι με τα δίμηνα, σωματείο δεν υπάρχει".

"Χρεωθήκαμε μέχρι το λαιμό για να αγοράσουμε γεωργικά μηχανήματα και τώρα δεν έχουμε πού να διαθέσουμε την παραγωγή μας", λέει ο Β. Αναστασίου,που έχει έξι χρόνια απολυμένος από τον "Σκαλιστήρη" και αναγκαστικά στράφηκε στη γεωργία. Χωράφια δικά του δεν είχε, έτσι αναγκάστηκε να νοικιάσει για να επιβιώσει. "Αμ δε! Τόσο το νοίκι για τα χωράφια, 43 δραχμές το στάρι φέτος από 55 πέρσι, να η ακρίβεια στο πετρέλαιο και λιπάσματα. Πώς να ζήσει η οικογένεια, πώς να πάνε τα παιδιά στο σχολείο, πώς να εξυπηρετηθούν οι στοιχειώδεις ανάγκες;".

Σχεδόν κοινή είναι η διαπίστωση ότι υπεύθυνοι για την "κατάσταση πολιορκίας", που χρόνια ζει η περιοχή, είναι οι κυβερνήσεις, τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ. Βέβαια, στις εκλογές, πάλι ο δικομματισμός έβαλε τα "μεγάλα μέσα", το ρουσφέτι, τον εκβιασμό και ...απορρόφησε έκφραση μεγαλύτερης δυσαρέσκειας. Ως πότε; "Ο κόσμος καταλαβαίνει", μας λέει ένα πρώην "πράσινο" συνδικαλιστικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, ο Σπ. Κατόπουλος,που, αφού έτρεξε για να ανοίξει το έργο, τον πέταξαν απ' έξω.

Η νεολαία παλιότερα "στις καλές εποχές" δεν είχε πρόβλημα αναζήτησης εργασίας. Εστω και "κληρονομικώ δικαίω" έβρισκε. Σήμερα που υποτίθεται ότι "άνοιξε" το έργο, γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι είναι "ανεπιθύμητοι". Ο Γ. Τσιμικόδημος,από το Προκόπι, είναι τελειόφοιτος της σχολής μηχανολόγων του ΤΕΙ Χαλκίδας και δουλεύει από το '94 ...στο καφενείο του θείου του. "Από το να μην κάνεις τίποτα, καλό είναι κι αυτό", λέει. Σκέφτεται ν' ανοίξει δικό του μαγαζί, αλλά το βλέπει δύσκολο... Η νεολαία της ηλικίας του είναι άνεργη κι αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Αν μείνουν εδώ, δεν υπάρχει προοπτική απασχόλησης. Αλλοι φεύγουν για αναζήτηση δουλιάς. "Οι πολιτικές που εφαρμόζονται, καταλήγει, είναι "αφιλόξενες" για μας τους νέους".

Το οικονομικό "σφίξιμο" και ο αγώνας μόνο για επιβίωση έχει φέρει σε αδιέξοδο και τους καταστηματάρχες της περιοχής. Το "δεφτέρι" είναι το κύριο μέσο συναλλαγής.

Ο Γ. Ψαθάς,αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της περιοχής Μαντουδίου, με δύο λέξεις δίνει το μέγεθος του προβλήματος. Ο τζίρος που γινόταν τα χρόνια '86-'90 παραμένει υπερδιπλάσιος των ετών από το '90 ως σήμερα, παρά τις κατακόρυφες αυξήσεις που σημειώθηκαν στις τιμές.

Ο αντιπρόεδρος του εμπορικού συλλόγου, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα του "έργου", κάνει λόγο για πολιτικές πελατειακών σχέσεων που καλλιεργήθηκαν από τα δύο μεγάλα κόμματα στο λαό της περιοχής και οδήγησαν στη διάσπαση της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής.

Εξι χρόνια μετά το οριστικό κλείσιμο των επιχειρήσεων δεν έφτασαν για να αμβλύνουν το πρόβλημα της ανεργίας. Κάποια "κίνητρα" που δόθηκαν πριν λίγο καιρό κάτω από πιέσεις, μόνο σαν "ενέσεις" μπορεί να θεωρηθούν. Στην ειδική επιδότηση ανεργίας, από τους 600 που έκαναν αίτηση ένταξης, μόνο 350 δικαιούνται και μετά τις 31/12/96 παύει το δικαίωμα υποβολής νέων αιτήσεων. Για να γίνει κατανοητό για πόση ανεργία μιλάμε, μας λέει ο Γ. Τσουκαλάς,πρόεδρος του πρόσφατα ιδρυθέντος Σωματείου Εργαζόμενων και Ανέργων στις μεταλλευτικές Επιχειρήσεις της Βορειοκεντρικής Εύβοιας, "ΕΝΟΤΗΤΑ - ΑΓΩΝΑΣ",αρκεί να πούμε ότι κατατέθηκαν 2.800 αιτήσεις για να προσληφθούν, όταν άνοιξε το έργο, με το νέο ιδιοκτήτη, 200 άτομα. "Αρα, συνεχίζει ο συνομιλητής μας, κρίθηκε αναγκαία η ίδρυση Σωματείου που καλύπτει ανέργους και εργαζόμενους στην επιχείρηση, για να διεκδικήσουμε ενωμένοι και συλλογικά".

Στο Σωματείο έχουν εγγραφεί ως τώρα 622 άνεργοι της περιοχής, λέει ο Β. Τσιρογιάννης,μέλος της προσωρινής διοίκησης. Ξεκινήσαμε διεκδικώντας έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ανέργων, σφράγισμα των βιβλιαρίων υγείας και φαρμακευτική περίθαλψη. Ζητάμε να λειτουργήσουν οι σχολές ΟΑΕΔ στο Κύμασι και να μπουν στο Ταμείο Ανεργίας όλοι οι άνεργοι χωρίς προϋποθέσεις. Τα αιτήματά μας, επισημαίνει, τα στηρίζει και η ΓΣΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Συνομοσπονδία έχει στείλει επιστολή στις 11/12 στον υπουργό και τον υφυπουργό Εργασίας.

Είναι αλήθεια ότι η περιοχή μπορεί να αναπτυχθεί και αυτή η ανάπτυξη να ωφελήσει τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του. Διαθέτει τα δύο μεταλλευτικά συγκροτήματα, που, κάτω από την παρέμβαση του δημοσίου και τη δημιουργία Ενιαίου Δημοσίου Φορέα Λευκόλιθου, μπορούν να προσφέρουν για πάρα πολλά χρόνια ακόμα, όχι μόνο στην περιοχή, αλλά και στην εθνική οικονομία. Αυτή η λύση έχει απορριφθεί από τις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, γιατί έρχεται σε σύγκρουση... με τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Παραμένει αναξιοποίητος ο δασικός πλούτος (δασοβιομηχανικό συγκρότημα), δεν υπάρχουν υποδομές για τη γεωργική ανάπτυξη (οπωροκηπευτικά, στάρια, καλαμπόκι), ενώ η τουριστική ανάπτυξη παραμένει σε εμβρυακή ηλικία. Γεωργία - κτηνοτροφία είναι υπό διωγμό. Αρα τι απομένει;

"Με τέτοιες προϋποθέσεις, επισημαίνει ο Μπ. Αντωνίου γραμματέας της ΚΟΒ Μαντουδίου, δεν πρόκειται να υπάρξει ανάπτυξη. Αντίθετα θα αυξάνει η ανεργία, η μετανάστευση, η εγκατάλειψη και η περαιτέρω παραγωγική υποβάθμιση, ενώ θα συνεχίζεται η ληστρική εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, από τους νέους Σκαλιστήρηδες. Η δική μας πρόταση κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση, χρειάζεται όμως η δημιουργία μαζικού λαϊκού κινήματος της περιοχής που θα διεκδικήσει την "άλλη" ανάπτυξη, σε όφελος του ανθρώπου και των αναγκών του, για ισότιμη ανάπτυξη όλων των κοινοτήτων της περιοχής".

Γιώργος ΠΑΝΤΕΛΗΣ