Κανένα σύστημα ασφαλείας που θα μπορούσε να αποτρέψει την πολύνεκρη σύγκρουση των τρένων δεν λειτουργούσε, σύμφωνα με την κατάθεση στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για το έγκλημα στα Τέμπη του Β. Προφυλλίδη, μέλους της τριμελούς Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που διόρισε η κυβέρνηση. Σε αυτό το σκηνικό, ο μάρτυρας προσέθεσε την έλλειψη προσωπικού που παρατηρείται σε καίριες θέσεις αλλά και τη μειωμένη εκπαίδευση.

Οπως είπε, δεν λειτουργούσαν η φωτεινή σηματοδότηση, η τηλεδιοίκηση, το σύστημα επικοινωνίας GSMR μεταξύ σταθμαρχών και μηχανοδηγών, καθώς και το σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών (ETCS), ενώ και το Κέντρο στην Καρόλου λειτουργούσε έως το 2020, έχοντας «βοηθήσει στην αποτροπή πολλών αντίστοιχων δυστυχημάτων». Αν τα συστήματα λειτουργούσαν οι δύο συρμοί θα είχαν σταματήσει, υποστήριξε, προσθέτοντας πως τη μέρα του εγκλήματος ο σιδηρόδρομος ήταν σε επίπεδα 1960.

Κατέθεσε πως δεν έγινε αυτοψία στα συντρίμμια των τρένων, γιατί όταν ορίστηκαν ως μέλη της Επιτροπής αυτά είχαν ήδη μεταφερθεί αλλού, και πως δεν ασχολήθηκαν με την πυρκαγιά που προκλήθηκε από τη σύγκρουση, καθώς γι' αυτό χρειάζονταν άτομα με ειδικές γνώσεις μηχανολογίας και χημικής.

Απαντώντας στις ερωτήσεις του ΚΚΕ, ο Β. Προφυλλίδης επιβεβαίωσε πως το ανθρώπινο δυναμικό στον σιδηρόδρομο έχει μειωθεί στο 50%. Μάλιστα ανέφερε ότι πρόκειται για εργασία «ιδιαίτερης ψυχικής και βιολογικής έντασης». Αποδέχθηκε πως η μείωση του επιπέδου εκπαίδευσης μαζί με την έλλειψη των συστημάτων δημιουργεί εκρηκτικό κλίμα, προσθέτοντας ότι η πιστοποίηση της εκπαίδευσης πρέπει να γίνει επί του πεδίου και όχι βάσει θεωρίας.

Ακόμα κατήγγειλε πως δεν έγινε ενιαία ανάθεση στα συστήματα ασφαλείας, υπήρχε ασυμβατότητα τμημάτων σε ένα ολοκληρωμένο έργο με πάνω από 20 διαφορετικές τεχνολογίες και ότι μόνο το 20% των βαγονιών έχουν συστήματα ασφαλείας στην ΕΕ, η οποία το ανέχεται. Εξέφρασε την αντίθεσή του στον τρόπο που έγινε η κατάτμηση του ελληνικού σιδηροδρόμου, που δημιούργησε ακόμα περισσότερα προβλήματα, ενώ εξήγησε πως το κόστος εγκατάστασης συστημάτων ανέρχεται σε 100.000 ευρώ το όχημα και 150.000 ευρώ ανά χιλιόμετρο γραμμής, δείχνοντας έτσι πως η ασφάλεια μπαίνει στο ζύγι κόστους - οφέλους.

Στο ίδιο πνεύμα και το έτερο μέλος της Επιτροπής Χρ. Πυργίδης, παραδέχτηκε τις ελλείψεις στη διερεύνηση του δυστυχήματος απ' την επιτροπή, που άλλωστε δεν μετέβη καν στον τόπο του εγκλήματος, και δέχτηκε πως απ' τη στιγμή που δεν λειτουργούν τα συστήματα ασφαλείας, «έπρεπε να ενδυναμώσουμε τα στελέχη που χρησιμοποιούμε στις διαδικασίες. Να υπάρχουν πάνω από ένας σταθμάρχης, τουλάχιστον ο ένας να είναι ιδιαίτερα έμπειρος, σωστά εκπαιδευμένοι, να εποπτεύεται σωστά η διαδικασία».

Τέλος, κατέθεσε ότι το πόρισμα βασίστηκε σε έγγραφα που κοινοποιήθηκαν από τον ΟΣΕ, την ΕΡΓΟΣΕ, τη ΓΑΙΟΣΕ και άλλους φορείς.

Στο μοτίβο της προηγούμενης κατάθεσής του την περασμένη βδομάδα κινήθηκε και χτες ο Μ. Καποτόρτο, διευθύνων σύμβουλος της «Hellenic Train» από το 2021 έως και σήμερα, αποποιούμενος - ως εταιρεία - κάθε ευθύνη για τη λειτουργία των τρένων αλλά και για το έγκλημα στα Τέμπη και δείχνοντας ως υπεύθυνο για τους εκτροχιασμούς και τις αποκλίσεις τον ΟΣΕ. Λόγω αυτής της στάσης, η Εξεταστική Επιτροπή ζήτησε τη διαβίβαση της κατάθεσής του στην Εισαγγελία Εφετών που διενεργεί την ανάκριση για το δυστύχημα, για το ενδεχόμενο τέλεσης του αδικήματος της ψευδορκίας.

Τοποθετούμενος για το θέμα, το μέλος της Επιτροπής και βουλευτής του ΚΚΕ, Ν. Καραθανασόπουλος, είπε ότι όχι μόνο ο συγκεκριμένος αλλά και άλλοι προηγούμενοι μάρτυρες «προσπάθησαν να ωραιοποιήσουν την κατάσταση, να αποποιηθούν τις ευθύνες που έχουν. Λογικό είναι αυτό, γιατί βεβαίως έχουν σημαντικές και σοβαρές ευθύνες για την κατάσταση του σιδηρόδρομου, για την ασφάλεια και για το έγκλημα στα Τέμπη. Εμείς δεν πέφτουμε από τα σύννεφα και για την ασάφεια των απαντήσεων και για την αοριστία και για τη μετάθεση ευθυνών που προσπαθεί να γίνει».

Ο Μ. Καποτόρτο κατέθεσε ακόμα πως γίνονται πιστοποιημένες εργασίες συντήρησης στο τροχαίο υλικό και πως μετά από κάθε εκτροχιασμό, λειτουργεί μία εσωτερική επιτροπή ελέγχου από την ίδια την εταιρεία και από τον ΟΣΕ. Ισχυρίστηκε δε ότι την τελευταία διετία διπλασιάστηκε το ποσό για ανταλλακτικά για τα παλιά τρένα και έχουν γίνει και προσλήψεις προσωπικού.

Μετά από την κατάθεσή του, το μέλος της Επιτροπής και βουλευτής του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα σχολίασε πως την ίδια μέρα του εγκλήματος στα Τέμπη, υπήρχε μια σειρά βλαβών που απέδειξαν πως η κακή συντήρηση και κατάσταση και του τροχαίου υλικού συνέβαλε άμεσα και έμμεσα στο να φτάσουμε στην τραγωδία.

Καταλήγοντας τόνισε πως «και με δεδομένες τις ανεπάρκειες» στα συστήματα, που αν λειτουργούσαν θα είχαν σταματήσει τα τρένα που ήταν σε αντίθετη πορεία, δηλαδή το ETCS και το GSMR, «δεν αναιρούν τις ευθύνες που δημιουργούνται στην εταιρεία για την κατάσταση του τροχαίου υλικού που δημιουργεί αυτές τις συχνές καθυστερήσεις, τις συχνές διακοπές στην κυκλοφορία, που τελικά διαμορφώνουν και αυτού του είδους δυστυχώς το εκρηκτικό μείγμα».