Το μόνιμο χαρακτηριστικό όλων όσοι απευθύνουν αντιλαϊκά διαγγέλματα, για την "αναγκαιότητα" των οποίων επικαλούνται τις εθνικές υποχρεώσεις "προσαρμογής" που προκύπτουν από την "παγκοσμιοποίηση της οικονομίας", είναι τούτο: Ουδείς τους μίλησε ποτέ για το είδος αυτής της "παγκοσμιοποίησης". Κανένας τους δεν προσδιόρισε ποιοι κάνουν "κουμάντο", ποιοι ηγούνται αυτής της "παγκοσμιοποίησης". Ισως γιατί τότε, λίγη απόσταση θα τους χώριζε από το να ομολογήσουν τίνος υπηρέτες είναι. Και αυτό γιατί η εμμονή τους στην αποδοχή αυτού του τύπου της "παγκοσμιοποίησης", αποτελεί πολιτική θέση που ταυτίζεται με την παρότρυνση προς τους λαούς να δείξουν υποταγή προς τις κινητήριες δυνάμεις αυτής, της συγκεκριμένης "παγκοσμιοποίησης". Της "παγκοσμιοποίησης" που έχει όνομα. Είναι καπιταλιστική και οι διαφεντευτές της δεν είναι άλλοι από τα πολυεθνικά μεγαθήρια.

Ποιες είναι όμως αυτές οι πολυεθνικές και ποιος ο ρόλος τους; Σε ποιους θέλουν οι πολιτικοί φορείς του νεοφιλελευθερισμού, όπως οι δικοί μας κυβερνώντες, να δηλώνουν αιώνιο "ραγιαδισμό" οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα; Ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία που παρέχει η "Monde Diplomatigue" για τους "εξουσιαστές της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας".

***

Οπως σημειώνεται σε σχετικά άρθρα των Fr. Clairmont - J. Cavanagh, οι "ελεγκτές" της παγκόσμιας οικονομίας είναι 37.000 πολυεθνικές μαζί με τις 170.000 θυγατρικές τους σε όλο τον κόσμο. Από τις 200 μεγαλύτερες πολυεθνικές, οι 172 έχουν την έδρα τους σε 5 χώρες - τις ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία, Μεγ. Βρετανία. Οπως σημειώνουν οι αρθρογράφοι, "η τάση τους για επέκταση αντανακλάται στο γεγονός ότι, από το 1982 μέχρι το 1992, οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν από 3 τρισ. δολάρια σε 5,9 τρισ. δολάρια και το μερίδιό τους στο παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε από 24,2% σε 26,8%". Μεταξύ των 200 "πρώτων", το 1992, ανήκαν 60 αμερικανικές πολυεθνικές (από 80 το 1982) και 54 ιαπωνικές (από 35 το 1982). Ανάλογη διακύμανση εμφανίζεται μεταξύ βρετανικών, από τη μια μεριά, και γαλλο-γερμανικών πολυεθνικών, από την άλλη: η σχετική μείωση των πρώτων συμπίπτει με αντίστοιχη αύξηση των δεύτερων.

Τα παραπάνω στοιχεία, ενδεικτικά της παγκόσμιας ανισότητας που έχουν επιβάλει οι ισχυροί στον πλανήτη, έχουν φυσικά αντανάκλαση και στο εσωτερικό τους. Είναι ενδεικτικό ότι 10 μόνο από αυτές τις πολυεθνικές συσσωρεύουν ετήσια κέρδη της τάξης των 34,8 δισ. δολαρίων,ενώ την ίδια ώρα οι υπόλοιπες 190 πολυεθνικές από τη "διακοσάδα", μοιράζονται ποσό σχεδόν ίσο με το παραπάνω, που φτάνει τα 38,6 δισ. δολάρια.

Πώς όμως καταφέρνουν οι πολυεθνικές να σημειώνουν, τη δεκαετία 1982 - '92 ρυθμούς αύξησης τέσσερις φορές υψηλότερους από την αύξηση της παραγωγής και τρεις φορές υψηλότερους από την αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου (!);

***

Η "Monde Diplomatigue" δίνει παραστατικά ένα δείγμα της "επιχειρηματικής ευφυϊας" των πολυεθνικών: "Ο κανόνας - σημειώνει - είναι να παράγει κανείς συνεχώς περισσότερο, με λιγότερο προσωπικό. Στις αρχές του χρόνου, ο γίγαντας της φαρμακοβιομηχανίας "Μπρίστολ - Μάιερς", οι πωλήσεις του οποίου ανήλθαν σε 12 δισ. δολάρια στο 1993, ανακοίνωσε τη μείωση στο προσεχές μέλλον του προσωπικού του κατά 10%. Δυο χρόνια νωρίτερα, η ίδια εταιρία είχε μειώσει και πάλι το προσωπικό της κατά 10%. Τέτοιας μορφής μαζικές απολύσεις - συνεχίζει η "Monde" - αποτελούν καθημερινό φαινόμενο στον καπιταλιστικό κόσμο. Τα δέκα τελευταία χρόνια, οι 500 μεγαλύτερες εταιρίες στον κόσμο απέλυσαν 400.000 εργαζόμενους ετησίως, κατά μέσο όρο, παρά τη σημαντική αύξηση των κερδών τους. Δεν εκπλήσσει δε - καταλήγει η "Monde" - πως, σε περίοδο μείωσης των μισθών, καθένας από τους εταίρους της τράπεζας επενδύσεων Γκόλντμαν - Ζαξ εισέπραξε πριμ πέντε εκατομμυρίων δολαρίων"... Κάτι ξέρουν από όλα αυτά στην Ελλάδα, τόσο οι εργαζόμενοι της "Good Year", όσο και οι αδρά αμειβόμενοι επικεφαλής των τραπεζών...

Σε άλλο δε σημείο, οι αρθρογράφοι δίνουν το στίγμα του περιβόητου "ανταγωνισμού" των πολυεθνικών, τον οποίο οι εργαζόμενοι, σύμφωνα με τον κ. Σημίτη, δεν πρέπει απλώς να τον πληρώνουν, αλλά και να τον θαυμάζουν (!): "Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός - τονίζουν - σε συνδυασμό με την ανατίμηση του γιεν, υποχρέωσε τις μεγαλύτερες ιαπωνικές πολυεθνικές, όπως η "Φουτζίτσου" και η NEC, να ελαττώσουν τα έξοδά τους μεταφέροντας σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων τους σε ασιατικές χώρες, με χαμηλά ημερομίσθια. Κατόρθωσαν έτσι να διατηρήσουν, ακόμα και να αυξήσουν, τα μερίδιά τους στις αγορές". Αφού, λοιπόν, λένε οι δικοί μας νεοφιλελεύθεροι, οι πολυεθνικές θα πάνε που θα πάνε στην Ασία, γιατί να μην τις προσκαλέσουμε εμείς εδώ, μετατρέποντας μόνοι μας την Ελλάδα σε ασιατική χώρα... "Είδες ο εκσυγχρονισμός;"...

***

Ομως, ο εξαιρετικός "ανθρωπισμός" αυτού του τύπου "παγκοσμιοποίησης"... αποκωδικοποιείται, αν ληφθούν υπόψη μερικά, ενδεικτικά, στοιχεία, όπως: Η τιμή της μετοχής της "Ζήροξ" έκανε ένα άλμα 9% στη Γουόλ Στριτ, μόλις η εταιρία ανακοίνωσε την απόλυση 10.000 εργαζομένων της... Οσο για τη... διαφορά μεταξύ της Τανζανίας και της τράπεζας επενδύσεων Goldman Sachs,δίνεται παραστατικά από τη βρετανική εφημερίδα "Gardian": "Η πρώτη είναι μια αφρικανική χώρα που κερδίζει 2,2 δισ. δολάρια κάθε χρόνο και τα μοιράζει στα 25 εκατομμύρια των κατοίκων της. Η άλλη κερδίζει κάθε χρόνο 2,6 δισ. δολάρια και τα μοιράζει κατά βάση σε 161 άτομα"...

Κάπως έτσι εξηγείται ότι, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, το 45% του παγκόσμιου πλούτου ανήκει σε 300 Κροίσους. Οτι στις ΗΠΑ μια χούφτα 60 οικογενειών πλουτοκρατών έχει εισόδημα άνω του 1 δισ. δολαρίων το χρόνο όταν στον πλανήτη 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με 1 δολάριο την ημέρα. Οτι ήδη 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν καθεστώς φτώχειας ή και απόλυτης ανέχειας, μεταξύ των οποίων και 2 εκατομμύρια "καταγεγραμμένοι" από τις υπηρεσίες της ΕΕ, Ελληνες.

Και όλα αυτά γιατί, όπως ισχυρίζεται ο κ. Σημίτης και οι συν αυτώ, το σύστημα αυτής της βάρβαρης παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, όχι μόνο πρέπει να παραμείνει άθικτο, αλλά οι εργαζόμενοι έχουν "καθήκον" να προσφέρουν οικειοθελώς, εκτός από τα εργασιακά, τα ασφαλιστικά, τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα, ακόμα και τα κεφάλια τους, στις "γκιλοτίνες" των πολυεθνικών.

Πρέπει "να επανεξεταστεί όλο το φάσμα των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών με στόχο να ευνοηθεί η προσαρμογή στους νέους τρόπους παραγωγής και ανταλλαγής"... Οχι! Αυτή η διατύπωση δεν υπάρχει στην πρόσφατη ομιλία - αντικοινωνικό σάλπισμα του Κ. Σημίτη προς τους συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ. Εκεί επιλέχτηκαν φράσεις όπως ότι "το κόμμα μας και η κυβέρνηση όταν επιχειρεί στο τραπέζι του κοινωνικού διαλόγου να θέσει το θέμα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας,... το θέτει γιατί ξέρει πως μόνο έτσι μπορούν να ξεπεραστούν τα μεγάλα εμπόδια, μόνο έτσι μπορεί να επιταχυνθεί η προσαρμογή όλων μας στις απαιτήσεις της νέας εποχής". Ομως, όπως διαπιστώνει και ο πλέον αδαής, οι δυο τοποθετήσεις μοιάζουν μεταξύ τους σαν δυο σταγόνες νερό. Και όχι τυχαία. Πρόκειται για κάτι απόλυτα εξηγήσιμο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι, όπως μας πληροφορεί η "Monde diplomatique",η πρώτη αναφορά δεν αποτελεί παρά "συνταγή" - εντολή του περιβόητου Οικονομικού Οργανισμού Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προς τις πειθήνιες κυβερνήσεις των χωρών - μελών του, ήδη από το 1994.

***

Η "Monde Diplomatique" αποδεικνύεται πολύτιμη πηγή για όποιον θα ήθελε να μάθει ποιος βρίσκεται πίσω από τις αντιγραφές των αντιλαϊκών πονημάτων, που ο "εκσυγχρονισμός" εμφανίζει ως δική του "σύλληψη", στο εσωτερικό της χώρας. "Η ανεπαρκής ικανότητα προσαρμογής στις αλλαγές είναι ο κύριος λόγος των σημερινών δυσκολιών... στο μέτωπο της απασχόλησης. Οι αλλαγές είναι συγκλονιστικές, αλλά πρέπει να τις δεχόμαστε, μάλλον παρά να αντιστεκόμαστε με μέτρα περιορισμού του ανταγωνισμού",υποστηρίζει ο ΟΟΣΑ το 1994.

Τρία χρόνια αργότερα, ο Κ. Σημίτης διαφημίζει το "αναπόφευκτο" της υποταγής στις δυνάμεις του κεφαλαίου ως εξής: "Ολα έχουν αλλάξει... Οι εξελίξεις αυτές είναι μη αναστρέψιμες. Η νοσταλγία μιας εποχής που μας είχε κάπως βολέψει όλους είναι μάταια... Οι θεσμοί της οικονομίας αυτής και οι προστασίες που εξακολουθεί να παρέχει, αν και σε φθίνοντα βαθμό, ζουν το λυκόφως τους. Δε βρισκόμαστε μπροστά σε μια αναθεώρηση της κοινωνικής προστασίας. Αντιμετωπίζουμε την εκ των πραγμάτων αναμόρφωση του παραδοσιακού κοινωνικού κράτους",απεφάνθη ο πρωθυπουργός!

***

Ως εκ τούτου, όπως διαπιστώνει ο Κ. Σημίτης, "στις σύγχρονες οικονομικές συνθήκες το κόστος του κοινωνικού κράτους, με τη σημερινή μορφή του, δημιουργεί προβλήματα" και, άρα, θα πρέπει να πάμε σε ένα άλλο "μοντέλο". Ποιο; Δε χρειάζεται να ψάξει πολύ ο πρωθυπουργός. Ο ΟΟΣΑ το έχει προσδιορίσει επακριβώς. Πρόκειται για το "κοινωνικό (;) μοντέλο" που θέτει στο στόχαστρο:

• Το βασικό μισθό και γενικότερα το "κόστος της εργασίας", όπως και το "κόστος αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης", διότι - όπως υποστηρίζει ο ιμπεριαλιστικός οργανισμός - "συχνά έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζει τις ευκαιρίες απασχόλησης του μη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού".
• Το πλαφόν των απολύσεων, που "κάνουν τους εργοδότες να διστάζουν να προσλάβουν νέους εργαζόμενους".
• Τις συλλογικές συμβάσεις, που θα έπρεπε "να ξανασυζητηθούν από χαμηλότερη βάση", επειδή "εμποδίζουν την αύξηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας και έμμεσα τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης".

Οι παραπάνω υποδείξεις είναι τόσο σαφείς, που ο πρωθυπουργός και να ήθελε δε θα μπορούσε να κάνει... λάθος στην απόδοσή τους. Αντίθετα, πρέπει να ομολογήσουμε πως υπήρξε ιδανικός εκφραστής των υποδείξεων του ΟΟΣΑ, όταν μιλώντας στους συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ:

• Καταφέρθηκε ευθέως κατά των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας ότι "διεκδικήσεις που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της οικονομίας οδηγούν σε ανεργία και πληθωρισμό", συμπληρώνοντας πως "άκαμπτες διεκδικήσεις οδηγούν στη... δημιουργία μιας ομάδας εργαζομένων δεύτερης κατηγορίας, που δεν προστατεύονται καθόλου από το κράτος και τις συλλογικές συμβάσεις"... και
• εισηγήθηκε ουσιαστικά την κατάργηση του βασικού μισθού, ισχυριζόμενος ότι "ο κοινωνικός διάλογος πρέπει να περιλάβει προτάσεις για νέες διαρθρωτικές πολιτικές για την αύξηση της απασχόλησης", λαμβάνοντας "ιδιαίτερα υπόψη το σχετικά υψηλό κόστος πρόσληψης για τους νέους και τους μακροχρόνια ανέργους"... Και πρέπει να σημειωθεί πως την ίδια στιγμή προωθούνται συστηματικά τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης.

***

Ολα τα παραπάνω αποσπάσματα από την τοποθέτηση του Κ. Σημίτη διεκδικούν εκτός από το "βραβείο" υποταγής στον ΟΟΣΑ και το αντίστοιχο βραβείο υποταγής στο ΔΝΤ. Διότι όταν ο πρωθυπουργός εισηγείται τη μετατροπή του εργαζόμενου από απασχολούμενο σε "απασχολήσιμο",όταν λέει ότι "καλά εφοδιασμένος" (!) νέος εργαζόμενος πρέπει "να αναλάβει περισσότερο ο ίδιος τις ευθύνες για την ασφάλισή του, τη στέγαση και την υγειονομική του περίθαλψη, με αντίστοιχη μείωση των ευθυνών του κράτους" (!),όταν ζητά να είναι "ανοιχτή η ατζέντα του κοινωνικού διαλόγου" για θέματα όπως η μερική απασχόληση, το φασόν, τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης κτλ., τότε αναδεικνύεται σε έναν από τους καλύτερους μαθητές του ΔΝΤ.

Το τελευταίο, ήδη από το Μάη του 1994, είναι ξεκάθαρο: "Δεν πρέπει οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αφήσουν τους φόβους, που προκαλούνται από τον αντίκτυπο της δράσης τους πάνω στην κατανομή των εισοδημάτων, να τις εμποδίσουν να επιδοθούν με τόλμη στην εις βάθος μεταρρύθμιση των αγορών εργασίας. Η απόκτηση μεγαλύτερης ευελιξίας - κατά το ΔΝΤ - περνά από την αναθεώρηση της ασφαλιστικής κάλυψης της ανεργίας, του βασικού μισθού και των κανόνων που προστατεύουν την απασχόληση"...

Και είναι πασίδηλο ότι η κυβέρνηση του "εκσυγχρονισμού" δεν αισθάνεται καμία "συστολή", ώστε, λόγω της εισοδηματικής της επέλασης κατά των μισθωτών, να αφήσει για αργότερα την επίθεση στα κοινωνικά, τα εργασιακά, τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα. Πιστή στην άνωθεν προτροπή για γενικευμένη επίθεση, προχωρά στην εφ' όλης της ύλης αντιλαϊκή επέλασή της. Αλλωστε, όπως είπε ο πρωθυπουργός, είναι η ώρα, με δεδομένο το υψηλό ποσοστό ανεργίας που ξεπερνά το 10%, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα τώρα. Και πράγματι, το πρόβλημα είναι μεγάλο. Τόσο που, εκείνοι οι οποίοι το δημιούργησαν, μπορούν θρασύτατα να το χρησιμοποιούν ως άλλοθι και εφαλτήριο για μια τέτοια γενικευμένη επίθεση.

Μάλιστα, ο ίδιος ο ΟΟΣΑ είναι άκρως "πονηρούτσικος" σε τέτοιες μεθοδεύσεις: "Για να επιτευχθεί μια δεδομένη αναπροσαρμογή των μισθών, θα χρειαστεί ένα υψηλότερο επίπεδο συγκυριακής ανεργίας",επισημαίνει στις κυβερνήσεις - μαριονέτες του. Και εκείνες, όπως η ελληνική, αξιοποιούν τους 450.000 άνεργους που βρίσκονται στη χώρα μας σαν ομήρους και σαν ασπίδα, ώστε να "περάσουν" την πολιτική της πλήρους ανατροπής κάθε έννοιας κοινωνικής δικαιοσύνης και προστασίας, στο όνομα της "προστασίας των ανέργων"..!