Παλαιότερα στον Μοριά και στα νησιά του Ιονίου όπου παραγόταν, ονομαζόταν «μαύρος χρυσός». Από την καλλιέργειά της, για δεκαετίες, τον προηγούμενο αιώνα ακόμα, έζησαν οικογένειες, μεγάλωσαν και σπούδασαν παιδιά.

Το αγροτικό κίνημα ανέπτυξε ιστορικά σπουδαίους αγώνες, έχοντας ακόμη και νεκρούς, προκειμένου να μπορέσουν οι βιοπαλαιστές αγρότες να επιβιώσουν από τη συγκεκριμένη παραγωγή. Το σταφιδικό ζήτημα αποτέλεσε θέμα συζήτησης στη Βουλή, μετά από αναφορά του Δημήτρη Γληνού, που είχε καταθέσει σχετική μελέτη - έρευνα.

Ο λόγος για τη μαύρη ή κορινθιακή σταφίδα, που συνεχίζει να παράγεται, σε μεγάλες ποσότητες, σε πολλούς νομούς της Πελοποννήσου (π.χ. Ηλεία, Αιγιαλεία της Αχαΐας) και στη Ζάκυνθο και αυτό το διάστημα, όπως κάθε Αύγουστο, υπό δύσκολες συνθήκες λόγω των υψηλών τις περισσότερες φορές θερμοκρασιών, συλλέγεται από τα αμπέλια, προκειμένου να απλωθεί στα αλώνια, να ξεραθεί και να πάρει τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε, όταν φτάνει στην κατανάλωση.

Πρόκειται για δουλειά που φτάνει στην κορύφωσή της με χιλιάδες βιοπαλαιστές αγρότες να δίνουν κοπιαστική «μάχη», ξεκινώντας καθημερινά πριν καν βγει ο ήλιος. Πάντα υπάρχει το άγχος «μην χαλάσει ο καιρός». Μια βροχή θα μπορούσε να καταστρέψει τον κόπο μιας ολόκληρης χρονιάς, αφού η σταφίδα, όταν απλώνεται στο αλώνι, δεν πρέπει να βραχεί.

Η δουλειά των σταφιδοπαραγωγών έχει απαιτήσεις σε χρόνο και κόπο. Απαιτεί πολλά χέρια κατά τη συλλογή και φυσικά την απαραίτητη προετοιμασία όλους τους υπόλοιπους μήνες, για τη φροντίδα των φυτών (κλαδέματα, προστασία από ασθένειες), με «την ευχή πάντα», όπως λένε οι αγρότες, να μην υπάρχουν ζημιές από φυσικούς παράγοντες, όπως ο παγετός ή η ξηρασία.

Κι ενώ βρισκόμαστε ήδη στην «καρδιά» της περιόδου που μαζεύεται η σταφίδα, μετά από μια πολύ δύσκολη χρονιά για αρκετούς παραγωγούς, λόγω και των καιρικών συνθηκών που προηγήθηκαν, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι αυτός της πλήρους κατάρρευσης των τιμών διάθεσης της παραγωγής, που θα έχει ως αποτέλεσμα να χάσουν τους κόπους μιας ολόκληρης χρονιάς.

Ο «Ριζοσπάστης» πραγματοποίησε οδοιπορικό σε σταφιδοχώρια της Ηλείας, όπως το Χάβαρι και το Περιστέρι του δήμου Ηλιδας, το Σόπι και το Χειμαδιό του δήμου Πύργου. Κατέγραψε από κοντά τον κόπο βιοπαλαιστών αγροτών, την αγωνία τους για το αύριο.

Είδε τα αποτελέσματα που είχαν οι άσχημες για τη μαύρη σταφίδα καιρικές συνθήκες, κατέγραψε τις καταγγελίες των πληγέντων για τις καθυστερήσεις στην αποτίμηση και αποζημίωσή τους από τον ΕΛΓΑ. Παράλληλα, μίλησε με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Ηλείας, Θανάση Βομπίρη, και τον αγώνα που γίνεται για τη στήριξη των αγροτών.

Ο 34χρονος Κώστας Ρούνης, πατέρας ενός κοριτσιού 14 μηνών, από το Χάβαρι, ζει την οικογένειά του αποκλειστικά από τη σταφίδα και την ελιά. Διαθέτει περίπου 50 στρέμματα σταφίδα, από την οποία προσδοκά ένα σημαντικό μέρος του εισοδήματός του.

«Δεν θα ασχολιόμουν με τις αγροτικές δουλειές αν δεν μου είχε αφήσει την περιουσία μας ο πατέρας μου», ανέφερε και ειδικά για φέτος επεσήμανε: «Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Ολα στο κόστος παραγωγής πήγαν προς τα πάνω, πετρέλαιο, λιπάσματα, φυτοφάρμακα. Μόνο ο καρπός πάει προς τα κάτω». Εκτίμησε πως «για ένα στρέμμα τα έξοδά μας, μαζί με τα εργατικά για το μάζεμα και το άπλωμα, μπορεί να ξεπερνούν τα 180 με 200 ευρώ».

Εξήγησε ότι «επειδή υπάρχουν περσινά αποθέματα σταφίδας στο Αίγιο, ακούγεται ότι οι τιμές για εμάς θα πάνε προς τα κάτω. Πέρυσι δώσαμε την παραγωγή μας γύρω στο 1,50 ευρώ το κιλό. Φέτος, με αυξημένο το κόστος παραγωγής, ακούμε πως θα πέσει και άλλο η τιμή», προσθέτοντας πως «νέος παραγωγός με αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να σταθεί».

Υπογράμμισε πως δεν αρκεί μια καλή σχετικά τιμή στο προϊόν, αλλά και να μην υπάρχουν απώλειες. «Οι ζημιές από τον παγετό έφτασαν στο 60% με 70% της παραγωγής σε ορισμένες περιοχές. Οι μεγάλες περίοδοι καύσωνα, με θερμοκρασίες κατά διαστήματα από τον Μάη έως και σήμερα άνω των 37 βαθμών Κελσίου, μεγάλωσαν τις απώλειες», είπε χαρακτηριστικά, καταγγέλλοντας ότι ο ΕΛΓΑ καθυστερεί αρκετά να κάνει καταγραφές,«με αποτέλεσμα όταν οι εκτιμητές έρχονται στο χωράφι, να μην βγαίνουν σωστά συμπεράσματα».

Εκτιμώντας το μέγεθος της καταστροφής, έκανε λόγο για 40% κατά μέσο όρο στην περιοχή του, όπου το 90% των περίπου 1.000 κατοίκων ασχολείται με τη σταφίδα, σε εκτάσεις άνω των 2.000 στρεμμάτων και με παραγωγή, σε μια καλή χρονιά, που μπορεί να ξεπερνά τους 1.500 τόνους.

«Με αυτές τις ζημιές και με αυτά που λένε για την τιμή, είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει συνέχεια. Αν δεν πάρουμε κάποια πρώτα λεφτά στα χέρια μας, να ξεκινήσουμε την επόμενη χρονιά, θα έχουμε δεχθεί ένα ανεπανόρθωτο χτύπημα», κατέληξε.

Στο Περιστέρι, που περίπου 50 οικογένειες στηρίζουν τον βιοπορισμό τους στον «μαύρο χρυσό» και σε μια καλή χρονιά η παραγωγή μπορεί να ξεπερνά τους 300 τόνους, η δουλειά στα κτήματα είναι στο ζενίθ, όπως και η αγωνία των αγροτών.

«Φέτος είναι εντελώς διαφορετικά τα πράγματα. Είναι η χειρότερη χρονιά των τελευταίων ετών. Εκτός από τις ζημιές από πάγο και καύσωνα, το μεγαλύτερο ζήτημα είναι η τιμή και τα αποθεματικά που λένε ότι υπάρχουν», είπε ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας, χρόνια σταφιδοπαραγωγός, Περικλής Παναγιωτόπουλος, προειδοποιώντας πως «δεν πρέπει καν να σκεφτόμαστε παραπέρα πτώση της τιμής, διότι και στα ίδια επίπεδα να διατηρηθεί, χαμένοι θα 'μαστε».

Κάνοντας μια εκτίμηση, τόνισε: «Η τιμή, κανονικά, πρέπει να είναι σε εντελώς άλλα επίπεδα για να καλυφθεί το κόστος, να βγει ένα εισόδημα. Κάνουμε τεράστια προσπάθεια να μειώσουμε τα έξοδα. Δεν υπολογίζουμε τα εργατικά. Δουλεύουμε όλοι. Βοηθάμε ο ένας τον άλλο. Εχω τρία παιδιά που σπουδάζουν, είναι εδώ και τρυγάνε. Μαζεύω τις δικές μου εκτάσεις, βοηθάω παράλληλα και άλλους, όπως και άλλοι εμένα, για να μην έχουμε έξοδα. Είμαστε καθημερινά στο αμπέλι, για να σταθούμε στα πόδια μας».

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Χειμαδιού - Σοπίου, νέος ηλικιακά σταφιδοπαραγωγός, Νίκος Παναγιωτόπουλος, ανέφερε: «Τα τελευταία χρόνια ήταν δύσκολα. Φέτος, η κατάσταση είναι χειρότερη. Οτι δεν αποτελείωσαν οι καιρικές συνθήκες, παγετός - ξηρασία, έρχεται να το χτυπήσει η μη διάθεση της σταφίδας και οι εκτιμήσεις ότι η τιμή του θα κατρακυλήσει». Εκφράζοντας την αγωνία του και των συναδέλφων του, που η πλειοψηφία τους στην περιοχή του ασχολούνται με τη σταφίδα, σημείωσε: «Η παραγωγή είναι ακριβή. Αν δεν βρεθεί λύση δεν ξέρουμε αν θα συνεχίσουμε τα επόμενα χρόνια».

Δράσεις οργάνωσης και κινητοποίησης των αγροτών έχει αναπτύξει η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Ηλείας. Ο πρόεδρος, Θανάσης Βομπίρης, σταφιδοπαραγωγός και ο ίδιος στο Σόπι, τόνισε πως πραγματοποιήθηκαν κινητοποιήσεις, διεκδικώντας 100% αποζημιώσεις από τον παγετό και την ξηρασία, στον Πύργο, σε χωριά του νομού και στον ΕΛΓΑ Πάτρας. Υπογράμμισε την ανάγκη παρόμοιας στήριξης στους πληγέντες από τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές συναδέλφων του, στα χωριά Χελιδόνι, Καυκανιά, Κλαδαίο, Κοσκινά, Ηράκλεια και όπου αλλού.

Για την αβεβαιότητα σε σχέση με την τιμή, επισήμανε: «Από τη μία η παραγωγή είναι μειωμένη, από την άλλοι έμποροι και Ενώσεις, όπως η Παναιγιάλειος, κρατάνε αποθέματα, λένε ότι δεν μπορούν να τα διαθέσουν. Αμεσα ζητήσαμε την παρέμβαση του κράτους, να δώσει λύση, απορροφώντας τις αδιάθετες ποσότητες σε ιδρύματα, στο στρατό και αλλού, κάτι που η κυβέρνηση αρνήθηκε, παρά το ότι δεν είναι μεγάλο αυτό το κόστος. Καλούμε τους αγρότες να συσπειρωθούν στους Συλλόγους τους και την Ομοσπονδία. Να είναι σε ετοιμότητα και τελειώνοντας ο τρύγος, να διεκδικήσουμε τιμή κάλυψης των εξόδων μας, που να αφήνει ένα εισόδημα».

Αμεσα μέτρα για την πλήρη αποζημίωση και στήριξη του εισοδήματος των σταφιδοπαραγωγών ζητά το ΚΚΕ, που από την πρώτη στιγμή στηρίζει τα δίκαια αιτήματά τους, παρεμβαίνοντας και πρωτοστατώντας στην οργάνωση της πάλης.

Σε ανακοίνωσή της στις 2 Ιούλη, η ΕΠ Δυτικής Ελλάδας του Κόμματος τόνιζε μεταξύ άλλων: «Η ευθύνη της κυβέρνησης είναι τεράστια. Ενώ προπαγανδίζει την "εξωστρέφεια" ως διέξοδο των αγροτοπαραγωγών και προβάλλει τα "πιστοποιημένα" προϊόντα (π.χ. ΠΟΠ, "βιολογικά" κ.λπ.) ως τη λύση, η πολιτική της στο πλαίσιο της ΚΑΠ της ΕΕ ουσιαστικά ενισχύει τους μονοπωλιακούς ομίλους, σε βάρος των βιοπαλαιστών αγροτών.

Επιβεβαιώνεται για ακόμη μία φορά πως το αφήγημα της "ανάπτυξης για όλους", που προωθεί σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος κινείται στην ίδια γραμμή, είτε ως κυβέρνηση, είτε ως αντιπολίτευση σήμερα, αφήνει στο έλεος των καπιταλιστικών συμφερόντων τους αγροτοπαραγωγούς».

Το ΚΚΕ καλεί τους βιοπαλαιστές παραγωγούς να παλέψουν για:

• Κατώτατες εγγυημένες τιμές παραγωγού για τη σταφίδα, που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να επιτρέπουν την επιβίωση των παραγωγών και συνέχιση της καλλιεργητικής δραστηριότητας. Φθηνά προϊόντα για τις λαϊκές ανάγκες.
• Μέτρα για τη διάθεση της παραγωγής με τιμή που να αφήνει εισόδημα επιβίωσης στους σταφιδοπαραγωγούς.
• Κάλυψη από το κράτος ασφαλιστικών εισφορών όσο διαρκεί η πανδημία. Χορήγηση της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους αγρότες.
• Κατάργηση ΦΠΑ σε μέσα/εφόδια, είδη πρώτης ανάγκης. Αφορολόγητο πετρέλαιο, μείωση της τιμής αγροτικού τιμολογίου ρεύματος, καμιά διακοπή αγροτικής - οικιακής παροχής.
• Αμεση παύση πλειστηριασμών και κατασχέσεων, κάθε μέτρου αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, αναγκαστικής είσπραξης προς το Δημόσιο, τις τράπεζες, τις ΔΕΚΟ, τους ιδιώτες, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.