ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΒΙΒΛΙΟ

Ναζίμ, ο παντοτινός

"Γράφω ποιήματα,/ δεν τυπώνονται,/ θα τυπωθούνε, μα... (... )".Σα να τόξερε πως τα ποιήματά του, κι όλα τα άλλα έργα του (λ. χ. τα τριάντα θεατρικά του) θα είναι αθάνατα και μετά το θάνατό του. Θα 'ναι παντοτινά για το λαό της πατρίδας του και τους λαούς των άλλων πατρίδων. Γιατί θα 'ρθει ο καιρός που θα λένε "Εμείς/ με του Προμηθέα τις κραυγές/ γεμίζουμε την πίπα μας",για να ευοδωθεί ο στόχος τους "Μια θρησκεία, ένας νόμος, ένα δίκαιο:/ Η δουλιά του εργάτη".Και τότε θα 'ναι σαν ανασταίνουν τον ποιητή και τη φωνή του: "Ερχομαι απ' την Ανατολή./ Την επανάσταση της Ανατολής/ κραυγάζοντας έρχομαι/ (...) / των εκατομμυρίων είμαι το παιδί./ Εγώ εκείνων είμαι/ με καλπασμό ο θρήνος".Θα τον ακούνε στη θάλασσα να τους ενθαρρύνει "Αλάργα καρδιά μου!/ Πάρε την άγκυρα.../ Ιδιος κόκκινος ναύαρχος/ ανέβα στου καπετάνιου το γιοφύρι..." και στη στεριά να τους εμψυχώνει: "Τα τραγούδια μας/ στα πεζοδρόμια, στα σοκάκια πρέπει να βγούνε! / Τα τραγούδια μας/ σε μια μόνη καρδιά/ (...) / Τα τραγούδια μας/ πρέπει να βγούνε στον αέρα".

Ο χώρος αποκλείει και ελάχιστο δείγμα από τη στιχουργημένη "Αυτοβιογραφία" του Ναζίμ Χικμέτ.Του ποιητή, της γενέτειράς του Σαλονίκης και της ακριβής του Ισταμπούλ. Πλήρη τη χαρά αυτή προσφέρει το βιβλίο "ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ τα έργα του (Βιβλίο Δεύτερο)" με έξοχο πρόλογο του μελετητή και μεταφραστή όλου του έργου του από τα τούρκικα Στέλιου Μαγιόπουλου,που κυκλοφορεί από τη "Σύγχρονη Εποχή".Μετά την παρουσίαση (πριν λίγους μήνες) του πρώτου τόμου, σταχυολογούμε μόνο "αποστάγματα" από τα 82 ποιητικά του δεύτερου τόμου. Θα ήταν αδύνατο να σταχυολογήσουμε και το ελάχιστο από τα - προλογισμένα από τον ίδιο - 12 Παραμύθια του (με βάση "μερικά παραμύθια που συγκέντρωσε ο μεγάλος Τούρκος Μποραβάτ μαζί με τους μαθητές του") και τα δύο θεατρικά του (έγραψε 30 θεατρικά) που περιλαμβάνει ο β τόμος ("Η Σαμπαχάτ" και "Ο Ηλίθιος"), τις απόψεις του για τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης και την κριτική του στους υπερασπιστές της "τέχνης για την τέχνη". Αδύνατο να γράψουμε και το ελάχιστο για τον καθοδηγητικό ρόλο που έπαιξε ο αγώνας του και το θαυμαστό, πολύπλευρο, τεράστιο σε έκταση έργο του Τούρκου "Μαγιακόφσκι" στο προλεταριάτο της πατρίδας του.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Αντίο, κύριε Σπράο

Αναχώρησε, λοιπόν, προχτές το βράδυ για το Λονδίνο ο καθηγητής Γ. Σπράος, αφήνοντας πίσω του τις "βόμβες" στα θεμέλια των κατακτήσεων των εργαζομένων, των αγροτών, των λαϊκών στρωμάτων γενικότερα. Επί ενάμιση χρόνο, περίπου, ο κ. καθηγητής εργάστηκε φιλότιμα - εννοείται και με το αζημίωτο, άλλωστε μάλλον αναλαμβάνει καθήκοντα εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ - για να δώσει "ώθηση" και ιδέες στην αντιλαϊκή επέλαση της κυβέρνησης Σημίτη. Δέχτηκε με χαρά να παίξει το ρόλο του πολιορκητικού κριού για να επιβληθούν νεοφιλελεύθερες επιλογές, που τόσο θαυμάζει και έχει ασπαστεί.

Φυσικά, δεν τρέφουμε αυταπάτες και δε θεωρούμε αποκλειστικό υπεύθυνο τον κ. καθηγητή, για τις βαθιά αντιλαϊκές ιδέες και προτάσεις των μελετών του. Κι αυτός να μην υπήρχε, κάποιον άλλο "Σπράο" θα είχε βρει ο Κ. Σημίτης. Αυτό, λοιπόν, που είναι καλό και επιβεβλημένο για τους εργαζόμενους είναι μαζί με τον Γ. Σπράο να "αναχωρήσουν" οι ιδέες, η πολιτική του και οι διαχειριστές της. Και βέβαια, να έρθουν στο προσκήνιο οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, οικοδομώντας το δικό τους κοινωνικοπολιτικό Μέτωπο. Αντίο, κύριε Σπράο!

Δείχνουν το δρόμο

Γράφαμε, πριν μερικές μέρες, ότι οι αγωνιζόμενοι Γάλλοι άνεργοι έχουν τη συμπαράσταση και τη συμπάθεια της μεγάλης πλειοψηφίας του γαλλικού λαού. Νεότερα στοιχεία φανερώνουν, πως η συμπαράσταση αυτή δεν είναι γενικόλογη ή συναισθηματικού χαρακτήρα, αλλά με συγκεκριμένο περιεχόμενο. Σύμφωνα, λοιπόν, με έρευνα της κοινής γνώμης, που πραγματοποίησε η εταιρία ΙΨΟΣ και δημοσιεύτηκε στο χτεσινό τεύχος του περιοδικού "Le Point", το 55% των ερωτηθέντων εγκρίνει την αύξηση των επιδομάτων της ανεργίας - που είναι και το κύριο αίτημα των ανέργων - ενώ μόνο το 2% έχει αντίθετη γνώμη.

Και να σκεφθείτε, ότι - χωρίς να υποβαθμίζεται στο παραμικρό ο δίκαιος χαρακτήρας του αιτήματος - το σύστημα επιδότησης των ανέργων στη Γαλλία είναι λιγότερο απαράδεκτο από το ελληνικό. Μήπως, οι Ελληνες άνεργοι πρέπει να παραδειγματιστούν από τους Γάλλους;

Το κόστος των αναχαιτίσεων

Καθημερινές τον τελευταίο καιρό οι "ασκήσεις παραβιάσεων" των τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών στο Αιγαίο. Αλλες τόσες οι αναχαιτίσεις από τα ελληνικά πολεμικά αεροπλάνα. Και σε ό,τι αφορά, στο πολιτικό μέρος της υπόθεσης και ιδιαίτερα το ρόλο του αμερικανικού παράγοντα, έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές. Αλλωστε, οι τελευταίες τοποθετήσεις του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα είναι περισσότερο και από αποκαλυπτικές.

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πλευρά της υπόθεσης αυτής, που δε βρίσκει συνήθως θέση στη δημοσιότητα, αλλά δε στερείται σημασίας. Είναι η οικονομική πλευρά και πιο συγκεκριμένα το οικονομικό κόστος των καθημερινώς επαναλαμβανόμενων αυτών "ασκήσεων". Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα λένε οι ειδήμονες, μια ωριαία πτήση πολεμικού αεροπλάνου κοστίζει από 600.000 έως 1,2 εκατομμύρια δραχμές, ενώ το σύνολο των αναχαιτίσεων στη διάρκεια του 1997 κόστισε γύρω στα δύο τρισεκατομμύρια δραχμές. Ενα ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο και περίπου ίσο με το σύνολο της φορολογίας εισοδήματος. Οσο για το ποιοι εισπράττουν τα ποσά αυτά, δε θέλει ρώτημα. Ποιοι άλλοι; Οι πολυεθνικές των πολεμικών εξοπλισμών και των καυσίμων...

Πρόσωπο

Νετσμεντίν Ερμπακάν

Η απόφαση ήταν αναμενόμενη: Την Παρασκευή το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας έθεσε εκτός νόμου (9 - 2 οι ψήφοι) το Κόμμα Ευημερίας,αποδεχόμενο το κατηγορητήριο (του Βουράλ Σαβάς) που ισχυριζόταν ότι "απειλεί τον κοσμικό χαρακτήρα" του κράτους, και αποστέρησε τον ηγέτη του, τέως πρωθυπουργό Νετσμεντίν Ερμπακάν,της βουλευτικής ιδιότητας και οποιασδήποτε πολιτικής δραστηριότητας για πέντε χρόνια.

Ουσιαστικά, όλοι οι αναλυτές συνέκλιναν σ' αυτήν την εξέλιξη από την περασμένη άνοιξη. Η επισημοποίησή της, όμως, ίσως ανοίξει μεσοπρόθεσμα τους Ασκούς του Αιόλου. Αν η απόφαση κατά της οποίας προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ισχύσει τελικώς, ο Ερμπακάν θα ηγηθεί από το παρασκήνιο ενός νέου κόμματος, ήδη ιδρυμένου.

Είναι ορατός ο κίνδυνος για τους πολιτικούς εμπνευστές της απόφασης - το στρατιωτικό - πολιτικό σύμπλεγμα που "τοποτηρεί" την κληρονομιά του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ - να γιγαντωθεί η ισχύς του ισλαμιστικού κινήματος ξανά. Οποτεδήποτε γίνουν νέες εκλογές, οι επίγονοι του Ερμπακάν θα έχουν ίσως πολύ καλή πιθανότητα να βγουν κερδισμένοι.

Μια νέα απαγόρευση του διάδοχου σχήματος, αν και πιθανή, θα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί.

Η θέση εκτός νόμου της "Ευημερίας", μετά από 14 χρόνια απροβλημάτιστης λειτουργίας της στον παρόν τουρκικό συνταγματικό πλαίσιο, ενδέχεται να αποδειχθεί σπατάλη δυνάμεων για τους στρατηγούς και τους πολιτικούς τους συμμάχους. Επί της ουσίας, άλλωστε, ο Ερμπακάν δεν απειλούσε με "εξισλαμισμό" της χώρας, αλλά μάλλον προσέβλεπε σε "εκκοσμίκευση" του ισλάμ...

Μπ. Γ.

Παραζάλη

Μπερδεύτηκα,

ζαλίστηκα

και στοίχημα

δε βάνω

αν κυβερνήτη

έχουμε

Γκρεκό

ή Αμερικάνο!

Μπερδεύτηκα,

ζαλίστηκα

και δε θυμάμαι

μπίτι,

αν στου "Μαξίμου"

έχουμε

τον Μπερνς

ή τον Σημίτη!

Μπερδεύτηκα,

ζαλίστηκα

πέστε μου,

ανάθεμά το,

σε κράτος

ζούμε

ελεύθερο

ή σε προτεκτοράτο;

Ο οίστρος

Προπομπός του οδοστρωτήρα

Την παλαιά θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), Λ. Παπαδήμου, ότι "δεν αρκεί η συναλλαγματική πολιτική για την προστασία της δραχμής, αλλά χρειάζονται διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία" (ιδιωτικοποιήσεις, ανατροπή εργασιακών σχέσεων, κλπ.), επικαλέστηκε τις προάλλες ο Κ. Καραμανλής για να υποστηρίξει ότι δικαιώνεται. Η πραγματικότητα όμως είναι αλλού. Τόσο ο πρόεδρος της ΝΔ όσο και ο διοικητής της ΤτΕ αυτό που κάνουν είναι να δουλεύουν για τον Κ. Σημίτη και την - κοινή - πολιτική τους. Καλλιεργούν το έδαφος, προετοιμάζουν την "κοινή γνώμη" για δήθεν "αναγκαίες λύσεις", για να ακολουθήσει στη συνέχεια ο οδοστρωτήρας της κυβέρνησης. Δεν μπορούν όμως να καυχώνται στο λαό γιατί παίζουν το ρόλο του προπομπού του οδοστρωτήρα της αντιλαϊκής επέλασης.

Καταγέλαστοι και γελοίοι

Δεν εξηγείται αλλιώς. Μπροστά στην αγανάκτηση και κυρίως στους αγώνες των εργαζομένων, χάνουν την ψυχραιμία τους, επιστρατεύουν κάθε μέσο για να τους χτυπήσουν, αλλά καταλήγουν να γίνονται καταγέλαστοι και γελοίοι. Θέλετε ένα τελευταίο παράδειγμα; Ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Δρυς βγήκε προχτές (στο "Φλας") και ισχυρίστηκε ότι ο αγώνας των ψαράδων είναι "πολιτικά υποκινούμενος"! Δεν περιμέναμε να ακούσουμε κάτι διαφορετικό από τους "εκσυγχρονιστές". Είναι η φυσιολογική κατάληξη στον κατήφορο που έχουν πάρει. Δε θα μας προξενήσει εντύπωση ούτε και αν θέσουν - ήδη το κάνουν - σε εφαρμογή τη θεωρία του "κοινωνικού αυτοματισμού" και επιχειρήσουν να στρέψουν εναντίον των μεροκαματιάρηδων της θάλασσας τις "κοινωνικές ομάδες" τους.

Τόσο όμως το χειρότερο για την κυβέρνηση Σημίτη. Αλλωστε, το σχετικό έργο το έχουν ξαναδεί οι εργαζόμενοι και γενικότερα τα λαϊκά στρώματα. Ετσι, τα μόνα αισθήματα, που τους προκαλεί, είναι η αποστροφή και η οργή. Οχι μόνο για τους διαχειριστές, αλλά και για την απάνθρωπη πολιτική τους.

Ταλέντο... υποκρισίας

Ο διάλογος είναι πραγματικός κι έγινε στη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης των συνδικαλιστών των ΔΕΚΟ, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, Γ. Παπαντωνίου. Θέμα της συνάντησης ήταν η γνωστή τροπολογία στο φορολογικό νομοσχέδιο, σύμφωνα με την οποία οι μελλοντικές αλλαγές στους Γενικούς Κανονισμούς Προσωπικών των επιχειρήσεων θα γίνονται από την κυβέρνηση, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, όπως προβλέπει η ισχύουσα σήμερα νομοθεσία.

Παίρνει το λόγο, λοιπόν, ο υπουργός και λέει, με ύφος γεμάτο ειλικρίνεια: "Ποτέ δε φορολογήσαμε την εργασία. Επιβάλαμε φορολογία μόνον κατά των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου και της μεγάλης ακίνητης περιουσίας".Η απάντηση: "Γι' αυτό παίρνετε συγχαρητήρια από τον ΣΕΒ".

Η ειλικρίνεια γίνεται περισσότερο έντονη στο ύφος του υπουργού και, ταυτόχρονα, συμπληρώνεται από μια ισχυρή δόση απορίας: "Δεν έχω εισηγηθεί ποτέ κανένα μέτρο φορολόγησης στον κόσμο της εργασίας. Δε φοβάμαι τους τεράστιους τίτλους των εφημερίδων και τα τεράστια ψεύδη. Πραγματικά εκπλήσσομαι, που δεν επαινούν τα συνδικάτα την κυβέρνηση, για το φορολογικό νομοσχέδιο".

Η απάντηση: "Λίγο ακόμη και θα μας πείτε ότι εμείς φτιάξαμε το φορολογικό νομοσχέδιο".

Αυτό δεν το είπε, βέβαια, ο υπουργός, αλλά εμείς μείναμε με την... απορία: Γιατί δεν έγινε ηθοποιός ο Γ. Παπαντωνίου; Γιατί άφησε να πάει χαμένο τέτοιο ταλέντο υποκρισίας..;