Μια νέα συνάντηση επιχειρηματιών για τα Βαλκάνια πρόκειται να γίνει τις επόμενες μέρες στη Θεσσαλονίκη, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία του Ελληνοαμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου των ΗΠΑ. Το συνέδριο, που πραγματοποιείται από τις 6-10 Ιούλη και φέρει τον τίτλο "Ελληνοαμερικανική συνεργασία γυναικών για ένα καλύτερο κόσμο", θα ασχοληθεί, όπως λένε οι οργανωτές του, με το ρόλο της Ελλάδας στην προώθηση των αμερικανικών επενδύσεων στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής και τη συμβολή των γυναικών στη νέα αναπτυξιακή προσπάθεια.

Μόλις το Σαββατοκύριακο ολοκληρώθηκαν στη Θεσσαλονίκη οι εργασίες του καθιερωμένου συνεδρίου της "Ενωσης για τη Δημοκρατία στα Βαλκάνια", που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια με πρωτοβουλία επιχειρηματιών της Β. Ελλάδας. Οι παρεμβάσεις και τα σχόλια των εισηγητών από τους χώρους της πολιτικής, των ΜΜΕ, της τέχνης και της ακαδημαϊκής κοινότητας που έλαβαν μέρος στο συμπόσιο παρουσιάζουν ξεχωριστό ενδιαφέρον, καθώς οι συναντήσεις πραγματοποιούνται σε μία εποχή που το κεφάλαιο προσπαθεί να βάλει μία "τάξη" στην περιοχή, από τη μια με την πολυεθνική δύναμη και από την άλλη με το ΔΝΤ, προκειμένου να εξασφαλιστεί η σταθερότητα της διείσδυσης για λογαριασμό των μεγάλων συμφερόντων.

Σε μερικές ομιλίες, ιδιαίτερα αξιωματούχων των Μεγάλων Δυνάμεων, αποκαλύπτονταν βάσει ποίων σχεδίων κανονίζουν την τακτική τους στην περιοχή οι Μεγάλες Δυνάμεις. Στην εισήγησή του ο Αμερικανός διπλωμάτης Μ. Νίμιτς είπε ότι για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα ήταν ανόητο να ξοδέψουν σήμερα δισεκατομμύρια δολάρια για να σταθεροποιήσουν την Κεντρική Ευρώπη, εγκαταλείποντας συγχρόνως τη νοτιανατολική πτέρυγα. Συγχρόνως προέτρεψε για την ταχύτερη δυνατή ενσωμάτωση της παρευξείνιας περιοχής στον κόσμο της Μεσογείου και απέδωσε την πρόθεση της Γαλλίας για διοίκηση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, στην επιθυμία της να παίξει ένα δυναμικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις Ισραηλινών - Παλαιστινίων, ισορροπώντας τη γερμανική επιρροή στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο Μ. Νίμιτς σημείωσε ότι οι διαφορές Ελλάδας και Τουρκίας αποτελούν το μεγαλύτερο κίνδυνο για όλη την περιοχή, ενώ ως προϋπόθεση για τη λύση του Κυπριακού θεώρησε τη χαλαρή ομοσπονδία, τις ειδικές σχέσεις της Κύπρου με το ΝΑΤΟ και την ένταξή της στην ΕΕ.

Ο σύμβουλος της υπουργού των Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρ. Σίφτερ, είπε ότι σήμερα που οι επιχειρηματίες σε όλο τον κόσμο ζητούν ευκαιρίες, οι οικονομίες των χωρών της νοτιανατολικής Ευρώπης θα μπορούσαν να επεκταθούν σημαντικά. "Η περιοχή, πρόσθεσε, πρέπει να είναι πιο φιλική στον ιδιωτικό τομέα και να υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης από τη μία χώρα στην άλλη, γιατί μόνο αν οι επενδυτές δουν μία περιφερειακή αγορά για τα αγαθά τους, θα επενδύσουν. Οι ΗΠΑ δε βλέπουν την πρωτοβουλία της συνεργασίας στη νοτιοανατολική Ευρώπη ως το "τέλος του δρόμου", αλλά περιμένουν ότι αυτή η πρωτοβουλία θα αποτελέσει βήμα για την ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ".

Αναζητώντας τους λόγους που οδήγησαν σε "επίθεση φιλίας" τους επιχειρηματίες στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα την ήπια στάση που παρατηρείται στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, ο Τούρκος μεγαλοεπιχειρηματίας Ραχμί Κοτς σημείωσε: "Αυτό μπορεί να οφείλεται και στην προσπάθεια των Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών, που τον τελευταίο καιρό έρχονται συχνά σε επαφή".

Δεν παρέλειψε, όμως, να προσθέσει ότι ενίοτε παρουσιάζονται προβλήματα και τα πράγματα πηγαίνουν πίσω, τονίζοντας έτσι το πόσο εύθραυστη είναι αυτή η "ειρηνική συνύπαρξη", που προωθεί συγκυριακά το κεφάλαιο στην περιοχή και που οφείλεται αποκλειστικά στο ενδιαφέρον του για διείσδυση σε χώρες με φτηνή εργασία και παρθένες αγορές.

Αξίζει να σημειώσουμε την επισήμανση της Βρετανίδας δημοσιογράφου Μ. Γκλένι. "Είναι δύσκολο, τόνισε, να αναφερθεί κανείς στην οθωμανική κληρονομιά χωρίς πρώτα να χρησιμοποιήσει το πρίσμα του ιμπεριαλισμού ως το κεντρικό καθοριστικό όργανο στη σύγχρονη βαλκανική πολιτική και κοινωνία".Επίσης σε ξεχωριστό πάνελ εξετάστηκε το θέμα των συνεπειών στη νοτιοανατολική Ευρώπη και των κινήτρων των Μεγάλων Δυνάμεων. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου Π. Σίμιτσς είπε ότι στην έναρξη της κρίσης η σερβική ηγεσία είχε την πεποίθηση ότι η ΕΕ και οι ΗΠΑ δε θα επιτρέψουν τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, ενώ αναφερόμενος στις ΗΠΑ είπε ότι παγιδεύτηκαν από την ίδια την πολιτική τους. "Μετά από τρία χρόνια πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, οι Μεγάλες Δυνάμεις εξακολουθούν να είναι παγιδευμένες", πρόσθεσε. Ακόμη τονίστηκε σε άλλο κύκλο συζήτησης ότι η ανάμειξη της θρησκείας σε ένα σύνθετο θέμα, όπως είναι αυτό των Βαλκανίων, μπορεί να το επιδεινώσει.

Α. Ν.