Η καπιταλιστική κρίση που θα χτυπήσει τα ήδη επιβαρυμένα λαϊκά στρώματα της Βρετανίας είναι προ των πυλών. Χτες, η Τράπεζα της Αγγλίας προχώρησε στη μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων από το 1995, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 0,50% προβλέποντας πως έρχεται παρατεταμένη ύφεση. «Οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνονται. Η πρόσφατη αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου οδήγησαν σε μια σημαντική επιδείνωση των προοπτικών της δραστηριότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το Ηνωμένο Βασίλειο προβλέπεται πλέον ότι θα μπει σε ύφεση από το τέταρτο τρίμηνο της τρέχουσας χρονιάς» επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Τράπεζας της Αγγλίας.

Μετά και από τη νέα αύξηση, το βασικό επιτόκιο δανεισμού διαμορφώνεται στο 1,75%. Προς το παρόν ακολουθεί από απόσταση το βασικό επιτόκιο στις ΗΠΑ που έχει φθάσει στο 2,25% μετά από τις διαδοχικές αυξήσεις που αναγγέλλει ο πρόεδρος της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας Τζερόμ Πάουελ.

Επιπλέον, η Τράπεζα της Αγγλίας εκτίμησε πως ο τιμάριθμος θα αυξηθεί πολύ περισσότερο από ό,τι είχε προβλέψει στη στρατηγική ανάλυση του Μάη, αφού από το 9,4% που καταγράφηκε τον Ιούνη (ρεκόρ 40ετίας...) δεν αποκλείεται έως το τέλος του χρόνου να φθάσει τουλάχιστον στο 13%. Αναμένεται δε να παραμείνει σε αυξημένα επίπεδα και για το μεγαλύτερο μέρος του 2023 εάν αρχίσει να υποχωρεί κοντά στο 2% το 2024.

Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση και μετά την προχτεσινή απόφαση του OPEC+ για φειδωλή αύξηση στην ημερήσια παραγωγή πετρελαίου από τον Σεπτέμβρη στα 100.000 βαρέλια, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (υπό τη στενή πίεση ΗΠΑ και ΕΕ) δεν αποκλείεται να αναλάβουν πρωτοβουλία εκτός του OPEC+. Σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου «Ρόιτερς» οι δύο χώρες του Κόλπου σχεδιάζουν «σημαντική αύξηση» στην παραγωγή πετρελαίου σε περίπτωση διεθνούς ενεργειακής κρίσης. Πληροφορίες του πρακτορείου ανέφεραν ότι Ριάντ και Αμπού Ντάμπι και άλλα μέλη του ΟΠΕΚ διαθέτουν περίπου 2,0 - 2,7 εκατομμύρια bpd πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, μέρος των οποίων θα μπορούσαν να ρίξουν στην αγορά σε «έκτακτη» περίπτωση.

Στο μεταξύ η «Gazprom» επέμενε χτες ότι για τις χαμηλές ροές φυσικού αερίου προς τη Γερμανία και την Ευρώπη φταίνε οι δυτικές κυρώσεις που κατέστησαν αδύνατη την παράδοση της περιβόητης τουρμπίνας. Στο θέμα επανήλθε και χτες ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, δηλώνοντας ότι «απολύτως τίποτα» δεν εμπόδισε την εγκατάσταση της τουρμπίνας και κατηγόρησε τη Ρωσία για τις καθυστερήσεις στην παράδοσή της.

Στη δήλωση αυτή αντέδρασε ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος είπε ότι η Ρωσία ήθελε εγγυήσεις ότι ο βρετανικός βραχίονας της «Siemens» δεν θα έκλεινε την τουρμπίνα εξ αποστάσεως και ότι ο Καναδάς θα επέστρεφε οποιεσδήποτε μελλοντικές τουρμπίνες που θα στέλνονταν εκεί για επισκευή. Πρόσθεσε, επίσης, πως ο Πούτιν είπε στον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, πως η Ρωσία θα μπορούσε να ενεργοποιήσει τον νέο αγωγό «Nord Stream 2» για την παροχή περισσότερου φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Επισήμανε δε πως «ο Πούτιν δεν προσφέρθηκε να τον ενεργοποιήσει», αλλά είπε πως «είναι τεχνολογικά δυνατό».

Στο μεταξύ, το Γερμανικό Πρακτορείο βασιζόμενο σε δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΕ μετέδωσε χτες ότι η Γερμανία, περισσότερο από τις άλλες χώρες της ΕΕ, θα χρειαστεί να μειώσει την κατανάλωση φυσικού αερίου, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος εξοικονόμησης του 15% της ποσότητας που αγοραζόταν έως τώρα. Ανέφερε επίσης πως το Βερολίνο θα πρέπει να βρει άλλο μέσο για να εξοικονομήσει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου έως τον Μάρτη του 2023.

Νωρίτερα ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, διαβεβαίωσε πως η Γερμανία έχει δρομολογήσει τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 14% έως 15% σε σύγκριση με το 2021.

Από την άλλη, ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI), ο Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ, κάλεσε την κυβέρνηση να επισπεύσει τα μέτρα εξοικονόμησης, προειδοποιώντας πως επιχειρήσεις που προσπαθούν να κάνουν μετάβαση από το αέριο στο πετρέλαιο αντιμετωπίζουν προσκόμματα και καθυστερήσεις λόγω της γραφειοκρατίας. Ο ίδιος πρότεινε μέτρα όπως αντικατάσταση ηλεκτροπαραγωγικών εργοστασίων που λειτουργούν με την καύση αερίου με εργοστάσια που καίνε άνθρακα...

«Η Γερμανία βρίσκεται εν μέσω της μεγαλύτερης ενεργειακής κρίσης από ιδρύσεως της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. Οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές πρέπει να κάνουν αυτό που τους αναλογεί για να εξοικονομηθεί αέριο, ώστε να αποτραπούν διακοπές της παραγωγής. Είναι ζήτημα αποφασιστικότητας και ταχύτητας», υποστήριξε ο Ρούσβουρμ.

Αυτές οι πιέσεις εξηγούν την προχτεσινή δήλωση του Γερμανού καγκελάριου, Ολαφ Σολτς, με την οποία φάνηκε για πρώτη φορά να εξετάζει το ενδεχόμενο παράτασης της λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών στη Γερμανία. Στέκοντας δίπλα στην τουρμπίνα που απαιτείται για τον αγωγό «Nord Stream 1», ο Σολτς είπε ότι η παράταση της διάρκειας ζωής των τριών εναπομεινάντων πυρηνικών σταθμών της Γερμανίας «μπορεί να έχει νόημα». Οι σταθμοί παραγωγής Ενέργειας, οι οποίοι πρόκειται να αποσυρθούν από το δίκτυο στο τέλος του έτους, ήταν «σχετικοί αποκλειστικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, και μόνο για ένα μικρό μέρος αυτής» είπε ο Σολτς, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση θα αναμένει το αποτέλεσμα ενός νέου «τεστ αντοχής» του εθνικού ηλεκτρικού δικτύου, προτού αποφασίσει αν θα διατηρήσει τη σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών σταθμών. Ως γνωστόν, την απόφαση για το κλείσιμο των γερμανικών πυρηνικών σταθμών είχε πάρει η πρώην καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, με αφορμή το σοβαρό πυρηνικό δυστύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας τον Μάρτη του 2011.

Τα στοιχεία της γερμανικής Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2021 είναι καταπέλτης. Ενας στους έξι ανθρώπους στη Γερμανία απειλήθηκαν πέρυσι με φτώχεια, με τις μονογονεϊκές οικογένειες και τα νοικοκυριά ενός ατόμου σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση. Περίπου 13 εκατομμύρια άτομα ή το 15,8% του πληθυσμού κινδύνευσαν να διολισθήσουν στη δίνη μεγάλης φτώχειας.

Ο αντίστοιχος αριθμός το 2020 ήταν 13,2 εκατομμύρια, τα οποία είχαν κάτω από το 60% του μέσου εισοδήματος του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Για τη Γερμανία, το όριο το 2021 ήταν 15.009 ευρώ καθαρά ετησίως για ένα άτομο που ζει μόνο του και 31.520 ευρώ για δύο ενήλικες με δύο παιδιά κάτω των 14 ετών.

Σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο, τα μονογονεϊκά νοικοκυριά και τα νοικοκυριά ενός ατόμου κινδυνεύουν περισσότερο, επισημαίνει η Στατιστική Υπηρεσία.

Το 2021 κίνδυνο φτώχειας διέτρεχαν το 26,6% των ατόμων σε μονογονεϊκό νοικοκυριό και το 26,8% των ατόμων που ζούσαν μόνα τους. Επιπλέον, το 19,3% των συνταξιούχων κινδύνευαν με φτώχεια, αλλά μεταξύ των πλήρως απασχολούμενων, το αντίστοιχο ποσοστό περιορίζεται στο 8,6%. Οι γυναίκες βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση, καθώς κινδυνεύει το 16,5% έναντι του 15,1% των ανδρών.

Μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ντάρμσταντ Ανε Λέντσε εξήγησε ότι τα άτομα με χαμηλό εισόδημα ξοδεύουν ήδη ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων τους για στέγη και φαγητό, ενώ δεν είναι δυνατόν να αποταμιεύσουν προκειμένου π.χ. να ταξιδεύσουν. «Δεδομένου ότι οι περισσότεροι από αυτούς ζουν σε διαμερίσματα με ανεπαρκή μόνωση, θα επηρεαστούν ιδιαίτερα από το υψηλότερο κόστος Ενέργειας», τονίζει η καθηγήτρια και εκτιμά ότι η φτώχεια θα αυξηθεί σημαντικά και πολλοί άνθρωποι «θα πέσουν κάτω από το επίπεδο επιβίωσης», ενώ θεωρεί ότι η βοήθεια από το κράτος δεν είναι αρκετή.

Μέσα σε αυτό το πλέγμα εξελίξεων, έντονη ανησυχία προκαλούν τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα της στάθμης του ποταμού Ρήνου, που κοντεύει να «στεγνώσει», θέτοντας σε κίνδυνο τη μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων αγαθών στην Ευρώπη.

Στην πόλη Κάουμπ της Γερμανίας, που είναι από τα βασικότερα εμπορικά σημεία, η στάθμη των υδάτων αναμένεται να υποχωρήσει το Σαββατοκύριακο στα 47 εκατοστά (από τα 60 εκατοστά), καθιστώντας σε μία τέτοια περίπτωση αδύνατη την πλωτή μεταφορά εμπορευμάτων. Εφόσον ο Ρήνος καταστεί απροσπέλαστος για τα πλοία, τότε θα πρέπει να βρεθούν άλλοι κοστοβόροι και χρονοβόροι τρόποι μεταφοράς μιας σειράς προϊόντων, από καύσιμα έως χημικά...