Η συνέντευξη τύπου, που δόθηκε χτες το μεσημέρι στην κουβανέζικη πρεσβεία, ήταν μέρος μιας σειράς συναντήσεων αλληλεγγύης στην Κούβα, που οργανώνει το διάστημα αυτό ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας. Η συζήτηση με τους δημοσιογράφους που ακολούθησε, ανέδειξε την πολύπλοκη αλλά ταυτόχρονα αντικειμενική πραγματικότητα της σημερινής Κούβας.

Παραθέτουμε ορισμένα σημεία αυτού του διαλόγου:

- Τι είδους αλλαγές στην οικονομία γίνονται ακριβώς;

- Η διαδικασία των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που άρχισαν το 1992 έχει ένα χαρακτήρα ελεγχόμενο και προγραμματισμένο με βάση τα συμφέροντα της χώρας. Κανένα μέτρο δεν πάρθηκε χωρίς να κάνουμε βαθιά ανάλυση της πραγματικότητας, αλλά και χωρίς τη γνώμη του λαού. Παρόλο που όλα αυτά τα μέτρα είχαν σαν κύριο στόχο τη δημιουργία μιας αγοράς και να βελτιώσουν τη συμμετοχή της Κούβας στο διεθνή οικονομικό καταμερισμό, δεν είναι μέτρα που έχουν καπιταλιστικό χαρακτήρα, δεν αποτελούν σε καμιά περίπτωση αλλαγή στον πολιτικό, ιδεολογικό και κοινωνικό τομέα της κουβανέζικης επανάστασης. Πρόκειται για μέτρα τακτικής, μπροστά σε μια κατάσταση που στον κόσμο κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις και της αγοράς.

Σε ό,τι αφορά τις εμπορικές συναλλαγές προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε το χάσιμο του 85% που είχαμε με τις σοσιαλιστικές χώρες και τώρα εξάγουμε προϊόντα, κύρια ζάχαρη, νικέλιο και φαρμακευτικά και βιοτεχνολογικά προϊόντα σε χώρες της Δ. Ευρώπης κυρίως σε Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία και άλλες, παρά το γνωστό νόμο Χελμς - Μπάρτον. Εισάγουμε από χώρες της Λατινικής Αμερικής και τον Καναδά, καθώς και την Κίνα.

Υπάρχουν 260 μεικτές επιχειρήσεις και συμμετέχουν 45-50 χώρες στις συμφωνίες αυτές. Γίνονται ξένες επενδύσεις σε ελεύθερες ζώνες με βιομηχανικά πάρκα, όπου υπάρχει έλεγχος από το κράτος.

- Ακούμε για φαινόμενα "μαύρης" αγοράς στην Κούβα, ότι όλα πουλιούνται και αγοράζονται με δολάρια. Πώς έχουν τα πράγματα;

- Τα θέματα που έχουν σχέση με τη διαμόρφωση της αγοράς είναι πολύ πολύπλοκα. Είναι αλήθεια ότι έχει δημιουργηθεί μια διαδικασία να κρατηθεί το κουβανικό πέσο σε σχέση με το δολάριο. Το 1994 στην ανεπίσημη αγορά ("μαύρη") είχε πέσει πολύ και ήταν 180 πέσος στο δολάριο, τώρα είναι 22 πέσος στο δολάριο. Δηλαδή, στο βαθμό που σημειώνεται αυτή η ανάκαμψη της οικονομίας ανεβαίνει και η αξία του πέσο. Ετσι, η "μαύρη" αγορά δεν έχει πια τη βαρύτητα που είχε στα πρώτα χρόνια. Συνυπάρχει η κυκλοφορία και των δύο νομισμάτων, υπάρχουν ανταλλακτήρια.

- Τι επίδραση έχουν οι αλλαγές αυτές στη ζωή των πολιτών;

Επιδράσεις στη ζωή των πολιτών υπάρχουν, αφού έπεσε κατά το 1/4 το ΑΕΠ και φυσικά και η λαϊκή κατανάλωση. Με την έλλειψη σε πετρέλαιο δημιουργήθηκαν προβλήματα στην οικιακή χρήση και στις συγκοινωνίες, όπως και μείωση σε καταναλωτικά προϊόντα σε ό,τι αφορά τρόφιμα, ρούχα, παπούτσια και άλλα. Σ' αυτή τη δύσκολη κατάσταση η κουβανική κυβέρνηση προσπαθεί, στο μέτρο του δυνατού, να ανεβάσει την ανταπόδοση προς τους πολίτες. Εχει θεσπίσει κίνητρα και πριμ για τους εργαζόμενους στις κρατικές επιχειρήσεις όπως στην εταιρεία ηλεκτρισμού, πετρελαίου σε αυτούς στην αλιεία και τις ζαχαροκαλλιέργειες.

Προσπαθεί να ξεπεράσει τις αντιθέσεις που δημιουργούνται ανάμεσα σε εργαζόμενους σε μεικτές επιχειρήσεις και κρατικές, καθώς και αρνητικά φαινόμενα που έχουν σχέση με τη δυνατότητα πρόσβασης σε κατοχή δολαρίων. Είναι μια δύσκολη κατάσταση, όμως είναι αντικειμενικό φαινόμενο που πρέπει να ξεπεράσουμε. Και ο κουβανικός λαός έχει και δύναμη και πίστη για να το κάνει.

Με την ολοκλήρωση της συνέντευξης Τύπου οι Κουβανοί καλεσμένοι έδωσαν στους δημοσιογράφους ένα μυστικό έγγραφο του Κογκρέσου των ΗΠΑ, σχετικά με την ψήφιση περίπου 10 νομοσχεδίων για την επιδείνωση του αποκλεισμού της Κούβας και την ανάπτυξη της εσωτερικής υπονόμευσης. Μερικά από αυτά συμπληρώνουν το νόμο Χελμς - Μπάρτον, ενώ άλλα τροποποιούν προηγούμενα νομοθετήματα.

Τα μέρη που ψηφίστηκαν συμπεριλαμβάνονται σαν τροπολογίες στο νόμο για την αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής.

Αναφέρουμε ενδεικτικά μόνο μερικά από τα τμήματα που ψηφίστηκαν:

- Τμήμα 1705.Σχετικά με τη διαδικασία αυστηρότερου ελέγχου στην εφαρμογή των κυρώσεων άρνησης χορήγησης βίζας σε αυτούς που "εμπορεύονται" σε κατασχεμένες ιδιοκτησίες. Συγκεκριμένα ο υπουργός Εξωτερικών (σσ των ΗΠΑ) το αργότερο 30 μέρες μετά τη δημοσίευση αυτού του τμήματος και κάθε τρίμηνο, θα υποβάλει στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων και την Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας μια έκθεση σχετικά με την υλοποίησή του, αναφέροντας λεπτομερώς την πορεία των κυρώσεων που έχουν ήδη επιβληθεί, αυτών που βρίσκονται στη διαδικασία επιβολής και εκείνων που έχουν απορριφθεί καθώς και την αιτιολογία απόρριψής τους.

- Τμήμα 308 Σχετικά με τη μη χορήγηση αμερικανικής βοήθεια προς εκείνες τις χώρες που στηρίζουν την Κούβα. Συγκεκριμένα, το αργότερο 180 ημέρες μετά την ψήφιση του ΠΔ να πάψει η χορήγηση βοήθειας προς οποιαδήποτε κυβέρνηση προσφέρει στην Κούβα οικονομική βοήθεια για την ανάπτυξη, την ασφάλεια ή τη συμμετοχή σε εμπορικές συμφωνίες που να μην είναι της αγοράς.

- Τμήμα 513.Απαιτούμενα στοιχεία για τη βοήθεια προς τη Ρωσική Ομοσπονδία. Για την παράδοση της βοήθειας ο Πρόεδρος πρέπει να πληροφορήσει το Κογκρέσο ότι η ΡΟ σταμάτησε την πυρηνική συνεργασία της με την Κούβα και έκανε τα απαραίτητα βήματα για να εμποδίσει τη μεταφορά αγαθών και τεχνολογίας.

"Αλληλεγγύη για μας σημαίνει να νιώθει κανείς στο πετσί του την αδικία, σε όποια γωνιά τουπλανήτη μας κι αν συντελείται".

Με αυτά τα λόγια του μεγάλου επαναστάτη Τσε Γκεβάρα,άνοιξε την ομιλία του ο Ρικάρντο Ροντρίγκεζ,στέλεχος του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών, στην εκδήλωση που πραγματοποίησε χτες ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας, στον κινηματογράφο Χάι - Λάιφ στον Πειραιά, με θέμα τις εξελίξεις στην κουβανική οικονομία.

Ο Ρικάρντο Ροντρίγκεζ, μαζί με άλλους δύο Κουβανούς οικονομολόγους, τον Μάριο Λοζάνο Φερνάντες και τον Τόμας Γκάο,βρίσκονται στη χώρα μας, προσκεκλημένοι του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και θα μιλήσουν σε σειρά εκδηλώσεων που θα γίνουν στη χώρα μας σχετικά με την κουβανική οικονομία.

"Οι ΗΠΑ εκτός από τον οικονομικό αποκλεισμό που ασκούν στη χώρα μας, εδώ και 30 χρόνια, επιδίδονται και σε μια σφοδρή πολιτική και ιδεολογική επίθεση με στόχο την παραπληροφόρηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης σε σχέση με την κατάσταση στην Κούβα", τόνισε ο Ρ. Ροντρίγκεζ, επισημαίνοντας ακόμη ότι ο κουβανικός λαός χάρη και στους σωστούς χειρισμούς της κυβέρνησης και του Κόμματος, αντιστέκεται ηρωικά και θα συνεχίζει να αντιστέκεται μέχρι την τελική νίκη.

Πρόσθεσε ότι ο κουβανικός λαός, γνωρίζει καλά πως ο αγώνας που δίνει σήμερα για την εθνική του ανεξαρτησία και τον σοσιαλισμό, αποτελεί σημείο αναφοράς για τους προοδευτικούς ανθρώπους όλου του κόσμου, και πως η δική του αντίσταση είναι αντίσταση του παγκόσμιου προοδευτικού κινήματος στη νέα τάξη πραγμάτων.

Στην ομιλία του ο Μάριο Λοζάνο Φερνάντες, αναφέρθηκε στην οικονομική κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Κούβα. Ανέφερε ενδεικτικά ότι μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης, έπεσε κατά 30% το ΑΕΠ της χώρας μέσα σε τρία χρόνια. Παρέλυσε το 75% των εργοστασίων, ενώ υπήρξε πτώση των κρατικών επενδύσεων σε όλους τους οικονομικούς τομείς κατά 80%.

Ανέφερε ότι χάρη σε αυτά τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση, το έτος 1994 καταγράφτηκε ως η πρώτη χρονιά απ' όταν ξεκίνησε η "ειδική περίοδος" για την Κούβα, οπότε και υπήρξε η πρώτη, μικρή, αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,7%, ενώ το '96, η αύξηση έφτασε το 7%.

"Στόχος αυτών των μέτρων, σημείωσε, είναι να βρούμε νέες φόρμουλες για να συνεχίσουμε το εξωτερικό εμπόριο, αφού τώρα πια δεν υπάρχουν οι σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης. Γνώμονας πάντοτε αυτών των μέτρων που παίρνουμε, είναι να μην χάνει το κράτος τον έλεγχο". Στη συνέχεια ο Μ. Λ. Φερνάντες μίλησε για τις ζώνες ελεύθερου εμπορίου που δημιουργήθηκαν στο κουβανικό έδαφος για να προσελκυσθούν οι ξένοι επενδυτές, για το μέτρο της αυτοαπασχόλησης - της ελευθερίας δηλαδή μικρής ιδιωτικής παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων αυτών από τους μικροπαραγωγούς - και τη θέσπιση της μεικτής ιδιοκτησίας, πέραν της κρατικής και συνεταιριστικής ιδιοκτησίας, δηλαδή της από κοινού ιδιοκτησίας κάποιων τομέων της παραγωγής από το κράτος και τους ξένους επενδυτές.

"Αυτά τα ανοίγματα, είπε ο Μ. Λ. Φερνάντες, εκτός του ότι αύξησαν τους δείκτες της οικονομίας μας, είχαν και πραγματικό αντίκτυπο στη ζωή του κουβανικού λαού", ξεκαθαρίζοντας πως ό,τι μέτρο παίρνεται από την κυβέρνηση στον τομέα της οικονομίας, γίνεται με στόχο την εδραίωση των κεκτημένων του σοσιαλιστικού συστήματος της Κούβας.

Με ένα πρωτότυπο τρόπο έκλεισε η συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε χτες στην πρεσβεία της Δημοκρατίας της Κούβας. Ο Ρικάρντο Ροντρίγκεζ,ένας από τους συντελεστές της, αντιπρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών, ολοκλήρωσε τη σκέψη του με το πηγαίο χιούμορ και τη ζωντάνια που διακρίνει τους Κουβανούς.

"Αισθανόμαστε, είπε, οι Κουβανοί σαν οι ήρωες ενός ανέκδοτου: Ενας νέγρος στις ΗΠΑ κατηγορείται ότι επιτέθηκε σε μια λευκή, συλλαμβάνεται και αφού τον φορτώνουν στο ξύλο τον κλείνουν σε μια αρένα με 100.000 αλαλάζοντες λευκούς, ξανθούς με μπλε μάτια. Τον χώνουν σε ένα λάκκο με μόνο το κεφάλι να εξέχει έξω και αφήνουν ελεύθερο ένα εξαγριωμένο λιοντάρι που είναι έτοιμο να τον κατασπαράξει. Το λιοντάρι τον πλησιάζει και ορμάει να τον φάει. Τότε ο νέγρος, ανήμπορος να κάνει οτιδήποτε άλλο, γυρνάει και δαγκώνει το πόδι του λιονταριού. Αμέσως, το μέχρι τότε αλαλάζον πλήθος αρχίζει να ουρλιάζει: νέγρε παίξε καθαρά!!!".

Ετσι γλαφυρά και αυθόρμητα δόθηκε η διάσταση του πολύπλευρου οικονομικού στρατιωτικού και πληροφοριακού αποκλεισμού που έχουν επιβάλει οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές στο Νησί της Επανάστασης.