Η Αγκυρα, επανήλθε χτες στο θέμα της αποστρατικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου σε μια προσπάθεια να συντηρήσει το κλίμα έντασης που η ίδια δημιούργησε με την αποστολή στην ελληνική πρεσβεία στην Αγκυρα ρηματικής διακοίνωσης με την οποία κατηγορεί την Ελλάδα για μη σεβασμό των Διεθνών Συνθηκών.

"Η Ελλάδα, υποστήριξε χτες με δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, δε σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και τις συνθήκες ειρήνης Λωζάνης και Παρισίων, οι οποίες έχουν θέσει την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας στο Αιγαίο, εξοπλίζοντας από το 1960 με παράνομο τρόπο τη Δωδεκάνησο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου".

Ο εκπρόσωπος του Τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Σερμέτ Ατάτζανλι, απαντώντας χτες σε ερώτηση σχετικά με τις "δηλώσεις του Ελληνα κυβερνητικού εκπροσώπου ότι η Ελλάδα μπορεί να εξοπλίσει τη Δωδεκάνησο", είπε ότι η Τουρκία από το 1960 "έχει προειδοποιήσει πολλές φορές την Ελλάδα ζητώντας να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της".

Ο Ατάτζανλι υποστήριξε ότι "η Ελλάδα αρχικά επέλεξε το δρόμο της άρνησης και αργότερα συνέχισε να εξοπλίζει τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, παρουσιάζοντας ως δικαιολογία την Επιχείρηση Ειρήνης στην Κύπρο και τη σύσταση της Στρατιάς Αιγαίου".

Ο Τούρκος εκπρόσωπος είπε ότι με τις συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων "τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου αφέθηκαν στην Ελλάδα με τον όρο της αποστρατιωτικοποίησής τους" και είπε τα εξής: "Το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν εναρμονίζεται με τις διατάξεις των συνθηκών αυτών, σημαίνει ότι η χώρα αυτή παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και τις συγκεκριμένες συνθήκες. Οι διεθνείς συμφωνίες δεν μπορούν να παραβιάζονται με αυθαίρετες δικαιολογίες και ερμηνείες. Συνεπώς το γεγονός ότι η Ελλάδα από τη μία υπερασπίζεται την ανωτερότητα του Διεθνούς Δικαίου και δέχεται με τη Διακήρυξη της Μαδρίτης, την αρχή του σεβασμού προς τις διεθνείς συμφωνίες, ενώ από την άλλη παραβιάζει τις υποχρεώσεις της που προκύπτουν από συμφωνίες, είναι στάση απαράδεκτη".

Δριμύ κατηγορώ κατά της Κύπρου και της Ελλάδας εξαπέλυσε ο διπλωματικός εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αγκυρα, Μάικλ Λέικ,σε εμπιστευτική έκθεσή του, που ετοίμασε προτού αποχωρήσει από τη θέση του, τον περασμένο Φλεβάρη.

Οπως μεταδίδουν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, σε ένα άκρως φιλοτουρκικό κείμενο ο Βρετανός διπλωμάτης υποστηρίζει ότι είναι απαράδεκτο για την Ευρωπαϊκή Ενωση να αρχίσει διαπραγματεύσεις ένταξης με την Κύπρο, η οποία μάλιστα σχεδιάζει να εγκαταστήσει πυραύλους που έχουν, δήθεν, στόχο την Τουρκία.

Κατηγορεί την Ελλάδα ότι παρεμποδίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με το βέτο της, αλλά και με νέους, όπως υποστηρίζει, όρους που θέτει συνεχώς.

ΟΛέικ παρουσιάζει τον Ραούφ Ντεντκάς διαλλακτικό και ισχυρίζεται ότι από τις επαφές που είχε μαζί του, διαπίστωσε πως θα μπορούσε να δεχτεί μια κάποια διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους του και όχι αναγκαστικά τη διεθνή αναγνώριση.

Στην Αθήνα ο υπουργός Τύπου σχολίασε την έκθεση Λέικ λέγοντας ότι "πληροφορηθήκαμε με κατάπληξη τη δραστηριότητα του κοινοτικού αξιωματούχου. Η ελληνική κυβέρνηση, συνέχισε ο Δ. Ρέππας, θα ζητήσει επίσημη ενημέρωση από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον κ. Σαντέρ, ο οποίος είναι ο επικεφαλής των υπηρεσιών στις οποίες ανήκει ο συγκεκριμένος αξιωματούχος. Αν πραγματικά ανταποκρίνονται στην αλήθεια τα όσα δημοσιεύονται, υπάρχει θέμα και θα ζητήσουμε να αποδοθούν ευθύνες. Γιατί δεν είναι δυνατόν κοινοτικοί αξιωματούχοι οι οποίοι εκπροσωπούν - αυτός είναι ο ρόλος τους - την Κοινότητα σε διάφορες χώρες, να λειτουργούν σε βάρος της Κοινότητας τελικώς, προωθώντας τα συμφέροντα μιας συγκεκριμένης χώρας και μάλιστα με έναν τέτοιο τρόπο, ο οποίος δε βοηθάει ούτε την ίδια τη χώρα την οποία επιθυμούν να βοηθήσουν. Γιατί; Γιατί την οδηγεί σε ένα λανθασμένο δρόμο, σε επιλογές οι οποίες δεν έχουν σχέση με την εφικτή προοπτική αυτής της χώρας, αφού δεν της παρουσιάζει την πραγματικότητα. Αρα, λοιπόν, αυτή η παραποίηση των πραγματικών στοιχείων είναι μια προσφορά κακής υπηρεσίας. Θα ζητήσουμε να γίνει έλεγχος και να αποδοθούν ευθύνες".

Με γεμάτες τις αγκαλιές από... αμερικανικά όπλα, φαίνεται πως θα επιστρέψει από τις ΗΠΑ ο υπουργός Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος.Ηδη ανακοινώθηκε η κατ' αρχήν συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι υπουργοί Αμυνας Ελλάδας και ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα θα προμηθευτεί 20 μεταχειρισμένα μαχητικά F - 16 Block - 30. Τα αεροσκάφη αυτά θα εκσυγχρονιστούν και θα αναβαθμιστούν σε Block - 50 από την ΕΑΒ σε συνεργασία με την αμερικανική "Λόκχηντ". Το κόστος για το καθένα από αυτά, μαζί με τον εκσυγχρονισμό, ανέρχεται, όπως εκτιμάται, στα 5 εκατομμύρια δολάρια, δηλαδή και τα 20 αεροσκάφη θα κοστίσουν περίπου 35 δισ. δραχμές. Η αγορά των αεροσκαφών αυτών δεν εντάσσεται στο νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 4 τρισ. δραχμών και προορίζονται να καλύψουν τις απώλειες αεροσκαφών της παλιάς"αγοράς του αιώνα".

Σε εξέλιξη παράλληλα βρίσκονται, όπως αναφέρεται σε "καλό δρόμο", οι διαπραγματεύσεις για την αγορά τεσσάρων ματαχειρισμένων μεγάλων αντιτορπιλικών τύπου "KIDD", τα οποία προορίζονται να αντικαταστήσουν 7 παλαιά πολεμικά πλοία, τα οποία και θα αποσυρθούν. Ωστόσο, το ενδιαφέρον των Αμερικανών εντοπίζεται στο "φιλέτο" του εξοπλιστικού προγράμματος, από το οποίο βέβαια θέλουν μεν να πάρουν τη μερίδα του λέοντος, παίζοντας όμως ταυτόχρονα παιχνίδια για το είδος των ολικών συστημάτων. Με τον τρόπο αυτό προσπαθούν να ασκήσουν πρόσθετο εκβιασμό στην ελληνική πλευρά, η οποία έρχεται, παρακαλώντας τους Αμερικανούς να "αποδεσμεύσουν" όλα τα οπλικά συστήματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των πυραύλων "Ποπέ" με βεληνεκές 90 χιλιομέτρων, τους οποίους δεν αποδεσμεύουν.

Εντονο ενδιαφέρον, όπως μεταδίδεται από την Ουάσιγκτον, έχει εκφράσει η αμερικανική πλευρά και για την πώληση στην Ελλάδα, αερόστατων έγκαιρης προειδοποίησης και αντιαεροπορικών, αντιπυραυλικών συστημάτων "Πάτριοτ". Πάντως, σε ό,τι αφορά την αγορά των νέων μαχητικών για την Πολεμική Αεροπορία προϋπολογισμού άνω των 600 δισ. δραχμών, σύμφωνα με τον Ελληνα υπουργό Αμυνας οι τελικές προσφορές για τα F - 16 και τα F - 15, αμερικανικά και τα δύο, πρέπει να είναι τέτοιες που να επιτρέπουν στην Ελλάδα να αγοράσει ταυτόχρονα και τα πυρομαχικά που εκείνη επιθυμεί. Οι Αμερικάνοι, όπως είναι γνωστό, μέσω του Κογκρέσου, δεν αποδεσμεύουν μέρος των οπλικών συστημάτων αυτών των αεροσκαφών.

Τελικές αποφάσεις για το εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων προβλέπεται να ληφθούν στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ στις 24 Ιουλίου, οπότε αναμένεται να αποφασιστεί ο τύπος ή οι τύποι του μαχητικού αλλά και του αντιαεροπορικού μεσαίου βεληνεκούς, που θα αγοράσει η Ελλάδα και ενδεχομένως θα γίνει η επιλογή μεταξύ των πυραύλων S - 300 (ρωσικών) και "Πάτριοτ" (αμερικανικών).

ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Ασφυκτικές αμερικανικές πιέσεις

"Αλληλογραφία" μεταξύ Κληρίδη - Ολμπράιτ για τους S-300

ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). - Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης επιβεβαίωσε χτεσινό δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ διαβίβασε πρόσφατα επιστολή στο Πρόεδρο Κληρίδη με απόψεις και ιδέες για αποτροπή της εγκατάστασης των ρωσικών πυραύλων S-300 στην Κύπρο.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι ο Πρόεδρος Κληρίδης δεν επιθυμεί να δημοσιοποιήσει, "τουλάχιστον σ' αυτή τη φάση", το περιεχόμενο της επιστολής Ολμπράιτ, αλλά και της απάντησής του σ' αυτή την επιστολή.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας "Φιλελεύθερος", στην επιστολή της η Αμερικανίδα υπουργός εκφράζει δύο τουλάχιστον εισηγήσεις:

- Την αγορά και πάλι από τη Ρωσία, πυραύλων μικρότερου βεληνεκούς και

- την αποθήκευση των S-300 όχι εντός, αλλά εκτός της Κύπρου.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, απαντώντας σ' ερωτήσεις, είπε ότι η επιστολή Ολμπράιτ στάλθηκε στον Πρόεδρο Κληρίδη εδώ και δύο βδομάδες. Σ' ερώτηση γιατί η κυβέρνηση αποκρύβει από τον κυπριακό λαό το περιεχόμενο της επιστολής Ολμπράιτ και της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ με τον Πρόεδρο Κληρίδη, ο εκπρόσωπος ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχει καμία διάθεση απόκρυψης οτιδήποτε από τον κυπριακό λαό. "Αυτό στο οποίο εμμένει η κυβέρνηση, είπε, είναι ότι αυτή την περίοδο μερικές διπλωματικές ενέργειες εκατέρωθεν θα πρέπει να μη δουν το φως της δημοσιότητας για καθαρά λόγους εξυπηρέτησης του εθνικού συμφέροντος".

Η εφημερίδα "Φιλελεύθερος", από την πλευρά της, γράφει ότι η επιστολή Ολμπράιτ εντάσσεται σε μια ολομέτωπη προσπάθεια των ΗΠΑ να προειδοποιήσουντη Λευκωσία, αλλά και τη Μόσχα, για τις αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τη σταθερότητα στην περιοχή όσο και για τις προοπτικές λύσης του Κυπριακού από το ενδεχόμενο εγκατάστασης των ρώσικων πυραύλων στο νησί. ΗΠΑ και Βρετανία, προσθέτει το δημοσίευμα, βρίσκονται πίσω και από το διάβημα που έκαναν πρόσφατα προς τη Μόσχα οι εφτά πλουσιότερες χώρες του κόσμου για τη μη παράδοση των ρωσικών πυραύλων στην Κύπρο.

Στο μεταξύ, πληροφορίες από τη Μόσχα αναφέρουν ότι η δοκιμαστική βολή δύο πυραύλων S-300 που έγινε χτες το πρωί στο πεδίο βολής του Αστραχάν σημείωσε πλήρη επιτυχία. Η δοκιμαστική βολή έγινε σε συνθήκες πολεμικής αντιπαράθεσης. Εκτοξεύτηκαν δυο πύραυλοι που έπληξαν και οι δυο τους κινούμενους στόχους τους. Οι πύραυλοι εκτοξεύτηκαν με διάφορα 20 δευτερολέπτων. Η κυπριακή αντιπροσωπεία, μ' επικεφαλής τον υπουργό Αμυνας Γιαννάκη Ομήρου, εξέφρασε την απόλυτη ικανοποίηση της για το αποτέλεσμα της δοκιμαστικής βολής, την οποία παρακολούθησε επίσης αντιπροσωπεία από Ελλαδίτες αξιωματικούς.

Ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης θα μεταβούν αύριο Σάββατο στη Μόσχα όπου θα έχουν συνομιλίες με τον Πρόεδρο Γιέλτσιν και τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Πριμάτοφ, το δήμαρχο Μόσχας και άλλους επισήμους.

Στη Μόσχα βρίσκεται από χτες και ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Χριστοδούλου.

Στις 20 Ιουλίου, επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, θα επισκεφτεί την κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ, ενώ η επίσκεψη του Προέδρου Ντεμιρέλ αναβλήθηκε για αργότερα. Σήμερα, εξάλλου, αναμένεται στα Κατεχόμενα ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Καρανταγί.