Γ Μέρος

"ΚΥΡΚΟΣ: Εάν εγώ ήμουν σήμερα ο εμπνευστής μιας πολιτικής, πριν από το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, θα έριχνα και πάλι την ιδέα για μια ομοσπονδία αριστερών και προοδευτικών κομμάτων.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ: Εννοείς οργανωμένων κομμάτων;

ΚΥΡΚΟΣ: Ναι. Οργανωμένων κομμάτων.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ: Ποια θα ήταν αυτά τα κόμματα;

ΚΥΡΚΟΣ: Θα ήταν το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ ολόκληρο ή, αν αύριο χωρίσει, τα τμήματά του. Αντί να περιέλθουν σε ανταγωνισμό μεταξύ τους θα βρουν τη θέση τους μέσα στην ομοσπονδία. Θα ήμασταν εμείς, η ομάδα του Μιχάλη του Παπακωνσταντίνου, θα ήταν ενδεχομένως η ομάδα του Ανδρέα Ανδριανόπουλου.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ:...και ο - συμπαθέστατος κατά τα άλλα - Ανδρέας Ανδριανόπουλος, ο κατ' εξοχήν εκπρόσωπος του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού, στην κατηγορία των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων;

ΚΥΡΚΟΣ: Ο Ανδρέας ο Ανδριανόπουλος δε θα είχε, νομίζω, αντίρρηση στο να παρθούν μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Δεν είναι αδιάφορος σε προβλήματα κοινωνικής ευαισθησίας" (σελ. 468 - 469).

Η παραπάνω αντίληψη του Λ. Κύρκου (που είναι κατ' ουσίαν η αντίληψη και του ΣΥΝ, ανεξάρτητα από το ότι η ηγεσία του δεν το ομολογεί), έχει μια λογική συνέχεια με όσα έχει υποστηρίξει για τα τελευταία 55 χρόνια. Η λογική σειρά της είναι: Εθνική ενότητα στην Κατοχή και σε συνέχεια - Ενότητα των δημοκρατικών δυνάμεων μετά τον Εμφύλιο, που άγγιζε και τμήματα της "Δεξιάς" - Ενότητα όλων σε συνέχεια (ΕΑΔΕ) - και τα όσα εκφράζει τώρα. Μέσα από αυτή τη λογική (η λέξη της "ουράς" δε λέει τίποτα), ο Λ. Κύρκος ισχυρίζεται, προκειμένου να εξαπατήσει τους εργαζόμενους, ότι η εργατική τάξη κατακτά τον πρωτοποριακό ρόλο της και το κόμμα την ηγεμονία στον πολιτικό συνασπισμό. Και γενικά η κοινωνία προχωράει στο δρόμο προς το σοσιαλισμό! (σελ. 469, 495, 497). Γράφει: "Η συντηρητική παράταξη έχει το ρόλο της. Και μαζί της είναι απαραίτητο να είναι ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας και διαλόγου για τη συνολική κίνηση της ελληνικής κοινωνίας προς τα εμπρός" (σελ. 495).

Μια τέτοια άποψη είναι φυσιολογική, όταν το ΠΑΣΟΚ θεωρείται αριστερή δύναμη. Εδώ ο Λ. Κύρκος είναι πιο ειλικρινής από τους άλλους του ΣΥΝ. Γιατί εκείνοι απευθύνονται στο ΠΑΣΟΚ για την Κεντροαριστερά, αλλά όχι και στη ΝΔ που είναι ίδια με το ΠΑΣΟΚ!

Μπορεί, άραγε, η οικονομική ολιγαρχία να βρει πιο ένθερμους "αριστερούς" ψάλτες της;

Ωστόσο, ο Λ. Κύρκος πέφτει ο ίδιος μέσα στην παγίδα των συλλογισμών του. Και ενώ μιλάει για το σοσιαλισμό, δεν μπορεί παρά να ομολογήσει ότι λέγοντας σοσιαλισμό εννοεί τον αστικό εκσυγχρονισμό, τη λατρεία του στον "ευρωπαϊσμό", δηλαδή στην κυριαρχία της ...καλής αστικής τάξης. Να, τι γράφει: "Δεν είχαμε μια ανεπτυγμένη αστική τάξη. Είχαμε μια αστική τάξη ληστρική και αεριτζίδικη, που μπόλιασε στην ελληνική κοινωνία στοιχεία που δεν έχουν να κάνουν με την αστική κουλτούρα του διαφωτισμού. Εχουν να κάνουν με την κουλτούρα των ληστρικών στρωμάτων που βλέπουμε και σήμερα να κυριαρχούν στην ελληνική κοινωνία και να την εκφυλίζουν" (σελ. 496).

Στην ουσία, αυτά λέει και το ΠΑΣΟΚ, όταν την κυρίαρχη αντίθεση στην κοινωνία τη βλέπει άμεσα στις δυνάμεις της καθυστέρησης και του παρασιτισμού, που υπάρχουν παντού και στις υγιείς δυνάμεις των επιχειρηματιών και των εργαζομένων. Και ο Λ. Κύρκος διευκρινίζει ακόμη περισσότερο τη σκέψη του: "...πρέπει να κάνουμε ένα άλλο διάγραμμα πια ταξικών συνεργασιών, όπου να συμπεριλάβουμε και ένα τμήμα του κεφαλαίου που θα ήθελε να μην εξωθήσει τα πράγματα σε δρόμους καταστροφής, αλλά θα ήθελε σε μια προοπτική μεταμόρφωσης του κόσμου να μην αποξενωθεί απ' αυτήν" (σελ. 511).

Για "σύγχρονη" θεωρία της ταξικής πάλης κάνει εκ νέου λόγο ο Κύρκος. Πόσο σύγχρονα είναι αυτά που λέει; Εχουν ζωή 107 χρόνων (τουλάχιστον), όπως λέει ο ίδιος σε άλλο σημείο, όπου θυμάται βιβλίο του Μπερνστάιν (του πατέρα της σοσιαλδημοκρατίας) γραμμένο το 1890! Και το θέμα δεν είναι ότι γράφτηκε πριν τόσα χρόνια: Γιατί και το "Κεφάλαιο" γράφτηκε παλιότερα, αλλά παραμένει ζωντανό. Το θέμα είναι ότι αυτές οι ιδέες έχουν εφαρμοστεί (εφαρμόζονται) από τα κυβερνητικά κόμματα των 12 από τις 15 χώρες της ΕΕ. Τα αποτελέσματα μιας πολιτικής ενός αιώνα έχουν αποδείξει πως η σοσιαλδημοκρατία συμπορεύεται (είναι στοιχείο - έκφραση) με την σήψη του ιμπεριαλισμού.

Στον ίδιο ρυθμό "χορεύει" και ο Φαράκος. Ο,τι λέει ο Κύρκος, αυτός το αποκαλεί "νέα Αριστερά"! Σ' αυτήν κατατάσσει τον ΣΥΝ και "είναι επόμενο να θελήσουν να συμπαραταχτούν και άλλοι παράγοντες, πολίτες ή πολιτικές κινήσεις που δεν αυτοεντάσσονται στην Αριστερά. Ετσι, θα γίνει δυνατό να συγκροτηθεί μια πλατιά συμμαχία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που θα αποτελεί το μεγάλο και ισχυρό, σύγχρονο αριστερό κίνημα" (σελ. 716).

Τι είδους είναι αυτή η συμμαχία; Οικουμενική! Γράφει ο Φαράκος: "... η άποψη της αναμέτρησης - σύγκρουσης πρέπει να αντιστραφεί. Ο κόσμος, παρ' όλες τις αντιθέσεις του, είναι ενιαίος. Τα προβλήματα της εποχής μας είναι οικουμενικά και, αναγκαστικά, η αντιμετώπισή τους πρέπει να είναι οικουμενική" (σελ. 717).

Η ένταση των προσπαθειών συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης συνοδεύεται με την ένταση των προσπαθειών να συντριβούν αυτές οι αντιλήψεις των Κύρκου, Φαράκου, γενικά του ΣΥΝ, του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού. Αλλιώς: Η συντριβή τους είναι προϋπόθεση για τη δημιουργία του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου. Γιατί, σε σχέση με τον ΣΥΝ, το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα κόμματα, το ΚΚΕ βρίσκεται στον αντίποδα. Κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που κάνει ο Κύρκος επιτιθέμενος στο ΚΚΕ, για το οποίο συνιστά στη ΣΥΝασπισμένη σοσιαλδημοκρατία: "...να στιγματίζεις τη διασπαστική - σεχταριστική πολιτική του ΚΚΕ, να μην καλλιεργείς το συμφιλιωτισμό με την πολιτική του, που στέκει εμπόδιο σε οποιαδήποτε προσπάθεια ευρύτερων συμμαχιών της Αριστεράς στον κοινωνικό και πολιτικό χώρο" (σελ. 470).

Μάκης ΜΑΪΛΗΣ

Μια νέα συνάντηση επιχειρηματιών για τα Βαλκάνια πρόκειται να γίνει τις επόμενες μέρες στη Θεσσαλονίκη, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία του Ελληνοαμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου των ΗΠΑ. Το συνέδριο, που πραγματοποιείται από τις 6-10 Ιούλη και φέρει τον τίτλο "Ελληνοαμερικανική συνεργασία γυναικών για ένα καλύτερο κόσμο", θα ασχοληθεί, όπως λένε οι οργανωτές του, με το ρόλο της Ελλάδας στην προώθηση των αμερικανικών επενδύσεων στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής και τη συμβολή των γυναικών στη νέα αναπτυξιακή προσπάθεια.

Μόλις το Σαββατοκύριακο ολοκληρώθηκαν στη Θεσσαλονίκη οι εργασίες του καθιερωμένου συνεδρίου της "Ενωσης για τη Δημοκρατία στα Βαλκάνια", που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια με πρωτοβουλία επιχειρηματιών της Β. Ελλάδας. Οι παρεμβάσεις και τα σχόλια των εισηγητών από τους χώρους της πολιτικής, των ΜΜΕ, της τέχνης και της ακαδημαϊκής κοινότητας που έλαβαν μέρος στο συμπόσιο παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον, καθώς οι συναντήσεις πραγματοποιούνται σε μία εποχή που το κεφάλαιο προσπαθεί να βάλει μία "τάξη" στην περιοχή, από τη μια με την πολυεθνική δύναμη και από την άλλη με το ΔΝΤ, προκειμένου να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της διείσδυσης για λογαριασμό των μεγάλων συμφερόντων.

Σε μερικές ομιλίες, ιδιαίτερα αξιωματούχων των Μεγάλων Δυνάμεων, αποκαλύπτονταν βάσει ποίων σχεδίων κανονίζουν την τακτική τους στην περιοχή οι Μεγάλες Δυνάμεις. Στην εισήγησή του ο Αμερικανός διπλωμάτης Μ. Νίμιτς είπε ότι για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα ήταν ανόητο να ξοδέψουν σήμερα δισεκατομμύρια δολάρια για να σταθεροποιήσουν την Κεντρική Ευρώπη, εγκαταλείποντας συγχρόνως τη νοτιανατολική πτέρυγα. Συγχρόνως προέτρεψε για την ταχύτερη δυνατή ενσωμάτωση της παρευξείνιας περιοχής στον κόσμο της Μεσογείου και απέδωσε την πρόθεση της Γαλλίας για διοίκηση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, στην επιθυμία της να παίξει ένα δυναμικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις Ισραηλινών - Παλαιστινίων, ισορροπώντας τη γερμανική επιρροή στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο Μ. Νίμιτς σημείωσε ότι οι διαφορές Ελλάδας και Τουρκίας αποτελούν το μεγαλύτερο κίνδυνο για όλη την περιοχή, ενώ ως προϋπόθεση για τη λύση του Κυπριακού θεώρησε τη χαλαρή ομοσπονδία, τις ειδικές σχέσεις της Κύπρου με το ΝΑΤΟ και την ένταξή της στην ΕΕ.

Ο σύμβουλος της υπουργού των Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρ. Σίφτερ, είπε ότι σήμερα που οι επιχειρηματίες σε όλο τον κόσμο ζητούν ευκαιρίες, οι οικονομίες των χωρών της νοτιανατολικής Ευρώπης θα μπορούσαν να επεκταθούν σημαντικά. "Η περιοχή, πρόσθεσε, πρέπει να είναι πιο φιλική στον ιδιωτικό τομέα και να υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης από τη μία χώρα στην άλλη, γιατί μόνο αν οι επενδυτές δουν μία περιφερειακή αγορά για τα αγαθά τους, θα επενδύσουν. Οι ΗΠΑ δε βλέπουν την πρωτοβουλία της συνεργασίας στη νοτιοανατολική Ευρώπη ως το "τέλος του δρόμου", αλλά περιμένουν ότι αυτή η πρωτοβουλία θα αποτελέσει βήμα για την ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ".

Αναζητώντας τους λόγους που οδήγησαν σε "επίθεση φιλίας" τους επιχειρηματίες στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα την ήπια στάση που παρατηρείται στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, ο Τούρκος μεγαλοεπιχειρηματίας Ραχμί Κοτς σημείωσε: "Αυτό μπορεί να οφείλεται και στην προσπάθεια των Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών, που τον τελευταίο καιρό έρχονται συχνά σε επαφή".

Δεν παρέλειψε, όμως, να προσθέσει ότι ενίοτε παρουσιάζονται προβλήματα και τα πράγματα πηγαίνουν πίσω, τονίζοντας έτσι το πόσο εύθραυστη είναι αυτή η "ειρηνική συνύπαρξη", που προωθεί συγκυριακά το κεφάλαιο στην περιοχή και που οφείλεται αποκλειστικά στο ενδιαφέρον του για διείσδυση σε χώρες με φτηνή εργασία και παρθένες αγορές.

Αξίζει να σημειώσουμε την επισήμανση της Βρετανίδας δημοσιογράφου Μ. Γκλένι. "Είναι δύσκολο, τόνισε, να αναφερθεί κανείς στην οθωμανική κληρονομιά χωρίς πρώτα να χρησιμοποιήσει το πρίσμα του ιμπεριαλισμού ως το κεντρικό καθοριστικό όργανο στη σύγχρονη βαλκανική πολιτική και κοινωνία".Επίσης σε ξεχωριστό πάνελ εξετάστηκε το θέμα των συνεπειών στη νοτιοανατολική Ευρώπη και των κινήτρων των Μεγάλων Δυνάμεων. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου Π. Σίμιτσς είπε ότι στην έναρξη της κρίσης η σερβική ηγεσία είχε την πεποίθηση ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ δε θα επιτρέψουν τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, ενώ αναφερόμενος στις ΗΠΑ είπε ότι παγιδεύτηκαν από την ίδια την πολιτική τους. "Μετά από τρία χρόνια πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, οι Μεγάλες Δυνάμεις εξακολουθούν να είναι παγιδευμένες", πρόσθεσε. Ακόμη τονίστηκε σε άλλο κύκλο συζήτησης ότι η ανάμειξη της θρησκείας σε ένα σύνθετο θέμα, όπως είναι αυτό των Βαλκανίων, μπορεί να το επιδεινώσει.

Α. Ν.

Μπαράζ ασκήσεων στα πλαίσια της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας και με σενάρια που ανταποκρίνονται στα σχέδια επιβολής της "νέας τάξης", πραγματοποιείται τις μέρες αυτές στην περιοχή υπό την υψηλή εποπτεία των Αμερικανών και με τη συμμετοχή ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.

Ηδη στη θαλάσσια περιοχή της Βουλγαρίας βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 22Ιουνίου και θα διαρκέσει μέχρι 5 Ιουλίου πολυεθνική άσκηση στα πλαίσια του ψευδεπίγραφου "Συνεταιρισμού για την Ειρήνη" (PFP). Στην άσκηση αυτή παίρνουν μέρος πλοία και στρατεύματα από Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Τουρκία, ΗΠΑ, Βουλγαρία, Γεωργία, Ρουμανία και Ουκρανία.Η Ελλάδα συμμετέχει με το αντιτορπιλικό "Θεμιστοκλής", τη φρεγάτα "Λήμνος" και τέσσερα μαχητικά τύπου F - 16.

Στο μεταξύ χτες Αμερικανοί, Ελληνες και Μολδαβοί στρατιώτες έφτασαν στο Ιαβορίβ, σε απόσταση 50χλμ. από το Λουίβ (δυτικό τμήμα της Ουκρανίας) όπου θα συμμετάσχουν σε άλλες στρατιωτικές ασκήσεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟικού προγράμματος. Οι ασκήσεις αυτές με την κωδική ονομασία "Cooperative Neighbours 97" θα αρχίσουν το Σάββατο και θα διαρκέσουν μέχρι τις 14 Ιούλη. Συνολικά 1.201 στρατιώτες θα συμμετάσχουν: 821 Ουκρανοί, 121 Αμερικανοί, 145 Ελληνες, 48 Ρουμάνοι, 39 Μολδαβοί, 13 Τσέχοι, 10 Σλοβάκοι και τέσσερις αντιπρόσωποι της διοίκησης Νότιας Πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Επίσης, θα είναι παρόντες παρατηρητές από την ΠΓΔΜ, την Ιταλία και τη Γεωργία.

Χαρακτηριστικό της άσκησης, που σηματοδοτεί και τους πραγματικούς στόχους του ΝΑΤΟ, είναι η απουσία της Ρωσίας και η διεξαγωγή της στην Ουκρανία, δηλαδή για πρώτη φορά στο έδαφος της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, πράγμα που θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόκληση απέναντι στη Ρωσία. Επίσης, το ότι την ευθύνη διεξαγωγής της άσκησης έχει ο διοικητής της 1ης Στρατιάς στη Λάρισα Δ. Δήμου σηματοδοτεί και την ενεργοποίηση του χερσαίου ΝΑΤΟικού στρατηγείου.