Ολο και πιο σύνθετα εξελίσσονται τα πολύπλευρα παζάρια στην ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση Δύσης - Ρωσίας για την «ασφάλεια στην Ανατολική Ευρώπη» με αιχμή την Ουκρανία και τη σύγκρουση στο Ντονμπάς (ανατολική Ουκρανία), ενώ αυξάνεται συνεχώς η στρατιωτική κινητικότητα στην ευρύτερη περιοχή.

Παράλληλα, σε ένα τέτοιο φόντο, καθημερινά αναδεικνύονται οι αντιθέσεις και μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα.

Με τη Γαλλία - που έχει την προεδρία της ΕΕ το τρέχον 6μηνο - να διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο στις διαπραγματεύσεις γύρω από την Ουκρανία και την «ευρωπαϊκή ασφάλεια», ο Πρόεδρος Εμ. Μακρόν μετέβη προχτές στη Μόσχα και χτες στο Κίεβο.

Στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, η ένταση μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ για τον ρωσικό αγωγό «Nord Stream 2» που καταλήγει στη βόρεια Γερμανία, ανέβηκε κατά τη συνάντηση του καγκελάριου Ολ. Σολτς με τον Τζο Μπάιντεν, στην Ουάσιγκτον. Εξάλλου, παρότι οι δύο ηγέτες τοποθετήθηκαν ξανά υπέρ της «ενίσχυσης της διατλαντικής συνεργασίας», τα διαφοροποιημένα συμφέροντα των αστικών τάξεων των δύο χωρών, όπως και ο ανταγωνισμός τους για τον ρόλο τους στην Ανατολική Ευρώπη, οδηγούν και σε διαφορετικές στάσεις απέναντι στην Ουκρανία και τη Ρωσία.

«Εάν η Ρωσία εισβάλει, δηλαδή τανκς ή στρατεύματα περάσουν ξανά τα σύνορα της Ουκρανίας, τότε δεν θα υπάρχει πλέον "Nord Stream 2". Εμείς θα δώσουμε ένα τέλος σε αυτό», δήλωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζ. Μπάιντεν, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γερμανό καγκελάριο, προκαλώντας του εμφανή εκνευρισμό. Οταν δε ρωτήθηκε πώς θα το πετύχουν αυτό οι ΗΠΑ, δεδομένου ότι το έργο βρίσκεται υπό γερμανικό έλεγχο, ο Μπάιντεν είπε: «Σας υπόσχομαι, θα μπορέσουμε να το κάνουμε».

Είχαν προηγηθεί ερωτήσεις στον Ολ. Σολτς από δημοσιογράφους για το αν η Γερμανία θα αρνηθεί τη λειτουργία του αγωγού ως μέρος μελλοντικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας σε περίπτωση εισβολής στην Ουκρανία. Ο καγκελάριος ωστόσο απέφυγε να αναφερθεί ονομαστικά στον «Nord Stream 2», που αποτελεί «στρατηγική επιλογή» για το γερμανικό κεφάλαιο.

«Δεν θα υπάρξουν μέτρα στα οποία θα ενεργήσουμε διαφορετικά. Θα ενεργήσουμε ενωμένοι, μαζί. Θα γίνουν όλα τα απαραίτητα βήματα και θα γίνουν από κοινού με τους συμμάχους μας. Είμαστε απολύτως ενωμένοι», ανέφερε ο Σολτς. «Θα είναι υψηλό το κόστος για τη Ρωσία και πιστεύω ότι το έχουν αντιληφθεί όλοι», πρόσθεσε.

Το περιστατικό απασχόλησε έντονα τον γερμανικό Τύπο: «Ο Σολτς σιωπά επί 15 λεπτά για τον ρωσικό αγωγό», γράφει η «Bild», αναφερόμενη στη συνέντευξη του Σολτς στον αμερικανικό σταθμό CNN, στην οποία απέφυγε και πάλι να τοποθετηθεί ευθέως για τον «Nord Stream 2».

Ο Σολτς εμφανίστηκε επίσης ιδιαίτερα εκνευρισμένος όταν ο Αμερικανός δημοσιογράφος αναφέρθηκε στον πρώην καγκελάριο Γκ. Σρέντερ, ο οποίος είναι στέλεχος ρωσικών εταιρειών Ενέργειας, μέλος στα ΔΣ της «Nord Stream AG» και της «Rosneft», ενώ επίκειται η ένταξή του στο ΔΣ της «Gazprom»: «Μπορείτε να ρωτήσετε τον ίδιο. Αλλά δεν μιλάει για λογαριασμό της κυβέρνησης. Εγώ είμαι τώρα ο καγκελάριος και την πολιτική κατεύθυνση της γερμανικής κυβέρνησης θα την ακούσετε από εμένα», απάντησε ο Σολτς.

«Ενα κρίσιμο σημείο παραμένει», γράφει η «Sueddeutsche Zeitung», για «τον αγωγό που δεν επιτρέπεται να κατονομάσουμε». Η FAZ αναφέρεται σε «παράξενο θέαμα» στην Ουάσιγκτον με τον «Σολτς να αφήνει τον Μπάιντεν επικεφαλής του "Nord Stream 2" - λες και η Γερμανία είναι απλώς ένας υπεργολάβος». Επίσης, σημειώνει πως ο Μπάιντεν μίλησε για τερματισμό του αγωγού μόνο σε περίπτωση που ρωσικός στρατός περάσει τα σύνορα και όχι σε περίπτωση «υβριδικών επιθέσεων» από τη Ρωσία.

Κλιμακώνοντας το κλίμα έντασης και τις πιέσεις απέναντι στη Γερμανία, παρουσιαστής του CNN επικαλέστηκε πηγές σύμφωνα με τις οποίες ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, ακύρωσε προγραμματισμένη συνάντηση με την Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, η οποία βρέθηκε στο Κίεβο και στο Ντονμπάς, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την άρνηση του Βερολίνου να τερματίσει τον αγωγό ακόμη και σε περίπτωση εισβολής και να παραδώσει όπλα στην Ουκρανία. Πάντως, σύμφωνα με την Μπέρμποκ, η συνάντηση ακυρώθηκε επειδή είχε προγραμματιστεί να παραβρίσκεται ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, που τελικά δεν μετέβη στο Κίεβο.

Στη Μόσχα, σημάδια σύγκλισης σχετικά με την ουκρανική κρίση διαπίστωσε ο Εμ. Μακρόν μετά από σχεδόν εξάωρες συνομιλίες προχτές με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν,«αν και οι διαφορές παραμένουν».

Μάλιστα, την ώρα που ΗΠΑ και Βρετανία - μαζί με την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής - συντηρούν «ψηλά» το σενάριο μιας «πιθανής ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» με καθημερινές αναφορές, η ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία και άλλα ευρωπαϊκά κράτη επιλέγουν να υποβαθμίζουν αυτήν την πιθανότητα.

Στόχος της επίσκεψης στη Μόσχα ήταν να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση και «να ανοίξουν νέες προοπτικές (...) Αυτός ο στόχος επιτεύχθηκε», δήλωσε ο Μακρόν, προσθέτοντας πως δεν σκέφτηκε ποτέ, «ούτε για ένα δευτερόλεπτο», ότι ο Πούτιν ήταν έτοιμος να κάνει οποιαδήποτε κίνηση εισβολής στην Ουκρανία.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος Πρόεδρος χαρακτήρισε τις συνομιλίες «χρήσιμες και ουσιαστικές», υποστηρίζοντας ότι ορισμένες από τις προτάσεις και τις ιδέες του Μακρόν αναφορικά με την «ασφάλεια» στην Ευρώπη «θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για περαιτέρω κοινά βήματα», στο μέλλον.

Πάντως, ο Γάλλος Πρόεδρος επανέλαβε ότι μία νέα στρατηγική για την ασφάλεια στην Ευρώπη δεν θα έπρεπε να γίνει ακυρώνοντας το «δικαίωμα» παραπέρα επέκτασης του ΝΑΤΟ.

Σχετικά με τη διευθέτηση της σύγκρουσης στο Ντονμπάς τόσο ο Πούτιν όσο και ο Μακρόν υπογράμμισαν ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές στις συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες πρέπει να εφαρμοστούν. Το ειρηνευτικό σχέδιο για το Ντονμπάς πρέπει να εφαρμοστεί «αυστηρά και πλήρως», είπε ο Μακρόν, προσθέτοντας πως αυτό απαιτεί επίσης βήματα από την Ουκρανία. Η σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία «βρίσκεται στο επίκεντρο της έντασης που βιώνουμε σήμερα και η Ρωσία και η ΕΕ πρέπει οπωσδήποτε να την επιλύσουν για να προχωρήσουμε στις σχέσεις μας».

Οι επόμενες μέρες και βδομάδες θα είναι κρίσιμες, τόνισε ο Γάλλος Πρόεδρος. Επικαλούμενος τη διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ευρώπη, είπε ότι νέες και καινοτόμες λύσεις για «συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας» θα μπορούσαν να δημιουργηθούν βάσει υφιστάμενων συμφωνιών. Ο ίδιος πρόσθεσε πως Ρωσία και Γαλλία συμφωνούν για μέτρα διαφάνειας σχετικά με την παρουσία στρατευμάτων και οπλικών συστημάτων. Μακρόν και Πούτιν συμφώνησαν επίσης πως μετά τη χτεσινή επίσκεψη του πρώτου στο Κίεβο, θα έχουν τηλεφωνική επικοινωνία.

Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, διέψευσε δημοσίευμα των «Financial Times» σύμφωνα με το οποίο Ρωσία και Γαλλία κατέληξαν σε συμφωνία για την Ουκρανία και την «ασφάλεια στην Ευρώπη». Ο Πεσκόφ επανέλαβε την εκτίμηση του Ρώσου Προέδρου ότι η Δύση δεν λαμβάνει υπόψη τις βασικές «ανησυχίες» της Μόσχας και ότι υπήρξε θετική απόκριση από ΗΠΑ - ΝΑΤΟ μόνο στα επιμέρους, ενώ ταυτόχρονα στέλνουν εξοπλισμό στην Ουκρανία και στρατό γύρω από αυτή.

«Οι διαβεβαιώσεις για τη δέσμευση για συμμόρφωση με τις συμφωνίες του Μινσκ έχουν δοθεί», δήλωσε ο Μακρόν σε συνέντευξη Τύπου μετά τις χτεσινές συνομιλίες του με τον Ουκρανό Πρόεδρο, προσθέτοντας ότι «έχουμε τώρα την ευκαιρία να προωθήσουμε τις διαπραγματεύσεις» και ότι «η Ρωσία δεν σκοπεύει να κλιμακώσει στην Ουκρανία».

«Η δεύτερη σημαντική διαβεβαίωση είναι ότι δεν θα τοποθετηθούν μόνιμες βάσεις καθώς και όπλα που προκαλούν ανησυχία στο έδαφος της Λευκορωσίας», είπε ο Μακρόν, προσθέτοντας ωστόσο πως δεν έλαβε διαβεβαιώσεις για τις ρωσικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί κοντά στα ουκρανικά σύνορα.

Ο Β. Ζελένσκι δήλωσε πως Γαλλία και Ουκρανία θα συνεχίσουν τη συνεργασία για «να ελευθερωθούν οι κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας» και για απτά βήματα αποκλιμάκωσης από τον Ρώσο Πρόεδρο, με απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα κοντά στην Ουκρανία. Ο ίδιος δήλωσε πως ελπίζει να γίνει σύντομα μια Σύνοδος Κορυφής του «σχήματος της Νορμανδίας» (Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία). Σε επίπεδο πολιτικών συμβούλων το σχήμα θα συναντηθεί αύριο στο Βερολίνο.

Χτες επίσης είχε προγραμματιστεί συνάντηση στο Βερολίνο μεταξύ των ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας.

Την ίδια στιγμή, στην Ουάσιγκτον, ο Τζο Μπάιντεν, στην κοινή συνέντευξη με τον Ολ. Σολτς, καλούσε τους Αμερικανούς που βρίσκονται στην Ουκρανία, πέραν των διπλωματών, να εγκαταλείψουν τη χώρα εξαιτίας της απειλής για ρωσική εισβολή, σημειώνοντας πως δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση να δει Αμερικανούς εν μέσω διασταυρούμενων πυρών...

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπ. Τζόνσον, γράφοντας στους «Times» επανέλαβε πως «η κυβέρνηση θα ζητήσει νέες εξουσίες από το Κοινοβούλιο για την επιβολή κυρώσεων σε ένα ευρύτερο πλαίσιο κατά Ρώσων πολιτών και εταιρειών».

Η Βρετανία προετοιμάζεται επίσης να ενισχύσει μια ναυτική ΝΑΤΟική μοίρα μάχης υπό βρετανική διοίκηση στην Εσθονία και εξετάζει το ενδεχόμενο ανάπτυξης μαχητικών αεροσκαφών «Typhoon», αλλά και πολεμικών πλοίων για την προστασία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σύμφωνα με τον Τζόνσον.

Ο ίδιος... «καλωσόρισε τη δήλωση της Γερμανίας ότι ο αγωγός "Nord Stream 2" θα επανεξεταστεί στην περίπτωση εισβολής».

Ο στρατός της Ουκρανίας θα πραγματοποιήσει στρατιωτικά γυμνάσια από 10 έως 20 Φλεβάρη, σε απάντηση στις ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις που διεξάγονται στη Λευκορωσία κοντά στα βόρεια σύνορα της Ουκρανίας, το ίδιο διάστημα.

Στις ασκήσεις θα χρησιμοποιηθούν τα τουρκικά drones «Bayraktar», τα αμερικανικά αντιαρματικά «Javelin» και οι βρετανο-σουηδικοί πύραυλοι NLAW.

Στο μεταξύ, έξι ρωσικά πολεμικά πλοία κατευθύνονται από τη Μεσόγειο στη Μαύρη Θάλασσα για να συμμετάσχουν σε ασκήσεις. Η Μόσχα είχε ανακοινώσει τον Γενάρη ότι περισσότερα από 140 πολεμικά πλοία και 10.000 στρατιώτες θα λάβουν μέρος σε μεγάλης κλίμακας ναυτικές ασκήσεις σε Ατλαντικό, Αρκτικό, Ειρηνικό Ωκεανό και Μεσόγειο.

Βασικός στόχος των ασκήσεων αυτών είναι η ενεργοποίηση «ναυτικών, αεροπορικών και διαστημικών δυνάμεων» και η αντιμετώπιση των «απειλών» που προέρχονται από «τις θάλασσες και τους ωκεανούς», ανέφερε στην ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.

Παράλληλα, τα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων μετέδωσαν την έναρξη στρατιωτικών ασκήσεων στη νότια Ρωσία, στα σύνορα με την Ουκρανία, όπου θα συμμετάσχουν πυραυλικά συστήματα και τεθωρακισμένα.