Μικρή μείωση καταγράφουν οι αμυντικές δαπάνες παγκοσμίως (για πολλά χρόνια σημείωναν συνεχή αύξηση), ένα φαινόμενο μάλλον παροδικό, που εξηγείται λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα, επισημαίνει πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη στη Στοκχόλμη (SIPRI).

Τα έσοδα των κυριότερων προμηθευτών όπλων του κόσμου κατέγραψαν μείωση το 2022, εξαιτίας προβλημάτων στην παραγωγή, που εμπόδισε τις εταιρείες να καλύψουν την αύξηση της ζήτησης η οποία καταγράφηκε κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αναφέρει πρόσφατη μελέτη του SIPRI.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το 2022 από τις δραστηριότητες των 100 κορυφαίων επιχειρήσεων αμυντικού εξοπλισμού σε όλο τον κόσμο, ο τζίρος τους ανέρχεται σε σχεδόν 600 δισ. δολάρια, ποσό μειωμένο κατά 3,5% από το αντίστοιχο του 2021. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά από το 2015 που ο τζίρος των κορυφαίων επιχειρήσεων του κλάδου εμφανίζει μικρή έστω μείωση, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι πωλήσεις όπλων και στρατιωτικών υπηρεσιών από τις 100 μεγαλύτερες αμυντικές βιομηχανίες ανήλθαν σε 597 εκατ. δολάρια το 2022, δηλαδή μειώθηκαν κατά 3,5% σε σύγκριση με το 2021.

Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία συνέχισαν να τροφοδοτούν την παγκόσμια ζήτηση για όπλα και στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Ενδεικτικά, ευρωπαϊκές χώρες δεσμεύτηκαν να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες, με ορισμένους από τους στόχους να εκτείνονται μέχρι το 2030.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, η κατάσταση αυτή εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από τη μείωση των εσόδων των κυριότερων κατασκευαστών όπλων στις ΗΠΑ, καθώς βρέθηκαν αντιμέτωποι με «προβλήματα των αλυσίδων εφοδιασμού και ελλείψεις εργατικών χεριών», κυρίως λόγω της πανδημίας COVID-19, αλλά και των περίπλοκων οπλικών συστημάτων που παράγουν. Οι ΗΠΑ κατέγραψαν μείωση 7,9% των πωλήσεων όπλων το 2022, ωστόσο αντιπροσωπεύουν το 51% των παγκόσμιων εσόδων από πωλήσεις όπλων, με 42 αμερικανικές επιχειρήσεις να βρίσκονται μεταξύ των 100 με τις μεγαλύτερες πωλήσεις.

Οι ρωσικοί κατασκευαστές όπλων είδαν κι αυτοί τα έσοδά τους να σημειώνουν μεγάλη πτώση, που έφτασε το 12%, στα 20,8 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το SIPRI. Αυτή η μείωση εν μέρει οφείλεται στις διεθνείς κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία και πιθανώς στις καθυστερήσεις πληρωμών από πλευράς ρωσικού κράτους.

Σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπου οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί που παράγονται είναι λιγότερο περίπλοκοι, οι κατασκευάστριες εταιρείες μπόρεσαν να ανταποκριθούν στη ζήτηση, για παράδειγμα στη Μέση Ανατολή και στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού. Στη Μέση Ανατολή η αύξηση ήταν η πιο μεγάλη (11%), με τα έσοδα να ανέρχονται σε 17,9 δισ. δολάρια.

Η τουρκική εταιρεία «Baykar», κατασκευάστρια drones που χρησιμοποιήθηκαν ιδίως στην Ουκρανία, κατέγραψε αύξηση εσόδων 94%.

Ο συνδυαστικός τζίρος προμηθευτών όπλων από την Ασία και την Ωκεανία αυξήθηκε κατά 3,1%, φτάνοντας τα 134 δισ. δολάρια το 2022.

Η Κίνα, που συγκαταλέγεται στα κράτη με τις μεγαλύτερες εξαγωγές όπλων στον κόσμο, είδε 8 από τις εταιρείες της που βρίσκονται στις κορυφαίες 100 να αυξάνουν αθροιστικά τα έσοδά τους κατά 2,7%, στα 108 δισ. δολάρια.