Το σχολείο του 2000, σύμφωνα με τον υπουργό Μπερλίγκουερ και την κυβέρνηση Πρόντι, θα βρίσκεται σε συνάρτηση με την επιχείρηση. Ξεπερνάει την οργάνωση του πρωτοβάθμιου μέσου σχολείου (12 - 14 χρόνων) που παρότι χρήζει βελτιώσεων, έχει την αξία να είναι υποχρεωτικό και ανοιχτό σε όλους και αντιπροσωπεύει ένα όργανο μαζικής εκπαίδευσης. Αυτό είναι αλήθεια, στο σχέδιο, βάζει τέλος στη διαίρεση του βασικού σχολείου, του οποίου η υποχρέωση αρχίζει στα 5 χρόνια.

Είναι πολύ μακριά, το εν λόγω σχέδιο, από τους στόχους των κομμουνιστών, αλλά και πολλών ειδικών στην παιδαγωγική: ένα σχολείο βασισμένο σε κύκλους και σε στόχους ζωής, παιδική ηλικία, εφηβεία, νεότητα, με υποχρεωτικό χαρακτήρα από 5 χρόνων μέχρι 16 χρόνων, ένα μοναδικό δευτεροβάθμιο σχολείο μέχρι τα 16 που μετά θα διαρθρώνεται σε κατευθύνσεις με μερικά πειράματα σχολείου - δουλιάς, που θα προβλέπει μία εκπαίδευση πολυπολιτιστική στην προοπτική της μείωσης του ωραρίου χωρίς ταυτόχρονη μείωση του μισθού. Ενας στόχος, συνεπώς, ενός υποκειμένου πλήρους και μόνιμα καταρτισμένου. Η πρόταση για το νέο σχολείο βασίζεται ιδιαίτερα στην ολέθρια συμφωνία για την εργασία, του Σεπτέμβρη του 1996 που υπογράφτηκε από την κυβέρνηση και το ομοσπονδιακό συνδικάτο, αφού το σχέδιο επιμένει στη σχέση σχολείο - επιχείρηση και χαρακτηρίζει το δεύτερο μέρος του σχολείου με τον υποχρεωτικό χαρακτήρα και με ολόκληρη τελική τριετία, σαν σχολείο προσανατολισμού που έχει στόχο την υποταγή του σχολείου στις απαιτήσεις του παραγωγικού συστήματος και της αγοράς εργασίας, αγνοώντας ότι το δημόσιο σχολείο, το οποίο πληρώνεται απ' όλους δεν μπορεί να χρησιμεύει στον καταρτισμό εργατικού δυναμικού. Αλλά με την ιδιοποίηση του σχολείου ανασχεδιάζεται ένα πρότυπο κοινωνίας στην οποία όλα είναι υποταγμένα στην παγκοσμιοποίηση των αγορών, στην οποία οι άνδρες και οι γυναίκες θεωρούνται εμπορεύματα ανταλλαγής για ένα σύστημα εργασίας προσωρινό και ευλύγιστο και τότε το σχολείο παίρνει τον χαρακτήρα της επιχείρησης.

Το σχολείο, από την εποχή των κυβερνήσεων Αμάτο και Τσιάμπι, υπήρξε στόχος μέσω των προϋπολογισμών όλο και μεγαλυτέρων περικοπών και τώρα, με την αντιμεταρρύθμιση Μπερλίγκουερ, η κυβέρνηση Πρόντι χωρίς να της στοιχίζει τίποτα, δίνει ένα όλο και μικρότερο τμήμα των δημοσίων δαπανών στα σχολεία προβλέποντας περικοπές σχολικών τάξεων, άνοδο του αριθμού μαθητών κατά τάξη. Η Ιταλική Δημοκρατία ενδιαφέρεται όλο και λιγότερο για το σχολείο, παραχωρώντας αυτονομία στον καθένα για να φροντίσει οικονομικά τον εαυτό του, αλλά θα δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος: όλο και λιγότερα κονδύλια, όλο και λιγότερες ικανότητες ανάπτυξης του εκπαιδευτικού ρόλου. Από την άλλη πλευρά: όλο και μεγαλύτερος χώρος στα ιδιωτικάσχολεία γι' αυτούς που πρόκειται να είναι οι μελλοντικοί ηγέτες, με κεφάλαια των επιχειρήσεων, που συνεπώς θα καθορίζουν τα προγράμματα. Ακριβώς γι' αυτό το ιδιωτικό σχολείο που χρηματοδοτείται από το κράτος, εισάγει την αντίληψη μιας κοινωνίας βασισμένης στην ανισότητα, στην ιεραρχία, διαιρεί τοποθετώντας τους μεν ενάντια στους δε, καθιερώνοντας μία συνταγματική υποχρέωση και μέσα από αυτήν. Το Σύνταγμα που γεννήθηκε από την Αντίσταση είναι στο άρθρο 33 σαφέστατο: οι ιδιώτες είναι ελεύθεροι να ιδρύουν νέα σχολεία, αλλά χωρίς επιβάρυνση του κράτους. Στην Ιταλία, για να φτάσουμε στους δείκτες του Μάαστριχτ, το κοινωνικό κράτος διαλύεται κομμάτικομμάτι, κοινωνική πρόνοια, υγεία, αμοιβές και συντάξεις. Ωστόσο, η κυβέρνηση της "Ελιάς" προβλέπει την παραχώρηση οικονομικών ενισχύσεων στα ιδιωτικά ιδρύματα επειδή τίθεται θέμα ποιότητας, κοινωνικής επιλογής και ιδεολογικής συμβατότητας.

Οι εκπαιδευτικοί με 35 χρόνια προϋπηρεσίας φεύγουν από ένα σχολείο που θα διαιρεί την κατηγορία σε εκπαιδευτικούς ειδικευμένους στην οργάνωση και στον διδακτικό επιμορφωτικό και χρηματοδοτικό προγραμματισμό, που θα έχουν συνεπώς διευθυντικές λειτουργίες στηρίζοντας τον επικεφαλής του ιδρύματος. Προτείνεται και πάλι ακριβώς στα σχολεία ο τεϊλοριστικός καταμερισμός εργασίας (εκπαιδευτικοί προγραμματιστές, εκπαιδευτικοί εκτελεστές) αλλά στη ζημιά προστίθεται και ο εμπαιγμός και οι μισθοί παραμένουν οι πιο χαμηλοί στην Ευρώπη.

Ροσάνα Μοντεκιάνι (Εθνική Πολιτική Επιτροπή του Κόμματος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης)

ΒΕΡΟΛΙΝΟ (Ανταπόκριση Θ. ΒΟΡΕΙΟΥ).-

Το σύστημα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Γερμανία είναι κάπως δύσκολο να περιγραφεί σε συντομία. Ο λόγος είναι ότι στα 16 ομοσπονδιακά κρατίδια - από τα οποία τα πέντε αποτελούν την πρώην Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία - δεν επικρατούν οι ίδιες προϋποθέσεις και συνθήκες. Ας πάρουμε ως πρώτο ζήτημα τα έτη φοίτησης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αυτή δεν είναι ενιαία.

Σε μερικά κρατίδια, όπως, π.χ., στο ενιαίο Βερολίνο, μετά τις έξι τάξεις του δημοτικού ακολουθούν άλλες εφτά τάξεις στη δευτεροβάθμια. Σε άλλα πάλι, τα μαθητικά έτη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι μόνον έξι. Η τάση είναι μάλλον να γενικευτούν και να μειωθούν τα έτη της δευτεροβάθμιας σε έξι.

Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος του Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου του Βερολίνου δήλωσε μόλις πρόσφατα: "13 χρόνια σχολείο είναι πολλά. Αλλες χώρες της ΕΕ έχουν μόνον 12. Ετσι, οι απόφοιτοι άλλων χωρών μπαίνουν ένα χρόνο νωρίτερα στην επαγγελματική ζωή: στη Γαλλία, στην Ισπανία, στην Ολλανδία, στην Αυστρία και τη Δανία (Σε Αγγλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο είναι 13 χρόνια).

Υπάρχουν, μάλιστα, προτάσεις να μειωθούν τα έτη της δευτεροβάθμιας σε πέντε, δηλαδή ο μαθητόκοσμος μετά από 11 χρόνια στο θρανίο (δημοτικό +δευτεροβάθμια) να αρχίζει το μαραθώνιο για αναζήτηση κάποιας εργασίας.

Διαφορές από κρατίδιο σε κρατίδιο υπάρχουν στο θέμα της πληρωμής των σχολικών βιβλίων - αλλού πληρώνουν λιγότερα, αλλού περισσότερα. Επίσης, στο θέμα του σχολικού συσσιτίου, όπου αλλού δεν υπάρχει, ενώ σε άλλα χρειάζονται 4 μάρκα για ένα μεσημεριανό φαγητό.

Διαφορετικός είναι και ο χρόνος των σχολικών διακοπών. Οπως και η λήξη της φοίτησης στο δημοτικό, που δεν είναι ενιαία. Σε κάποια κρατίδια το δημοτικό τερματίζεται στην 5η τάξη και κατόπιν αρχίζει η 1η βαθμίδα του γυμνασίου. Γενικά, οι Γερμανοί μαθητές υποχρεώνονται να φοιτήσουν συνολικά 9 ή 10 χρόνια ανάλογα με το κρατίδιο, δηλαδή 6 στο δημοτικό συν υπόλοιπες τάξεις ενός άλλου σχολείου. Οσοι μαθητές δεν έχουν καλές επιδόσεις στο δημοτικό, παραπέμπονται στο λεγόμενο "Γενικό Σχολείο" με προοπτική να συνεχίσουν σε κάποια τεχνική σχολή.

Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση διαιρείται βασικά σε δύο είδη σχολείων: τα "Ρεαλ-σούλεν" (ΡΣ) και τα γυμνάσια.

Τα πρώτα (7η και 10η τάξη) ανοίγουν βασικά, μετά από μία εντατική εκπαίδευση, το δρόμο για την εκμάθηση ενός επαγγέλματος στη βιοτεχνία, στη βιομηχανία, στη διοίκηση, στις τράπεζες, στις ασφαλιστικές εταιρίες κλπ.

Τα γυμνάσια προετοιμάζουν τους μαθητές για ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Και στα δύο αυτά είδη είναι υποχρεωτική η εκμάθηση δύο ξένων γλωσσών (αγγλικών και γαλλικών) και προαιρετική η εκμάθηση μίας τρίτης (ρωσικά, ισπανικά, λατινικά, αλλά όχι ελληνικά).

Είναι χαρακτηριστικές οι εκτιμήσεις του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου, που υπολόγισε ότι κάθε μαθητής στοιχίζει το χρόνο στο ομοσπονδιακό κράτος, στα κρατίδια και τους δήμους 6.800 μάρκα. Συνολικά, τα έξοδα για την παιδεία ανέρχονται στο 5,2% του μεικτού εθνικού προϊόντος, (ενώ στον Καναδά και τη Δανία είναι 7,8%).

Βασικά απασχολεί τους μαθητές το τι θα γίνει αφού πάρουν το ενδεικτικό. Υπάρχουν ελλείψεις σε θέσεις επαγγελματικής μαθητείας, αλλά ακόμη και εάν εξασφαλιστεί μία τέτοια θέση, λιγοστεύουν λόγω της τεράστιας ανεργίας οι δυνατότητες εξεύρεσης δουλιάς. Αυτό ισχύει και για την ακαδημαϊκή νεολαία. Με την έλλειψη προοπτικής, όμως, εύκολα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την εξάπλωση των ναρκωτικών και για να παρασύρεται ένα μέρος των μαθητών από σοβινιστικά και ρατσιστικά συνθήματα. Γι' αυτό και αντιμετωπίζουν αρκετοί αλλοεθνείς μαθητές "ειδικά" προβλήματα.

Τέλος, στη Γερμανία γίνεται συχνά λόγος για έλλειψη δασκάλων και καθηγητών και για το μη διορισμό νέων. Υπενθυμίζεται ότι το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) έχει αναφέρει ότι στα τέλη του 1992 είχαν απολυθεί πάνω από 14.000 πρώην εργαζόμενοι σε δημόσιες υπηρεσίες της ΓΛΔ, λόγω "προσέγγισης στο κράτος" της ΓΛΔ. Ενα μεγάλο μέρος απ' αυτούς ήταν δάσκαλοι και καθηγητές...

Του χρόνου, τα σχολεία θα ξανανοίξουν για να υποδεχτούν λιγότερους μαθητές. Η υπογεννητικότητα, στην περίπτωση της Ιταλίας, όπως και άλλων δυτικοευρωπαϊκών χωρών, "χαρακώνει" το εκπαιδευτικό σύστημα καταβροχθίζοντας χιλιάδες σχολικές αίθουσες. Ετσι, με δεδομένο το γεγονός ότι από το 1997 - '98, οι Ιταλοί μαθητές θα είναι κατά 80.000 λιγότεροι, ο υπουργός Παιδείας Τζιοβάνι Μπερλίνγκουερ αποφάσισε ήδη να καταργήσει πάνω από 10.000 τάξεις. Και όταν "εξαφανίζονται" οι μαθητές και οι αίθουσες, η συρρίκνωση των θέσεων εργασίας για τους εκπαιδευτικούς μοιάζει "λογικό" παρεπόμενο. Οι πιο "συγκρατημένες" προβλέψεις αναφέρουν ότι απ' του χρόνου οι θέσεις εργασίας για τους εκπαιδευτικούς θα μειωθούν κατά 30.000. Και στο μέλλον; Οι σημερινές ενδείξεις κάνουν την εικόνα του αύριο να φαντάζει ακόμα μελανότερη...

"Ανασφάλεια, πανικός, τάση φυγής. Αυτές είναι οι πρώτες αντιδράσεις των εκπαιδευτικών στο βάσιμο πλέον ενδεχόμενο της αναθεώρησης του ισχύοντος συνταξιοδοτικού συστήματος", έγραφε τις προάλλες η ανταποκρίτρια του ΑΠΕ από τη Ρώμη, μεταδίδοντας ειδήσεις από τα όσα διαδραματίζονται τελευταία στον εκπαιδευτικό "ορίζοντα" της Ιταλίας.

Είναι γεγονός ότι για πρώτη φορά, στην ιστορία της Ιταλίας, παρατηρείται μια μαζική έξοδος προς την πρόωρη και μη συνταξιοδότηση. Οι αιτήσεις των εκπαιδευτικών που έχουν κατατεθεί από τις αρχές του χρόνου μέχρι σήμερα είναι ήδη διπλάσιες από αυτές της περσινής χρονιάς, που ανέρχονταν σε 42.000.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς και τις πληροφορίες από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς και τα συνδικαλιστικά όργανα του κλάδου, δεν αποκλείεται οι αιτήσεις να φτάσουν τις 100.000. Τι συμβαίνει;

Οι εκπαιδευτικοί που αποφάσισαν την εσπευσμένη συνταξιοδότηση φοβούνται ότι, αντί των 30 εργάσιμων ετών που απαιτούνται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας για την πλήρη συνταξιοδότησή τους, στο εγγύς μέλλον θα απαιτούνται 32 έτη και δε θέλουν να βρεθούν εγκλωβισμένοι σε ένα νέο και ασύμφορο συνταξιοδοτικό σύστημα.

"Αυτό είναι αποτέλεσμα των κυβερνητικών αντιφάσεων, διότι οι γενικολογίες, σχετικά με τον επαναπροσδιορισμό του κοινωνικού κράτους, χωρίς να παράγεται επί της ουσίας τίποτα, συνεπάγονται μόνο διόγκωση των κρατικών δαπανών", υποστηρίζει ο πρόεδρος των συνδικάτων των δημοσίων υπαλλήλων, Τζουλιάνο Κατζόλα. Και τώρα οι μόνες "λύσεις" κατά την άποψή του είναι δυο: είτε - εντός λογικού χρονικού πλαισίου - η κυβέρνηση θα εφησυχάσει τους εκπαιδευτικούς παρέχοντάς τους τις σχετικές εγγυήσεις ώστε να αποσυρθούν οι περισσότερες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ή με το συμπληρωματικό πακέτο λιτότητας που αναμένεται για το Μάρτη θα εισαχθούν και τα νέα περιοριστικά μέτρα.

Βέβαια το όλο θέμα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί και με μια τρίτη λύση που να ευνοεί τελικά την κυβέρνηση. Τη συνταξιοδότηση των εκπαιδευτικών αυτών και τη μερική μόνο αντικατάστασή τους, κατάσταση από την οποία το ιταλικό κράτος θα μπορούσε να εξοικονομήσει μερικές δεκάδες εκατομμυρίων λιρετών.

Σύμφωνα με τα διάφορα σενάρια, η αναπροσαρμογή του συνταξιοδοτικού συστήματος θα γίνει σε δυο βασικούς άξονες: τον υπολογισμό των συντάξεων βάσει των συνολικών εισφορών των εργαζομένων, και την αύξηση του ορίου ηλικίας.

Ετσι, οι περικοπές των συντάξεων θα είναι δραστικές για όλους και κυρίως για τους υψηλοσυνταξιούχους, εφόσον σύμφωνα με το ισχύον σύστημα οι συντάξεις υπολογίζονταν βάσει του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών τους στα τελευταία εργασιακά τους χρόνια.

Η εισαγωγή στα περισσότερα ιταλικά πανεπιστήμια προβλέπεται να είναι ελεύθερη, με εξαίρεση τις σχολές Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Κτηνιατρικής και Αρχιτεκτονικής, όπου θα ισχύσουν οι περιορισμοί που επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση, δηλαδή το "κλειστό νούμερο" εισακτέων.

Επιπροσθέτως, το πρώτο τρίμηνο φοίτησης στο πανεπιστήμιο θα θεωρείται περίοδος προσανατολισμού και θα επιτρέπει στους νεοεισαχθέντες φοιτητές τη δυνατότητα να αλλάξουν σχολή.

Αυτές είναι οι σημαντικότερες καινοτομίες που περιλαμβάνονται στη συμφωνία που υπογράφτηκε στις αρχές του μήνα από τον υπουργό Παιδείας, Λουίτζι Μπερλίνγκουερ, τα εργατικά συνδικάτα, το σωματείο των πρυτάνεων και τους εκπροσώπους των φοιτητών που κλήθηκαν να συμμετάσχουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Παράλληλα, όμως, με το άνοιγμα των πανεπιστημιακών πυλών ο Ιταλός υπουργός Παιδείας σκοπεύει να εισαγάγει και το λεγόμενο κριτήριο της "ευελιξίας" στην ιταλική τριτοβάθμια εκπαίδευση, υπακούοντας προφανώς στις οδηγίες που περιλαμβάνονται στη "Λευκή Βίβλο για την εκπαίδευση". Γι' αυτό και δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι πολλές από τις προτάσεις του Ιταλού υπουργού συμπίπτουν με τις ανάλογες του Ελληνα ομολόγου του, Γεράσιμου Αρσένη...

Είναι ενδεικτικό ότι δε θα υπάρχουν μόνο οι πολυετείς κύκλοι μαθημάτων για το πτυχίο. Τα πανεπιστήμια, απαντώντας στις λεγόμενες... νέες "ανάγκες" της αγοράς εργασίας, θα προτείνουν και βραχείς κύκλους σπουδών, με στόχο την επαγγελματική κατάρτιση δεύτερου βαθμού, δηλαδή διπλώματα. Εκτός αυτού κάθε φοιτητής θα μπορεί να επιλέξει κατά την εγγραφή του στο πανεπιστήμιο τον τρόπο παρακολούθησης, ο οποίος θα μπορεί να είναι πλήρης, μερικός ή και εξ αποστάσεως. Θα επιλεγεί δηλαδή εάν θα παρακολουθεί τα κανονικά μαθήματα της 4 - 5ετούς φοιτήσεως ή σε περίπτωση που είναι εργαζόμενος επιθυμεί ένα ελαστικότερο, μακροπρόθεσμο πρόγραμμα ή επίσης εάν θέλει να φοιτήσει στο πανεπιστήμιο εξ αποστάσεως βάσει καθορισμένων προγραμμάτων.

Η διαδικασία επαγγελματικού προσανατολισμού θα αρχίσει από τα τελευταία έτη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και θα είναι υποχρεωτική. Μάλιστα, από το Γενάρη ή Φλεβάρη του τελευταίου έτους στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ο επίδοξος φοιτητής θα πρέπει να κάνει και την προεγγραφή του στο πανεπιστήμιο. Αυτό γίνεται προκειμένου οι πανεπιστημιακές σχολές να προγραμματίσουν καλύτερα τους κύκλους μαθημάτων.

Το νομοσχέδιο Μπερλίνγκουερ προβλέπει ότι, εάν ένα πανεπιστήμιο δεχτεί υπέρμετρα πολλές αιτήσεις εγγραφής, θα μπορεί να προτείνει σε ορισμένους φοιτητές τη μετατόπισή τους σε άλλα πανεπιστήμια της ίδιας περιφέρειας. Στην περίπτωση αυτή προβλέπονται και οικονομικά κίνητρα.

Για την καταπολέμηση του φαινομένου της εγκατάλειψης των πανεπιστημιακών σπουδών - μόνο οι τρεις στους δέκα Ιταλούς φοιτητές φτάνουν στο πτυχίο - η νέα πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση προβλέπει και την εισαγωγή του θεσμού ενός κηδεμόνα - ενδεχομένως καθηγητή - ο οποίος θα προσφέρει παιδαγωγική φροντίδα στους φοιτητές.

Ολες οι παραπάνω καινοτομίες θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το ακαδημαϊκό έτος '97 - '98 σε πειραματικό στάδιο.

"Νέος άνεμος" αναμένεται να πνεύσει από την επόμενη σχολική χρονιά στα ιταλικά γυμνάσια και λύκεια. Αφορμή οι νέες προτάσεις του υπουργού Παιδείας, Τζιοβάνι Μπερλίνγκουερ, ο οποίος κατάρτισε τον περασμένο μήνα ένα νέο καταστατικό υποχρεώσεων και δικαιωμάτων του μαθητή. Τι είναι αυτό; Με λίγα λόγια, σταματούν στα ιταλικά σχολεία οι αποβολές και όλα τα σχετικά της εκπαιδευτικής πειθαρχίας. Τα απροειδοποίητα διαγωνίσματα αποτελούν πλέον "παρελθόν", ενώ το αναλυτικό σχολικό πρόγραμμα εμπλουτίζεται με το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης...

Τέρμα στις αποβολές και την αναχρονιστική θεώρηση της εκπαιδευτικής πειθαρχίας. Θα εφαρμόζονται εναλλακτικού τύπου τιμωρίες και αναβαθμισμένα δικαιώματα άμεσης συμμετοχής στο σχολείο για τους μαθητές. Αυτές είναι μερικές από τις καινοτομίες που αποφάσισε να εισαγάγει ο υπουργός Παιδείας, Τζιοβάνι Μπερλίνγκουερ, με ένα νέο "καταστατικό υποχρεώσεων και δικαιωμάτων του μαθητή" δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η νέα "Κάρτα των Μαθητικών Δικαιωμάτων" σχολιάστηκε από αρκετές ιταλικές εφημερίδες ως η επαναστατικότερη των καινοτομιών, τουλάχιστον, για τα ιταλικά δεδομένα. Σύμφωνα με το νέο εκπαιδευτικό νομοσχέδιο, δίνεται δικαίωμα διεξαγωγής δημοψηφισμάτων στους μαθητές σε περιπτώσεις "όπου μια απόφαση επιδρά σημαντικά στη διδακτική δραστηριότητα".

Επίσης, οι μαθητές θα έχουν λόγο και άποψη για τα διδακτικά προγράμματα, δικαίωμα αίτησης "επανεξέτασης των αποφάσεων που έχουν ήδη ληφθεί από τους καθηγητές".

Τους δίνεται πλέον δικαίωμα στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση με τη δυνατότητα "απαντήσεων σε θέματα σωματικής σεξουαλικής και ψυχοφυσικής ανάπτυξης". Επίσης, δίνεται τέρμα στα αιφνίδια γραπτά διαγωνίσματα, καθώς από του χρόνου οι μαθητές βάσει του νέου καταστατικού θα έχουν και το δικαίωμα να ενημερωθούν σε εύθετο χρόνο.

Οσον αφορά τα πειθαρχικά μέτρα, οι καινοτομίες δεν είναι λιγότερο δραστικές. Καταργούνται οι αποβολές από όλα τα σχολεία της Ιταλίας και οι "παραδειγματικές" ποινές, ενώ η διαγωγή δε θα επηρεάζει από εδώ και στο εξής τη βαθμολογία. Μάλιστα, αντί όλων αυτών εισάγονται "οι εργασίες κοινής ωφελείας για το σχολείο". Τι σημαίνει αυτό; Μεταξύ άλλων ότι η "τιμωρία" για πράξεις βανδαλισμού, θα είναι η επιδιόρθωση των ζημιών, ενώ η ανάρμοστη συμπεριφορά θα συνεπάγεται με βάψιμο τοίχων, ή όποια άλλη εργασία θα έχει να κάνει με τις κτιριακές εγκαταστάσεις του σχολείου.

Κανένας μαθητής δε θα τιμωρείται χωρίς να μπορεί να εκθέσει προηγουμένως τους λόγους της πράξης του και χωρίς να ακούγονται οι μαρτυρίες των συμμαθητών του. Προβλέπονται επίσης ειδικοί οργανισμοί στους οποίους θα μπορούν να προσφύγουν για οποιοδήποτε θέμα καθηγητές, μαθητές και γονείς.

Πυρετός μεταρρυθμίσεων επικρατεί στο εκπαιδευτικό σύστημα της γειτονικής Ιταλίας. Ο κύριος σχεδιαστής των αλλαγών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στους τρόπους εισαγωγής και λειτουργίας των ΑΕΙ, δεν είναι άλλος από τον υπουργό Παιδείας, Τζοβάνι Μπερλίνγκουερ. Ωστόσο, η βασική πηγή "έμπνευσής" του δεν είναι παρά τα καλέσματα της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Ως εκ τούτου, οι μεταρρυθμίσεις των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με στόχο τον εναρμονισμό τους με τους λεγόμενους "κανόνες της αγοράς", δε θα πρέπει να θεωρούνται ανεξήγητες, όπως βέβαια διόλου τυχαίες δεν είναι και οι αξιόλογες ομοιότητες που διαφαίνονται ανάμεσα στις προτάσεις Μπερλίνγκουερ και στα σχέδια του Γεράσιμου Αρσένη για τα πανεπιστήμια και τους τρόπους εισαγωγής των νέων φοιτητών. Και στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης τι συμβαίνει; Μετά το θόρυβο που ξέσπασε για την επιθυμία του Βατικανού σχετικά με την κρατική επιχορήγηση των καθολικών σχολείων, τώρα ως μείζονα ζητήματα του εκπαιδευτικού τομέα, προβάλλουν η συρρίκνωση του αριθμού των μαθητών λόγω υπογεννητικότητας και η ως εκ τούτου "ανάλογη" μείωση των θέσεων των εκπαιδευτικών. Μάλιστα, οι αντιδράσεις των τελευταίων "εκφράστηκαν" τον περασμένο μήνα παίρνοντας τη μορφή βροχής κατάθεσης αιτήσεων πρόωρης συνταξιοδότησης...

Από παλιότερη διαμαρτυρία Γερμανών φοιτητών κατά των περικοπών για την παιδεία

Από τις κινητοποιήσεις των Ιταλών φοιτητών ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας