Το προσχέδιο νόμου που εγκρίθηκε χτες από το Υπουργικό Συμβούλιο, δίνει επίσης τη δυνατότητα στον κερδοφόρο «μπαξέ» της διαπλοκής να «παίξουν» όλα τα μέλη της οικογένειας, αρκεί ν' αποδείξουν ότι διαθέτουν οικονομική αυτοτέλεια. Η δυνατότητα φυσικά συμμετοχής της «οικογένειας» σε εταιρίες ΜΜΕ δινόταν και με το νόμο Βενιζέλου, μόνο που περιοριζόταν σε εταιρίες ΜΜΕ, αφού απαγόρευε και τη συμμετοχή σε έργα Δημοσίου.

Ο «διάλογος», όπως φαίνεται, τον οποίο όλο τον τελευταίο καιρό εξαγγέλλει ο υπουργός Τύπου ξεκίνησε με τους εκδότες και μάλιστα πριν τη χτεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο πρωθυπουργός είχε συναντήσεις με τον Χρήστο Λαμπράκη, τον Α. Αλαφούζο και τον Σ. Κόκκαλη, ενώ θα έχει συνάντηση και με τον Γ. Μπόμπολα. Παρ' όλα αυτά ο Χρήστος Πρωτόπαππας ισχυρίστηκε πως ο διάλογος ξεκίνησε από χτες και πως ο Κ.Σημίτης «δε συζητά με τους επιχειρηματίες για νομοσχέδια»!

Το προσχέδιο δεν αναφέρεται στο κρίσιμο ζήτημα των οφ σορ εταιριών, που κανείς δεν μπορεί να τις ελέγξει, αφού δεν υπάρχει ονομαστικοποίηση των μετοχών. Οφ σορ εταιρίες ως γνωστό είναι μέτοχοι και μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών.

Σύμφωνα με το προσχέδιο νόμου βασικός μέτοχος μεταξύ άλλων θεωρείται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο είναι κύριος αριθμού μετοχών που αντιστοιχεί, ως ποσοστό, τουλάχιστον στο 5% του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου στη γενική συνέλευση της εταιρίας.

Βασικοί μέτοχοι θεωρούνται και τα διευθυντικά στελέχη. Τα πρόσωπα, δηλαδή, τα οποία είτε βάσει του νόμου που διέπει την οργάνωση και λειτουργία της εταιρίας, είτε βάσει του καταστατικού της εταιρίας, είτε κατόπιν ανάθεσης ή σύναψης σύμβασης με την εταιρία, ασκούν εκτελεστικές αρμοδιότητες και καθήκοντα που είναι, από τη φύση τους και το περιεχόμενό τους, ουσιώδεις για την επίτευξη των σκοπών της αντίστοιχης επιχείρησης.

Στις απαγορεύσεις σύναψης δημοσίων συμβάσεων με επιχειρήσεις ΜΜΕ, μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται διάταξη σύμφωνα με την οποία: απαγορεύεται η σύναψη δημοσίων συμβάσεων με επιχειρήσεις ΜΜΕ καθώς και με τους εταίρους τους βασικούς μετόχους, τα μέλη των οργάνων διοίκησης και τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων αυτών. Επίσης, απαγορεύεται η σύναψη δημόσιων συμβάσεων με επιχειρήσεις των οποίων εταίροι ή βασικοί μέτοχοι ή μέλη οργάνων διοίκησης ή διευθυντικά στελέχη είναι επιχειρήσεις ΜΜΕ ή εταίροι ή βασικοί μέτοχοι ή μέλη οργάνων διοίκησης ή διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων ΜΜΕ. Ακολουθεί η διάταξη που αναφέρει ότι: η απαγόρευση σύναψης δημοσίων συμβάσεων καταλαμβάνει επίσης τους συζύγους και τους συγγενείς σε ευθεία γραμμή απεριορίστως και εκ πλαγίου μέχρι και τέταρτου βαθμού, των φυσικών προσώπων εφόσον δεν μπορούν ν' αποδείξουν ότι διαθέτουν οικονομική αυτοτέλεια.

Το άρθρο 4 αναφέρεται στην υποχρέωση διασταύρωσης στοιχείων επιχειρήσεων που καταρτίζουν δημόσιες συμβάσεις. Πριν από την υπογραφή της αντίστοιχης δημόσιας σύμβασης οι αναθέτουσες αρχές του δημοσίου και των άλλων νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα υποχρεούνται να διασταυρώνουν τα στοιχεία, τα οποία υποβάλει η «επιλεγείσα επιχείρηση», με τα στοιχεία που τηρούνται για τις επιχειρήσεις ΜΜΕ στο Μητρώο Επιχειρήσεων του τμήματος Ελέγχου και Διαφάνειας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Και άλλες επίσης διατάξεις του προσχεδίου αναφέρονται στις αρμοδιότητες του ΕΣΡ. Οι αρμοδιότητες του ΕΣΡ, όμως, θα πρέπει να σημειώσουμε, αφορούν μόνο τα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ και όχι τον Τύπο.

Συναίνεση και στήριξη στην κυβερνητική πολιτική της νομιμοποίησης της διαπλοκής στα ΜΜΕ προσφέρει ουσιαστικά η ηγεσία της ΝΔ, μεταθέτοντας την εφαρμογή των δικών της «αντιδιαπλεκόμενων» προτάσεων... στην κυβερνητική θητεία της. Στην πραγματικότητα η ΝΔ «συμμορφώνεται σιωπηλά» στις επιθυμίες των διαπλεκόμενων αφεντικών, όπως τις υλοποιεί η κυβέρνηση Σημίτη.

Το «διά ταύτα» της χθεσινής δήλωσης του Θ. Ρουσόπουλου, με την οποία σχολίασε τις κυβερνητικές αποφάσεις για το βασικό μέτοχο και το ασυμβίβαστο ιδιοκτητών ΜΜΕ και προμηθευτών Δημοσίου, είναι πως «η ΝΔ δεσμεύεται και πάλι, ως κυβέρνηση, να θεσμοθετήσει αμέσως όλες τις προτάσεις που έχει καταθέσει για τη διαφάνεια στο δημόσιο βίο και, κατά συνέπεια, για την καταπολέμηση της διαπλοκής στα ΜΜΕ». Μεταξύ των προτάσεων αυτών αναφέρεται η θέσπιση «ρητής υποχρέωσης των ΜΜΕ να δημοσιεύουν, δύο φορές το χρόνο, αναλυτικά, μέχρι φυσικού προσώπου, τα πλήρη στοιχεία του μετοχολογίου τους».

Μέχρι τότε η ηγεσία της ΝΔ μπορεί να φορά τη μάσκα του αδιάλλακτου διώκτη των διαπλεκομένων και να ασκεί σκληρή, στα λόγια, κριτική στην κυβέρνηση. Ετσι ο εκπρόσωπος Τύπου εκτίμησε ότι οι χτεσινές αποφάσεις περί βασικού μετόχου αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση Σημίτη «ενδιαφέρεται, όχι βεβαίως για την εξάλειψη, αλλά, κυριολεκτικά, για τη θεσμική κατοχύρωση της διαπλοκής στα ΜΜΕ». Απλώς, προσθέτει, την απασχολεί μόνον η έκταση και η μέθοδος της κατοχύρωσης της διαπλοκής αυτής, καθώς και η επικοινωνιακή συγκάλυψή της έναντι της κοινής γνώμης.

Οσο για τη στάση της ΝΔ στο όνομα ότι είναι «ασυμβίβαστος» διώκτης της διαπλοκής αναφέρει ότι «δεν πρόκειται να μπει σε οιαδήποτε διαδικασία συζήτησης της απαράδεκτης αλλά και αδιέξοδης πρότασης της κυβέρνησης».

• Να ικανοποιήσει τους επιχειρηματίες, αλλά και να περισώσει τα προσχήματα επιχειρεί το ΚΕΠ, το οποίο σε χτεσινή ανακοίνωσή του παραπέμπει σε... μελλοντική θέση. Το ΚΕΠ, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «εξετάζει την ουσία του θέματος και πρόκειται να τοποθετηθεί τις επόμενες μέρες με ουσιαστική πρόταση, η οποία θα προστατεύει τους πολίτες από αθέμιτες πρακτικές, αλλά και θα ενθαρρύνει συγχρόνως τη δραστηριοποίηση καταξιωμένων επιχειρηματιών σε όλους τους τομείς, κάτω από όρους θεσμοθετημένων διαδικασιών διαφάνειας στις συναλλαγές τους με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα» (σ.σ. τρέχα γύρευε).

***

Πρώτον, με τη διάταξη περί «βασικού μετόχου», στην οποία προσέδωσαν και συνταγματική ισχύ, νομιμοποιούν (και επίσημα πλέον) τη διαπλοκή.

Δεύτερον: Στον αρχικό νόμο, γνωστό και ως «νόμο Βενιζέλου» η διάταξη είναι σαφής: Από την υποχρέωση ονομαστικοποίησης των μετοχών τους απαλλάσσονται οι εταιρίες που έχουν έδρα στο εξωτερικό, παρότι τυγχάνουν ιδιοκτήτριες κάποιου ΜΜΕ. Αλήθεια, γιατί η κυβέρνηση αφήνει άθικτη (και με το νέο νόμο) τη συγκεκριμένη διάταξη, επιτρέποντας στους μεγαλοκεφαλαιούχους να κάνουν τις δουλιές τους (και στα ΜΜΕ) στήνοντας εταιρίες - «μαϊμούδες» στο... Λιχνενστάιν;

Τρίτον: Ποιον πείθει η κυβέρνηση όταν λέει ότι απαγορεύει στα συγγενικά πρόσωπα των μεγαλοκεφαλαιούχων να κατέχουν ΜΜΕ, όταν εξαιρεί εκείνα τα συγγενικά τους πρόσωπα που «έχουν οικονομική αυτοτέλεια»; Αλήθεια, είναι δύσκολο στα τέκνα του κ. Βαρδινογιάννη ή του κ. Λάτση να έχουν «οικονομική αυτοτέλεια»;

Τέταρτο και βασικότερο: Μήπως βρήκε η κυβέρνηση τον τρόπο με τον οποίο θα εμποδίσει τους κεφαλαιούχους να μετέχουν στα ΜΜΕ μέσω των «αχυρανθρώπων» τους;

***

Ξέρουν πολύ καλά ότι είναι το ίδιο το καθεστώς της ατομικής ιδιοκτησίας στα ΜΜΕ που καθιστά ανενεργό κάθε νόμο ή κάθε διάταξη που υποτίθεται ότι απαγορεύει οι ιδιώτες - καναλάρχες να είναι (και) προμηθευτές του δημοσίου. Ξέρουν, ως υπηρέτες του καπιταλισμού, ότι ο καπιταλισμός ειδικεύεται στο να «παράγει» εταιρείες - «μαϊμούδες» και «αχυράνθρωπους», με τους οποίους οι καπιταλιστές μπορούν να κάνουν τη δουλιά τους. Ξέρουν, με δυο λόγια, ότι εφόσον οι ιδιώτες κατέχουν ΜΜΕ, η διαπλοκή δεν... «πατάσσεται». Ολα τα υπόλοιπα είναι ασύστολη υποκρισία.

Ο Αντώνης Σκυλλάκος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, δήλωσε για το βασικό μέτοχο στα ΜΜΕ: «Με τις ρυθμίσεις για το βασικό μέτοχο στα ΜΜΕ, σε συνέχεια των συνταγματικών διατάξεων, που επέβαλε η κυβέρνηση, αρνείται να επιβάλει στους μεγαλοεργολάβους και μεγαλοπρομηθευτές του δημόσιου ακόμη και στοιχειώδεις φραγμούς για να παρεμποδίζονται να κατέχουν ή να ελέγχουν Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Η ονομαστικοποίηση όλων των μετοχών στα ΜΜΕ και η πλήρης απαγόρευση να κατέχουν οι παραπάνω μεγαλοεπιχειρηματίες ή συγγενικά τους πρόσωπα έστω και μία μετοχή, όπως πρότεινε το ΚΚΕ, μπορεί να μην απέκλειε εντελώς τη συγκεκριμένη διαπλοκή αλλά σαφώς την παρεμπόδιζε. Η κυβέρνηση, με τη στάση της, ομολογεί για μια ακόμη φορά και ανοιχτά τους δεσμούς της με τα συγκεκριμένα συμφέροντα».