Γ Μέρος

"ΚΥΡΚΟΣ: Εάν εγώ ήμουν σήμερα ο εμπνευστής μιας πολιτικής, πριν από το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, θα έριχνα και πάλι την ιδέα για μια ομοσπονδία αριστερών και προοδευτικών κομμάτων.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ: Εννοείς οργανωμένων κομμάτων;

ΚΥΡΚΟΣ: Ναι. Οργανωμένων κομμάτων.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ: Ποια θα ήταν αυτά τα κόμματα;

ΚΥΡΚΟΣ: Θα ήταν το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ ολόκληρο ή, αν αύριο χωρίσει, τα τμήματά του. Αντί να περιέλθουν σε ανταγωνισμό μεταξύ τους θα βρουν τη θέση τους μέσα στην ομοσπονδία. Θα ήμασταν εμείς, η ομάδα του Μιχάλη του Παπακωνσταντίνου, θα ήταν ενδεχομένως η ομάδα του Ανδρέα Ανδριανόπουλου.

ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ:...και ο - συμπαθέστατος κατά τα άλλα - Ανδρέας Ανδριανόπουλος, ο κατ' εξοχήν εκπρόσωπος του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού, στην κατηγορία των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων;

ΚΥΡΚΟΣ: Ο Ανδρέας ο Ανδριανόπουλος δε θα είχε, νομίζω, αντίρρηση στο να παρθούν μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Δεν είναι αδιάφορος σε προβλήματα κοινωνικής ευαισθησίας" (σελ. 468 - 469).

Η παραπάνω αντίληψη του Λ. Κύρκου (που είναι κατ' ουσίαν η αντίληψη και του ΣΥΝ, ανεξάρτητα από το ότι η ηγεσία του δεν το ομολογεί), έχει μια λογική συνέχεια με όσα έχει υποστηρίξει για τα τελευταία 55 χρόνια. Η λογική σειρά της είναι: Εθνική ενότητα στην Κατοχή και σε συνέχεια - Ενότητα των δημοκρατικών δυνάμεων μετά τον Εμφύλιο, που άγγιζε και τμήματα της "Δεξιάς" - Ενότητα όλων σε συνέχεια (ΕΑΔΕ) - και τα όσα εκφράζει τώρα. Μέσα από αυτή τη λογική (η λέξη της "ουράς" δε λέει τίποτα), ο Λ. Κύρκος ισχυρίζεται, προκειμένου να εξαπατήσει τους εργαζόμενους, ότι η εργατική τάξη κατακτά τον πρωτοποριακό ρόλο της και το κόμμα την ηγεμονία στον πολιτικό συνασπισμό. Και γενικά η κοινωνία προχωράει στο δρόμο προς το σοσιαλισμό! (σελ. 469, 495, 497). Γράφει: "Η συντηρητική παράταξη έχει το ρόλο της. Και μαζί της είναι απαραίτητο να είναι ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας και διαλόγου για τη συνολική κίνηση της ελληνικής κοινωνίας προς τα εμπρός" (σελ. 495).

Μια τέτοια άποψη είναι φυσιολογική, όταν το ΠΑΣΟΚ θεωρείται αριστερή δύναμη. Εδώ ο Λ. Κύρκος είναι πιο ειλικρινής από τους άλλους του ΣΥΝ. Γιατί εκείνοι απευθύνονται στο ΠΑΣΟΚ για την Κεντροαριστερά, αλλά όχι και στη ΝΔ που είναι ίδια με το ΠΑΣΟΚ!

Μπορεί, άραγε, η οικονομική ολιγαρχία να βρει πιο ένθερμους "αριστερούς" ψάλτες της;

Ωστόσο, ο Λ. Κύρκος πέφτει ο ίδιος μέσα στην παγίδα των συλλογισμών του. Και ενώ μιλάει για το σοσιαλισμό, δεν μπορεί παρά να ομολογήσει ότι λέγοντας σοσιαλισμό εννοεί τον αστικό εκσυγχρονισμό, τη λατρεία του στον "ευρωπαϊσμό", δηλαδή στην κυριαρχία της ...καλής αστικής τάξης. Να, τι γράφει: "Δεν είχαμε μια ανεπτυγμένη αστική τάξη. Είχαμε μια αστική τάξη ληστρική και αεριτζίδικη, που μπόλιασε στην ελληνική κοινωνία στοιχεία που δεν έχουν να κάνουν με την αστική κουλτούρα του διαφωτισμού. Εχουν να κάνουν με την κουλτούρα των ληστρικών στρωμάτων που βλέπουμε και σήμερα να κυριαρχούν στην ελληνική κοινωνία και να την εκφυλίζουν" (σελ. 496).

Στην ουσία, αυτά λέει και το ΠΑΣΟΚ, όταν την κυρίαρχη αντίθεση στην κοινωνία τη βλέπει άμεσα στις δυνάμεις της καθυστέρησης και του παρασιτισμού, που υπάρχουν παντού και στις υγιείς δυνάμεις των επιχειρηματιών και των εργαζομένων. Και ο Λ. Κύρκος διευκρινίζει ακόμη περισσότερο τη σκέψη του: "...πρέπει να κάνουμε ένα άλλο διάγραμμα πια ταξικών συνεργασιών, όπου να συμπεριλάβουμε και ένα τμήμα του κεφαλαίου που θα ήθελε να μην εξωθήσει τα πράγματα σε δρόμους καταστροφής, αλλά θα ήθελε σε μια προοπτική μεταμόρφωσης του κόσμου να μην αποξενωθεί απ' αυτήν" (σελ. 511).

Για "σύγχρονη" θεωρία της ταξικής πάλης κάνει εκ νέου λόγο ο Κύρκος. Πόσο σύγχρονα είναι αυτά που λέει; Εχουν ζωή 107 χρόνων (τουλάχιστον), όπως λέει ο ίδιος σε άλλο σημείο, όπου θυμάται βιβλίο του Μπερνστάιν (του πατέρα της σοσιαλδημοκρατίας) γραμμένο το 1890! Και το θέμα δεν είναι ότι γράφτηκε πριν τόσα χρόνια: Γιατί και το "Κεφάλαιο" γράφτηκε παλιότερα, αλλά παραμένει ζωντανό. Το θέμα είναι ότι αυτές οι ιδέες έχουν εφαρμοστεί (εφαρμόζονται) από τα κυβερνητικά κόμματα των 12 από τις 15 χώρες της ΕΕ. Τα αποτελέσματα μιας πολιτικής ενός αιώνα έχουν αποδείξει πως η σοσιαλδημοκρατία συμπορεύεται (είναι στοιχείο - έκφραση) με την σήψη του ιμπεριαλισμού.

Στον ίδιο ρυθμό "χορεύει" και ο Φαράκος. Ο,τι λέει ο Κύρκος, αυτός το αποκαλεί "νέα Αριστερά"! Σ' αυτήν κατατάσσει τον ΣΥΝ και "είναι επόμενο να θελήσουν να συμπαραταχτούν και άλλοι παράγοντες, πολίτες ή πολιτικές κινήσεις που δεν αυτοεντάσσονται στην Αριστερά. Ετσι, θα γίνει δυνατό να συγκροτηθεί μια πλατιά συμμαχία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, που θα αποτελεί το μεγάλο και ισχυρό, σύγχρονο αριστερό κίνημα" (σελ. 716).

Τι είδους είναι αυτή η συμμαχία; Οικουμενική! Γράφει ο Φαράκος: "... η άποψη της αναμέτρησης - σύγκρουσης πρέπει να αντιστραφεί. Ο κόσμος, παρ' όλες τις αντιθέσεις του, είναι ενιαίος. Τα προβλήματα της εποχής μας είναι οικουμενικά και, αναγκαστικά, η αντιμετώπισή τους πρέπει να είναι οικουμενική" (σελ. 717).

Η ένταση των προσπαθειών συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης συνοδεύεται με την ένταση των προσπαθειών να συντριβούν αυτές οι αντιλήψεις των Κύρκου, Φαράκου, γενικά του ΣΥΝ, του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού. Αλλιώς: Η συντριβή τους είναι προϋπόθεση για τη δημιουργία του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου. Γιατί, σε σχέση με τον ΣΥΝ, το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα κόμματα, το ΚΚΕ βρίσκεται στον αντίποδα. Κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που κάνει ο Κύρκος επιτιθέμενος στο ΚΚΕ, για το οποίο συνιστά στη ΣΥΝασπισμένη σοσιαλδημοκρατία: "...να στιγματίζεις τη διασπαστική - σεχταριστική πολιτική του ΚΚΕ, να μην καλλιεργείς το συμφιλιωτισμό με την πολιτική του, που στέκει εμπόδιο σε οποιαδήποτε προσπάθεια ευρύτερων συμμαχιών της Αριστεράς στον κοινωνικό και πολιτικό χώρο" (σελ. 470).

Μάκης ΜΑΪΛΗΣ