Νεκροί είναι ο Πρόεδρος του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί και ο Ιρανός ΥΠΕΞ, Χουσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, καθώς την Κυριακή συνετρίβη σε ορεινή περιοχή στα βορειοδυτικά της χώρας, εν μέσω βροχής και πυκνής ομίχλης, το ελικόπτερο που τους μετέφερε.

Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, Μ. Μπαγερί, διέταξε χτες τη διεξαγωγή έρευνας για τα αίτια της συντριβής του ελικοπτέρου, μετέδωσε το πρακτορείο «Irna», ενώ ιρανικά ΜΜΕ ανέφεραν νωρίτερα πως η συντριβή «συνέβη λόγω τεχνικής βλάβης». Παράλληλα, ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών ανέφερε ότι «πιθανόν το σύστημα μετάδοσης σήματος έκτακτης ανάγκης του ελικοπτέρου είχε απενεργοποιηθεί».

Ολοι οι επιβαίνοντες στο ελικόπτερο, οι δυο αξιωματούχοι μαζί με 7 άλλους επιβάτες και μέλη του πληρώματος, σκοτώθηκαν.

Ο Πρόεδρος Ραϊσί και η ιρανική αντιπροσωπεία επέστρεφαν από την επαρχία Ανατολικό Αζερμπαϊτζάν, όπου εγκαινίασε ένα φράγμα μαζί με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ι. Αλίεφ, στα σύνορα των δύο χωρών.

Η κυβέρνηση του Ιράν έσπευσε χτες να διαβεβαιώσει ότι ο θάνατος του Ραϊσί δεν θα προκαλέσει «την παραμικρή διατάραξη της διακυβέρνησης» της χώρας.

Νωρίτερα, ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είχε επισημάνει από την πλευρά του ότι το κράτος έχει συνέχεια και «πυλώνες σταθερότητας», όπως η ανώτατη συλλογική θρησκευτική ηγεσία, οι «Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης» κ.λπ.

Ωστόσο, ο θάνατος του Ραϊσί ενδέχεται να προκαλέσει διεργασίες εντός και εκτός της χώρας, με φόντο την εντεινόμενη γεωπολιτική αντιπαράθεση και τις πρόσφατες μεγάλες αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις.

Το ιρανικό Σύνταγμα επιβάλλει τη διεξαγωγή νέων προεδρικών εκλογών εντός 50 ημερών. Μέχρι τότε χρέη Προέδρου αναλαμβάνει ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχαμάντ Μοχμπέρ. Η κυβέρνηση είχε χτες «έκτακτη συνεδρίαση», μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων «Irna».

Σε ανάλυσή του ο «Guardian» αναφέρει πως ο θάνατος του Ραϊσί αναμένεται να επιτείνει την αίσθηση «πολιτικής μετάβασης» στη χώρα. Οπως υπενθυμίζει η βρετανική εφημερίδα, στις πρόσφατες εκλογές εξελέγη ένα νέο «σκληροπυρηνικό κοινοβούλιο», με ήττα των λεγόμενων «μεταρρυθμιστικών» δυνάμεων, αλλά και ιστορικά χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στο 41%.

Το δε BBC υπενθυμίζει ότι ο Ραϊσί είχε αναφερθεί τελευταία ως πιθανός διάδοχος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, του 85χρονου Αλί Χαμενεΐ, που αναμένεται να αποχωρήσει τα επόμενα χρόνια.

Ο μεταβατικός Πρόεδρος του Ιράν διόρισε ΥΠΕΞ τον Αλί Μπαγκέρι Κάνι, διαπραγματευτή για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Η εν λόγω κίνηση θεωρείται ότι δείχνει πως δεν υπάρχει πρόθεση κλιμάκωσης από την Τεχεράνη αυτή την ώρα.

Το Ισραήλ δεν είχε μέχρι χτες σχολιάσει επισήμως τον θάνατο του Ιρανού Προέδρου, αλλά ανώνυμοι αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν πως το ισραηλινό κράτος δεν έχει καμία ανάμειξη στη συντριβή του ελικοπτέρου, μετέδωσαν διεθνή ΜΜΕ.

«Δεν ήμασταν εμείς», ανέφερε στο Reuters Ισραηλινός αξιωματούχος.

Η Χαμάς με δήλωσή της εξέφρασε τα «βαθιά συλλυπητήρια και την αλληλεγγύη» της στον Αλί Χαμενεΐ, την ιρανική κυβέρνηση και τον ιρανικό λαό για «αυτή την τεράστια απώλεια».

Ο αρχηγός των Χούθι, Μοχάμεντ Αλι Αλ Χούθι, με ανάρτησή του εξέφρασε τα θερμά του συλλυπητήρια.

Εκπρόσωποι πολλών κρατών, όπως και της ΕΕ, εξέφρασαν τα συλλυπητήριά τους για τον θάνατο του Προέδρου και του ΥΠΕΞ του Ιράν. Στον Λίβανο κηρύχθηκε τριήμερο πένθος, ενώ οι ηγέτες της Ρωσίας και της Κίνας δήλωσαν πως τα κράτη τους έχασαν έναν «καλό φίλο».

Στο μεταξύ, δυο κορυφαία στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης φέρεται να διεξήγαγαν έμμεσες συνομιλίες με αντιπροσώπους του Ιράν την περασμένη βδομάδα στο Ομάν, στο πλαίσιο προσπάθειας να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση των εντάσεων στην περιφέρεια, μετέδωσε ο αμερικανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος «Axios».