Με «ανησυχίες» σε ΗΠΑ και ΕΕ περί «δύσκολης χρονιάς» για το Κίεβο στο πεδίο της μάχης, επισημάνσεις για την ανάγκη να επιταχυνθεί άμεσα η στρατιωτική βοήθεια στις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις και συζητήσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα για τη στάση των ΗΠΑ, εξελίσσεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία.

Την ίδια στιγμή, Μόσχα και Πεκίνο «αναβαθμίζουν» περαιτέρω τη στρατιωτική τους συνεργασία και εμφανίζονται ως «ενιαίο μέτωπο» σε ό,τι αφορά τη σύγκρουση στην Ουκρανία.

«Η φετινή χρονιά ενδέχεται να είναι σκληρή στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία», εκτίμησε ο επικεφαλής της CIA Μπιλ Μπερνς, τονίζοντας ότι θα ήταν «ιστορικών διαστάσεων» λάθος «αν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν από τη σύγκρουση αυτήν την κρίσιμη στιγμή και διακόψουν τη στήριξη προς την Ουκρανία».

Σε άρθρο του στο «Foreign Affairs» ο Μπερνς σημείωσε ότι η Ουκρανία μπορεί να αυξήσει το κόστος του πολέμου για τη Ρωσία πλήττοντας στόχους πιο βαθιά, πίσω από τη γραμμή του μετώπου.

Οπως είπε, στόχος της Ουκρανίας θα πρέπει να είναι «να δείξει στη Ρωσία το μεγάλο κόστος μιας συνεχιζόμενης σύγκρουσης, όχι μόνο σημειώνοντας πρόοδο στη γραμμή του μετώπου και σταθερά κέρδη στη Μαύρη Θάλασσα».

Παράλληλα υποστήριξε ένα επικίνδυνο «παιχνίδι ισορροπίας» μεταξύ των υπαρκτών κινδύνων πυρηνικής κλιμάκωσης και του «εκφοβισμού» από τη Μόσχα.

Πρώην πρέσβης στη Μόσχα, ο Μπερνς επεσήμανε ότι ο πόλεμος έχει αρχίσει να διαβρώνει την ισχύ του Ρώσου Προέδρου Βλ. Πούτιν και εκτίμησε πως η Κίνα ενδέχεται να υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση έναντι της Ταϊβάν, αν δει ότι μειώνεται η αμερικανική στήριξη προς την Ουκρανία.

Ο Μπερνς επανέλαβε το πάγιο επιχείρημα του Λευκού Οίκου και του ΝΑΤΟ ότι η στήριξη προς την Ουκρανία θα αντικρούσει την κινεζική άποψη πως οι ΗΠΑ «βρίσκονται σε οριστική παρακμή» και θα στείλει «σημαντικό μήνυμα αμερικανικής αποφασιστικότητας, το οποίο βοηθά την Ταϊβάν».

Σε ένα τέτοιο κλίμα επισκέφτηκε χθες το Κίεβο η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Β. Νούλαντ, «για να υπογραμμίσουμε την κοινή μας δέσμευση να νικήσουμε τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία».

Το Κογκρέσο των ΗΠΑ δεν έχει εγκρίνει ακόμα το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας 61 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία το οποίο προωθεί η κυβέρνηση Μπάιντεν, με τους Ρεπουμπλικάνους που συσπειρώνονται γύρω από τον Ντ. Τραμπ να επιμένουν ότι τα κράτη της Ευρώπης πρέπει να επωμιστούν μεγαλύτερο βάρος.

Στις Βρυξέλλες κυριαρχούν επίσης τα παζάρια και οι αντιθέσεις για την πολλαπλάσια και πιο γρήγορη στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο, ενόψει και της σημερινής Συνόδου Κορυφής, κατά την οποία αναμένονται αποφάσεις σχετικά με τη μακροοικονομική βοήθεια 50 δισ. ευρώ το διάστημα 2024 - 2027, την οποία είχε μπλοκάρει η Ουγγαρία.

Είναι χαρακτηριστικό το άρθρο πέντε Ευρωπαίων πρωθυπουργών στους «Financial Times» στο οποίο καλούν τα κράτη - μέλη της ΕΕ «να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες ώστε να εγγυηθούμε τη διατήρηση της υποστήριξής μας για όσο χρόνο χρειαστεί».

Το άρθρο υπογράφεται από τους Ολ. Σολτς (Γερμανία), Μ. Φρέντρικσεν (Δανία), Π. Φιάλα (Τσεχία), Κ. Κάλας (Εσθονία) και Μ. Ρούτε (Ολλανδία), με έμμεσες πλην σαφείς αιχμές προς ισχυρά κράτη της ΕΕ, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν προσφέρει μικρότερη στρατιωτική στήριξη σε σύγκριση με το ΑΕΠ τους.

«Η Ουκρανία δεν διαθέτει επαρκείς ποσότητες πυρομαχικών. Και οι δεσμεύσεις στρατιωτικής υποστήριξης που έχουν αναληφθεί κινδυνεύουν να μην ανταποκριθούν στις ανάγκες» του Κιέβου, αναφέρουν στο άρθρο, καλώντας «τους εταίρους της Ουκρανίας να επαναδεσμευτούν σε μια διαρκή και μακροπρόθεσμη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας, ως κοινή υποχρέωση της Ευρώπης».

Αναφερόμενοι στην περσινή δέσμευση της ΕΕ για χορήγηση 1 εκατ. οβίδων πυροβολικού στην Ουκρανία πριν το τέλος του φετινού Μάρτη, παραδέχονται ότι «δεν καλύψαμε αυτόν τον στόχο».

Οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη στείλει 300.000 οβίδες στην Ουκρανία και το 2024 θα έχουν δυνατότητες παραγωγής 1,4 εκατ. οβίδων, διαβεβαιώνει ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για την Αμυνα, Τ. Μπρετόν. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, ωστόσο, μεγάλο μέρος της παραγωγής εξάγεται προς άλλες χώρες.

«Σήμερα το επείγον είναι να στείλουμε πυρομαχικά και οπλικά συστήματα, κυρίως οβιδοβόλα, τανκς, drones και αντιαεροπορική άμυνα που τόσο έχει ανάγκη η Ουκρανία στο πεδίο. Τώρα», επισημαίνουν οι πέντε ηγέτες και καλούν «να διερευνηθούν όλες οι λύσεις: Προσφορά υπαρχόντων αποθεμάτων ή από κοινού αγορά πυρομαχικών μέσω των αμυντικών βιομηχανιών μας».

Να σημειωθεί ότι η ΕΕ, μετά από έκκληση της Γερμανίας, έχει ζητήσει από τα 27 κράτη - μέλη λεπτομερή έκθεση για τη στρατιωτική υποστήριξή τους προς την Ουκρανία μέσα στο 2024.

«Είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί η κατάσταση και να ξέρουμε πού βρισκόμαστε και πού θα βρισκόμαστε μέχρι τον Μάρτη, μέχρι το τέλος του χρόνου», ανέφερε ο επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, πριν τη χθεσινή έναρξη της συνεδρίασης των υπουργών Αμυνας της ΕΕ, υπογραμμίζοντας κι αυτός ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερα πυρομαχικά.

Είπε επίσης ότι οι χώρες της ΕΕ σχεδιάζουν να εκπαιδεύσουν άλλους 20.000 Ουκρανούς στρατιώτες, επιπλέον των 40.000 που έχουν ήδη εκπαιδευτεί.

Ανέφερε ακόμα ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν ήδη στείλει στο Κίεβο βοήθεια ύψους 28 δισ. ευρώ και δεσμεύουν τουλάχιστον άλλα 21 δισ. για το 2024. Μέχρι τον Μάρτη θα έχουν παραδώσει στην κυβέρνηση Ζελένσκι άλλα 200.000 βλήματα πυροβολικού και μέχρι το τέλος του χρόνου πάνω από 1 εκατομμύριο.

Σε επιστολή του προς τους ηγέτες ενόψει της Συνόδου Κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ τόνισε την ανάγκη να επιτευχθεί συμφωνία για την τροποποίηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού έως το 2027 (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο).

«Η διασφάλιση της συμφωνίας είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοπιστία μας - και κυρίως για τη δέσμευσή μας να παρέχουμε σταθερή υποστήριξη στην Ουκρανία», αναφέρει.

Εξάλλου, κατά τη σημερινή Σύνοδο οι ηγέτες θα συζητήσουν «όλες τις πτυχές της στρατιωτικής μας βοήθειας προς την Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει την παράδοση πυρομαχικών, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μάρτη 2023, και την προσαρμογή των σχετικών μέσων της ΕΕ για την ταχύτερη παράδοση της βοήθειας, συμπληρώνοντας παράλληλα τις διμερείς προσπάθειες. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να συνεχίσουμε τις δωρεές μας, να προσαρμόσουμε παραγγελίες και να δώσουμε νέες - κάτι που θα ενισχύσει επίσης την ευρωπαϊκή αμυντική μας βιομηχανία».

Στο άλλο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο, η Ρωσία υπερδιπλασίασε την παραγωγή πυραύλων για τα συστήματα αεράμυνας, δήλωσε χθες ο υπουργός Αμυνας Σ. Σοϊγκού, επιθεωρώντας εργοστάσια «αμυντικής» βιομηχανίας στο Εκατερίνενμπουργκ.

Χαιρέτισε ακόμα την αύξηση της παραγωγής συστημάτων εκτόξευσης των συστημάτων S-300 και Buk, αν και όπως είπε απαιτείται περαιτέρω «επιτάχυνση της παραγωγής συστημάτων εκτόξευσης».

Ο Σοϊγκού επιθεώρησε επίσης εργοστάσιο που παράγει συστήματα έναντι των οποίων η Ουκρανία δυσκολεύεται να αμυνθεί, όπως ο πύραυλος εδάφους - εδάφους «Ισκαντέρ» και ο πύραυλος Κρουζ «Καλίμπρ».

Για την αναβάθμιση της στρατιωτικής συνεργασίας Μόσχας - Πεκίνου συνομίλησαν χθες μέσω τηλεδιάσκεψης ο νέος υπουργός Αμυνας της Κίνας, Ντονγκ Τζουν, και ο Ρώσος ομόλογός του.

Ο Σοϊγκού εξέφρασε την πεποίθηση ότι η εμπειρία της αλληλεπίδρασης μεταξύ των κινεζικών και των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων θα συμβάλει στην επέκταση της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας.

«Σας υποστηρίξαμε στο ουκρανικό ζήτημα, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη συνεχίζουν να ασκούν πίεση στην κινεζική πλευρά», είπε χαρακτηριστικά ο Ντονγκ, αν και η Κίνα δηλώνει γενικά «ουδετερότητα» στη σύγκρουση στην Ουκρανία.

«Ακόμα και η αμυντική συνεργασία μεταξύ Κίνας και ΕΕ απειλείται (τώρα) αλλά δεν θα αλλάξουμε, ούτε θα εγκαταλείψουμε την καθιερωμένη πολιτική μας πορεία ως προς αυτό. Δεν πρέπει και δεν μπορούν να εμποδίσουν την κανονική ρωσοκινεζική συνεργασία», υπογράμμισε.

Υιοθετώντας την επιχειρηματολογία και τη ρητορική της Μόσχας, ο Ντονγκ τόνισε ότι τα τελευταία χρόνια η Κίνα έχει παρατηρήσει επίμονες προσπάθειες από τις ΗΠΑ και άλλα «δυτικά» κράτη να απομονώσουν τη Ρωσία. Ωστόσο το Πεκίνο παραμένει σταθερό στη δέσμευσή του να «προσφέρει ακλόνητη υποστήριξη» στη Ρωσία.

«Ως οι δύο πιο σημαντικές και βασικές δυνάμεις στον κόσμο, θα πρέπει να ανταποκριθούμε αποφασιστικά στις παγκόσμιες προκλήσεις», πρόσθεσε.

Καθώς εντείνονται οι αντιθέσεις και στο εσωτερικό της Ουκρανίας, ο Πρόεδρος της χώρας Β. Ζελένσκι προσπάθησε να αποπέμψει τον επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων Β. Ζαλούζνι, αλλά αυτός αρνήθηκε να παραιτηθεί και κανένας άλλος δεν δέχτηκε να αναλάβει τη θέση, αναγκάζοντας τον Ζελένσκι να υποχωρήσει, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου.

Η βρετανική εφημερίδα «Τimes» ανέφερε ότι ο Ζελένσκι αναγκάστηκε να υποχωρήσει υπό την πίεση των ΗΠΑ και της Βρετανίας, καθώς και υψηλόβαθμων στρατιωτικών αξιωματούχων.

Σύμφωνα με το πρακτορείο «Reuters», μεταξύ αυτών που δέχτηκαν πρόταση να αντικαταστήσουν τον Ζαλούζνι αλλά αρνήθηκαν είναι και ο διοικητής των χερσαίων δυνάμεων της Ουκρανίας, Ολ. Σίρσκι.

Το ουκρανικό υπουργείο Αμυνας αντέκρουσε τα δημοσιεύματα περί απομάκρυνσης του Ζαλούζνι.

Ρωσία και Ουκρανία προχώρησαν χθες στην ανταλλαγή περίπου 200 κρατουμένων. Η Ουκρανία είπε ότι επαναπάτρισε 207 αιχμαλώτους, η δε Ρωσία ότι κάθε πλευρά παρέδωσε 195 αιχμαλώτους.

Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν δήλωσε ότι το στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος IL-76, που καταρρίφθηκε την περασμένη βδομάδα στην περιοχή του Μπέλγκοροντ ενώ μετέφερε 65 Ουκρανούς αιχμάλωτους στρατιώτες προς ανταλλαγή, επλήγη με δύο πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από αμερικανικά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας «Patriot».

Ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία θέλει να διεξαχθεί μια διεθνής έρευνα για το συμβάν.

Η Ουκρανία ούτε έχει επιβεβαιώσει ούτε έχει αρνηθεί ότι κατέρριψε το αεροσκάφος, ενώ έχει ζητήσει αποδεικτικά στοιχεία για το ποιοι επέβαιναν σε αυτό.

Στο μεταξύ, Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Πούτιν θα επισκεφτεί την Τουρκία για συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρ. Τ. Ερντογάν, στις 12 Φλεβάρη.